![]() |
|
Selecteer regiokaart |
Introductie
Deze website bevat oorspronkelijk Ʃn bewerkt bronnenmateriaal dat is gebruikt voor het boek Buurthouden. Genoemde publicatie is het resultaat van langdurig archiefonderzoek naar het vroegere Leidse buurtwezen dat eeuwenlang de sociale infrastructuur van de stad heeft belichaamd. In het verhaal komen de oude burengebruiken en buurtorganisaties (de z.g. gebuurten) uitgebreid aan de orde. Ook wordt ruimschoots aandacht besteed aan de omgangsvormen en de wijze van geschilbeslechting tussen buren, sociale controle en de rechten en plichten van buurtbewoners. De relaties tussen buurt- en stadsbestuurders blijven evenmin onbesproken. Zowel het boek als het bijbehorende bronnenmateriaal leveren een interessante bijdrage aan de kennis van de Nederlandse cultuurgeschiedenis in het algemeen en de sociale geschiedenis van de Sleutelstad in het bijzonder.
Voor het ontstaan, de ontwikkeling, de taken en het functioneren van de buurten verwijzen wij naar de samenvatting. Maar voor een beter begrip van het Leidse buurtwezen is het aan te bevelen om óók het boek ter hand te nemen. Te meer omdat ter vermijding van doublures is besloten om de in het boek voorkomende bronnen en bijlagen niet op deze site te publiceren, zulks met uitzondering van de samenvatting van het boek, een samenvatting van de inkomsten en uitgaven van vijf buurten, de concordantie van de buurten en enkele ingetekende stadsplattegronden.
Vanwege de grote omvang van het bronnenmateriaal (het equivalent van ca. 900 pagina's in druk) is het maken van een selectie trouwens onvermijdelijk. Verschillende 17e- en 18e- eeuwse bronbestanden, maar vooral veel onderzoeksgegevens uit de periode tussen 1795 en 1888 zijn daarom weggelaten; zowel uit het boek als op deze site. Voor degenen die kennis willen nemen van alle onderzoeksgegevens bestaat echter de mogelijkheid om een cd-rom (pdf) te bestellen. Toezending van de schijf volgt na overmaking van ⬠15,- naar rek.no. 202 1845 t.n.v. K. Walle te Leiden m.v.v. 'Buurthouden'. Onderstaande opgave maakt snel inzichtelijk welke bijlagen en bronnen in het boek, op deze site én op de cd-rom zijn geplaatst.
De standaardgegevens van het boek zijn: Kees Walle, Buurthouden. De geschiedenis van burengebruiken en buurtorganisaties in Leiden (14e-19e eeuw). Leiden, Uitgeverij Gingko 2005. ISBN-10: 9080700959.
Buurthouden is voor 15 euro verkrijgbaar bij de Historische Vereniging Oud Leiden. Stuur een mail met uw bestelling naar
Lezers of onderzoekers kunnen voor vragen, aanvullingen of opmerkingen contact opnemen met de auteur (071 - 513 4285).
Waar vind ik de gewenste informatie ? | ||
boek | website | cd-rom |
De inleiding, verhalende tekst, samenvatting, noten, een opgave van geraadpleegde bronnen en literatuur, de bijlagen en een alfabetische index op de in het boek voorkomende persoonsnamen. Het boek telt 325 pagina's en bevat 120 afbeeldingen, tabellen, plattegronden enz. |
Introductie Inhoud Samenvatting |
Bevat alle items zoals vermeld in de twee andere rubrieken. Met uitzondering van de inleiding en verhalende tekst van het boek. Eveneens ontbreken de daarin vermelde noten, de opgave van geraadpleegde bronnen en literatuur en een alfabetische index op de in het boek voorkomende persoonsnamen. |
Stadsplattegronden van Liefrinck (1578), Hagen (1675), Van der Paauw (1825) en Van Campen (1850) met ingetekend de buurtverdelingen van 1550, 1700, 1796, 1804/1833 en 1853 |
De 210 buurten tijdens de periode ca. 1600 - 1795 met hun afzonderlijke ligging en geschiedenis, alsmede een opgave van de benoemde heren der gebuurten per buurt. De gegevens zijn gekoppeld aan de stadsplattegrond van Hagen (1675) met interactieve functies | Een vergelijking tussen de Keuren op de Gebuurten van 1593 en 1657 |
Een ontwerp verdeling van de stad in buurten van Jan van Hout (1602), ingetekend op de plattegrond van Bast (1600) met bijbehorende buurtnamen | Alfabetische index van 3.163 benoemde heren der gebuurten tijdens de periode 1597 - 1796 met toelichting en interactieve functies | De verdeling van de stad in buurten in 1796, 1804, 1833 en 1853 met een beschrijving van hun afzonderlijke ligging en wetenswaardigheden, alsmede een opgave van de benoemde buurtheren per buurt |
Een vergelijkend overzicht tussen de Keuren (1593/1657) en Reglementen (1796, 1804, 1833 en 1853) op de Gebuurten | Opgave van veranderde straatnamen en verdwenen straten en stegen voorzover die namen betrekking hebben op het onderzoek | Advies c.q. beoordeling van Philips van Leyden naar aanleiding van het verbod op de burenmaaltijden met een vertaling van de Latijnse tekst (1367) |
Een concordantie van de buurten tijdens de periode tot 1796 in samenhang met de indelingen van 1796, 1804, 1833 en 1853 | De 73 buurten omstreeks 1550 met hun afzonderlijke ligging en geschiedenis. De gegevens zijn gekoppeld aan de stadsplattegrond van Liefrinck (1578) met interactieve zoekfunctie |
Transcriptie van de z.g. Prilybrief (1473) |
Samenvattingen van inkomsten en uitgaven van kasboeken van de buurten Billenburg, Vredenrijk, Koeienfort, Klein Egypte en het Graafschap Prily | Een concordantie van de buurten tijdens de periode tot 1796 in samenhang met de indelingen van 1796, 1804, 1833 en 1853 |
Complete transcriptie van een register, waarin opgenomen het Besoigne angaende 't veranderen van de gebuyrten der Stadt Leyden (1602) ELO, SA II inv.nr.1220 |
Een alfabetische index van 916 benoemde heren der gebuurten tijdens de periode 1796 - 1888 met toelichting |
Transcriptie van een door Jan van Hout geschreven memorandum waarin hij zich beklaagt over de medewerking van het stadsbestuur (ca. 1607) ELO, SA II inv.nr. 10 fol. 346v-348v |
|
Stadsplattegronden van Hagen (1796), Van der Paauw (1825) en Van Campen (1850) met ingetekend de buurtverdelingen van 1796, 1804/1833 en 1853 |
Transcriptie van een verzoek van tien gebuurten om een uurwerk met slagwerk aan te brengen (1601 en 1607) | |
De Generale Keur of Ordonnantie op de Gebuurten (1593) | Diverse berichten met betrekking tot het begraven van lijken en het verbod op het houden van buurthoven in tijden van pestilentie (17e eeuw) | |
Aantallen ingenomen kinderen door het H.G. Weeshuis per buurt (1668-1670) | ||
Transcripties van enkele documenten die betrekking hebben op het weren van vreemdelingen (1736 en 1737) | ||
Samengevoegde bronnenbestanden over de periode 1795-1804, voor het grootste deel betrekking hebbend op de buurten |
||
Een alfabetische index op 1.473 persoonsnamen, voorkomend in de hiervoor genoemde bronnenbestanden over de periode 1795-1804 | ||
Een overzicht van vermogen en schulden van de 130 buurten (1820) | ||
Uittreksels van tien kasboeken van 19e-eeuwse buurten | ||
Diverse aantekeningen met betrekking tot het buurtfonds (1889-1956) |
Auteur | Publicatie | Home |
Kees Walle 2006 |
Buurthouden | www.oudleiden.nl |
![]() |
48. Zwaanswijk | ![]() |
![]() |
Selecteer regiokaart |
||||
Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie. |
Ligging:
begrijpende de huysen aen de noortzijde van de Hooghewoert / de zuytzijde van den Nieuwen Rhijn tusschen de Craeyerstraet en Rhijnstraet / en de huysen aen de oostzijde van de Craeyerstraet / ende de westzijde van de Rhijnstraet tusschen den Rhijn ende Hooghewoert voorn.
(SA II inv. nr. 1217 fol. 75, 22-07-1662)
Geschiedenis:
Op 22-07-1662 gesticht. De buurt is vernoemd naar Mr. Gerard van Swaenswijck, een van de schepenmeesters die met de gebuurlijke zaken was belast (zie ook 'Buurthouden', pag. 67).
(SA II inv. nr. 1217 fol. 75, 22-07-1662)
De burgers Jan Kleuters en Godfried Helsbecker geven namens de buurt f 70,- ten behoeve van de armen van alle gezindten (zie ook 'Buurthouden', pag. 148).
(SA II inv. nr. 549, 11-06-1795)
Buurtheren:
zie voor uitleg de Toelichting
Naam | Benoemd | Voor- dracht |
Reden vervang |
Meer Info |
Hoochboot van de Wei, Abraham - | 03-08-1662 | - | † | * |
Veenlant, Arent - | 05-11-1669 | 2 | † | * |
Gromme, Lambert - | 25-02-1679 | 1 | v | |
Colyn, Leonardt - | 28-03-1686 | 2 | † | |
Winter, Michiel de - | 15-07-1694 | 2 | v | |
Schuttrup, Everardus - | 19-11-1722 | 1 | † | * |
Lijst, Jacob van der - | 29-06-1745 | 1 | † | |
Lessen, Teunis - | 06-11-1748 | 1 | v | |
Lijst, David van der - | 04-03-1762 | 1 | † | |
Lamberts, Pieter - | 10-02-1763 | 1 | o | * |
Leeuwen, Anthony van - | 28-09-1795 | - | o | * |
Auteur | Publicatie | Home |
Kees Walle 2006 |
Buurthouden | www.oudleiden.nl |
![]() |
90. Zwaansoord |
![]() |
Selecteer regiokaart |
||||
Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie. |
Ligging:
beginnende met de huysinge van Bartholomeus Pietersz. van Thoornwijck opten hoek van het Carnemelksteechgen opten Nieuwen Rhijn / ende eyndende met de huysinge van Pieter Jansz. van Santen opte corte Hoygraft.
(SA II inv. nr. 1216 fol. 86, 14-10-1627)
Geschiedenis:
Volgens Jan van Hout bestond de buurt reeds ten tijde van Jacob Deyman (stadssecretaris 1531 - 1553). De ligging wordt dan omschreven als: Zwansoort no. liij / Begint van Geryt Jan Kerstantsz. 's huys / tot 't huys van Huych Claesz. scheepmaecker / plach te hebben huysen of cameren 11.
Overigens behoorde de westzijde van de Korte Hooigracht (d.w.z. de Hooigracht tussen de Nieuwe Rijn en de Nieuwstraat aan weerszijden) bij Zwaansoord, maar rond 1550 speelde dat nog geen rol, omdat het hoekperceel Nieuwe Rijn/Hooigracht doorliep tot aan de Nieuwstraat. Zo behoorde de oostzijde van de Korte Hooigracht tot Gansoord.
(SA II inv. nr. 1220 fol. 12 vso, zie ook Pleyte, Bijlage XLIVa)
In 1550 is er sprake van de verkoop van een huis en erf, gelegen aan de Rijn, genaamd Zwansoert. Verkopers zijn Connelia Cornelisdr. en Jacop Cornelisz., raamwachter, de koper is Geryt Mathijsz., strienwerker.
(ORA inv. nr. 73, Inbrengboek O fol. 60 vso)
De geburen verzoeken om verplaatsing van de appelschepen omdat deze hun opslagen opte marctdagen zou verhinderen. Kennelijk was er onvoldoende ruimte voor de winkeliers aan de Nieuwe Rijn om hun waren ter verkoop uit te stallen. Leverland meende uit het bericht op te maken dat met de opslagen het openklappen van de winkelluifels wordt bedoeld, maar gezien de context van het bericht, kan hier ook sprake zijn van de opslag van waren. Hoe dan ook, het Gerecht stemt toe en gelast dat de schepen voortaan aan gene zijde afmeren. Alleen de appelverkopers die het fruit per mand aanvoeren mogen blijven, mits ze de opslag niet verhinderen en een vrij looppad van drie voet breed naar de waterkant vrijlaten (zie ook 'Buurthouden', pag. 120).
(SA II inv. nr. 44 fol. 242 vso, 18-03-1583)
De buurt neemt in 1596 deel aan de Grote Loterij en legt 62 loten in ter waarde van ƒ 15,- (lotnr. 19392). De prose luidde: Den Heer met zijn buyren van Swaensoort / Ingeleyt dat zij dachten te verteeren / omme den beurs der armen te vermeeren (zie ook 'Buurthouden', pag. 108 e.v.).
(AGH inv. nr. 429)
In 1627 wordt geconstateerd dat dese gebuyrte nyet starck en is van manspersonen. Daarom hebben de burgemeesters goedgevonden en geordonneerd dat alle geburen, ook de oudraden, alleen met uitzondering van de heer de dode lijcken sullen helpen ter aerde brengen. Degenen die zich excuseren, zullen op eigen kosten een plaatsvervanger moeten vinden. Verder blijkt dat Gijsbert Allertsz. de Haes met toestemming van zijn medebewoners reeds lange tijd als buurtheer optreedt, maar dat zijn bediening nooit door het Gerecht is geautoriseerd. Het bericht besluit met de wat mysterieuze mededeling dat Bartholomeus Pietersz. van Toornwijck om het voorgevallen diffferent tot oudraet van de voors. gebuyrte (es) gekoren. Er was dus sprake van een - ons onbekend - meningsverschil (zie ook 'Buurthouden', pag. 93).
(SA II inv. nr. 1216 fol. 86)
Buurtheren:
zie voor uitleg de Toelichting
Naam | Benoemd | Voor- dracht |
Reden vervang |
Meer Info |
Haes, Gysbert Allertsz. de - | (<) 14-10-1627 | 1 | v | * |
Tol, Jan Mathysz. van - | 10-05-1630 | 1 | v | * |
Tol, Mathijs Willemsz. van - | 13-05-1632 | 1 | v | |
Scharpeling, Cornelis Jacobsz. - | 16-08-1646 | 2 | † | |
Swieten, Cornelis (Pelgrimsz.) van - | 04-04-1661 | 2 | † | * |
Scherpeling, Johan - | 05-11-1665 | 1 | † | |
Swieten, Lambertus (van) - | 03-02-1670 | 1 | v | |
Palensteyn, Cornelis - | 19-10-1671 | 1 | † | * |
Santen, Gysbert van - | 29-02-1680 | 1 | † | * |
Gruyter, Gysbert de - | 19-10-1684 | 2 | v | * |
Bueren, Laurens van - | 04-08-1698 | 3 | † | |
Schroder, Johannes - | 01-08-1726 | 1 | † | * |
Riel, Leendert van - | 04-08-1746 | 1 | † | |
Hansen, Johannes - | 09-04-1761 | 1 | † | |
Pouchain, Anthony - | 16-04-1773 | 2 | v | |
Hansen, Willem - | 27-05-1790 | 1 | o |
Auteur | Publicatie | Home |
Kees Walle 2006 |
Buurthouden | www.oudleiden.nl |
![]() |
81. Zevenhuizen | ![]() |
![]() |
Selecteer regiokaart |
||||
Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie. |
Ligging:
beginnende aen den houck van de Nieuwe Steech / ende eyndende aen de Clockstege / ende zulcx den groten Bagijnhoff daerinne mede begrepen / van gelijcken aen de Coepoortsgraft tot den houck van den Vliet.
(SA II inv. nr. 45 fol. 270 vso - 271, 15-03-1590)
aen de zuytsijde van 't Steenschuyr / beginnende aen de Nyeuwesteech met de huysinge van mr. Michiel Florisz., chirurgijn (i.m. Dominicus van de Pluym) / ende westwaers lopende totte Falide Bagijnhoff / mede begrijpende 't selve Falide Bagijnhoff in 't geheel / de Commanduyrstege aen wedersijden / gelijck aen de Heerenstraet van 't Steenschuyr aff tot de Dwersheerenstraet / mitsgaders de zuytsijde van de selve Dwersheerenstraet.
(SA II inv. nr. 1216 fol. 39 vso - 40, 02-11-1617)
Geschiedenis:
Volgens Jan van Hout bestond de buurt reeds ten tijde van Jacob Deyman (stadssecretaris 1531 - 1553). De ligging wordt dan omschreven als: Zevenhuysen no. xxvj / Begint van de Nieuwebrugge tot 't Falide Bagijnhof toe / ende van der Vliet tot de Coepoortsgraft toe / plach te hebben huysen of cameren 41.
(SA II inv. nr. 1220 fol. 12 vso)
Op 15-03-1590 keurt het Gerecht de door de buren ondertekende buurtkaart van Zevenhuizen goed.
(SA II inv. nr. 45 fol. 270 vso - 271)
Buurtheer Heer Adriaensz. Scheepmaecker brengt een ouderloos geworden kind aan bij het H.G. Weeshuis.
(Archief H.G. Weeshuis inv.nr. 3386 fol. 71 en fol. 75, 28-10-1613)
Op 02-11-1617 verzoeken de buren van 't Land van Beloften om vergroting vermits de cleynte ende dat sijl(uyden) nyet dan 8 mannen omtrent starck ende nyet machtich waren o(mm)e de doden ter aerde te brengen. Het Gerecht besluit dan op 09-11-1617 om de huizen aan de zuidzijde van het Steenschuur tussen Vliet en Koepoortsgracht ten koste van Zevenhuizen aan het Land van Beloften toe te voegen (zie ook 'Buurthouden', pag. 62).
(SA II inv. nr. 1216 fol. 37 vso - 38)
Buurtheren:
zie voor uitleg de Toelichting
Naam | Benoemd | Voor- dracht |
Reden vervang |
Meer Info |
onbekend | <01-06-1600 | ? | v | |
Heer Adriaensz., scheepmaecker ¹ | 01-06-1600 | ? | † | * |
Arxhouck, Jan Bouwensz. van - | 02-11-1617 | 1 | † | |
Tesscher, Arent Simonsz. van - | 29-11-1629 | 1 | † | |
Groenendyck, Mr. Rippert van - | 04-07-1647 | 1 | † | * |
Groenendyck, de Hr. Mr. Johan van - | 11-09-1684 | 1 | † | |
Pape, Mr. Abraham - | 13-08-1716 | 2 | v | |
Hansen, Arnoldus - | 31-07-1727 | 3 | v | * |
Denijs, Jacob - | 06-06-1737 | 3 | † | |
Chasteleyn, Mr. Cornelis - | 05-10-1741 | 1 | † | |
Luchtmans, Mr. Samuel - | 24-10-1787 | 2 | o | |
¹ SA II inv. nr. 5112 fol. 108 vso |
Auteur | Publicatie | Home |
Kees Walle 2006 |
Buurthouden | www.oudleiden.nl |
![]() |
113. Zanendam | ![]() |
![]() |
Selecteer regiokaart |
||||
Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie. |
Ligging:
begrijpt de huysen aen de oostzijde van de Veststraet / ende westzijde van de Heeregraft tusschen den Ouden Rhijn ende de slopsteech / en aen de suytzijde van den Ouden Rhijn / ende noortzijde van de gemelte slopsteech.
(SA II 1217 fol. 58, 24-06-1660)
Geschiedenis:
Op 24-06-1660 gesticht met nog enkele andere buurten. Het Gerecht motiveert haar besluit met de mededeling dat in de jongste vergroting albereyts eenige huysen gebouwt ende met inwoonders beseth zijn, ende dat (...) onder de selve de gewoonlycke ordre van der gebuyrten niet wert onderhouden, veele twist, kyvagie, oock bij sterven, confusie ende andere ongelegentheden komen voor te vallen.
(SA II 1217 fol. 58, 24-06-1660)
Buurtheren:
zie voor uitleg de Toelichting
Naam | Benoemd | Voor- dracht |
Reden vervang |
Meer Info |
Prins, Heyndrick - | 24-06-1660 | - | † | * |
Novee, Jacob - | 30-11-1662 | 1 | o | * |
Hageman, Dirck (Andriesz.) - | 19-11-1665 | 1 | † | * |
Haen(?), Jan Jansz. de - | 22-02-1674 | 3 | ? | * |
Doeff, Ary Dircxz. - | 21-06-1685 | 1 | v | |
Bos, Olivier van den - | 13-06-1686 | 2 | † | |
Kaldercamp, Adriaen - | 09-06-1701 | 1 | v | |
Beste, Claas den - | 26-09-1726 | 1 | † | |
Sandra, Pieter Jacobsz. - | 09-06-1729 | 1 | v | |
Stangerop, Jonas - | 28-09-1775 | 1 | † | |
Gulay, Frans - | 09-12-1790 |
Auteur | Publicatie | Home |
Kees Walle 2006 |
Buurthouden | www.oudleiden.nl |
![]() |
6. Zandwijk | ![]() |
![]() |
Selecteer regiokaart |
||||
Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie. |
Ligging:
de noortzijde van de Groenehasegraft te trecken uyt de gebuyrte van Meyenburch / ende sulx de selven te vougen met d'oostzijde van het Zant tot eene gebuyrte, gevende die den tytel van Santwijck.
(SA II inv. nr. 1216 fol. 74 vso - 75, 12-12-1624)
Geschiedenis:
Aanleiding van de stichting op 12-12-1624 was een klacht van de bewoners aan de oostzijde van 't Zand dat sijl(uyden) onder geene gebuyrte behoorende ende te cleyn getal van huysen zijn oome alleen een gebuyrte te formeren. Na inspectie en rapport van de schepenmeesteren Simon Willemsz. van Kerchem en Willem Paedts, alsmede de stadssecretaris, besluit het Gerecht om de noordzijde van de Groenhazengracht tussen Rapenburg en 't Zand (nu Oude Varkenmarkt) aan de buurt Meyenburg te onttrekken en samen te voegen met de oostzijde van 't Zand. Het feit dat de bewoners aan de oostzijde van 't Zand niet tot een buurt behoorden, heeft waarschijnlijk te maken met de merkwaardige gang van zaken rond de stichting en het niet-functioneren van de buurt Groenhazenburg.
(SA II inv. nr. 1216 fol. 74 vso - 75, 12-12-1624, zie ook fol. 16 - 16 vso, i.m. 02 of 11-12-1624 en onder de buurten Groenhazenburg en Oost Billenburg, zie ook 'Buurthouden', pag. 52 e.v.)
Buurtheren:
zie voor uitleg de Toelichting
Naam | Benoemd | Voor- dracht |
Reden vervang |
Meer Info |
Hardy, Vedast - | 12-12-1624 | 3 | † | |
Bors, Cent Cornelisz. van der - | 18-07-1630 | 1 | † | * |
Lammen, Willem - | 02-04-1640 | 1 | ? | |
Jongedorst, Antonis Cornelisz. - | 18-09-1642 | 1 | † | |
Ackeren, Jan Jansz. van - | 01-10-1666 | 1 | v | |
Hermansz., Wybrand - | 29-08-1671 | 2 | o? | * |
Wybrandsz., Pieter - | 20-01-1678 | 2 | † | |
Raaven, Quyringh - | 22-05-1681 | 1 | † | * |
Mommertsz., Claes - | 18-01-1691 | 1 | † | |
Buys, Cornelis - | 04-03-1701 | 1 | v | |
Jens, Jacob - | 30-06-1702 | 1 | † | |
Egmont, Frederick van - | 05-09-1709 | 3 | † | |
Onderwater, Lambert van - | 17-07-1732 | 1 | † | |
Gijben, Jan - | 06-06-1737 | 1 | † | |
Boogaart, Hendrik van den - | 17-03-1757 | 1 | † | |
Hen, Anthony de - | 10-03-1763 | 1 | v | |
Vliet, Frans van - | 20-06-1771 | 1 | † | |
Turion, Jacob - | 22-12-1787 | 3 | o |
Auteur | Publicatie | Home |
Kees Walle 2006 |
Buurthouden | www.oudleiden.nl |
![]() |
4. 't Zand | ![]() |
![]() |
Selecteer regiokaart |
||||
Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie. |
Ligging:
begrijpende de westzijde van 't Sant / de noortzijde van de Groenehasegraft tot aen den houck van den Slicksteech / de gehele Swijnhoornsteech met de poorten / mitsgaders d'oostzijde van de Slicksteech.
(SA II inv. nr. 1217 fol. 12 vso, 09-01-1653)
Geschiedenis:
Op 09-01-1653 ontstaan na afsplitsing van de gebuurte Billenburg.
(SA II inv. nr. 1217 fol. 12 vso, 09-01-1653)
Jan Vendel, buurtheer van 't Zand, verzoekt en verkrijgt ontslag vermits (hij) het ongeluk heeft van niet te kunnen leezen nog schrijven.
(SA II inv. nr. 129 fol. 53, 14-05-1767)
De raden van de in 1775 gecombineerde buurten Meyenhof en Oud Groenendaal, verzoeken, gezien het vertrek van hun heer Hendrik Hartwigh en het klein getal der huisgezinnen, om een combinatie met 't Zand waarvan Adolph Tepker heer is. Het Gerecht gaat akkoord (zie ook 'Buurthouden', pag. 137).
(SA II inv. nr. 140 fol. 328, 11-06-1789)
Adolf Tüpke, gewezen heer van de buurt Groenendaal/Meyenhof/'t Zand wordt door de opziener van buurt 11, Matilo, aangeklaagd vanwege vermeende onregelmatigheden in de financiële adninistratie van de voormalige buurt. Tüpke wordt bevolen om zich alsnog ten overstaan van de buren te verantwoorden en de overgebleven gelden te verdelen (zie ook 'Buurthouden', pag. 153).
(SA II inv. nr. 635 fol. 2 vso, 18-11-1796)
Buurtheren:
zie voor uitleg de Toelichting
Naam | Benoemd | Voor- dracht |
Reden vervang |
Meer Info |
Toledo, Mouringh Gerritsz. van - | 09-01-1653 | 1 | v | |
Thomasz., Jan - | 05-06-1654 | 1 | v | |
Berendrecht, Jan Jansz. - | 20-06-1658 | 1 | o | * |
Bleyckersvelt, Louris Heyndrixz. - | 19-01-1665 | 1 | v | |
Bols, Jan - | 05-06-1670 | 3 | † | * |
Herrebout, Pieter - | 19-02-1671 | 1 | v | |
Arentz., Huybert - | 11-06-1676 | 1 | ? | * |
Engelen, Jan - | 14-07-1699 | 1 | † | |
Maet, Flip de la - | 22-12-1704 | 1 | † | |
Laserie, Jacob - | 06-12-1725 | 2 | † | |
Huysman, Pieter - | 20-04-1747 | 1 | v | |
Brakel, Steven - | 12-02-1756 | 1 | † | |
Vendel, Jan - | 12-06-1766 | 2 | o | * |
Delno, Johannes - | 28-05-1767 | 1 | † | |
Sichem, Gerard van - | 08-10-1778 | 1 | † | |
Tepker, Adolf - | 12-12-1782 | 1 | o |
Auteur | Publicatie | Home |
Kees Walle 2006 |
Buurthouden | www.oudleiden.nl |
![]() |
112. Zuid Rode Zee | ![]() |
![]() |
Selecteer regiokaart |
||||
Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie. |
Ligging:
beginnen sal aen Nieuwen Rhijn aen de oostzijde van de Uuterstegracht / de selve gracht langs / noortwaerts aen lopende tot aen de huysinge van Cornelis Gerrytsz. Quaertelaer excluys / ende begrijpende de huysen aen de voet van de Hogewoertsebrugge beginnende / ende noortwaerts aen lopende tot aen de huysinge van Cornelis Gerrytsz. Quartelaer voornoemt mede excluys.
(SA II inv.nr. 1216 fol. 91 vso - 92, 19-07-1629)
Geschiedenis:
Op 19-07-1629 ontstaan als afsplitsing van de buurt Oost Rode Zee. Met de huysen aen de voet van de Hogewoertsebrugge beginnende kan niets anders zijn bedoeld dan de bebouwing aan de Nieuwe Rijn tussen de Uiterstegracht en de tegenwoordige Vestestraat, die toentertijd de stadsgrens vormde. Maar deze zes huizen ressorteerden reeds in de 16e eeuw onder de buurt Gansoord en dat wordt in 1614 nog eens bevestigd (zie SA II inv. nr. 1216 fol. 20). Ook de oudere omschrijvingen van Rode Zee en Oost Rode Zee (waaruit Zuid Rode Zee is voortgekomen), blijken zich te beperken tot bebouwing aan de Uiterstegracht.
(SA II inv.nr. 1216 fol. 91 vso - 92, 19-07-1629)
Buurtheren:
zie voor uitleg de Toelichting
Naam | Benoemd | Voor- dracht |
Reden vervang |
Meer Info |
Bocq, Abraham de - | 19-07-1629 | s | † | * |
Berckel, Cornelis Claesz. van - | 09-11-1635 | 1 | v | |
Wetteren, Franchoys van - | 08-09-1639 | 1 | † | |
Leeuwen, Jan Symonsz. van - | 07-12-1662 | 1 | † | * |
Cola, Davidt - | 28-05-1665 | 1 | † | * |
Hanico, Daniel - | 08-08-1675 | 1 | v | * |
Kaesaert, Pieter - | 09-06-1678 | 1 | † | |
Timmer, Johannes - | 29-05-1687 | 1 | † | |
Janse, Steven - | 05-07-1714 | 1 | o | * |
Hoven, Samuel van - | 16-01-1716 | 1 | † | |
Coningh, Hermanus de - | 02-03-1725 | 2 | † | |
Mortier, Jan - | 10-04-1732 | 1 | † | |
Jansz, Laurens - | 30-06-1735 | 1 | v | |
Hecken, Samuel van - | 13-06-1737 | 1 | v | |
Codde, Pieter - | 21-05-1744 | 3 | v | |
Dubbelaar, Simon - | 08-05-1749 | 1 | v | |
Kelder, Jacobus van der - | 26-03-1750 | 1 | v | |
Lammaar, Simon - | 01-04-1756 | 1 | v | |
Wagemaker, Cornelis - | 17-05-1764 | 1 | † | |
Rijnhart, Aarnout - | 27-04-1769 | 1 | v | |
Roozelaar, Jan - | 11-11-1782 | 1 | o |
Auteur | Publicatie | Home |
Kees Walle 2006 |
Buurthouden | www.oudleiden.nl |
![]() |
134. Zuid Koeëind |
![]() |
Selecteer regiokaart |
||||
Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie. |
Ligging:
begijpende het taerling huysen gelegen tusschen Marendorp / den Ouden Rijn / de Backersstege / ende de Veststege aen de Zijlepoort.
(SA II inv. nr. 1216 fol. 22 - 22 vso, 15-06-1615)
toegevoegd: den teerling nieu geboude huysen staende aen de oostzijde van de Veststege tusschen het Marendorp ende den Oude Rijn.
(SA II inv. nr. 1216 fol. 161 vso, 22-01-1649)
Geschiedenis:
Op 15-06-1615 ontstaan als afsplitsing van de buurt Koeëind.
(SA II inv. nr. 1216 fol. 22 - 22 vso)
Vanaf 1705 wordt de buurt vermeld als Zuid Koe Achtereind
(SA II inv. nr. 1217, zie de diverse heerbenoemingen).
Buurtheren:
zie voor uitleg de Toelichting
Naam | Benoemd | Voor- dracht |
Reden vervang |
Meer Info |
Meer, Dirck Cornelisz. van de - | 15-06-1615 | 1 | † | |
Hogeveen, Willem Claesz. van - | 30-06-1616 | 1 | † | * |
Crul, Dirck Symonsz. - | 06-01-1633 | 1 | † | |
Griecken, Pieter Gerritsz. van - | 22-06-1651 | 2 | † | |
Alensoon Sr., Jan - | 04-02-1667 | 1 | v | |
Alenson Jr., Jan - | ? -06-1675 | 5 | † | * |
Tettrode, Jacob Huygh van - | 08-08-1680 | 2 | v | * |
Ackeren, Isaack van - | 25-04-1696 | 1 | † | |
Winterbergh, Hendrik -nd | 19-03-1705 | 1 | † | |
Immerseel, Jan - | 05-10-1719 | 1 | † | |
Mejeur, Johannes - | 22-10-1739 | 1 | † | * |
Immerseel, Mr. Huybert van - | 23-12-1751 | 1 | v | |
Waalwijk, Jan van - | 27-06-1754 | 2 | † | |
Lau, Isaac la - | 17-12-1767 | 2 | v | |
Vis, Claas - | 11-02-1791 | 1 | o |
Auteur | Publicatie | Home |
Kees Walle 2006 |
Buurthouden | www.oudleiden.nl |