36. Koeëind

 

	Stadskaart
Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ligging:

beginnende aen de noortzijde van Marendorp mit het eene huys van Pieter Adriaensz. van de Werf, 't welc de Werf plach te zijn / oostwaerts aen lopende tot aen de Zijlpoort toe / vorder alle de huysen tusschen Marendorp ten noorden / de Veststege ten oosten / den Rijn ten zuyden / ende de Backerstege die men naer Hoygraft gaet, ten westen.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 4, 14-11-1602)

Geschiedenis:

Volgens Jan van Hout bestond de buurt reeds ten tijde van Jacob Deyman (stadssecretaris 1531 - 1553). De ligging wordt dan omschreven als: 't Koeeynde no. xxxvj / Begint van de Zijlpoort / beyde de zijden van der strate aen / d'een zijde tot 't ledige erve ende d'ander zijde totter Hoygraftsstege / plach te hebben huysen of cameren 59.

(SA II inv. nr. 1220 fol. 9 vso)

Op 24-11-1583 keurt het Gerecht de buurtkaart goed. Het buurtreglement zou zijn geregistreerd in het registro diversorum fol. ijc xviij. Het genoemde register is niet meer aanwezig.

(SA II inv. nr. 44 fol. 244 vso, 24-11-1583)

In 1601 wendt de heer van het Coeeynde bij de Zijlepoort zich met tien andere buurten in de omgeving tot het Gerecht met het verzoek om een uurwerk met halve en hele urenslag op de toren van de Hooglandse kerk te plaatsen. Het probleem is dat bij noordelijke en oostelijke wind de stadsklokken niet hoorbaar zijn, waardoor de arbeiders, met name de jongeren meyskens ende knechts te vroeg het werk verlaten, te laat beginnen ende gaen nae haer gelieften. Deze situatie leidt tot veel gekijfs ende oneensheyt met hun patroons. De gezamenlijke buurtbestuurders herinneren er aan dat in tijden des benoutheyts de kerkklok - die er nog steeds hangt - zonodig dag en nacht werd geluid. Het Gerecht belooft om een vast ende geduyrich uyrwerc te laten plaatsen. Maar daar komt niets van terecht en zes jaar later richten dezelfde buurten zich opnieuw tot het Gerecht, dat nu twee schepenen, een veertigraad en stadssecretaris Jan van Hout gelast om alsnog te handelen, verdragen ende accorderen opt maecken van een uyrwerc (zonder voorslach) om alleen heele ende halve uyren te slaen (zie ook 'Buurthouden', pag. 122 e.v.).

(SA II inv. nr. 49 fol. 227 - 228, 19-04-1601 en inv. nr. 50 fol.246 - 247, 14-06-1607)

Wegens de vermeerdering van het aantal huizen ende de menichte van de gebuyren verzoeken de buurtheer Huych Lyclaesz. molenaar en de overige geburen in 1615 om splitsing van Koeëind. Ze stellen voor dat één deel, Zuid Koeëind, zou moeten bestaan uit de huizen tussen de zuidzijde van Marendorp (Haarlemmerstraat), Oude Rijn, Backersteeg (Pelikaanstraat) en de Korte Vest (nu Havenplein). De tweede buurt, Noord Koeëind, zou worden begrensd door een deel van de Oude Vest en de Achtergracht, de noordzijde van Marendorp, ten oosten de Veststeeg en ten westen de Craeyvangersteeg (Lege Werfstraat). Het stadsbestuur neemt het voorstel over.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 22 - 22 vso, 22-05-1615)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

Naam	Benoemd	Voor- dracht	Reden vervang	Meer Info
Moerendael, Hendrick Fransz. van -	<13-07-1602	?	†	*
Liclaesz., Huych -	14-11-1602	3	s	*

  

Auteur	Publicatie	Home
Kees Walle 2006/2007	Buurthouden	www.oudleiden.nl