Nu het 450 jaar geleden is dat Leiden werd ontzet, is er veel aandacht voor wat zich toen in Leiden tijdens en na het ontzet op 3 oktober 1574 afspeelde. De gebeurtenissen in Leiden waren onderdeel van de eerste jaren van de tachtigjarige oorlog, de opstand van de Nederlanden tegen het Spaanse gezag. Sommige gebeurtenissen in die jaren waren bepalend voor de onafhankelijkheid van Nederland. Een daarvan was het beleg van Alkmaar in 1573 dat uitliep op een overwinning voor de opstandelingen: bij Alkmaar begint de victorie!

De Jan van Houtlezing op 15 december 2024 gaat over het beleg van Alkmaar en hoe je de gebeurtenissen daar in het bredere kader van de opstand moet plaatsen. De lezing wordt gehouden door Harry de Raad, historicus, die zich intensief met de geschiedenis van Alkmaar heeft beziggehouden. Hij is ereburger van de stad Alkmaar. Hij schreef veel over de geschiedenis van Alkmaar, zoals het in 2023 gepubliceerde Het beleg van Alkmaar, opstand en oorlog in de stad en omgeving 1566-1576.

De Jan van Houtlezing wordt elk jaar gehouden op een zondagmiddag rond de geboortedatum (14 december 1542) en overlijdensdatum (12 december 1609) van stadssecretaris Jan van Hout die een groot stempel wist te drukken op het Leiden aan het einde van de 16de eeuw.