99. Vredenrijk

 

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ligging:

als begrijpende alleenl(ick) de huysen aen de oostsijde van Hoygraft tusschen de Groenesteech ende 't Gansoorde staende.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 26 vso - 27, 17-09-1615)

Geschiedenis:

Op 27-08-1615 ontstaan als afsplitsing van de buurt Alkey. Volgens Jan Jansz. Orlers (editie 1641, pag. 70) zou dit deel van de afsplitsing haar naam hebben behouden, doch dit moet een abuis zijn.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 25 vso)

Van de buurt Vredenrijk is een kasboek bewaard gebleven met boekingen over de periode 1704 - 1796. De inleiding luidt als volgt: Memorie ofte korte aanteekening van tgeen ontfangen is weegens vette plateel, afsterven van de gebuuren en abzentie op de dag begraavenissen, alles op het ontfangen uyt handen van de knegt der gebuurte aan mij Ad. van Keulen als ordinaar Thezaurier aan de gebuurte genaamd Vredenrijk (1704) (zie ook 'Buurthouden', pag. 112).

Hier volgt een overzicht van enkele opmerkelijke uitgaven:

Zo wordt duidelijk dat de buurtknecht ieder nieuwjaar een gratificatie van f 5,- ontvangt. Over de periode 1704 - 1722 bedragen de inkomsten in totaal f 381-12-8, terwijl de uitgaven f 190-18-0 belopen.

Op den 23 april 1722 de Buure gesamenlijk vergaadert geweest aan 't huys van Franchois de Schregel als Heer en heeft die verkooren de Hr. en Mt. Johan van Lanschot tot Oudraet en is met gemeene stemme tot opper Thrsauerier verkoore Gerard Poppeleus aen wien ook heden penningen ter somme van f 192-10-0 sijnde het netto proovenu dat bij 't op neemen der boecke in cassa bevonden is.(....) en verder door het overlijden van Adam van Keulen het thesauriersampt vacant geworden en daertoe bij den Hr. en sijn Raaden voorgestelt, Gerard Poppeleus, tgeen bij omvrage bij de gesamentlijke geburen is geapprobeert en naer gedaene gelukwensinge heeft den Heer doen bereyden een Heerlijke Maeltijt en de gesamentlijke geburen naer de naam van de gebuerte getracteert en ook also gescheyden.

Een paar maanden later blijkt het batig saldo te zijn aangegroeid tot f 228-10-0. Besloten wordt om daarvan f 143-10-0 onder de buren te verdelen. Merkwaardig is dat er nog in dezelfde week een buurthof wordt gevierd, waarvoor men zelfs de stad verlaat. De festiviteiten kosten maar liefst f 437-0-12 (zie ook 'Buurthouden', pag. 99).

Naar gehoude vergadering bij den Heer en sijne Raden es geresolveert om de gesamenlijke geburen te versoeken op een vrolijke maeltijt die gehouden is ten huyse van Willem van Dam, Hospes In 't Fonteyn'aen den Rhijndijk op den 5 en 6 Augusty 1722.

 

Betaelt aen Willem van Dam of sijn suster Hilletie Jans over vertering volgens quitantie:	f 302 -18 -0
Aen Kerkman over wijn quit.	36 -10 -0
Aen de Wed. van Keulen koffie en thee	10 -10 -8
Aen Anna de Haas toebak en pijpe	3 -12 -0
Aen drie schuytvoerders	12 -  0 -0
Aen de portier voor ophouden van de boom	2 -10 -0
Aen bellecire (fooien)	6 - 0 -0
Aen de inwonende geburen van St. An tot een vrolyke maeltijt	30 - 0 -0
Aen de knegt van de gebuerte door den Hr. en sijne Raden hem toegevoegt	31 -10 -0
En op 10 Aug. nog aan Jakob van der klugt, knegt van de gebuurte betaal	1 -10 -0

Op 31-01-1731 zijn de gezamenlijke gebuuren van Vredenrijk op den Burg vergadert geweest tot het suppleren van twee thresoriers ampten ende aldaer bij eenparikteyt van stemmen tot eerste thesuurier in plaetse van Gerard Poppeleus verkoren de heer Jan Sandra, alsmede tot tweede thesaurier in plaats van Jan Raedsveld, de heer Isak de Schregel. Is oock ten selven dage gemaact bij de gesamenlijcke bueren een nominatie van een Heer deser Gebuerte waar uyt bij haar Ed. Gr. Agtb. de Heeren van de Geregten deser Stadt is aangesteld den 18 Febru. des jaers 1731 den Hr. en Mr. Johan van Landtschot Vroedschap. die op den 21 Feb. des selven jaers heeft aangesteld tot Raad der gebuerte den Hr. Hendrik van Halteren.

Er blijkt op dat moment f 208-2-8 in kas te zijn. De kosten van de vergadering bedragen f 10-15-8 - te betalen aan de hospes van de Burg - en van het rekest f 3-16-0

Op 27-07-1745 bedraagt het kastegoed f 568-15-0. Besloten wordt om opnieuw een vrolijke maaltijd te organiseren, in herberg 't Fonteyn aan de Hoge Rijndijk. De kosten bedragen f 413-13-8 en de buren die niet aanwezig zijn ontvangen f 30-0-0. Ook worden de bewoonsters van St. An (het in de buurt gelegen St. Anna Aalmoeshuishof) weer getrakteerd op een vrolyke maeltijt (zie ook 'Buurthouden', pag. 99).

Wanneer in maart 1759 buurtheer Van Lantschot overlijdt (de dootgift bedraagt een gouden ducaton ter waarde van f 15-15-0), wordt er weer in de Burcht vergaderd. De verteringskosten belopen f 21-0-0, die van het rekest f 3-18-0.

Met het collectief geheugen van de buurt is niets mis: twintig jaar later, op 02-09-1765, begeeft men zich opnieuw naar 't Fonteyn, waar het er dit keer wat zuiniger aan toe gaat: er wordt 'slechts' voor f 223-14-0 verteerd. Voor de bewoonsters van de St. Annahof wordt weer f 30-0-0 uitgegeven aan eten, terwijl de buren die niet meegaan dit keer maar f 3,- ontvangen. Voor de buurtheerverkiezingen op 12-12-1765 , 17-04-1782 en 05-05-1795 wordt resp. slechts f 1-0-0 , f 10-6-0 en f 7-10-0 uitgegeven. Kennelijk was 't Fonteyn een geliefde uitspanning, want de buren van 't Rijk van Burgstreng weten de herberg in 1768 ook te vinden (zie ook 'Buurthouden', pag. 99).

In 1792 volstaat men met een verdeling van geld onder de geburen. Er wordt f 140-0-0 gedeeld, terwijl de conventualen in St. Annahof f 13-0-0 ontvangen en de buurtknecht f 1-0-0. Vanwege de invoering van het nieuwe Reglement op de Gebuurten en de opheffing van Vredenrijk wordt op 19-11-1795 nog éénmaal het kasgeld verdeeld. Alle (19) buren krijgen ieder f 1-15-0, de bewoonsters van het St. Annahof f 0-11-0 en aan een behoeftige wordt tenslotte nog f 0-19-0 verstrekt.

(SA II inv. nr. 6962)

Van de buurt Vredenrijk is een kasboek bewaard gebleven. Over de periode 1705 - 1729 zijn de aard en omvang van de inkomsten en uitgaven berekend. Onderstaande tabel toont een overzicht van samengetelde inkomsten en uitgaven naar soort:

 

INKOMSTEN				UITGAVEN
Boe- king	Aard van de inkomsten	Inkomsten	In %	Aard van de uitgaven	Uitgaven	In %
80 x	overlijdensgiften	f 364- 3- 0	48,3	loon buurtknecht	f 117-16- 0	18,0
56 x	absentiegelden	121-11- 0	16,1	buurthof / vergadering	468- 1-12	71,2
13 x	vette schotel	70- 3-11	9,3	Onkosten / diversen	71- 0- 0	10,8
15 x	huiskopen	51-17- 0	6,9
10 x	boeten	2- 8- 8	0,4
	eigen bijdrage dagje uit	143-10-0	19,0
174	totaal	f 753-13- 3	100	totaal	f 656-17-12	100

(SA II inv. nr. 6962)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

Naam	Benoemd	Voor- dracht	Reden vervang	Meer Info
Crul, Cornelis Symonsz. -	17-09-1615	1	†	*
Sorch, Pieter Claesz. -	19-12-1652	1	†
Peene, Pieter van -	12-10-1657	2	†
Vergenst, Cornelis -	03-04-1670	2	†	*
Schregel, Franchois de -	15-04-1689	3	†
Plemper, Pieter -	15-05-1704	1	v
Schregel, Franchois Galenusz. de -	13-07-1713	1	o	*
Lantschot, de Hr. Mr. Johan van -	08-02-1731	1	†	*
Schoonhoven, de Hr. Mr. Thimon van -	29-03-1759	1	v
Lanschot, Mr. Johan Alexander van -	27-12-1765	1	†
Sandra, Joachim -	27-06-1771	2	†
Kasteele, Ds. Willem Barth. van de -	18-04-1782	1	o	*
Kloppenburg, Lucas -	05-05-1795	1	o

  

Auteur	Publicatie	Home
Kees Walle 2006	Buurthouden	www.oudleiden.nl