Historische Vereniging Oud Leiden

hazerswoude

35 / 46

procedures

57 / 71

roads

37 / 44

schouwen

73 / 101

zegwaard

21 / 28

Record #443

Date

1457-03-01

Location

Type of Document

OAR12, 050r-b

Consent

Text

[117] Item op die selve tijt was die van Benthuysen geconsenteert hoir wegen ende hoir wateringe te scouwen op die selve manier ende in all schijn als die van Hazertswoude doen, gedaen sinte Pieters scouwe anno lvii. [Added, in another hand: 'Dese cuer is off ende te niet ende sulken wort an schouwen op hoir eigende manieren, gedaen optie meye scouwe anno lvii.']

English Summary

Permission for Benthuizen to inspect and maintain roads and canals in the same manner as Hazerswoude does. Two months later, at the May schouw, this item was crossed out with the mention that from thence onward their own, old manner of schouwen is restored.

Keywords

procedures; benthuizen; hazerswoude; schouwen; roads; canals

Notes

See OAR14, 122r-e. The original manner of schouwen is found in record #231.

Keyword Threads

Seq / Count

First

benthuizen

19 / 24

1461

canals

58 / 67

hazerswoude

36 / 46

procedures

58 / 71

roads

38 / 44

schouwen

74 / 101

Record #444

Date

1457-03-01

Location

Type of Document

OAR12, 050r-c

Consent

Text

[118] Item op die selve tijt was die smael dorpen geconsenteert also zij plagen te scouwen tot twien scouwen dat zij voort aen mit eenre scouwe doir scouwen sellen mogen ende die scouwe liggen tot sulken tiden vanden jair alst nut is behoudelijc dat sij die in allen kerken xiiii dagen te voren condigen sullen, gedaen sinte Pieters scouwe anno lvii.

English Summary

Permission for the smaldorpen (small villages: Groenswaard, Boskoop, Snijdelwijk, and Randenburg) to collapse their two schouwen into one to be held whenever deemed necessary, as long as it was announced in all the churches 14 days in advance.

Keywords

procedures; smaeldorpen; groenswaard; randenburg; snijdelwijk; schouwen

Notes

See OAR14, 122r-f. There is further mention of the 'smael dorpen als Groensvoerde, Randenborch, Snidewijch ende 'tvri ambocht van Boschoep' in record #226, but Sloof (1999), p. 123, says 'Poelien, Groenswaart en Snijdelwijk'

Keyword Threads

Seq / Count

First

groenswaard

11 / 15

1451

procedures

59 / 71

randenburg

8 / 11

1448

schouwen

75 / 101

smaeldorpen

5 / 6

1446

1451

1525

snijdelwijk

9 / 13

1451

Record #534

Date

1457-03-17

Location

Type of Document

OAR12, 113r-b-115r

Besteding

Text

[015] Upten seventienden dach van maerte anno xiiii c ende lvii soe waren vergadert tot Haerlem die hiemrade van Rijnlant als heren Willem van Alcmade, Jan van Poelgeest ende Ysbrant van Scoten inden namee van hem allen om die beste dinge van twie slusen te weten daer die een of saw die sluus van Noortich mit die van Arleveen, Zegwaert ende Zoetermeer ende die ander saw die sluus van Aelsmaer mit die van Hasaertsoude, Sassemen ende Randenborch. Item so sijn dese twie sluysen voirsc. bestedt in manieren ende voirwairden hier nae gescreven. Item eerst so sullen in elcx van dese sluysen wesen xlii gebinden ende stillen over dat anderde bint gecarbeelt wesen gelijken die balken dick behalven dat stotdoerbint dair of t verstaen is datmen elke sluus na dese gescreven voirwairde besteet is. [113v] Item dat scotdoerbint sel dat voerste bint wesen ende sel gepent wesen in die cloester houten. Item dat slichout dat vor inde sluus inde tIJ leggen sel sel dick wesen x duem viercant ende daer selmen iiii palen onder heyen daer dat slichout up leggen sel ende daer sel dat slichout in gepent wesen ende dat sel soe seer wtsteken datmen dat scotdoerbint dair op setten mach ende daer beneden geplanct an die palen voir die sluus. Item dat doerbint sel wesen xv duem viercant. Item die twie vlogelbinde sullen wesen voetskant viercant ende int vlogel binde sellen wesen mit iiii stijlen ende iiii talveren ende een balck boven op die sluus gehogert om die aerde te scutten. Item die balcken sullen wesen x-1/2 duem dick viercant. Item die stijlen sullen wesen x duem viercant. Item die quespen sullen wesen viii duem viercant. Item die cloesterhouten sullen wesen xii duem breet ende vi duem dick. Item die gordinge sel wesen x duem breet ende vijf duem dick. Item dese sluus sel wijt wesen tusschen die sijden plancken te meten xiiii-1/2 voet ende ii duem Item dese sluus sel hoech wesen tusschen die quespen ende balcken x voet. Item dat raemt daer die doer of wesen sel dat sel wesen x duem breet ende vijff duem dick. Item die plancken daer die doeren mede gestopt sullen wesen sullen dick wesen ii duem ende van goeden ouden baven droegen plancken gemaect. Item dat doerbint sel gewrocht wesen mit twie balcken ende mit een dreppel daer die slach balcken of wesen sullen sv duem viercant ende die stijlen ende dreppelen dair nae. Item so sel wesen gewrocht op die slach balck tusschen die balcken in dat doerbint iii calveren ende dair een scot planck op ende sel dick wesen ii duem ende dat wel gespongt ende gemest --- - --- ----- ------ sijn. Item so sullen daer wasen vijf scoerbinden in die sluus ende sulle lanck wesen xv voet daer die drie of leggen sullen te weten een midden tegens die doer stijl ende die ander twie an elke sijde een beneden in die sluus gelegert op die quespen ende sellen wesse x duem viercant ende noch die ander twie om elke sijde eend vander sluus gelegert an die stijlen streckende an die flach balck ende sellen wesen x duem breet ende vi duem dick. Item onder den bodem vander sluus sullen wesen xi slick houten ende sullen dick wesen bii duem viercant sonder voerste inde tIJe sel wesen x duem viercant ende des gelijcx selt wesen dat onder dat doerbint leggen sel. Item dese voirsc. sluus sel gemaict wesen vanden lanck dat die oude sluus is ende niet corter. Item so sel den nuwen boem vander sluus leggen also laech als den bodem vander sluus in leyt ende niet hoger. [114r] Item alle den plancken die tot die voirsc. sluus wesen sullen die sullen wesen vanden dicke dat dat scampelyoen is datmen hem dair of geven sal. Item alle dit voirsc. houtwerck sel sijn maethouden op dat cleyn eynde te meten. Item alle dit voirsc. houtwerck van dese voirsc. sluus sel wesen van goeden deventersen kanthout sonder spint ende sonder rootollem wercbair op sijn maet. Item al dit voirsc. werck sel gewrocht wesen bij Leydsche roede voet ende die voet xii duem. Item die geen die dese sluus an nemen te maken die sullen dat hout vander ouder sluus selve hebben ende houden. Vanden yserwerck Item daer die gordinge mede gespijkert sel wesen daer sullen die spijkeren of wesen die iii wt een pont ende des so selment spijkeren op elke eynde mit ii spijkeren ende anderseen. Item die spijkeren daer dat deckeles mede gespijkert sel wesen sullen wesen die ses wt een pont ende dat deckeles sel gespijkert wesen iii elke planck op elke bint ii spijkeren. Item die sijdel plancken sullen gespijkert wesen in elke planck op elke stijl mit ii spijkeren ende sullen wesen die x wt een pont. Item op dat doerbint sullen die planken gespijkert wesen elke planck mit vijf spijkeren als die sijdel plancken gespijkert worden ende die plancken wel gemost. Item den bodem sel gespijkert wesen mit middel nagel. Item so wie dese voirsc. sluus an nemt to maken die sel borge setten voir die sluus dair den hogen hiemr. ende die landen die die sluus toebehoren omgenoecht ende dese voirsc. sluus slemen te vollen op leveren gemaict tot sinte Bertelmees dage naestcomende van hout, van ijser ende van aerde nader bestedinge voirsc. Item so willen die hoge hiemrade dese voirsc. sluus besteden bij ponden sv nye placke voir een lb. gerekent. Item die dage van betalinge sulle wesen den eersten dach ses seken nader bestedinge, den anderden dach ses weken dair nad, den derden dach sel wesen als die voirsc. sluus gemaict ende te bollen op gelevert is ten prijse vanden hogen hiemr. Item worde dese voirsc. sluus niet gemaict ten voirnoemden dage nader bestedinge voirsc. vanden hiemr. hier voir gescr. dat woirden sij corrigieren nader misdaet. Item so sullen die geen die dese sluus an nemen den hogen hiemr. gheven voir hem ende voir horen dieneren te ritsoen als van outs gewoenlic is xii engl. nobel ende enen nobel te wijncoop. Item so heeft die eerste sluus van Noortich angenomen te maken Dirc Phillips z. van Bossch om vijf hondert xc lb. borge Bouwen Hugen z. ende Dirc Claes z. Item die anderde sluus van Aelsmaer heeft angenomen te maken Florijs Gerijts z. om vijf hondert lxxxviii lb. borge Jant Jans z. vanden Hoeve, Dirc Leuwen z. ende Willem Reynouts z. [114v] Item so hadde elcx vanden hiemrade te ritsoen van dese voirs twie slusen ii eng. nobelen. Item elcx van horen twie boden 1 eng. nobelen. Item elken hiemraet voir horen knechten 1/2 eng. nobelen. Item also die hyemraden van Rijnlant bestaet hebben Florijs Gherijts z. te maken in Sparendamme ene sluze toe behorende die van Aelsmair, van Hazertswoude, van Sassenem ende van Randenburch om die summe van vijff hondert acht ende tachtich lb. hollants payments die die voirn. Florijs bij consent vanden hyemr. over gegeven heeft Dirck Jans z. vander Hoeve, Dirck Leuwen z., Willem Reynouts z. ende Willem Aernts z. van Clustairt die die gemaect hebben ende borge dair voir geset hebben om die te maken nader bestadinge ende die hiemr. voirsc. bevonden hebben dat die sulse voirsc. niet gemaect en is also zwair noch also goet als die bestadinge dair of gheschiet is, so is dair of die ordinancie ende wtsprake vanden hyemr. dat die gene die die voirsc. sluse gemaect hebben hebben sullen vander voirsc. dorpen vander makinge vanden voirsc. sluze iii c lxxxviii lb. hollants payments ende niet meer. Ende also die selve hyemraden bevonden hebben dat die voirsc. wercluden inden voirsc. sluyze gemaect hebben sommige werken die inder bestadinge niet gecoert en sijn, so hebben die hymraden voirsc. geotduncet dat die voirsc. dorpen dair voir geven sullen xvi lb. hollants payments. Ende want die voirsc. wercluden dat werck vander sluze voirsc. niet trouwelijc gemaect en hebben nader bestadinge so ordinieren die voirsc. hiemraden dat die voirsc. wercluden after dese tijt niet meer werck aen nemen noch maken en sullen onder den hyemrade van Rijnlant als meesters van den werck mer mogen dair in wercken voir knapen loon gelijc andere, behoudelic dies ist dat die voirsc. werluden beliest voirsc. sluse tegens der tijt weder wt den putte te nemen ende die te maken ende te leveren also goet ende alsoe swair als die bestadinge in hout dat sullen zij mogen doen ende die wecermaken ende opp leveren tsint Bertelmeeus dage naestcomende ende so sullen [115r] die dorpen hem voirt te vollen betalen nader bestadinge.

English Summary

Invitation for contracts with specifications for the rebuilding of the Aalsmeer [Hazerswoude, Sassenheim, and Randenburg] sluice and the Noordwijk [Aarlanderveen, Zegwaard, and Zoetermeer] sluis. The final section, describing how some work was not done to specification on the Aalsmeer sluice may actually date to the required completion, St. Bartholomew's day (25 August). See also next item which seems to approve of the work order for the Noordwijk sluice.

Keywords

alcmade, willem van; poelgeest, jan van; scoten, ijsbrant van scoten; sluices; aalsmeerdersluis; noordwijkersluis; specifications; reconstruction; aarlanderveen; zegwaard; zoetermeer; aalsmeer; hazerswoude; sassenheim; randenburg; wijnkoop; bosch, dirc phillipszoon van; bouwen hugenzoon; dirc claeszoon; florijs gherijtszoon; dirc leuwenzoon; willem reynoutszoon; knechten; boden; florijs gherijtszoon; hoeve, dirc janszoon van der; culstairt, willem aerntszoon van; schouwen

Notes

See OAR14, 122v-b. On 1 March, the hoogheemraden decided to meet again on 17 March to put out contracts for (aanbesteden -- invite tenders for) rebuilding the two sluices. They did so, and this item contains the specifics. Published in van Dam (1993), pp. 58-61, and in (Sloof (1999), Bijlage V, pp. 436-7.

Keyword Threads

Seq / Count

First

aalsmeer

8 / 7

1423

aalsmeerdersluis

2 / 2

aarlanderveen

1 / 2

alcmade, willem van

52 / 58

1429

1454

boden

8 / 9

1474

dirc claeszoon

3 / 4

1434

1449

1529

florijs gherijtszoon

2 / 2

florijs gherijtszoon

1 / 2

hazerswoude

37 / 46

1459

knechten

2 / 2

noordwijkersluis

1 / 2

poelgeest, jan van

18 / 27

1438

randenburg

9 / 11

reconstruction

49 / 71

sassenheim

4 / 4

1450

schouwen

76 / 101

scoten, ijsbrant van scoten

1 / 2

1469

sluices

57 / 68

1253

specifications

34 / 48

wijnkoop

3 / 3

1444

zegwaard

22 / 28

zoetermeer

15 / 16

Record #359

Date

1457-05-03

Location

Type of Document

OAR12, 026r-c

Keur

Text

[177] Item also die hiemraet van Rijnlant geweest sijn to Nuwerkerck bider kerke ende bevonden hebben dat den heerwech die langes den groten meer plach te leggen gaende doir Nuwerkerk te Riedwijck wairt tot veel plaetsen vanden water vanden meer of gheslagen is so datmen niet meer varen noch gebruyken en mach. Soe hebben die dijcgrave ende hiemraders van Rijnlant gekuert ende dien wech verleyt inder manieren hier nae volgende. Te wete dat dien wech voortaen liggen sal van Dirc Paelmans werf of te lande wairt in streckende recht wt anden Groenen dijck die after die kerck aen die noortzide leecht ende also den Groenen dijc langes tot Jan Smits lant toe ende dat weder op schinkelende tenden anden heerwech. Ende desen wech sal over al twie roeden breet wesen tot goeder sceep also hoge als den ouden wech dair hij mit beyden eynden aencomen sal, ende op die zwytkant van desen wech salmen maken een kade vier boeten breet ende boven drie voet breet blivende ende opgaende drie voet hooch. Gedaen optie meye scouwe anno lvii.

English Summary

Order the rerouting and repair of the Heerweg near the church in Nieuwerkerk because of destruction by water of the lakes.

Keywords

nieuwerkerk; heerweg; grotemeer; haarlemmermeer; rietwijk; flooding; reconstruction; repairs; dirc paelman; groenendijck; jan smits; schinkelende; kaden; roads; specifications; construction

Notes

See record #360 and record #361.

Keyword Threads

Seq / Count

First

construction

64 / 73

1361

flooding

22 / 35

1405

haarlemmermeer

5 / 10

1447

heerweg

4 / 6

kaden

14 / 17

nieuwerkerk

6 / 8

reconstruction

50 / 71

repairs

39 / 62

rietwijk

5 / 8

roads

39 / 44

specifications

35 / 48

Record #360

Date

1457-05-03

Location

Type of Document

OAR12, 026r-d

Keur

Text

[178] Item desen wech ende kade sullen maken ten gemenen werck eerst die van Rietwijck, van Bazeleede, Nuwerkerck, Scalcwijc ende Roesdorp leede wt elken hyse mar enen man ten vollen werck toe nader kueren voirsc. Ende elc man sel comen ten gemenen werck als hij bider scout dair toe geboden wort, elc op een boete van v sc. sdaechs, also dick als hij biden scout bevonden sal worden die niet te werck gecomen hebben ende dat wt panden ter scout nae dijck recht, anno lvii optie meye scouwe.

English Summary

Order rerouting and repair of the road (Heerweg) near the church in Nieuwerkerk because of destruction by water of the lakes.

Keywords

nieuwerkerk; heerweg; rietwijk; flooding; haarlemmermeer; reconstruction; repairs; kaden; roads; bazeleede; schalkwijk; roesdorp; schouten; banwerk

Notes

Concerning this road, see also record #359 and record #361.

Keyword Threads

Seq / Count

First

banwerk

19 / 25

1385

flooding

23 / 35

1405

haarlemmermeer

6 / 10

heerweg

5 / 6

kaden

15 / 17

nieuwerkerk

7 / 8

reconstruction

51 / 71

repairs

40 / 62

rietwijk

6 / 8

roads

40 / 44

schouten

74 / 88

Record #361

Date

1457-05-03

Location

Type of Document

OAR12, 026v-a

Keur

Text

[179] Item, als desen wech gemaect is, so selmen desen wech ende kade hoefslagen upten voirscreven vier dorpen alse Riedwijck, Bazeleede, Nuwerkerck ende Scalcwijc op elc nae grootheit van horen lande, ende dan sullen zij dair omloten om elc sijn hoefslach te weten, ende dair nae sullen zij die elc houden tot ewigen daggen, anno lvii optie meye scouwe.

English Summary

Order rerouting, repair, and apportionment of maintenance responsibilities (verhoefslagen) of the Heerweg near the church in Nieuwerkerk because of destruction by water of the lakes.

Keywords

nieuwerkerk; heerweg; rietwijk; flooding; verhoefslagen; reconstruction; repairs; kaden; roads; specifications; construction; haarlemmermeer

Notes

See record #359 and record #360.

Keyword Threads

Seq / Count

First

construction

65 / 73

1361

flooding

24 / 35

1405

haarlemmermeer

7 / 10

1466

heerweg

6 / 6

kaden

16 / 17

nieuwerkerk

8 / 8

reconstruction

52 / 71

repairs

41 / 62

rietwijk

7 / 8

1469

roads

41 / 44

1463

specifications

36 / 48

verhoefslagen

13 / 15

1399

1459

Record #362

Date

1457-05-03

Location

Type of Document

OAR12, 026v-b

Keur

Text

[180] Item, alsoe die hyemraden van Rijnlant hantvesten hebben dat soe waneer die dijcgrave niet en coemt op haren scouwe dage ende rechtdage dat sij dan enen van hem luyden setten mogen tot een dijcgrave te wesen, soe sijn die selve hyemraden overdragen dat soe waneer die dijcgrave niet en comt opten scouwe dach ende recht dach dat dan die gene die dan rentemeester is van hem luden dijcgrave wesen sel. Ende wairt dat die rentemeester oec niet tegenwoirdich en wair, so sullen die gene die tegenwoirdich sijn loten dair om, ende up wien dattet mit lote valt die sal op dien dach dijcgrave wesen. Anno lvii optie meye scouwe.

English Summary

If the dijkgraaf is absent from a schouw- or rechtsdag, the heemraden will appoint one of their own who is rentmeester to be dijkgraaf, and if the rentmeester also is absent, those present will cast lots to choose a dijkgraaf.

Keywords

absence of dijkgraaf; dijkgraaf, temporary; dijkgraaf, absence of; schouwen; regulations; rechtsdag; temporary dijkgraaf; rentmeester; procedures

Keyword Threads

Seq / Count

First

procedures

60 / 71

regulations

9 / 21

1460

rentmeester

3 / 4

1429

1438

1529

schouwen

77 / 101

Record #506

Date

1457-06-28

Location

Type of Document

OAR12, 085r-b

Vonnis

Text

[048] Up sulke dingtael als voirdij dijcgrave ende hyemr. van Rijnlant geweest is tusschen Aven Jan Bonens weduwij ende Florijs Alebrecht z., soe hebben die hyemr. voirsc. overgesien ende gewegen alle die punten vanden dingetael voirsc. in ansprake ende aintwoirde in replike ende in duyplike in tuygen ende in al datter toe dient ende wijsen voir rechte, also Ave voirsc. geclaechte heeft om scistingen ende scheydinge ende om rechte paelstekinge alse van scheydingen vander dijck dat Florijs voirsc. Aven voirsc scudich is scistinge ende scheydinge te bekennen ende te doen ghelijc andere dair sij aen beyden siden mede gelant sijn ende also Florijs dat niet en heeft willen bekennen noch doen, soe wijsen die hyemr. Aven voirsc. die kenninge gewonnen ende Florijs voirsc. verloren, alsoe Florijs voirseyt ni hem vermeten heeft datter voirtijts mit genoeghe geen scheydinge vander dijc gemaect is geweest dat hij niet betuucht noch bewijst en heeft ende elc sal sijn costen aen hun selven houden. Gedaen op sinte Johans scouwe anno lvii.

English Summary

This is the verdict in a dispute between Aven Jan Bonens widow and Florijs Aelbertszoon concerning a verhoefslag (apportionment of maintenance responsibilities) for the dike at Houtrijk.

Keywords

kenning; aven jan danelszoonsweduwe; florijs aelbrechtszoon; dingtaal; aanspraak; antwoord; repliek; dupliek; witnesses; houtrijk; verkaveling; dispute settlement

Notes

See OAR14, 114v-a, 117r-c, 118v-b, 121r-c, 122r-b. See further OAR4804 which Sloof (1999), p. 123, note 46, addressed this matter and included a map of 1457 that is part of Rijnland's map collection -- no. A 845.

Keyword Threads

Seq / Count

First

aanspraak

6 / 6

antwoord

4 / 4

dingtaal

4 / 5

1445

1468

dispute settlement

18 / 24

1385

1460

dupliek

3 / 3

1448

florijs aelbrechtszoon

2 / 2

1401

houtrijk

3 / 5

1429

1460

kenning

9 / 10

1437

1468

repliek

3 / 3

1448

witnesses

3 / 3

1434

1446

Record #535

Date

1457-08-25

Location

Type of Document

OAR12, 115r-a

Besteding

Text

[015] Item die hyemraden van Rijnlant hebben opgenomen ende gepresen die sluze van Noirtich alsoe die wael gemaect is nader bestadinge ende hebben geordinert dat die van Noirtich, van Aeleveen, van Zegwairt ende van Zoetermeer den wercluden die die gemaect hebben geven sullen voir dat over werck datter aen gemaect is boven die bestadinge xvi lb. hollants payments.

English Summary

Hoogheemraden approve the reconstruction work done to the Noordwijk sluice at Spaarndam according to the specifications and contract issued on 17 March of this year.

Keywords

noordwijkersluis; sluices; reconstruction; repairs; noordwijk; zegwaard; zoetermeer; aarlanderveen; workers

Notes

See also record #534 where the specifications and contract provisions for the work were laid out.

Keyword Threads

Seq / Count

First

aarlanderveen

2 / 2

noordwijk

13 / 14

1408

1495

noordwijkersluis

2 / 2

reconstruction

53 / 71

repairs

42 / 62

sluices

58 / 68

1253

zegwaard

23 / 28

zoetermeer

16 / 16

Record #445

Date

1457-10-04

Location

Type of Document

OAR12, 050r-d

Consent

Text

[119] Item die hiemraders van Rijnlant hebben optie selve tijt geconsenteert die van Leyderdorp een cade te slaen om die polre lants geheten dat Kerck bou, mit sulker ordinancie als die brieve ende cedulen wtwijsen die onder den voirn. hiemr. leggen geduerende tot des hiemr. weder seggen, gedaen optie bamis scouwe anno lvii.

English Summary

Permission for Leiderdorp to construct a kade around the polder land known as the Kerckbou according to the ordinances and cedulen that the heemraden previously issued.

Keywords

leiderdorp; kaden; polders; kerckbou polder; polder formation

Keyword Threads

Seq / Count

First

kaden

17 / 17

leiderdorp

14 / 19

1399

polder formation

4 / 7

1399

1447

polders

7 / 7

1423

1447

Record #446

Date

1457-10-04

Location

Type of Document

OAR12, 050r-e

Consent

Text

[120] Item op die selve tijt wort geconsenteert die van Achthoeven in Leyderdorp een huel te liggen inden after dijck geduerende tot des hiemr. weder seggen, gedaen optie bamis scouwe anno lvii.

English Summary

Permission for those of Achthoeven in Leiderdorp to construct a culvert or small bridge in a dike.

Keywords

achthoeven; leiderdorp; heulen; construction

Keyword Threads

Seq / Count

First

construction

66 / 73

1361