vorige Buurt: 94.Bisdom van Napels 95. Woud zonder Genade volgende Buurt: 96.Buitenduin

 

64. St. Catharinarijk   65. Kranenburg   66. Steinenburg   67. Rome   68. Paltsgraafschap op de Rijn   69. Oost Kerstenrijk   70. Constantinopolen   73. Witsermouw 
(Klik voor andere kaart) 78. Graafschap Prily (Koevoet)   80. West Kerstenrijk   85. Klein Egypte   86. Burgstreng   87. Klein Mariënburg   88. St. Hubert   89. Rijnenburg   91. Mozes   92. Hof van Rusten   93. Boterbuurt   94. Bisdom van Napels   95. Woud zonder Genade   96. Buitenduin   97. West Woudfriezen 
(Klik voor andere kaart) 98. Oud Tuil naar Binnen 
(Klik voor andere kaart) 99. Vredenrijk   100. West Tuil   106. Groenendaal 
(Klik voor andere kaart) 136. Oud Vredenburg 
(Klik voor andere kaart) 137. Oost Ossenland   139. West Ossenland   140. Klein van Macht   142. Zuid Bouwelouwensteeg   145. Zuid Hooglandsekerksteeg   146. Vollersrijk 
(Klik voor andere kaart) 148. Vosserschagen   149. Oud Barbarije   150. Klein Barbarije   152. Noord Duizendvrezen 
(Klik voor andere kaart) 153. St. Annenrijk   154. Rodenrijk   156. Claas Jan Vossenhoek   157. Rode Steen   159. Oost Mariënburg   160. Hartenburg   161. Mariënborg   162. Mariënrijk   163. Oost Vrouwenkamp 
(Klik voor andere kaart)

Selecteer regiokaart
met buurtnamen.
 

Ga met de muis naar de cirkel
voor de naam van de buurt.
Klik voor detailkaart
en informatie.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ligging:

beginnende aen de oostsijde van de Hoygraft aen den Ouden Rijn mettet huys van de wede. van Frans Cornelisz.houtcoper / zuytwaers lopende voorbij de Vleerensteech / ende in de selve steech aen de noortsijde begrijpende de huysen van Jan G(erri)tsz. trapyers wede. / aen de zuytsijde de huysen tusschen de Hoygraft ende 't slopgen van Pr. Cornelisz. Schaics wede. / mitsgaders aen de westsijde van 't selve slopgen staende /ende loopt voorts langs de oostsijde van de Hoygraft tot Quirijn Jansz. witmakershuys, 't welck hij zelfs bewoont ende 't laatste huys aen de selve sijde is / ende aen de ander zijde van de Hoygraft / beginnende aen de noortsijde van de Heerensteech mettet huys aencomende Wm. Jacobsz. Prins scrijnwercker / loopt naer de Hoygraft toe den houck om / langs de westsijde van de zelve noortwaers tot aen den Ouden Rijn.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 27 - 27 vso, 10-12-1615)

Geschiedenis:

De buurt wordt in 1519 genoemd als prijswinnaar in de stadsloterij. De vermelding luidt: Die heere van twout sonder genaden een lepel van een onsche (zie ook 'Buurthouden', pag. 33).

(SA I inv. nr. 988 fol. vj)

Volgens Jan van Hout bestond de buurt reeds ten tijde van Jacob Deyman (stadssecretaris 1531 - 1553). De ligging wordt dan omschreven als: 't Wout sonder Genade no. lxiij / Begint opte Hoygraft / van den Ouden Rijn beyde de zijden totte Heerensteech toe / plach te hebben huysen of cameren 40.

(SA II inv. nr. 1220 fol. 12)

In 1601 wendt de heer van het Wout Sonder Genaede zich met tien andere buurten in de omgeving tot het Gerecht met het verzoek om een uurwerk met halve en hele urenslag op de toren van de Hooglandse kerk te plaatsen. Het probleem is dat bij noordelijke en oostelijke wind de overige stadsklokken niet hoorbaar zijn, waardoor de arbeiders, met name de jongeren meyskens ende knechts te vroeg het werk verlaten, te laat beginnen ende gaen nae haer gelieften. Deze situatie leidt tot veel gekijfs ende oneensheyt met hun patroons. De gezamenlijke buurtbestuurders herinneren er aan dat in tijden des benoutheyts de kerkklok - die er nog steeds hangt - zonodig dag en nacht werd geluid. Het Gerecht belooft om een vast ende geduyrich uyrwerc te laten plaatsen. Maar daar komt niets van terecht en zes jaar later richten dezelfde buurten zich opnieuw tot het Gerecht, dat nu twee schepenen, een veertigraad en stadssecretaris Jan van Hout gelast om alsnog te handelen, verdragen ende accorderen opt maecken van een uyrwerc (zonder voorslach) om alleen heele ende halve uyren te slaen (zie ook 'Buurthouden', pag. 122).

(SA II inv. nr. 49 fol. 227 - 228, 19-04-1601 en inv. nr. 50 fol.246 - 247, 14-06-1607)

De bewoners hebben gehoord dat Dirck Berckel zijn huis, achterhuis en erf aan de Hooigracht wil verkopen aan Dirck Claesz. van Pottenhoven, die daar zijn beroep als pottenbakker wil uitoefenen. Maar liefst 25 omwonenden waaronder de buurtheer, Cornelis Dirxz. Blocq, protesteren heftig. Zij menen dat het seer onredelick zou zijn wanneer een dergelijk bedrijf zich zomaar midden in het beste deel van de stad kan vestigen. Bovendien wijzen zij op het feit dat diverse omwonenden bouwerije, paerden, koeyen ende schapen (..) houden en dat de hoyschuyrbargen met quaede (slecht) toesicht van de voorn. pottebacker aen groot peryckel (gevaar) onderworpen sijn. Men heeft zelfs gehoord dat de pottenbakker voornemens is om zijn ovens te plaatsen naast de hooischuur van een vleeshouwer die het hele jaar door beesten en hooi in zijn schuur heeft staan. Daarom is het te vrezen dat bij onachtzaamheid van de pottenbakker of zijn knechten die altijts haer ovens stoocken met tackenbossen ende pechout, ongelucken staen te verwachten, jae een groot gedeelte van de stadt souden cunnen geconsumeert ende verbrant werden, behalve noch dagelijcx alle de roock ende damp die de gebuyren moeten lijden. Het lijkt de buren beter om dit soort handwerkslieden te gelasten om hun beroep op de Uiterstegracht uit te oefenen óf in de nieuwe stadt aen de veste (de stadsvergroting van 1611). Op 08-12-1637 worden de klagers in het gelijk gesteld, maar een maand later krijgt de pottenbakker toch toestemming van het Gerecht om zich met zijn bedrijf aan de Hooigracht te vestigen. Wanneer de geburen niet binnen acht dagen akkoord gaan, hebben zij gelegenheid om de pottenbakker schadeloos te stellen door de koop van het huis over te nemen. Doen zij dat niet, dan moet de pottenbakker aantonen dat hij bij het maken en stellen van de pottenbakkersovens in alles rekening heeft gehouden met de daarop betrekking hebbende Keur van 1634 (zie ook 'Buurthouden', pag. 121).

(SA II inv. nr. 61 fol. 341 - 341 vso en 355 vso - 356 vso)

Op 29-09-1729 wordt Johannes Verburg als buurtheer ontslagen omdat hij in decadentie geraekt en sijn boedel onder Curatele is gestelt (zie ook 'Buurthouden', pag. 76).

(SA II inv. nr. 1217 fol. 384)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

Naam Benoemd Voor-
dracht
Reden
vervang
Meer
Info
Aerntsz., Jan - <10-12-1615 ? *
Gommersz., Gommer - 10-12-1615 1  
Blocq, Cornelis Dircxz. - 06-09-1635 1  
Peenen, Michiel van - 06-03-1653 3  
Boshuysen, Gerrit Quiringsz. van - 09-08-1656 1  
Pluymioen, Franchois - 27-04-1662 1  
Houcke, Isaack - 04-04-1669 3 *
Banchem, de Hr. Johannes van - 31-07-1670 1  
Verburch, Dirck - 13-05-1700 1  
Aken, Christiaen van - 18-02-1706 1  
Court, Boudewyn del - 25-10-1708 1  
Verburgh, Johannes - 14-02-1715 3 o *
Stappe, Pieter van der - 29-09-1729 3  
Plemper van Bree, Mr. Nicolaas - 29-12-1733 1 v  
Sandra, Pieter - 14-03-1737 1  
Passchiere, Thomas - 26-01-1758 1 v  
Keerwolff, Hendrik - 22-08-1765 1 v  
Bodel, Mr. Jan Abraham - 22-01-1784 1 v  
Kruyff, Mr. Jan de - 02-02-1791 1 o  

  

Auteur Publicatie Home
Kees Walle
2006
Buurthouden www.oudleiden.nl