De Historische Vereniging Oud Leiden (HVOL) wil de toneelschrijver Lucretia van Merken blijvend eren met een plaquette aan de gevel van Rapenburg 41, waar zij in 1789 is gestorven. Zij schreef Het beleg der stad Leyden in 1774 speciaal voor het tweede eeuwfeest van Leidens Ontzet.

De HVOL voert bij de viering van 450 jaar Leidens Ontzet Beleg uit, de bewerking en hertaling van een toneelstuk uit 1774. Lucretia van Merken (1721-1789) schreef Het beleg der stad Leyden in 1774 speciaal voor het tweede eeuwfeest van Leidens Ontzet. Magdalena Moons en Elisabeth van der Werf, de burgemeestersdochter, spelen daarin de hoofdrollen.

Het stuk werd tot ver in de 19de eeuw uitgevoerd in de Leidse Schouwburg. In haar tijd was Lucretia zo beroemd als toneelschrijver dat zij de bijnaam ‘vrouwelijke Vondel’ had gekregen. Ook Betje Wolff en Aagje Deken behoorden tot haar kennissenkring.

Tegenwoordig is Lucretia volledig in de vergetelheid geraakt, hoewel in de Leidse Stevenshof een straat naar haar is vernoemd. Voor hun verdiensten voor de stad kregen Lucretia en haar echtgenoot het Leidse poorterschap aangeboden, wat tegenwoordig wel wordt geïnterpreteerd als een ‘ereburgerschap’. Net als Het beleg der stad Leyden in 1774 wordt Beleg in 2024 in de Leidse schouwburg uitgevoerd – in vijf voorstellingen (19-22 september).

Op latere leeftijd trouwde Lucretia met Nicolaas Simon van Winter (1718-1795), een vermogend Amsterdams zakenman. Omdat zij beiden niet erg gezond waren, brachten zij vanaf 1773 de zomers ver buiten hun woonplaats Amsterdam door, op hun buiten Bijdorp, aan de Nieuwe Rijn. Daar ontvingen zij vele vrienden en bekenden, voornamelijk uit remonstrantse en patriotse kringen, ook Leidse notabelen. In 1782 besloten zij niet meer naar Amsterdam terug te reizen, maar in Leiden te gaan wonen. Aanvankelijk huurden zij Rapenburg 41; kort na Lucretia’s overlijden heeft Nicolaas Simon het pand kunnen kopen. 

Op vrijdag 13 september is een tijdelijke plaquette opgehangen. Op 30 oktober om 16.00 wordt de definitieve versie onthuld door de actrice die Magdalena Moons speelt in het toneelstuk Beleg en door Lidewij Gerits, de actrice die de dochter van Van der Werf speelde in hetzelfde toneelstuk.