't Vertooch nopende het Dijckgraef en Heemraetschap van Rijnlant (1595)

4. Waterlosinge te Halfweg(en) in der IJssele

Alphen, Haserswoude, Boscoop, Waddincxveen gebracht in d'IJssel	't Welck oorsaeck gaff ten eersten dat in den jaere 1356 maendage naer Palmsondach Willem van Beyeren, genaempt {49r} - als vooren - de Dulle Grave, privilegie gaff aen die van Alphen tusschen der Goutschesluyse ende de Crommesloot, aen die van Haserswoude tusschen de Crommesloot ende der Goutsluyse, aen die van Boscoop, gelegen opter westsijden van der Gouwe, ende aen die van Waddincxveen, gelegen tusschen Boscoop ende Waddincxveenrekade gelegen in Claes Dorrekijns weer, een vrijen uytgang ten eeuwygen daegen ter IJssele. Welck privilege vrijdaechs nae Sint-Lucasdach anno 1358 bij Jan van Bloys, heer van Schoonhoven ende van der Goude, ten opsicht 'tselve in eenen deele door sijn lant ende heerschip van der Goude was gaende, es gewillekoort.
Alphen aen den oostsijde gebracht in d'IJssel	Ten 2en dat in den jaere 1361 maendaechs naer Jaersdach hertoge Aelbert van Beyeren, als ruwaert, dien van Alphen wonachtich <16> ende geft sijnde tusschen {49v} de Goutsluyse ende Swammerdam, 's-Heeren-Gerechte-van-Brederode, eenen gemeenen watergang consenteert opter IJssele, mits den Rijndijck dichthoudende tot den waterkeer tusschen Swammerdam ende Goutschesluyse ende een cade houdende opter Gouwe tusschen den Rijndijck ende der Abdissen-Gerecht-van-Rijnsburch tot aen de waterkeer. Ende voorts van der Gouwe totten Groenenwech toe een waterkeer ende voorts streckende aen Herpersambacht-van-Foreest, dat geheten is Spoelwijck.
Twede ordinarys waterlosinge in den Sparendamschendijck ten Halfwegen, mer geen vaert	Welcke twe partijen hem perticulierlicken uyten waterschappe gescheyden ende haerselffs voirsien hebbende van haer losinge, so heeft ten derden hartoge Aelbert voornomt des sondaechs op Sint-Marie-Magdalena-avont in `t jaer 1363 vanwegen {50r} zijns lieffbroeders hertoge Willem van Beyeren, grave van Henegouwen, in Hollandt etc., ende vanwegen hemselven als ruwaert, sijnen lieven ende getrouwen luyden in Rijnlandt ende allen dengenen die tot Sparendam mede uytwaterden privilegie verleent, dat alsulcke wateringe als sijne goede luyden van Rijnlandt begeerden te hebben, die uytgaen soude in het Tije - soe `t lant daerover in Waterlant middelertijt ende zedert den jaere 1285 schijnt bedijckt te zijn - tusschen Amsterdam ende Sparendam ende den welgeboren heemraet van Rijnlant bij heuren eedt keuren souden daer zij vermoeden, dat den lande van Rijnlant ende allen degene die tot Sparendam mede uytwateren nutte ende oirbaerlicxte waere. Dat <17> de voorseyde wateringe nimmermeer {50v} vaert wesen en soude met schepinge groot off cleyn.
	Welcke waterlosinge, ten gemeen dienste van 't landt gemaect, wel schijnt de waterlosinge te wesen ten Halfwegen. Sonderlinge ten opsicht van de woorden daer volgende, daerbij hartoge Aelbert voornompt belooft heeren Symon van Haerlem ende heer Wouter van Heemskerck te quyten ende te stillen van enigen rechte dat se seggen mochten te hebben, dat de watergang ende sluysen door haer ambacht souden gaen.
	Denwelcken alnyettegenstaende zoo hebben de voornomde van Woerden, aen der zuytsijde naer der IJssele gelegen, hem binnen weynich dagen daernae - als vooren - uyten waterschappe laeten scheyden; 'tsij meenende dat Rijnlandt ende d'anderen {51r} uytwaterende landen behalven de losingen op Sparendam deur de nyeuwe waterlosingen ten Halffwegen nyet genouch en souden werden geryft off gevordert, 'tsij dat sij beter hope hadden van losinge in der IJssele.
Generael waterlosinge voor Rijnlant in der IJssele	Ten vierden heeft hertoge Aelbert voornompt als ruwaert opten paeschavont anno 1381 tot Hanoyt22 sijnen goeden luyden van Rijnlandt ende heuren naecomelingen gegeven eenen watergang, die gaen soude uyter Gouwe in de IJssele deur 't ambacht van Moerdrecht. D'watergang, sluysen, dijcken ter keure van den heemraet ende bailly van Rijnlant. Welcke waterganck nyet en wesen ende mogelick oock noeyt geweest en is.

 

22

Henegouwen.

 

 

Auteur	Publicatie	Home
Marleen van Amstel - Horák 2005	Jan van Hout, 't Vertooch nopende het Dijckgraef en Heemraetschap van Rijnlant Leiden 1595	www.oudleiden.nl