vorige Buurt: 48.Middel Mariënburg (Mariëndaal) 49. West Mariënburg (Mariënburg) volgende Buurt: 50.Vrouwenrijn (Mariënschans)

 

9. Keizerrijk van Constantinopolen 
(Klik voor andere kaart) 11. Kerstenrijk 
(Klik voor andere kaart) 12. Maarsmansteeg, Keizerrijk van de-   13. Steinenburg   14. Kranenburg   15. Sint Catharinarijk   16. Paplepel   17. Nieuwe Rijk 
(Klik voor andere kaart) 18. Prily (Koevoet), Graafschap- 
(Klik voor andere kaart) 19. Billenburg   20. Meyenburg   35. Klein Egypte 
(Klik voor andere kaart) 39. Oud Barbarije 
(Klik voor andere kaart) 41. Rode Steen   42. Jan Vossenrijk 
(Klik voor andere kaart) 43. St. Niclaassteeg (Rodenrijk)   44. Land van Mirakelen (Sint Annenrijk)   45. Mare   46. Vliegenthart (Hartenburg)   47. Oost Mariënburg   48. Middel Mariënburg (Mariëndaal)    49. West Mariënburg (Mariënburg)   50. Vrouwenrijn (Mariënschans)   51. Vrouwenkamp   69. Burgerwacht (Burgstreng, het Rijk van-) 
(Klik voor andere kaart) 71. Nieuw (Klein) Barbarije   72. Ommariënburg (Mariënborg)   73. Hooglandse Kerksteeg 
(Klik voor andere kaart)
Stadskaart
Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ligging:

beginnende aen de noortsijde van Marendorp aen de Reynsburgerpoort met 't huys van Quirijn Adriaensz. Padt in Pooh (?) / loopende oostwaers aen tot aen St. Ursulensteech / de westsijde van de zelve tot aen 't bruggetgen / ende beginnende weder aen de westsijde van de Kennewechsteech met 't huys aencomende d'erfgen. van Adriaen Gerritsz. coman / loopt den houck om langs de zuytsijde van Marendorp tot aen de Reynsburgerpoort / begrijpende tusschen beyden in 't steechgen oostsijde de huysen van Gerrit Dircxz. coman ende Pieter Anthonisz. ende aen de westsijde Willem Lenaertsz. 's huys / mitsgaders aen de westsijde van de Paerdesteech Pieter Arentsz. straetmaeckers ende Joris Andriesz. timmermans wede. huys.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 13, 27-08-1609)

beginnende aen het bruggetgen op de Turfmarct / voorts de noortzijde van het Marendorp oostwaerts aen tot aen de St. Urselensteech / begrijpende mede de westzijde van dien / overspringende aen de zuytzijde van het Marendorp / begint met de Jan Bannesteech ende begrijpt de westzijde van de selve steech / ende voorts de zuytzijde van het Marendorp langs westwaerts aen / begrijpende mede de Schapensteech tot aen de oude Rijnsburgerpoort / insluytende mede de huysinge van Pieter Arentsz. van Kegelenberch

(SA II inv. nr. 1216, fol. 100 - 100 vso, 22-08-1630)

De begrenzing van Mariënburch, voorheen Mariënpoort, is niet geheel duidelijk. In de omschrijving van 1609 zou de Kennewegsteeg de meest oostelijke begrenzing vormen, maar in 1630 is dat de meer westelijk gelegen Jan Bannensteeg. In dat laatste jaar wordt de Paardensteeg niet meer genoemd als de westgrens, maar de Schapensteeg. Van enig besluit tot grenswijziging is niets bekend en omdat de belendende buurt Mariëndaal in het westen grenst aan de Kennewegsteeg, moet worden aangenomen dat de omschrijving van 27-08-1609 correct is. De (niet meer bestaande) Jan Bannensteeg lag een meter of tien oostelijk van de Schapensteeg, naast (nu) Apothekersdijk 7.

Geschiedenis:

Onder de naam Over die Maren Rijnzijde bij de Rijnsburgpoorte wordt de buurt al in 1509 genoemd wanneer ze twee kannen wijn wint. Deze beloning wordt toegekend nadat men tijdens de grote processie op Ommegangsdag met succes een Hollandse graaf heeft uitgebeeld. Omdat in het begin van de 16e eeuw dit stadsdeel wellicht minder dicht bebouwd was, is het niet uitgesloten dat de bewoners samen met die van Vrouwenrijn, het latere Marienschans één buurt vormden (zie ook 'Buurthouden', pag. 32-33).

(SA I inv. nr. 589 fol. 58 vso)

Volgens Jan van Hout bestond de buurt onder de naam West Mariënborch of Mariënpoort reeds ten tijde van Jacob Deyman (stadssecretaris 1531 - 1553). De ligging wordt dan omschreven als: West Marienborch of Marienpoort / Begint aen d'een zijde van St. Urselensteech / aen d'ander zijde van Willem Woutersz. 's steech / totte Rijnsborgerpoort toe / plach te hebben huysen of cameren 30

(SA II inv. nr. 1220 fol. 10)

Met de Grote Loterij van 1596 winnen de geburen van Mariënpoort op lotno. 25265 een zilveren lepel. Hun prose luidde: 't Voornemen van menschen mit al haer wenschen / So haest verkeert snel / d'Een hoopt op 't beste / d'Ander opte reste / Maer hoop faelgaert wel (zie ook 'Buurthouden', pag. 108 e.v.).

(AGH inv. nr. 426)

Buurtheer Gerrit Lenaertsz. wordt in 1615 vermeld als aanbrenger van een kind in het H.G. Weeshuis.

(Archief H.G. Weeshuis, inv.nr. 3386 fol. 86 vso, 17-11-1615)

Adrianus Waalwijck is, op Frederik Mostert van Oost Tuil na, de langst regerende buurtheer die Leiden heeft gekend. Vermoedelijk is hij gedoopt op 29-05-1707 als zoon van Joost van Waalwijk en Rachel van Akkeren, ondertrouwt hij op 27-04-1737 met Anne Vlasveld en tussen 14-02 en 21-02-1801 wordt hij in de Hooglandse kerk begraven. Volgens het buurtregister van Mariënburg was Waalwijck op 15-12-1795 - dus op ruim 88-jarige leeftijd - nog heer der gebuurte. Hij is dan inwonend bij Willem Wardenaar in het huis van het Turfdragersgilde. Overigens is het niet uitgesloten dat Adrianus van Waalwijk al eerder, tussen 19-02-1733 en 07-04-1735, buurtheer was van Haverenburg (zie ook 'Buurthouden', pag. 74).

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

Naam Benoemd Voor-
dracht
Reden
vervang
Meer
Info
Roos, Jan Claesz. - <27-08-1609 ? *
Lenaertsz., Gerrit - 27-08-1609 1 *
Gerritsz., Lenaert - 22-08-1630 1 *
Roos, Jan Gerritsz. - 13-09-1635 1 v  
Roos, Jan Pieters. - 16-05-1663 1  
Noort, Wouter Maertensz. van - 29-11-1668 1  
Nieupoort, Aelbert Gijsbertsz. van - 03-04-1670 2 *
Mallebrancq, Jacques - 17-03-1678 1 *
Dammesz., IJsbrant - 21-08-1681 1  
Bourbon, Adriaen - 28-12-1692 3 v *
Bunje, Pieter de - 24-04-1710 1  
Bekesteyn, Jacobus van - 24-09-1722 1  
Bruyn, Nicolaas de - 05-08-1734 1 v  
Carpentier, Jan - 22-05-1742 1 v  
Waalwijck, Adrianus - 17-08-1747 2 o *

  

Auteur Publicatie Home
Kees Walle
2006/2007
Buurthouden www.oudleiden.nl