Singelpark

De HVOL steunt de plannen voor een Singelpark aan de binnenzijde van de wateren die sinds 1659 de Leidse binnenstad omspoelen en vroeger onderdeel waren van de vestingwerken om de stad te beschermen. De HVOL is als vereniging ook 'vriend' van het Singelpark.

Het bestuur van de HVOL is van mening dat bij de inrichting van het park ruime aandacht moet worden besteed aan de historie, conform de intenties zoals o.a. verwoord in de 'Visie Leidse Singels: het langste park van Nederland', een uitwerkingsvisie van de Structuurvisie Leiden 2025, na inspraak in november 2011 vastgesteld door het college van B&W. Daarin staat bij het antwoord op de vraag 'Hoe verder?' onder meer: "De huidige situatie van de verdedigingswerken laat een overzicht zien van de loop van de geschiedenis van de verdedigingswerken. Het streven is om juist deze geschiedenis beter te verbeelden. Dit kan door het versterken van de nog bestaande historische elementen en structuren en juist ook door het toevoegen van eigentijdse elementen." Aan die uitgangspunten lijkt niet altijd door iedereen voldoende aandacht te worden gegeven.

SingelparkbrugOm een goede doorgaande route in het 'Singelpark' te bewerkstelligen dienden een vijftal nieuwe bruggen te worden gebouwd. De inpassing daarvan aan de rand van de historische binnenstad luistert uiteraard nauw. De HVOL is intensief betrokken geweest bij de keuze van de architect voor deze bruggen. Het fraaie ontwerp van die bruggen behoort duidelijk tot de 'eigentijdse elementen'. De laatste van de nieuwe bruggen, de enige brug die 'open' kan, is in juli 2020 op zijn plaats gebracht: de verbinding van Ankerpark naar Zijlpoort (zie foto). Voor de naamgeving van de bruggen is een prijsvraag uitgeschreven. Het gemeentebestuur heeft de namen van de bruggen in voorjaar 2017 conform aanbeveling van de jury vastgesteld. Of de moeilijk in het gehoor liggende namen hij de Leidse bevolking zullen aanslaan en 'beklijven' moet worden afgewacht. 

 

Naast de bezwaren van de herinrichting van het Morspoortplein (zie de rubriek Morspoortplein), door de gemeente merkwaardigerwijs behandeld als een deelproject van het Singelpark, heeft de HVOL ook bezwaren naar voren gebracht tegen de voorgenomen herinrichting van het Ankerpark en het Blekerspark. 

Het Blekerspark had in de eerste ontwerpen een hoog Japan-gehalte, waarvoor noch een logische noch een historische verklaring was. Door de toevoeging van een fors aantal onderhoudsgevoelige details was het bovendien kwetsbaar. In de loop van het ontwerpproces is het park versoberd  en is het Japanse karakter teruggedrongen. 

Het Ankerpark zou moeten worden afgegraven vanwege een sterk vervuilde bodem, veel bomen dienden te worden gerooid. De herinrichting was naar de mening van de HVOL te gekunsteld. Het plan voor het doortrekken van de  Zuidsingel naar de Zijlsingel, historisch volstrekt onverantwoord in verband met het doorbreken van de verdediging van de stad, i.c. de vestingwal, is op advies van de HVOL geschrapt.

Toen bleek dat de grond toch minder vervuild was dan aanvankelijk gedacht, sanering niet nodig was en de meeste bomen behouden konden blijven, was er sprake van een geheel nieuwe situatie. Het pleidooi van de buurt en de HVOL om de vestingwal (hoewel niet oorspronkelijk en ook qua vorm niet historisch correct) te behouden of aan te passen, is door de ontwerpers overgenomen. Een initiatief om een aantal beelden van de Leidse beeldhouwer Frans de Wit een plaats te geven in het park heeft zowel bij de gemeente als anderen (incl. de HVOL) een warm onthaal gekregen. In het park zal ook aandacht worden besteed aan de onderneming die hier in de 19e en 20e eeuw gevestigd was en waaraan de naam van het park is ontleend: de Koninklijke Grofsmederij Leiden, die naast veel andere zaken (zoals spoorrails en ijzeren kettingen) ook ankers maakte. De schoorsteenpijp van de Grofsmederij zal op voorstel van de HVOL op zijn oorspronkelijke plaats terugkomen, nu als een symbolische stalen verbeelding.

HortusvlonderDe gemeente is medio 2020 gestart met een haalbaarheidsstudie voor een vlonder door de Witte Singel, langs de Hortus en de Sterrenwacht om te vermijden dat de Singelpark-wandelaar een 'omweg' aan de stadszijde van dat gebied zou moeten maken. Het bestuur van de HVOL heeft zich fel tegen dat voornemen gekeerd. Juist de relatie van het Singelpark met de historische binnenstad is een deel van zijn kracht en waarde en de stadse 'omweg' is bepaald ook heel aantrekkelijk, w.o. de 5e Binnenvestgracht. Een vlonder over honderden meters door de Witte Singel zou bovendien het schitterende gezicht vanaf de Witte Singel op de Hortus en de Sterrenwacht aantasten: een aantasting van het beschermd stadsgezicht dat niet zou mogen plaatsvinden. Gelukkig bleek al spoedig dat het draagvlak voor een dergelijke vlonder minimaal was en is het idee van tafel gehaald. Bij discussies over de herinrichting van de Jan van Houtkade is begin 2021 opnieuw het idee van een vlonder langs de walkant naar boven gekomen. Het bestuur van de HVOL heeft zich hiertegen verzet.

In september 2020 zijn de Singelparkbruggen officieel in gebruik genomen. Ook het Blekerspark en het Ankerpark zijn officeel opengesteld. Het zijn belangrijke stappen in de voltooiing van het Singelpark. Een belangrijke 'bottleneck' voor een 'rondje Singepark' vormt de energecentrale die aanzienlijk langer open zal blijven dan aanvankelijk was voorzien. 

De website van het Singelpark vindt u hier: http://www.singelpark.nl/

 (bijgewerkt tot 26 februari 2021)