68. Paltsgraafschap op de Rijn

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

begint met 't huys van Engel Adriaensz., gelegen aen de noortwestzijde van de corte Coornbrugstege / loopt deselve noortoostwaerts uyt / begrijpt de zuytwestzijde van de Marct totte Maersmansteech / ende noch de noortoostzijde / noortwestzijde / ende zuytwestzijde van de taerling huysen besloten tusschen de Maersmansteech ten noortwesten / de plaetse van de Vischcapel ten noortoosten / de Vismarct ten zuytoosten / de steech die men nae de Vischmarct gaet ten zuytwesten / eyndende aldaer met 't huys van Aelbert Corn.z. van Leeuwen.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 10, 31 01-1608)

beginnende aen de noortwestsijde van de korte Coornbrugsteech mettet huys 't welck bewoont wert bij Cornelis Engelsz. kruydenier (i.m.: nu Pieter Ambrosius van Brimsdorf) / loopt dezelve noortoostwaers uyt / den houck aen de Marct om langs de zuytwestsijde van dezelve Marct tot aen de Maersmansteech / eyndigende aldaer met de huysinge van Joris Pietersz. lakencoper / ende daerjegensover met het huys van Dirck Jansz. Potterloo (i.m.: nu Cornelis Arentsz. witmaecker) 't welck hij zelfs bewoont / beginnende loopt noortoostwaers den houck aen de Marct om / ende eyndicht mette huysinge van Aelbrecht Cornelisz. van Leeuwen.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 20 vso, 05-06-1614)

gelegen op den Rijn tusschen de Maersmansteeg ende de Coornbrugsteegh

(SA II inv. nr. 1217 fol. 155 vso, 27-05-1672)

Geschiedenis:

Volgens Jan van Hout bestond de buurt reeds ten tijde van Jacob Deyman (stadssecretaris 1531 - 1553). De ligging wordt dan omschreven als: Maersmanstege no. xij / Begint aen 't stadthuys / beyde de zijden van de voors. stege ende den Rijn totte Coornbrugstege toe / plach te hebben huysen of cameren 46.

(SA II inv. nr. 1220 fol. 10 vso)

Uit voorgaande beschrijving blijkt dat de buurt oorspronkelijk groter was en ook de Maarsmansteeg omvatte. Hoewel dat nergens wordt vermeld, moet kort na 1590 een splitsing hebben plaatsgevonden, want op 18-07-1591 en 17-12-1592 keurt het Gerecht de buurtkaarten goed van resp. de Rijn (omstreeks 1600 Paltsgraafschap op de Rijn genaamd) en de Maersmanstege (zie de buurt Rome).

(SA II inv. nr. 46 fol. 110 en 268)

In 1597 wordt de weduwe van Joris de Schotsman in de Palsgraeff genoemd. Waarschijnlijk gaat het hier echter om een pand op de Breestraat.

(Oud Rechterlijk Archief 48a fol. 4)

Aen de gebuurte palsgraeff geconsenteert in alle stilte te mogen hoven in de Bailliuws Vierschaer van rhijnlandt, mits gedragende nae de jongste keure op het hoven geëmaneert (met dit laatste zal zijn bedoeld dat men voor toestemming om te mogen hoven een zesde deel van de buurtkas moet afstaan ten behoeve van het H.G. Weeshuis).

(SA II inv. nr. 191 fol. 105, 19-08-1671)

Op 27-05-1672 wordt Gerrit van Swieten met 12 stemmen als eerste voor een buurtheerbenoeming genomineerd. Johannes van Reynsburgh en Gillis Vegens hebben ieder 2 stemmen. Het Gerecht benoemd Gerrit van Swieten.

(SA II inv. nr 1221, ongedateerd)

Van de buurt is een vroeg 17e-eeuws schilderij bekend, dat doorgaat voor een van de oudste Leidse stadsgezichten. Het paneel (48 x 102 cm) toont de Vis- en Warmoesmarkt, gezien vanaf de overkant van de Nieuwe Rijn en met de bebouwing die door de stadhuisbrand van 1929 is verdwenen. Omdat de stadhuistoren al de vorm vertoont van 1599, terwijl de uitbreiding van de oostelijke stadhuisvleugel in 1604 nog niet is afgebeeld, wordt aangenomen dat het schilderij rond 1600 is vervaardigd. Moerman heeft het paneel dat zich in het stedelijk museum De Lakenhal bevindt, uitvoerig beschreven (Leids Jaarboekje 1979, pag. 95 - 112). Zij stelt vast dat van de voorgeschiedenis weinig of niets bekend is, alleen dat het stuk in 1871 door de erfgenamen van Pieter Blaauw aan de gemeente werd geschonken. Haar mededeling dat Blaauw buurtheer was van de Maarsmansteeg berust echter op een vergissing, want zoals hiervoor vermeld, hield de buurt Maarsmansteeg omstreeks 1590 op te bestaan door de splitsing in Paltsgraafschap op de Rijn en Rome. Overigens is het misverstand vermoedelijk door de erven Blaauw in de wereld gebracht en vervolgens steeds in de literatuur overgenomen. In werkelijkheid was Pieter Blaauw tot zijn dood in 1871 heer van buurt 9, het stadsdeel tussen de Botermarkt (waar hij zelf op no. 16 woonde), Vismarkt, Maarsmansteeg, Pieterskerkchoorsteeg, Langebrug, Steenschuur en Gangetje. Vóór 1853 was Blaauw heer van buurt 22 en op 25-07-1833 was hij (nog nét tijdens de bestaande verdeling van 1804) benoemd als heer van buurt 30. Buurt 22 (ontstaan volgen de verdeling van 1833) omvatte het gehele stadsdeel tussen de Breestraat en de Rijn vanaf het Gangetje tot de Maarsmansteeg. Wellicht dat Blaauw het schilderij al in 1833 verwierf doordat de bezittingen van de in 1796 verdwenen buurt Paltsgraafschap op de Rijn waren doorgegeven aan de opvolgers 'in rechte'. Dat het paneel werkelijk afkomstig is van het Paltsgraafschap op de Rijn bewijst het z.g. rebuswapen op de linkerzijde boven. Het schild wordt doorsneden door wat Moerman een gegolfde zilveren paal noemt. In werkelijkheid is dat het heraldisch teken voor een rivier, in dit geval de Rijn. Daarnaast de paal en aan de andere zijde een spade, een graafschap. Samen vormen zij dus de buurtnaam: paal/graafschap/Rijn (zie ook 'Buurthouden', pag. 106-107).

(Lakenhal, Cat. van Schilderijen Tekeningen 1983 no. 268)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

53. Pakkenburg

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

behelsende de huysen in den taerling N VIII tusschen de oost- en zuytdelyxte Binnenvestgraft /Rhijnstraet / en Levendael.

(SA II inv. nr. 1217 fol. 87 vso, 04-07-1664)

sal bestaen uyt de huysen staende ten wedersijde van de Gorstraet tusschen de Rhijnstraet ende Packhuysstraet / de huysen aen de oostzijde van de Rhijnstraet tusschen de Gorstraet en 't Levendael / de huysen aen de zuytzijde van het Levendael / en op de oosteliicke Binnevestgraft tot aen Tevelshoffge / en aen de oostzijde van de Packhuysstraet tot aen het voors. hoffge / en aen de westzijde van deselve straet tot aen de Gorstraet / mitsgaders de Gorstraet ten wdersijden tusschen de Rhijnstraet en Binnevestgraft.

(SA II inv. nr 1217 fol. 98 vso, 14-10-1666)

Geschiedenis:

Gesticht op 04-07-1664

(SA II inv. nr. 1217 fol. 87 vso)

In 1666 verzoeken de heer en raad om splitsing van Pakkenburg omdat het seer moeyelick viel de voors. gebuyrte te regieren, vermits het groot getal der huysen onder deselve resorterende. Het Gerecht gaat op 14-10-1666 akkoord. Het noordelijk deel behoudt de naam Pakkenburg, het zuidelijke deel wordt Hofbuurt genoemd.

(SA II inv. nr. 1217 fol. 98 vso)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

136. Oud Vredenburg

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

beginnende met de oostsijde van de strate genaemt de Lege Werf / ende wijders opte Achtergracht van de Pellicaenstraet af tot aen de Duysenraetsteech / begrijpende voorts omtrent de helfte van de selve Duysentraetsteech ten wedersijden tot aen de huysinge van Gerryt Willemsz. coornmeter aen de oostsijde / ende aen de westsijde tot aen de huysinge van Jacob Melgersz. get. mit no. 26

(SA II inv. nr. 1216 fol. 110 vso, 05-05-1634)

Geschiedenis:

Op 05-05-1634 ontstaan als afsplitsing van de buurt Vredenburg.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 110 - 110 vso, 05-05-1634)

Oud Vredenburg krijgt toestemming om te hoven, mits men zich gedraagt naar de gerechtsresolutie omtrent het hoven (zie ook 'Buurthouden', pag. 101).

(SA II inv. nr. 191 fol. 101, 18-06-1671)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

104. Oud Tuil naar Buiten

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

gelegen aen de oostzijde van de Middelstegraft / beginnende aen de Vlerenbrugge met het huys van Vranck Gerritsz. / ende voorts de selve Middelstegraft langs suytwaerts aen tot in de corte Groenesteech / ende aldus eyndende met het huys van Claes Simonsz. cleermaecker, staende aen de noortsijde van de selve steech.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 114, 25-06-1635)

Geschiedenis:

Op 03-05-1618 ontstaan als afsplitsing van de buurt Oude Tuil.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 41 vso)

Isaac Bertram, heer van Oude Tuil naar Buiten, verzoekt en verkrijgt ontslag wegens ouderdom.

(SA II inv. nr. 139 fol. 85, 08-07-1785)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

98. Oud Tuil naar Binnen

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

begint mettet achterhuys van Jan Mathijsz. van Tol bij de Groenesteech / ende loopt noortwaers tot de Vleerensteech / langs de suytsijde van de selve steech tot het slopgen van Trijntge Oliviers / ende begrijpt oock de huysgens aen de oostsijde van 't slopgen.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 41 vso, 31-05-1618)

Geschiedenis:

Op 03-05-1618 ontstaan als afsplitsing van de buurt Oude Tuil.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 41 vso)

In 1680 ontstaat er rond de verkiezing van een buurtknecht grote ruzie. Het meningsverschil is zo ernstig dat de heer en raden van Oud Tuil naar Binnen de kwestie ten stadhuize aan de burgermeesteren voorleggen. Kennelijk leidt dat gesprek niet tot een oplossing, want buurtheer Pieter de Poorter verzoekt om zijn ontslag. Vervolgens pogen de raden met enige geburen, 14 of 15 in getale, een nieuwe heernominatie te maken. Maar dat leidt tot het verzet van 29 andere inwoners: ende (zij) zulx het meerendeel van de gebuyrte representerende seer gaerne soude sien dat den ouden heer genaemt Pieter de Poorter in sijn dienst als heer mochte blijven continueren, alsoo hij altijt de voors. gebuyrte in goeder ordre heeft gehouden ende niets op hem te seggen valt. Daarentegen valt te verwachten dat wanneer een nieuwen heer wert gecooren zeer grote oneenicheden in de voors. gebuyrte sullen vallen. Wanneer ook nog blijkt dat Pieter de Poorter tevreden ende genegen is sijn dienst te hervatten, bewilligt het Gerecht in zijn aanblijven als buurtheer (zie ook 'Buurthouden', pag. 86).

(SA II inv. nr. 86 fol. 81 vso - 83, 08-08-1680)

Adrianus Taffijn, raad van de buurt West Woudfriezen, brengt ter kennis dat de buurtheer Anthony Bonte uit de buurt is verhuisd. De verkiezing van een nieuwe heer is echter niet mogelijk vermits de geringheyd en de weynige Huysgezinnen in de buurt. Ook zijn er onvoldoende bewoners die in staat zijn om de doden ter aarde te bestellen en is de buurtkas ontoereikend om eventuele begrafeniskosten te dekken. Taffijn stelt voor om West Woudfriezen met Oude Tuil naar Binnen tot één buurt te combineren. Het Gerecht gaat akkoord (zie ook 'Buurthouden', pag. 137).

(SA II inv. nr. 134 fol. 159, 12-06-1777)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

9. Oud Groenendaal

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

te weten de huysingen staende aen de zuytsijde van de achterste Doelstege / ende aen de westsijde van de Achtergraft / van de houck van de voors. Doelsteech beginnende tot aen de kerck van St. Catrijnen / mette huysingen in de nieu gemaecte straetkens daerinne comende gemaect

(SA II inv. nr. 1216 fol. 15 vso, 25-08-1611)

begrijpende de huysen staende aen de suytsijde van de Achterste Doelstege / ten wedersijden van de Patersstraat / ende in de Slopstege tusschen de voors. Patersstraet ende Doelstege gelegen / mitsgaders noch de huysen aen de westsijde van de Achtergraft tusschen de zelve Doelsteech ende de St. Cathrinenkercke staende.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 50 vso - 51, 11-02-1621)

Geschiedenis:

Op - of kort voor - 25-08-1611 ontstaan als afsplitsing van de buurt Kostverloren. Een en ander was het gevolg van de intensieve bebouwing na 1608 van het terrein van het voormalige St. Cathrijnenklooster, ook wel bekend als Groenendaal (nu ten zuiden van de Cleveringaplaats, doorlopend tot in de Hortus).

(SA II inv. nr. 1216 fol. 15 vso, zie ook Van Oerle, pag. 309)

In 1612 klagen de geburen van Out Groenendael opte Achtergraft omtrent den Doelen over de slechte bestrating in hun buurt. Uit de berichtgeving kan men opmaken dat de achterste Doelensteeg (nu Cleveringaplaats), een dwarsstraat naar de Paterstraat en een zogeheten (doodlopende) zaksteeg ongeplaveid zijn. Het gevolg is dat de bewoners door valeyen, laechten ende ongelijckheden nauwelijks hun huizen kunnen verlaten. Vooral bij regen moeten ze hoochten van zant off plancken leggen om over te gaen, twelck heml(ieden) niet dienstich en es bij yemants sterven, omt doode lichaem ter aerde te brengen, doch het zelve zonder henl(ieden) nat te maecken. Daardoor is de absentie bij begrafenissen groot, zoo dat bij tijde weynich volcx te becomen es, jae zoo weynich die hant aenslaen, datse genoch de kist op de baer hebbende. Het Gerecht zegt toe de achterste Doelensteeg te zullen bestraten. Men wil dat ook in de andere stegen doen, maar dan moeten de huiseigenaars volgens gewoonte de straat voor hun deur wel overdragen aan schepenen (zie ook 'Buurthouden', pag. 93-94).

(SA II inv. nr. 51 fol. 287 vso - 288, 08-03-1612)

Jacques de Mont brengt bij het H.G. Weeshuis ouderloze kinderen aan. Overigens wordt hij herhaaldelijk foutief vermeld als heer van de buurt  Groenendaal.

(Archief H.G. Weeshuis inv.nr. 3386 fol. 78 vso, 06-09-1614, fol. 83, 22-06-1615)

Ondanks protest van de heer der gebuurte, Sander Vincquier, worden in 1619 de huizen aan de zuidzijde van de (achterste) Doelensteeg aan Oud Groenendaal onttrokken en bij de buurt Meyenhof gevoegd. Overigens is dat in tegenspraak met een omschrijving uit 1621, waarbij de zuidzijde van de buurt nog steeds onder Oud Groenendaal zou ressorteren.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 45 vso, 01-08-1619)

In verband met de nominatie voor een buurtheer op 23-02-1776 is een naamlijst van stemgerechtigde geburen overgeleverd en - vrij zeldzaam - bewaard gebleven. Dertien stemmen worden uitgebracht op de oudste raad en smidsknecht, Frans Kleyn, terwijl Jan Andreas, kastelein in De Doelen, tien stemmen krijgt. Aarnout van den Broek krijgt slechts twee stemmen. De genomineerden zijn resp. rooms-katholiek, luthers en rooms-katholiek. Het Gerecht volgt de voordracht en benoemt Frans Kleyn (zie ook 'Buurthouden', pag. 71-72).

(SA II inv. nr. 1218 fol. 308)

Engelbrecht Blommendaal, heer van Oud Groenendaal, meldt dat hij vermits de geringheyd en de weynige thuysgezinnen geen raden en thesaurier kan vinden die hem bij het buurtbestuur terzijde staan. De gebuurte telt slechts drie manspersonen die bij overlijden van ymand tot het draagen en het behoorlijk ter aarde te bestellen van een Lijk kunnen worden ingeschakeld. Het geval wil dat de aangrenzende buurt Meyenhof met een soortgelijk probleem kampt, alleen kan men hier na het overlijden van Jan Melchior Smit geen heer vinden. Daarom verzoekt Blommendaal dat Oud Groenendaal en Meyenhof tot één buurt worden gecombineerd waarvan hij wel heer wil worden. Het Gerecht gaat akkoord (zie ook 'Buurthouden', pag. 137).

(SA II inv. nr. 133 fol. 136, 16-03-1775)

De raden van de in 1775 gecombineerde buurten Meyenhof en Oud Groenendaal verzoeken, gezien het vertrek van hun heer Hendrik Hartwigh en het klein getal der huisgezinnen, om combinatie met de buurt 't Zand waarvan Adolph Tepker heer is. Het Gerecht gaat akkoord (zie ook 'Buurthouden', pag. 137).

(SA II inv. nr. 140 fol. 328, 11-06-1789)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

149. Oud Barbarije

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

gelegen in Marend(orp) / tusschen de Cuyperssteech ende Hogelantschekercstege

(SA II inv. nr. 5112 fol. 106 vso, 29-07-1599)

beginnende aen de zuytzijde van Marendorp mit 't huys van Salomon Lenaertsz. van der Woert / ende oostwaerts aen lopende / eyndende aen dezelve zijde aen den houc van de Kercbrugsteech mit 't huys nu ancomende Jacop Bogaert / ende weder beginnende aen de noortzijde van Marendorp mit 't huys van Antonis van de Bosch / mede oostwaerts aen loopende / eynt aen dezelve zijde mit de huysinge van joncheer Niclaes de Groot, genaemt De Oude Lombeert / ende zulx in hem begrijpende de huysen in de corte Jan Vossensteech / Schagensteech / ende corte Hoochlantskersteech / totter Achtergraft toe.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 7, 24-06-1604)

es geresolveert dat aen de westsijde van de Kerckstege de 2 eerste huysen / mitsgaders de huysinge van de Oude Lombart ende van de Drye Hammen bij dese gebuyrte van Oudt Barbarijen gevoucht sal werden.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 16 vso, i.m. 02-09-1621)

Geschiedenis:

Volgens Jan van Hout bestond de buurt reeds ten tijde van Jacob Deyman (stadssecretaris 1531 - 1553). De ligging wordt dan omschreven als: Out Barbarijen nr. xxxix / Begint van de Hogelantse Kersteech ende van den houc van de stege naer de brugge / tot de steech naest Mr. Lenaert ende 't huys daer Claes Jansz. den Drogen plach te woonen excluys / ooc eensdeels van Jan Vossensteech / ende van de Kercbrug opten Rijn totter voors. steech onder Mr. Lenaerts huys / placht te hebben huysen of cameren 48

(SA II inv. nr. 1220 fol. 8 vso)

Op 24-06-1604 brengen de geburen naar voren dat Salomon Lenaertsz. van der Woert al voor eenige jaren gecoren ende gestelt es geweest tot heer van de voors. gebuyrte ende zulx de heerschappye van dien wel ende lofelicken tot noch toe hadde bedient, zonder dat hem alsnoch acte van commissie (...) was verleent. Het Gerecht verstrekt een aanstellingsbrief, waarvoor de buurt echter wel f 3,- moet betalen (zie ook 'Buurthouden', pag. 118).

(SA II inv. nr. 1216 fol. 7)

Op 02-09-1621 besluit het Gerecht om de eerste twee huizen aan de westzijde van de Hooglandsekerksteeg én de huizen, genaamd de Oude Lombart en De Drie Hammen aan de buurt West Ossenland te onttrekken en bij Oud Barbarije te voegen. Het 'contrabericht' van West Ossenland noemt ook deze huisnamen, maar spreekt verder over de oostzijde van de Kerksteeg en vertelt dat de huizen als van outs tot Oud Barbarije behoorden.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 16 vso, zie ook West Ossenland)

Jacob de Coup Jacobsz., 60 jaar en heer van Oud Barbarije, verzoekt en verkrijgt ontslag wegens ouderdom.

(SA II inv. nr. 127 fol. 193, 01-03-1764)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

30. Oosterlingplaats

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

beginnende op de zuytsijde van het Levendael met de huysinge van Lydewy Dirxdr. / lopende westwaerts aen / ende omspringende langs de oostsijde van de Oosterlingplaets tot aen de huysinge van Gedeon Walkier in de corte Raemsteech / voorts overspringende aen de noortsijde van de middelste Raemsteech tot aen de huysinge van Jan de Vrijer / lopende voorts van de middelste Raemsteech af langs de westsijde van de Gaernmarct tot aen het Steenschuyr / eyndende met het huysken van Jacob Cornelisz. de Haes.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 87 vso, 11-05-1628)

(i.m.) de huysen in de Veldensteech sijn hier door ordre van die van de Gerechte bijgevoucht den 06-10-1662

(SA II inv. nr. 1217 fol. 13 vso, 26-02-1653)

Geschiedenis:

Volgens Jan van Hout bestond de buurt reeds ten tijde van Jacob Deyman (stadssecretaris 1531 - 1553). De ligging wordt dan omschreven als: Oostenrijc of Oosterlingplaets no. xxx / Begint van den houc van Levendael / d'eene zijde van de plaets tot in de Raemstege mit 't huys daer Jan Jacobsz. Velas (?) plach te woonen / ende d'ander zijde van de plaets beginnende aen den houc van 't Steenschuyr tot 't huys van Antonis Cornelisz. Timmerman incluys / plach te hebben huysen of cameren 20. Blijkens de benoemingen van de eerste twee buurtheren staat de buurt in 1599 nog bekend onder de naam Oostenrijk.

(SA II inv. nr. 1220 fol. 11 en inv. nr. 5112 fol. 106 vso en 108)

De buurt neemt in 1596 deel aan de Grote Loterij en legt 128 loten in ter waarde van f 30,- (lotnr. 20986). De prose luidde: Die heer van Oostenrijck met sijn ondersaten / willen thoven liever laeten / alst den armen zou baten. Kennelijk is er nog een gezelschap in de buurt dat eveneens met 128 loten inlegt (lotnr. 17370). Deze prose luidde: Broeders eendrachtich zijn leevende / wachten wat hem Godt is geevende / In Oostenrijk (zie ook 'Buurthouden', pag. 108 e.v.).

(AGH inv. nr. 429)

Op 06-10-1662 worden de huizen in de Veldesteeg aan Oosterlingplaats toegevoegd in verband met de opheffing van de buurt Knotterveld.

(SA II inv. nr. 1217 fol. 13 vso)

Jacob van Ouderkerk, heer van Oosterlingplaats, als sijnde ruym in de 't seventig Jaeren, verzoekt en verkrijgt ontslag wegens ouderdom.

(SA II inv. nr. 127 fol. 211, 26-04-1764)

Jacob le Poole, heer van Oosterlingplaats, vraagt aan de Provisionele Raad een uittreksel van haar resolutie van 31-12-1795 die opdracht geeft om de buurtknechten f 3 uit te keren voor bewezen diensten, zoals het rondbrengen van stemoproepen. Voor het verspreiden van toekomstige oproepen zullen zij per keer zes stuivers ontvangen (zie ook 'Buurthouden', pag. 150).

(SA II inv. nr. 550, 18-01-1796)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

102. Oost Woudfriezen

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

beginnende opte oostzijde van de Middelstegraft aen de brugge over de Vleresteech met de huysinge van Dirck Schoneman / lopende noortwaerts aen tot aen den Ouden Rhijn ende selve omschrinkelende oostwaerts aen / ende eyndende aldaer met de huysinge ende erve van de wedue ende erfgenamen Claes Dircsz. Moey

(SA II inv. nr. 1216 fol. 103 vso - 104, 29-04-1632)

Geschiedenis:

Op 29-04-1632 ontstaan als afsplitsing van de buurt Woudfriezen.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 103 vso - 104, 29-04-1632)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

178. Oost Weidenburg

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

begint aen de westzijde van de Nieuwen Maren / ende begrijpende de huysen aldaer staende ende gelegen op de noortzijde van de Langegraft ende Binnevestsloot tot de corte Scheystraet toe / mitsgaders de huysen staende ten wedersijden van de selve Scheystraet toe / uytgesondert het houckhuys staende op de Scheystraet / begrijpende mede twee poorten staende aen de Binnenvestsloot / springende voorbij de voors. Scheystraet / daervan de laeste poorte ancomt de wedue van Jacob Pietersz. de Vrij. De twee poortwoningen aan de Binnenvestsloot worden niet aangegeven op de stadsplattegrond van Hagen (1675), maar zijn wel goed te herkennen op de kaart van Van Campen (1850).

(SA II inv. nr. 1216 fol. 64 vso - 65, 02-11-1623)

Geschiedenis:

Op 02-11-1623 ontstaan als afsplitsing van de buurt Weidenburg bis.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 64 vso - 65, 02-11-1623)

In 1705 klagen dertien geburen, aangevoerd door de buurtheer Johannes van der Burg, dat de branderij van Aarnout van Aelswijck ernstig brandgevaar oplevert. Eerder is al 5 à 6 keer brand ontstaan waarvan de sporen nog zichtbaar zijn. Dankzij Gods goedheid kon de brand van de vorige nacht bijtijds worden geblust. Men voelt zich onveilig, te meer omdat zich rond de branderij hooizolders bevinden. Van Aelswijck wordt achteloosheid verweten, vooral omdat hij vlak voor de brand was gewaarschuwd dat de turf die tegen een ketel lag gestapeld, al heet was. Feitelijk weet Van Aelswijck niets tot zijn verdediging aan te voeren, maar wijst hij er op dat hij al f 5.000,- in de branderij heeft geïnvesteerd en dat sluiting hem f 3.000,- schade zal berokkenen. De stoker vraagt om erbarmen, vooral ter wille van zijn vrouw en zeven kinderen. Hij biedt aan om f 2.500.- in effecten te reserveren voor het geval er weer brand uitbreekt; de buren kunnen dan rekenen op schadevergoeding. Het Gerecht besluit om de stookvergunning in te trekken, zodat Van Aelswijck zijn bedrijf moet stoppen. Wel krijgt hij de recognitie van f 250,- terug die hij indertijd heeft betaald en mag hij tot 01-08-1705 koren stoken, maar alleen overdag (zie ook 'Buurthouden', pag. 122).

(SA II inv. nr. 96 fol. 172 vso, 07-05-1705)

Jan de Bucaille, heer van Oost Weidenburg, verzoekt en verkrijgt ontslag wegens desselver Jaaren en veelvuldige beezigheden.

(SA II inv. nr. 131 fol. 283, 13-02-1772)

Jacobus (!) van Alkemade, heer van zekere buurt op de korte Langegracht (= Oost Weidenburg) meldt dat de weduwe Picaar lijdt aan een ernstige geslachtsziekte (eene seer sware lues venerae). Haar huiseigenaar eist dat zij de woning onmiddellijk ontruimd. Maar waar moet de vrouw - die in armoede verkeert - naar toe? In een minne- of gasthuis zal ze een besmettingsgevaar opleveren. Op advies van een van de stadsdoktoren besluiten de burgemeesteren om de vrouw toch in Elisabethgasthuis op te nemen, terwijl haar drie kinderen in het H.G. Weeshuis worden geplaatst (zie ook 'Buurthouden', pag. 88-89).

(SA II inv. nr. 221 fol. 18, 28-01-1777)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting