23. Koeienfort |
Selecteer regiokaart |
|||||
Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie. |
Ligging:
sal beginnen aen de Koepoort totte Raem- ende Molensteech toe ten wedersijden van de graft / de halve stegen aen de een sijde daerinne gereeckent.
(SA II inv. nr. 1216 fol. 14, 10-03-1611)
beginnende aen de Koepoort totte Raem- ende Molensteegen ten wederzijde van de Koepoortsgraft / de voors. halve steegen aen d'een zijde alsmede de helft van de Houffstraet aen wedersijden ende het steeghen achter de molen in 't geheel daerinne begrepen.
(SA II inv. nr. 75 fol. 242 vso - 243 vso, 21-11-1658)
begrijpende deselve gebuyrte de oostsijde van de Coepoortsgraft tot de Raemsteech alsmede de helft van de Houfstraet ter wedersijden.
(SA II inv. nr. 1217 fol. 50 vso, 28-11-1658)
Geschiedenis:
Op 10-03-1611 gesticht wegens splitsing van Koepoortsgracht.
(SA II inv. nr. 1216 fol. 13 vso - 14, zie ook 'Buurthouden', pag. 62)
Op 21-11-1658 verzoekt de heer van Koeyenfort, Jacob Reyersz. van Bleyckersvelt namens zijn raden en de gezamenlijke geburen om de buurt te splitsen. Hij merkt op dat de buurt inmiddels 72 huizen telt en nog 39 woningen in diverse poorten die door twee, drye, vyer ende meer huysgezinnen werden bewoont ende dienvolgende een groote menichte van menschen bijeen sijn, hetwelcke niet alleenlijcq groote moeyelijcheyt voor de heer causeert door de differentie tusschen deselve personen vallende andersints, maer ooc seer moeyelijcq is voor de gemeene gebuyren, soo in 't geleyden van de doode lichamen ter aerde als op gemeene vergaderingen. Men stelt voor om de buurt in tweeën te splitsen. Het gedeelte aan de oostzijde van de Koepoortsgracht zal na deling resp. 39 en 24 straat- en poortwoningen tellen, terwijl de westzijde resp. 33 en 15 straat- en poortwoningen omvat. Het Gerecht gaat akkoord onder voorwaarde dat het geld in de buurtkas naer 't getal van de huysen in ieder van de twee nieuwe buurten wordt verdeeld. Het oostelijk deel behoudt de naam Koeienfort, het westelijk deel zal Koeieneiland heten (zie ook 'Buurthouden', pag. 62).
(SA II inv. nr. 75 fol. 242 vso - 243 vso, 21-11-1658)
Na het overlijden van Leendert Brouwenaer beleggen de overige buurtbestuurders Willem van Leeuwen, Jan Oostwaert en Jacob Komans, achtereenvolgens tresorier, ondertresorier en oudraad op 06-07-1705 een buurtvergadering voor de nominatie van een nieuwe buurtheer. Van Leeuwen, Oostwaert en Komans krijgen resp. 22, 4 en 10 stemmen en de voordracht wordt bij het Gerecht ingeleverd. Maer alsoo der enige muitmaeckers in de buert sijn geweest die Jan Berkhey van de heerschappy willen voorzien, wordt er door de ontevredenen 's nachts een request met een nieuwe voordracht gemaakt. Op de nominatie staan achtereenvolgens de namen van Teunis Sprinckvliet, schoenlapper, Leendert van Leeuwen en Jan Berkhey. Het Gerecht accepteert de nieuwe voordracht en kiest Berkhey (zie ook 'Buurthouden', pag. 86).
(SA II inv. nr. 6963, binnenzijde omslag)
Enige bewoners van het voormalige Koeienfort beklagen zich er over dat de gewezen heer Pieter Fortman hen geen kasafrekening heeft verstrekt bij de opheffing van de buurt.
(SA II inv. nr. 635 fol. 5, 06-12-1796)
Van de buurt Koeienburgh (bedoeld wordt Koeienfort) is een kasboek bewaard gebleven. Over de periode 1706 - 1730 zijn de aard en omvang van de inkomsten en uitgaven berekend. Onderstaande tabel toont de samengetelde inkomsten en uitgaven naar soort:
INKOMSTEN |
UITGAVEN |
|||||
Boe- king | Aard van de inkomsten | Inkomsten | In % | Aard van de uitgaven | Uitgaven | In % |
132 x | overlijdensgiften | f 78-19-8 | 24,3 | loon buurtknecht | f 76- 9-8 | 31,3 |
89 x | absentiegelden | 151-11-8 | 46,6 | buurthof / vergadering | 31-16-8 | 13,0 |
32 x | vette schotel | 23- 5-8 | 7,2 | verteringen bestuur | 12- 9-0 | 5,1 |
38 x | huiskopen | 62- 2-0 | 19,1 | verdeling van geld | 104-10-0 | 42,7 |
9 x | boeten | 9- 4-0 | 2,8 | draagloon buren | 5-10-0 | 2,3 |
diversen | 13-14-0 | 5,6 | ||||
320 x | totaal | f 325- 2-8 | 100 | totaal | f 244- 9-0 | 100 |
Uit hetzelfde kasboek:
19-06-1713 De 19 Juny is de Buert vergaert geweest om een heer van
de buert te kiesen. Soo heeft Willem van Leeuwen 29 stemme,
Jacop Komans 2 stemme, David Leroy 12 stemme.Soo dat
David ,Leroy is tot heer van de buert gekoore daer van de Buere.
Over het verkiesen is verteert op den 15 Jun bij ons viere is is verteert | 0- 7-0 |
den 19 Juny op de verkiesing: | |
twee half vaete bier | 10-16-8 |
aen (?) | 3-12-0 |
aen toebacpype | 1-11-0 |
gebruick van de baen en (Tafels, bancke) gebruick van huys | 5- 0-0 |
huier van kanne en glaese | 0-16-8 |
gebrooke glaese | 0- 9-0 |
pont kaersen | 0- 5-0 |
troefkaerte | 0-11-0 |
de knegte sijn dienst | 2- 0-0 |
de knegte sijn dienst | 2- 0-0 |
_______ | |
f 25- 8-0 |
Diverse mededelingen:
17-07-1709 heeft David Leroy Katarijna Pot geslaege op haer hooft met een isere schop dat het bloet de neus uit sprong - boete niet betaelt.
17-07-1711 tweemael vergaert om Berckhey te spreecken, niet gekoome, verteert aen bier en pype 0-4-0
13-06-1712 (Verteerd in verband met) over enyge k(w)esty van buere
30-06-1712 over twee huysgesinne weder vergaert geweest, qesty bijgeleit ende af gedroncke f 1-5-0
(SA II inv. nr. 6963, zie ook 'Buurthouden', pag. 113).
Buurtheren:
zie voor uitleg de Toelichting
Naam | Benoemd | Voor- dracht |
Reden vervang |
Meer Info |
Verbant, Harmen Adriaensz. - | 10-03-1611 | s | † | * |
Bleyckersvelt, Jacob Reyersz. van - | 28-06-1640 | 1 | † | |
Laen, Cors Leendertsz. van der - | 26-02-1660 | 1 | † | |
Arlebout, Isaack - | 26-04-1674 | 1 | † | |
Brouwenaer, Leendert - | 06-01-1695 | 1 | † | |
Berkhey, Johannes - | 09-07-1705 | 1 | † | |
Roy, David le - | 22-06-1713 | 2 | † | |
Quiens, Jacques des - | 26-03-1734 | 1 | v | |
Gronden, Dirk de - | 11-05-1752 | 1 | † | |
Buuren, Jan van - | 26-06-1760 | 1 | † | |
Fortman, Pieter - | 30-09-1762 | 2 | o |
Auteur | Publicatie | Home |
Kees Walle 2006 |
Buurthouden | www.oudleiden.nl |