amh_13 amh_13 amh_13
't Vertooch nopende het Dijckgraef en Heemraetschap van Rijnlant (1595)

13. Landscheydingen

Nopende de vreemde wateren {103r} <61> Beneffens 't affweeren van het seewaeter compt den dijckgrave ende hogeheemraden oick de kennisse, 't ampt ende jurisdictie met de affweringe van alle vreemde wateren. Te weeten van andere waterschappen buyten den ommedijck, ring ofte cirkel hiervoiren gelegen, 'twelck is mette wateren van Delfflandt, Schielandt, Amsterlandt, mitsgaders van de landen die suytwerts van de waterkeer gelegen sijn, benoordens den IJsseldijck omtrent der Goude, Oudewater, Montfoort, die in 't waterschap van Rijnlandt alsnoch nyet en sijn ontfangen 'tsij met 't deursteken off overlopen van Hovenzijdtwinde, Swadenburchdam off andere landtscheydinghen, hoe die mogen werden genompt.
Deursteken der lantscheydingen {103v} Nopende 't deursteken der lantscheydingen, gedaen off noch te doen, es heurluyeder ampt daerinne te voirsien 't gedane te doen stoppen, de lantscheydingen te doen heelen ende dichtmaken - so verre ende indien 'tselve doenlick is - het toecomenede te verbieden bij keuren op grote swaere boeten ende correcti arbitrale, hem extenderende tot in ende aen den lijve, ende sulcx vermengt met de criminele jurisdictie daervan hiervoiren es geseyt.
  Mer desen aengaende comen in consideratie drie swaericheyden.

D'eerste dat den ommedijck off ring - gelijck hierboven is aengeroert - nyet bekent is ende {104r} men nyet sekerlicken <62> en weet, waer die leydt.

De tweede dat dijcgrave ende hogeheemraden opten geheelen ring geen kennisse noch jurisdictie en hebben. Namentlicken nyet van de landen van Wourden, aen der noortsijden, beginnende van 't dorp Noorden off, te weten boven Sevenhoven. Gelijck de volgende woorden van seeckere oude keure, gemaeckt in den jaere 1393, 's vrijdaechs nae Sint-Peter-en-Pauwelsdach, nopende aen de lantscheydinge tusschen Schielandt ende Rijnlandt nyet te bernen noch delven, dat schijnen mede te brengen: 'en Waddinxveen deur, also verre als onse schouwe gaet'. Welcke woorden: 'onse schouwe' notelicken medebrengen een {104v} ander schouwe, ende dat die in der ronde nyet deur en gaet, mer dat daer des voirs. dijckgraeffs ende heemraetsschouwe eijndt off stuyt, eens anders schouwe beginnen moet.

Ten derden dattet onmogelick es de lantscheydinge te stoppen off weder dicht te maecken. Immers ter plaetse daer die verdolven ende wechgenomen es. Daervan hiervoiren oick is aengeroert.
  Welcke onmogelickheyt veroirsaeckt heeft verscheyden conferenti met die van Amsterlandt om in plaetse ende voir den lantscheydinge te houden den heerwech, comende van Amsterdam off, genaempt de Heyligewech, totten Overtoom, voirt nae Amsterveen toe den {105r} Legmerdijck nae Cuydelstaert tot aen den Billerdam door Calslagen ende so voirts. Dewelcke meest genomen souden werden deur Amsterlant ende mer tot weynich plaetsen de oude lantscheydinghe en souden raecken. 't Welck sulcx oick bij die van Amsterlandt selffs schijnt geconsenteert, genomen ende verstaen te sijn, nyet alleen in de minute bij Willem Pieterszoon, secretaris van Amsterdam, gemaeckt opte communicati, gehouden den 7en junii [15]69, mer oick in den caerte die zij in den jare 1570 deur <63> Joost Janszoon, landtmeter ende beeldesnijder, hebben doen maecken. In dewelcke sij ter plaetse, hiervoiren aengeroert, gestelt ende affgebeelt hebben: 'den rinck van de Amsterlantsche waterlosinge'.
Overlopen van de lantscheydinge {105v} Nopende 't overlopen van de landtscheydingen es oick 't ampt van dijckgrave ende heemraden daerinne te voirsien mits deselve, daer die te laech es, te doen verhogen ende met aerde te beswaren daer de gelegentheyt sulcx met vrucht soude connen verdragen, 'tsij tot laste van de gemeenen lande off van degeene die ende - indien men eenige daerinne souden mogen vinden - gehoufslaecht te sijn.

 

amh_13amh_13amh_13

 

Auteur Publicatie Home
Marleen
van Amstel - Horák
2005
Jan van Hout, 't Vertooch nopende het
Dijckgraef en Heemraetschap van Rijnlant
Leiden 1595
www.oudleiden.nl