53. Zwaansoord

 

	Stadskaart
Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ligging:

beginnende met de huysinge van Bartholomeus Pietersz. van Thoornwijck opten hoek van het Carnemelksteechgen opten Nieuwen Rhijn / ende eyndende met de huysinge van Pieter Jansz. van Santen opte corte Hoygraft.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 86, 14-10-1627)

Geschiedenis:

Volgens Jan van Hout bestond de buurt reeds ten tijde van Jacob Deyman (stadssecretaris 1531 - 1553). De ligging wordt dan omschreven als: Zwansoort no. liij / Begint van Geryt Jan Kerstantsz. 's huys / tot 't huys van Huych Claesz. scheepmaecker / plach te hebben huysen of cameren 11.

Overigens behoorde de westzijde van de Korte Hooigracht (d.w.z. de Hooigracht tussen de Nieuwe Rijn en de Nieuwstraat aan weerszijden) bij Zwaansoord, maar rond 1550 speelde dat nog geen rol, omdat het hoekperceel Nieuwe Rijn/Hooigracht doorliep tot aan de Nieuwstraat. Zo behoorde de oostzijde van de Korte Hooigracht tot Gansoord.

(SA II inv. nr. 1220 fol. 12 vso. Zie ook Pleyte, Bijlage XLIVa)

In 1550 is er sprake van de verkoop van een huis en erf, gelegen aan de Rijn, genaamd Zwansoert. Verkopers zijn Connelia Cornelisdr. en Jacop Cornelisz., raamwachter, de koper is Geryt Mathijsz., strienwerker.

(ORA inv. nr. 73, Inbrengboek O fol. 60 vso)

De geburen verzoeken om verplaatsing van de appelschepen omdat deze hun opslagen opte marctdagen zou verhinderen. Kennelijk was er onvoldoende ruimte voor de winkeliers aan de Nieuwe Rijn om hun waren ter verkoop uit te stallen. Leverland meende uit het bericht op te maken dat met de opslagen het openklappen van de winkelluifels wordt bedoeld, maar gezien de context van het bericht kan hier ook sprake zijn van de opslag van waren. Hoe dan ook, het Gerecht stemt toe en gelast dat de schepen voortaan aan gene zijde afmeren. Alleen de appelverkopers die het fruit per mand aanvoeren, mogen blijven, mits ze de opslag niet verhinderen en een vrij looppad van drie voet breed naar de waterkant vrijlaten (zie ook 'Buurthouden', pag. 120).

(SA II inv. nr. 44 fol. 242 vso, 18-03-1583)

De buurt neemt in 1596 deel aan de Grote Loterij en legt 62 loten in ter waarde van ƒ 15,- (lotnr. 19392). De prose luidde: Den Heer met zijn buyren van Swaensoort / Ingeleyt dat zij dachten te verteeren / omme den beurs der armen te vermeeren (zie ook 'Buurthouden', pag. 108 e.v.).

(AGH inv. nr. 429)

In 1627 wordt geconstateerd dat dese gebuyrte nyet starck en is van manspersonen. Daarom hebben de burgemeesters goedgevonden en geordonneerd dat alle geburen, ook de oudraden, alleen met uitzondering van de heer de dode lijcken sullen helpen ter aerde brengen. Degenen die zich excuseren, zullen op eigen kosten een plaatsvervanger moeten vinden. Verder blijkt dat Gijsbert Allertsz. de Haes met toestemming van zijn medebewoners reeds lange tijd als buurtheer optreedt, maar dat zijn bediening nooit door het Gerecht is geautoriseerd. Het bericht besluit met de wat mysterieuze mededeling dat Bartholomeus Pietersz. van Toornwijck om het voorgevallen diffferent tot oudraet van de voors. gebuyrte (es) gekoren. Er was dus sprake van een - ons onbekend - meningsverschil (zie ook 'Buurthouden', pag. 93).

(SA II inv. nr. 1216 fol. 86)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

Naam	Benoemd	Voor- dracht	Reden vervang	Meer Info
Haes, Gysbert Allertsz. de -	(<) 14-10-1627	1	v	*
Tol, Jan Mathysz. van -	10-05-1630	1	v	*
Tol, Mathijs Willemsz. van -	13-05-1632	1	v
Scharpeling, Cornelis Jacobsz. -	16-08-1646	2	†
Swieten, Cornelis (Pelgrimsz.) van -	04-04-1661	2	†	*
Scherpeling, Johan -	05-11-1665	1	†
Swieten, Lambertus (van) -	03-02-1670	1	v
Palensteyn, Cornelis -	19-10-1671	1	†	*
Santen, Gysbert van -	29-02-1680	1	†	*
Gruyter, Gysbert de -	19-10-1684	2	v	*
Bueren, Laurens van -	04-08-1698	3	†
Schroder, Johannes -	01-08-1726	1	†	*
Riel, Leendert van -	04-08-1746	1	†
Hansen, Johannes -	09-04-1761	1	†
Pouchain, Anthony -	16-04-1773	2	v
Hansen, Willem -	27-05-1790	1	o

  

Auteur	Publicatie	Home
Kees Walle 2006/2007	Buurthouden	www.oudleiden.nl