BEGIN:VCALENDAR VERSION:2.0 PRODID:-//jEvents 2.0 for Joomla//EN CALSCALE:GREGORIAN METHOD:PUBLISH BEGIN:VTIMEZONE TZID:Europe/Amsterdam BEGIN:STANDARD DTSTART:20161101T200000 RDATE:20170326T030000 TZOFFSETFROM:+0200 TZOFFSETTO:+0100 TZNAME:Europe/Amsterdam CET END:STANDARD BEGIN:STANDARD DTSTART:20171029T020000 RDATE:20180325T030000 TZOFFSETFROM:+0200 TZOFFSETTO:+0100 TZNAME:Europe/Amsterdam CET END:STANDARD BEGIN:STANDARD DTSTART:20181028T020000 RDATE:20190331T030000 TZOFFSETFROM:+0200 TZOFFSETTO:+0100 TZNAME:Europe/Amsterdam CET END:STANDARD BEGIN:STANDARD DTSTART:20191027T020000 RDATE:20200329T030000 TZOFFSETFROM:+0200 TZOFFSETTO:+0100 TZNAME:Europe/Amsterdam CET END:STANDARD BEGIN:STANDARD DTSTART:20201025T020000 RDATE:20210328T030000 TZOFFSETFROM:+0200 TZOFFSETTO:+0100 TZNAME:Europe/Amsterdam CET END:STANDARD BEGIN:STANDARD DTSTART:20211031T020000 RDATE:20220327T030000 TZOFFSETFROM:+0200 TZOFFSETTO:+0100 TZNAME:Europe/Amsterdam CET END:STANDARD BEGIN:STANDARD DTSTART:20221030T020000 RDATE:20230326T030000 TZOFFSETFROM:+0200 TZOFFSETTO:+0100 TZNAME:Europe/Amsterdam CET END:STANDARD BEGIN:STANDARD DTSTART:20231029T020000 RDATE:20240331T030000 TZOFFSETFROM:+0200 TZOFFSETTO:+0100 TZNAME:Europe/Amsterdam CET END:STANDARD BEGIN:STANDARD DTSTART:20241027T020000 RDATE:20250330T030000 TZOFFSETFROM:+0200 TZOFFSETTO:+0100 TZNAME:Europe/Amsterdam CET END:STANDARD BEGIN:STANDARD DTSTART:20251026T020000 RDATE:20260329T030000 TZOFFSETFROM:+0200 TZOFFSETTO:+0100 TZNAME:Europe/Amsterdam CET END:STANDARD BEGIN:STANDARD DTSTART:20261025T020000 RDATE:20270328T030000 TZOFFSETFROM:+0200 TZOFFSETTO:+0100 TZNAME:Europe/Amsterdam CET END:STANDARD BEGIN:STANDARD DTSTART:20271031T020000 RDATE:20280326T030000 TZOFFSETFROM:+0200 TZOFFSETTO:+0100 TZNAME:Europe/Amsterdam CET END:STANDARD BEGIN:STANDARD DTSTART:20281029T020000 RDATE:20290325T030000 TZOFFSETFROM:+0200 TZOFFSETTO:+0100 TZNAME:Europe/Amsterdam CET END:STANDARD BEGIN:STANDARD DTSTART:20291028T020000 RDATE:20300331T030000 TZOFFSETFROM:+0200 TZOFFSETTO:+0100 TZNAME:Europe/Amsterdam CET END:STANDARD BEGIN:STANDARD DTSTART:20301027T020000 RDATE:20310330T030000 TZOFFSETFROM:+0200 TZOFFSETTO:+0100 TZNAME:Europe/Amsterdam CET END:STANDARD BEGIN:DAYLIGHT DTSTART:20170326T030000 RDATE:20171029T020000 TZOFFSETFROM:+0100 TZOFFSETTO:+0200 TZNAME:Europe/Amsterdam CEST END:DAYLIGHT BEGIN:DAYLIGHT DTSTART:20180325T030000 RDATE:20181028T020000 TZOFFSETFROM:+0100 TZOFFSETTO:+0200 TZNAME:Europe/Amsterdam CEST END:DAYLIGHT BEGIN:DAYLIGHT DTSTART:20190331T030000 RDATE:20191027T020000 TZOFFSETFROM:+0100 TZOFFSETTO:+0200 TZNAME:Europe/Amsterdam CEST END:DAYLIGHT BEGIN:DAYLIGHT DTSTART:20200329T030000 RDATE:20201025T020000 TZOFFSETFROM:+0100 TZOFFSETTO:+0200 TZNAME:Europe/Amsterdam CEST END:DAYLIGHT BEGIN:DAYLIGHT DTSTART:20210328T030000 RDATE:20211031T020000 TZOFFSETFROM:+0100 TZOFFSETTO:+0200 TZNAME:Europe/Amsterdam CEST END:DAYLIGHT BEGIN:DAYLIGHT DTSTART:20220327T030000 RDATE:20221030T020000 TZOFFSETFROM:+0100 TZOFFSETTO:+0200 TZNAME:Europe/Amsterdam CEST END:DAYLIGHT BEGIN:DAYLIGHT DTSTART:20230326T030000 RDATE:20231029T020000 TZOFFSETFROM:+0100 TZOFFSETTO:+0200 TZNAME:Europe/Amsterdam CEST END:DAYLIGHT BEGIN:DAYLIGHT DTSTART:20240331T030000 RDATE:20241027T020000 TZOFFSETFROM:+0100 TZOFFSETTO:+0200 TZNAME:Europe/Amsterdam CEST END:DAYLIGHT BEGIN:DAYLIGHT DTSTART:20250330T030000 RDATE:20251026T020000 TZOFFSETFROM:+0100 TZOFFSETTO:+0200 TZNAME:Europe/Amsterdam CEST END:DAYLIGHT BEGIN:DAYLIGHT DTSTART:20260329T030000 RDATE:20261025T020000 TZOFFSETFROM:+0100 TZOFFSETTO:+0200 TZNAME:Europe/Amsterdam CEST END:DAYLIGHT BEGIN:DAYLIGHT DTSTART:20270328T030000 RDATE:20271031T020000 TZOFFSETFROM:+0100 TZOFFSETTO:+0200 TZNAME:Europe/Amsterdam CEST END:DAYLIGHT BEGIN:DAYLIGHT DTSTART:20280326T030000 RDATE:20281029T020000 TZOFFSETFROM:+0100 TZOFFSETTO:+0200 TZNAME:Europe/Amsterdam CEST END:DAYLIGHT BEGIN:DAYLIGHT DTSTART:20290325T030000 RDATE:20291028T020000 TZOFFSETFROM:+0100 TZOFFSETTO:+0200 TZNAME:Europe/Amsterdam CEST END:DAYLIGHT BEGIN:DAYLIGHT DTSTART:20300331T030000 RDATE:20301027T020000 TZOFFSETFROM:+0100 TZOFFSETTO:+0200 TZNAME:Europe/Amsterdam CEST END:DAYLIGHT END:VTIMEZONE BEGIN:VEVENT UID:486c6cd3ed775a4a6c571d47cfdcd9a9 CATEGORIES:Lezing CREATED:20170922T110902 SUMMARY:P.J. Bloklezing 'Herman Boerhaave' LOCATION:Klein Auditorium\, Academiegebouw\, Rapenburg 73 DESCRIPTION:Op donderdag 2 november a.s. vindt de jaarlijkse P.J. Bloklezing plaats. De ze lezing is een samenwerking van de Universiteit Leiden, het Leidsch Dagbl ad en de Historische Vereniging Oud Leiden (HVOL). Het onderwerp van de lez ing is deze keer ‘Herman Boerhaave’. Dit onderwerp past goed in het thema ‘ Leidse identiteiten’ dat de HVOL dit jaar hanteert voor ‘het weekend van de Leidse geschiedenis’. Behalve de P.J. Bloklezing omvat dit ietwat naar vor en uitgebreide weekend ook een minisymposium in de Burgerzaal van het stadh uis op vrijdagmiddag 3 november en de viering van de 115de dies van de vere niging op zaterdag 4 november in de Hooglandse kerk.\nDe bijeenkomst ter ge legenheid van de P.J. Bloklezing omvat drie onderdelen:\n- Een korte inleid ing, door prof.dr. Dirk van Delft, directeur van het Museum Boerhaave, over de ontsluiting en digitalisering van de Boerhaave-archieven in St.Petersbu rg.\n- De P.J. Bloklezing zelf, over de faam van Boerhaave. Deze wordt gege ven door prof.dr. Harm Beukers.\n- Een kleine pop-uptentoonstelling met voo rwerpen en documenten die betrekking hebben op Boerhaave, verzorgd door de Universiteitsbibliotheek en het Museum Boerhaave.\nU bent vanaf 19.30 uur v an harte welkom in het Academiegebouw. Er is dan koffie of thee en u kunt d e tentoonstelling bezoeken. Om 20.00 uur zal prof.dr. Caesar Sterk de sprek ers, achtereenvolgens Dirk van Delft en Harm Beukers bij u inleiden.\n \nBo erhaave in Sint-Petersburg, door prof.dr. Dirk van Delft\nLeiden en Sint-Pe tersburg gaan de komende jaren samenwerken om tot ontsluiting en digitalise ring te komen van het Boerhaave-archief dat in de oude tsarenhoofdstad word t bewaard. Daartoe hebben op 5 december 2016 vier partijen in Sint-Petersbu rg een ‘Memorandum of Understanding’ getekend. Aan Leidse zijde gaat het om Museum Boerhaave en het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Sint-Pe tersburg doet mee met het Medisch Militaire Museum en de Anatoly Sobchak Fo undation. Een tentoonstelling - in 2018 in Leiden, het jaar erop in Sint-Pe terburg - maakt deel uit van het project. Daartoe werkt Museum Boerhaave oo k samen met de Hermitage in Sint-Petersburg.\n\nAl meer dan een eeuw liggen brieven, collegedictaten en ander waardevol materiaal van Herman Boerhaave (1668-1738) weggeborgen in de Medisch Militaire Academie in Sint-Petersbur g. De Leidse hoogleraar gaf de geneeskunde van zijn tijd een nieuw (natuurw etenschappelijk) fundament en om zijn praktijkadviezen werd ‘het orakel’ do or de hoogste Europese kringen geconsulteerd. Na Boerhaaves dood kwamen zij n papieren in handen van twee neven, die de nalatenschap van hun beroemde o om gebruikten om een medische aanstelling te verkrijgen aan het hof in Sint -Petersburg. Ontsluiting van deze papieren schat is een langgekoesterde wen s. Microfilms, gemaakt tijdens de Koude Oorlog, zijn incompleet en vertonen lacunes.\nProf.dr. Dirk van Delft is sinds 2006 directeur van het Museum B oerhaave en vanaf 2005 in Leiden hoogleraar materieel erfgoed van de natuur wetenschappen. Hij is fysicus en was hoofdredacteur van de wetenschapsbijla ge van NRC-Handelsblad. Hij promoveerde in 2005 op een biografie van Heike Kamerlingh Onnes.\n \nDe faam van Herman Boerhaave, door prof.dr. Harm Beuk ers\nDat Herman Boerhaave (1669-1738) in de geschiedenis van de geneeskunde een man van gewicht is, zal niemand ontkennen. Niet iedereen zal dat meer doen in heroïsche termen, zoals dat zelfs tot in de jaren zestig van de vor ige eeuw nog gebeurde. De Franse medicus-historicus Daremberg probeerde al in 1870, in zijn fameuze Histoire des sciences médicales een nuchterder bee ld van Boerhaave te schetsen. Nu is dat niet eenvoudig. Rond het leven en h et werk van Herman Boerhaave hangt een sfeer van ‘Dichtung und Wahrheit’. B oerhaave voerde een strikte regie over zijn nalatenschap. De lijkrede werd niet zoals gebruikelijk gehouden door een naaste collega, maar op uitdrukke lijk verzoek van de overledene door zijn vriend, de Arabist Albert Schulten s. Deze kon daartoe gebruik van de biografische aantekeningen die Boerhaave zelf gemaakt had. Alle latere biografieën hebben hun gegevens in hoofdzaak ontleend aan deze redevoering.\n\nHad de door de faculteit voorgestelde Oo sterdijk Schacht de lijkrede gehouden, dan hadden we misschien een contempo raine beschouwing over Boerhaaves medische opvattingen gekregen. Nu moeten we het doen met door Boerhaave zelf geautoriseerde uitgaven van de Institut iones medicae en de Aphorismi de cognoscendis et curandis morbis. Beide zij n na de tweede editie (resp. 1713 en 1715) vrijwel onveranderd herdrukt.\nO ok over zijn wetenschappelijke nalatenschap voerde Boerhaave een strikte re gie. Zijn manuscripten werden niet nagelaten aan de universiteit of ter vei ling gebracht, maar geërfd door zijn neven Herman en Abraham Kaau met de ui tdrukkelijke bedoeling dat de laatste het wetenschappelijke werk van zijn o om zou voltooien. Van Swieten en Haller moesten dus de uitgaven van hun lee rmeesters werk baseren op eigen dictaten. Pas als de handschriften uit de K irow-Akademie in Petersburg volledig geraadpleegd kunnen worden, zullen we ons een beter beeld kunnen vormen van de ontwikkeling van Boerhaaves ideeën tijdens zijn academische loopbaan.\nEén ding staat boven alle twijfel: Boe rhaave was een begaafd didacticus. Zijn bijzondere manier van doceren werd door veel studenten geroemd. Ook heeft hij als een van de eersten in twee v an zijn oraties de opbouw uiteengezet van een medische studie gebaseerd op de natuurwetenschappen. Bovendien verzorgde hij voor studenten de uitgave v an een ‘Methode om Geneeskunde te studeren’, de Methodus discendi medicinam (1727), een handleiding over welke auteurs een student moest lezen om verg issingen te voorkomen en om zo snel mogelijk een volwaardig dokter te worde n.\nProf.dr. Harm Beukers was van 1988 tot 2008 hoogleraar Geschiedenis van de Geneeskunde en van 2007 tot 2016 Scaligerhoogleraar Bijzondere Collecti es UB Leiden. Thans is hij verbonden aan de universiteit van Nagasaki (Japa n).\n X-ALT-DESC;FMTTYPE=text/html:
Op donderdag 2 november a.s. vin dt de jaarlijkse P.J. Bloklezing plaats. Deze lezing is een samenwerking va n de Universiteit Leiden, het Leidsch Dagblad en de Historische Vereniging Oud Leiden (HVOL). Het onderwerp van de lezing is deze keer ‘Herman Boerhaa ve’. Dit onderwerp past goed in het thema ‘Leidse identiteiten’ dat de HVOL dit jaar hanteert voor ‘het weekend van de Leidse geschiedenis’. Behalve d e P.J. Bloklezing omvat dit ietwat naar voren uitgebreide weekend ook een m inisymposium in de Burgerzaal van het stadhuis op vrijdagmiddag 3 november en de viering van de 115de dies van de vereniging op zaterdag 4 november in de Hooglandse kerk.
De bijeenkomst ter gelegenheid van de P.J. Blokl ezing omvat drie onderdelen:
- Een korte inleiding, door prof.dr. Dir k van Delft, directeur van het Museum Boerhaave, over de ontsluiting en dig italisering van de Boerhaave-archieven in St.Petersburg.
- De P.J. Bl oklezing zelf, over de faam van Boerhaave. Deze wordt gegeven door prof.dr. Harm Beukers.
- Een kleine pop-uptentoonstelling met voorwerpen en d ocumenten die betrekking hebben op Boerhaave, verzorgd door de Universiteit sbibliotheek en het Museum Boerhaave.
U bent vanaf 19.30 uur van hart e welkom in het Academiegebouw. Er is dan koffie of thee en u kunt de tento onstelling bezoeken. Om 20.00 uur zal prof.dr. Caesar Sterk de sprekers, ac htereenvolgens Dirk van Delft en Harm Beukers bij u inleiden.
< /p>
Boerhaave in Sint-Petersburg, door prof.dr. Dirk van Delft
Leiden en Sint-P etersburg gaan de komende jaren samenwerken om tot ontsluiting en digitalis ering te komen van het Boerhaave-archief dat in de oude tsarenhoofdstad wor dt bewaard. Daartoe hebben op 5 december 2016 vier partijen in Sint-Petersb urg een ‘Memorandum of Understanding’ getekend. Aan Leidse zijde gaat het o m Museum Boerhaave en het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Sint-P etersburg doet mee met het Medisch Militaire Museum en de Anatoly Sobchak F oundation. Een tentoonstelling - in 2018 in Leiden, het jaar erop in Sint-P eterburg - maakt deel uit van het project. Daartoe werkt Museum Boerhaave o ok samen met de Hermitage in Sint-Petersburg.
Al meer dan een eeuw liggen brieven, collegedictaten en ander waardevol materiaal van Herman Boerhaave (1668-1738) weggeborgen in de Medisch Militaire Academ ie in Sint-Petersburg. De Leidse hoogleraar gaf de geneeskunde van zijn tij d een nieuw (natuurwetenschappelijk) fundament en om zijn praktijkadviezen werd ‘het orakel’ door de hoogste Europese kringen geconsulteerd. Na Boerha aves dood kwamen zijn papieren in handen van twee neven, die de nalatenscha p van hun beroemde oom gebruikten om een medische aanstelling te verkrijgen aan het hof in Sint-Petersburg. Ontsluiting van deze papieren schat is een langgekoesterde wens. Microfilms, gemaakt tijdens de Koude Oorlog, zijn in compleet en vertonen lacunes.
Prof.dr. Dirk van Delft is sinds 20 06 directeur van het Museum Boerhaave en vanaf 2005 in Leiden hoogleraar ma terieel erfgoed van de natuurwetenschappen. Hij is fysicus en was hoofdreda cteur van de wetenschapsbijlage van NRC-Handelsblad. Hij promoveerde in 200 5 op een biografie van Heike Kamerlingh Onnes.
Dat Herman Boerhaave (1669-1738) in de geschiedenis van de geneeskunde een man van gewicht is, zal niemand ontkennen. Niet iedereen zal dat meer doen in heroïsche termen, zoals dat zelfs tot in de jaren zestig van de vorige eeuw nog gebeurde. De Franse medicus-historicus Daremberg probeerde al in 1 870, in zijn fameuze Histoire des sciences médicales een nuchterder beeld v an Boerhaave te schetsen. Nu is dat niet eenvoudig. Rond het leven en het w erk van Herman Boerhaave hangt een sfeer van ‘Dichtung und Wahrheit’. Boerh aave voerde een strikte regie over zijn nalatenschap. De lijkrede werd niet zoals gebruikelijk gehouden door een naaste collega, maar op uitdrukkelijk verzoek van de overledene door zijn vriend, de Arabist Albert Schultens. D eze kon daartoe gebruik van de biografische aantekeningen die Boerhaave zel f gemaakt had. Alle latere biografieën hebben hun gegevens in hoofdzaak ont leend aan deze redevoering.
Had de door de faculteit voorgestelde Oosterdij k Schacht de lijkrede gehouden, dan hadden we misschien een contemporaine b eschouwing over Boerhaaves medische opvattingen gekregen. Nu moeten we het doen met door Boerhaave zelf geautoriseerde uitgaven van de Institutiones m edicae en de Aphorismi de cognoscendis et curandis morbis. Beide zijn na de tweede editie (resp. 1713 en 1715) vrijwel onveranderd herdrukt.
Ook over zijn wetenschappelijke nalatenschap voerde Boerhaave een strikte regi e. Zijn manuscripten werden niet nagelaten aan de universiteit of ter veili ng gebracht, maar geërfd door zijn neven Herman en Abraham Kaau met de uitd rukkelijke bedoeling dat de laatste het wetenschappelijke werk van zijn oom zou voltooien. Van Swieten en Haller moesten dus de uitgaven van hun leerm eesters werk baseren op eigen dictaten. Pas als de handschriften uit de Kir ow-Akademie in Petersburg volledig geraadpleegd kunnen worden, zullen we on s een beter beeld kunnen vormen van de ontwikkeling van Boerhaaves ideeën t ijdens zijn academische loopbaan.
Eén ding staat boven alle twijfel: Boerhaave was een begaafd didacticus. Zijn bijzondere manier van doceren we rd door veel studenten geroemd. Ook heeft hij als een van de eersten in twe e van zijn oraties de opbouw uiteengezet van een medische studie gebaseerd op de natuurwetenschappen. Bovendien verzorgde hij voor studenten de uitgav e van een ‘Methode om Geneeskunde te studeren’, de Methodus discendi medici nam (1727), een handleiding over welke auteurs een student moest lezen om v ergissingen te voorkomen en om zo snel mogelijk een volwaardig dokter te wo rden.
Prof.dr. Harm Beukers was van 1988 tot 2008 hoogleraar Gesc hiedenis van de Geneeskunde en van 2007 tot 2016 Scaligerhoogleraar Bijzond ere Collecties UB Leiden. Thans is hij verbonden aan de universiteit van Na gasaki (Japan).
X-EXTRAINFO:Deze lezing wordt georganiseerd in samenwerking met de Universiteit Leiden en het Leidsch Dagblad. De toegang is gratis. DTSTAMP:20240319T044346Z DTSTART;TZID=Europe/Amsterdam:20171102T200000 SEQUENCE:0 TRANSP:OPAQUE END:VEVENT END:VCALENDAR