154. Rodenrijk

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

Er wordt niets anders vermeld dan gelegen in de Coddesteech.

Geschiedenis:

Op 10-09-1615 ontstaan door de gebueren van de Coddestege. De buurt heet dan nog Coddenrijk en pas in 1619 vindt de naam Rodenrijk algemeen ingang.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 26 vso)

In de 16e eeuw bestonden in deze omgeving twee buurten, t.w. St. Niclaessteeg (nu Clarensteeg) en de Miraeckelsteech of 't Landt van Miraeckelen. Volgens de opgave ten tijde van Jacob Deyman (stadssecretaris 1531 - 1553) werd de ligging van de St. Nicleassteeg omschreven als: Begint aen de Maren, totte huysinge toe daer St. Niclaes plach uyt te hangen. De ligging van de Miraeckelsteech of 't Landt van Miraeckelen was: Begint opten houck van de Claesstege tot de Vest toe / plach te hebben huysen of cameren 16.

(SA II inv. nr. 1220 fol. 10)

Onduidelijk is dus tot welke van de twee buurten de bewoners van de Koddesteeg behoorden, maar waarschijnlijk was het de St. Niclaessteeg. Een aanwijzing hiervoor is de mededeling dat de inwoners van de Claessteeg (nu Clarensteeg) en de Koddesteeg, starc omtrent 37 personen zich in 1603 afscheiden van de buurt Mirakelsteeg (of St. Annenrijk zoals de buurt inmiddels wordt genoemd), starc 25 huysgens en een afzonderlijke buurt willen stichten. Met personen en huysgens zullen wel huishoudens zijn bedoeld. Het Gerecht reageert furieus en eist dat de gebuyrt zulx die nu ter tijt es bij den anderen en ongescheyden zal blijven. De betrokkenen, zowel gesamentlicken ende elcken van hem in 't bijsonder (zal) den heer van de gebuyrte die 't nu es ende in tijden en wijlen mogen wesen, in allen gebuyrlicken zaecken ter kennen ende te gehoorsamen. Het Gerecht dreigt zelfs met arrestatie en gevangenis jegens onwillige ende ongehoorsame personen. Hoewel daar niets over wordt gezegd, zou het kunnen zijn dat de bewoners voordien waren georganiseerd in de buurt St. Niclaessteeg, maar dat - al dan niet door toedoen van het stadsbestuur - deze buurt was opgeheven, want ze wordt niet meer genoemd (zie ook 'Buurthouden', pag. 77).

(SA II inv. nr. 1216 fol. 6, 16-10-1603)

In 1615 doen de bewoners van de Koddesteeg, in getalle van omtrent XL huysen, een nieuwe poging om zich los te maken uit St. Annenrijk. Zij voeren aan dat zij al enige jaren sware onvrede ende twist hebben met Jan Cornelisz. 't Groen en zijn echtgenote, heere ende vrouwe van de zelve buyrte. Man en vrouw zouden onbehoorl(ick) kijffachtig ende twistich leven, zoowel jegens elcanderen als andere buyren. Bovendien zou 't Groen de buurtkas hebben gebroocken ende 't gelt daeruyt genomen hebben, waerdeur den meesten twist gereezen off gecoomen is. Verder wordt opgemerkt dat de buurt nu veel te groot is, want de bewoners uit de verschillende stegen kunnen niet vergaderen door de menichte van de persoonen.

Na inspectie door schepenmeesteren besluit het Gerecht om de buurt te delen. De gehele Koddesteeg en de Claessteeg (nu Clarensteeg) aan weerszijden tussen de Koddesteeg en de Mare worden afgesplitst en herkennen we als Coddenrijk, wat later als de buurt Rodenrijk. Het andere deel, bestaande uit de gehele Mirakelsteeg of St. Annenstraat en de Claessteeg (nu Clarensteeg) aan weerskanten tussen de Koddesteeg en de Mirakelsteeg behoudt de naam St. Annenrijk (zie ook 'Buurthouden', pag. 77).

(SA II 1216 fol. 26 - 26 vso, 10-09-1615)

In 1618 verzoekt de buurt om bijvoeging van de huysen aen de nedergeleyde walle tusschen de Maren ende Mirakelsteech, alrede getimmert ende noch te timmeren. Het Gerecht gaat akkoord. In 1620 blijken de bedoelde huizen aan de Oude Vest echter tot de nieuw gestichte buurt Vossenburg te behoren.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 43, 10-10-1618 en inv. nr. fol. 48, 16-07-1620)

Carel van Bonten, heer van Rodenrijk, verzoekt en verkrijgt ontslag wegens zwakheid.

(SA II inv. nr. 139 fol. 96, 18-08-1785)

Hermanus Stikkelman, raad van Rodenrijk, meldt dat de heer is vertrokken en dat de buurt te klein is om een nieuwe heer te kiezen. Ook is de buurtkas ontoereikend. Stikkelman stelt voor om Rodenrijk met de buurt St. Annenrijk te combineren. Het Gerecht gaat akkoord (zie ook 'Buurthouden', pag. 138).

(SA II inv. nr. 140 fol. 158, 05-06-1788)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

157. Rode Steen

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

begrijpende de huysen gelegen in het taerling belent ten noorden Marendorp / ten oosten de Cuypersstege / ten zuyden den Ouden Rijn / ende ten westen de Donckersstege / mitsgaders noch de huysen aen de westsijde van de Donckerstege aen de zuytsijde van Marendorp tusschen de voorn. Donckerstege ende de Marenbrugge staende / noch opte Maren oostsijde beginnende mette huysinge van Aernt Garbrantsz. za. / loopende naer Marendorp den houck om / de noortsijde langs tot aen de huysinge van Jan Dirxz. van Noortsandt, bode.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 20, 06-03-1614)

Geschiedenis:

Volgens Jan van Hout bestond de buurt reeds ten tijde van Jacob Deyman (stadssecretaris 1531 - 1553). De ligging wordt dan omschreven als: Rooden Steen no. xlj / Begint aen de zuytzijde van de cleyne Marenbrugge / tot 't huys van den Drogen incluys / doer de stege daerover ommelopende naer de Donckerstege / dezelve aen beyden zijden / eyndende aen de Marenbrugge / plach te hebben huysen of cameren 31.

(SA II inv. nr. 1220 11 vso)

Op 22-07-1593 wordt Claes Cornelisz. van Noorde, goudsmid, als heer van de Donckerstege benoemd.

(SA II inv. nr. 46 fol. 326)

De buurt neemt in 1596 deel aan de Grote Loterij en legt 128 loten in ter waarde van f 30,- (lotnr. 22266). De prose luidde: Die gebueren van de Rode Steen (fangen ?) sij een goet lot ? De zilveren lepel die zij ontvingen bij de inleg van minstens 100 loten werd getaxeerd op f 4.4.-. De lepel werd omgewisseld voor 14 loten die ook werden ingelegd, zodat men in totaal met 142 loten aan de loterij deelnam (zie ook 'Buurthouden', pag. 108 e.v.).

(AGH inv. nr. 429)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

173. Rinnenburg

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

de gemeene gebuyren bij de Rintmolen ende daeromtrent den geheelen taerling / te weeten de Vestgrafte / d'een zijde van de Cruysstraet ende de grafte van de Rintmolen / beginnende van de schuyr van de Ryntmolen oostwaerts aen tot aen de Cruysstraet / van daer suytwaerts tot aen de Narmstraet / de noortzijde aen de Narmstraet westwaerts aen tot aen de Binnenvestgraft / noortwaerts tot aen 't huys van de Rintmolen.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 71 vso, 04-10-1624)

Geschiedenis:

Op 04-10-1624 gesticht op het verzoek van de buren.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 71 vso, 04-10-1624)

Josias Lucasz. Longepee, heer van Runnenburg omtrent de Morspoort en Arent Fransz. van Overzee, thesaurier, verklaren op verzoek van Isaacq du Filuwe dat zij Dina du Filuwe zeer goed hebben gekend. Zij is op 27-03-1680 ten huize van Overzee als reeds twee jaar inwonende dienstbode overleden. Longepee en Overzee verklaren voorts dat de vrouw door Isaacq alleen (d.w.z. zonder andere familieleden) ter aarde is besteld en dat hij bij hun weten de enige erfgenaam was van de weynige goederen die sij na liet.

(Rechterlijk Archief inv. nr. 39, Getuigenisboek Z fol. 102, 10-09-1685)

Cornelis Havenshoek, heer van Rinnenburg, beklaagt zich over J. Meerburg, regent van het huiszittenhuis. Havenshoek zou Meerburg meermalen om onderstand heeft verzocht ten behoeve van een arm gezin in de buurt wat hij noch op vriendelijke wijze, noch op dadelijke opdracht verkrijgt. Volgens het Comité van Veiligheid zijn de klachten valsch en wordt Havenshoek door de Provisionele Raad gelast om zijn lastertaal jegens Meerburg in te trekken en tegenover de Raad te verklaren dat hij onterecht heeft gehandeld. De buurtheer weigert dat en wenst gehoord te worden door het Comité van Civiele en Criminele Justitie (zie ook 'Buurthouden', pag. 166).

(SA II inv. nr. 550, sub dato 25-01 en 08-02-1796. Zie ook inv. nr. 675, 30-01 en 05-02-1796)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

130. Rijnewaard

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

behelsende de huysen gelegen in den taerling L tusschen de Groenestraet / Orangiegraft / Nieuwen Rijn / en Waertgraft.

(SA II inv. nr. 1217 fol. 88 vso, 04-07-1664)

Geschiedenis:

Op 04-07-1664 gesticht door het Gerecht. Niet te verwarren met de tot 1611 bestaande en gelijknamig buurt, ook wel bekend als Vrijdom buiten de Zijlpoort.

(SA II inv. nr. 1217 fol. 88 vso, 04-07-1664)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

170. Rijneveld

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

de gebuyren woonachtig in het taerling huysen gelegen in de vergrotinge tusschen de Kleystrate ende den Rijn / mitsgaders de Oude Vestgraft ende Binnenvestsloot.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 36 vso - 37, 28-09-1617)

Geschiedenis:

Op 28-09-1617 gesticht op verzoek van de geburen. Het Gerecht belast zich met de naamgeving.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 36 vso - 37, 28-09-1617)

In 1674 staat het Gerecht toe dat de geburen van Rijneveld straatlantaarns plaatsen, mits de inwoners daarvoor geen contributie behoeven te betalen en dat ook het onderhoud uit het normale inkomen van de buurt zal worden bekostigd. De drie lantaarns voor de stadstimmerwerf zullen echter op stadskosten worden geplaatst. Een dergelijke toestemming voor het plaatsen van lantaarns wordt enkele weken eerder gegeven aan de buurten Groenendaal, Prily (Koevoet) en 't Prinsdom van Letterrijk (zie ook 'Buurthouden', pag. 124).

(SA II inv. nr. 84 fol. 78, 29-11-1674)

Jonathan de Reviere, heer van de Heerlykheyt van Steenhuysen verzoekt en verkrijgt ontslag wegens onbequaemheden.

(SA II inv. nr. 107 fol. 133 vso, 22-04-1723)

Johannes Laurisz. Groenendijk, 74 jaar en heer van Rijneveld verzoekt en verkrijgt ontslag wegens ouderdom. Zijn opvolger Abraham Schrevelius verzoekt enige weken later eveneens om ontslag vanwege zijn drukke werkzaamheden voor het huiszittenhuis waarvan hij regent is.

(SA II inv. nr. 125 fol. 66 en 87, resp. 02-06 en 21-07-1757)

Jan van Warendorp, heer van Rijneveld, verzoekt en verkrijgt ontslag wegens zijn klimmende jaren en het waarnemen van stadszaken.

(SA II inv. nr. 141 fol. 109,15-07-1790)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

89. Rijnenburg

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

begrijpende de huysen staende aen de oostsijde van den Nyeuwen Rijn / tusschen de lange Coornbrugstege ende 't Caernemelxsteeggen / mitsgaders noch die aen de suytsijde van de Toornsteech staende.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 37, 19-10-1617)

Geschiedenis:

Volgens Jan van Hout bestond de buurt reeds ten tijde van Jacob Deyman (stadssecretaris 1531 - 1553). De ligging wordt dan omschreven als: Rijnenborch no. lxx / Begint van de Caernemelxbrugge / totten houc van de Coornbrugge toe op geen (lees: een) zijden / plach te hebben huysen of cameren (?).

(SA II inv. nr. 1220 fol. 11 vso)

De buurt neemt in 1596 deel aan de Grote Loterij en legt 128 loten in ter waarde van f 30,- (lotnr. 20514). De prose luidde: De Heer van Rijnenburch met zijn gebueren / godt verleent haer goet avontueren / Int Turx Hooff (zie ook 'Buurthouden', pag. 108 e.v.).

(AGH inv. nr. 429)

In 1603 verzoeken de gehuisden aan weerskanten van de Pancraestoornstege (nu Beschuitsteeg) om bij Rijnenburg te worden gevoegd. Het Gerecht besluit dat dit slechts geldt voor de bewoners aan de zuidzijde. De bewoners van de noordzijde worden ondergebracht bij de buurt St. Hubert.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 5 vso, 04-09-1603)

De heer van Rijnenburg krijgt toestemming om met zijn buren in Leiderdorp te hoven (zie ook 'Buurthouden', pag. 99).

(SA II inv. nr. 214 fol. 47 vso, 28-08-1769)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

197. Rijk der Overbatavieren

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

aen de noorthouck van de Batestraet / noortwaerts aen loopende naer de Lange gedolven graft / omspringende van de Batestraet / noortwaerts aen loopende tot aen de Oostdwersgraft / de selve langs / wederom tot aen de noorthouck van de Batestraet / begrijpende omtrent veertich huysen.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 54, 17-10-1621)

Geschiedenis:

Op 17-10-1621 ontstaan als afsplitsing van de buurt Rijk der Batavieren.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 54, 17-10-1621)

In 1743 wordt de aangrenzende buurt Rijk der Nederbatavieren opgeheven. Het Gerecht besluit om de uit achttien huizen bestaande noordzijde van de Baatstraat aan Rijk der Overbatavieren toe te voegen (zie ook 'Buurthouden', pag. 136).

(SA II 120 fol. 46, 21-06-1743)

Buurtheer Abraham Kuyl, 71 jaar, verzoekt om ontslag wegens ouderdom.

(SA II inv. nr. 124 fol. 412, 1756)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

198. Rijk der Nederbatavieren

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

begrijpende de geheele Batestrate ten wederzijden

(SA II inv. nr 1216 fol. 54, 17-10-1621)

Geschiedenis:

Op 17-10-1621 gesticht als afsplitsing van de buurt Rijk der Batavieren

(SA II inv. nr 1216 fol. 54, 17-10-1621)

In 1624 beklagen de geburen zich over de absentie van hun heer, Jan de Winter, die al geruime tijd buiten de stad verblijft. Door zijn afwezigheid is de buurt sonder behoorlijcke regelement ende ordre geweest. Men verzoekt dat in dese gelegentheyt van de heete sieckte (de pest) een ander heer in sijn plaetse soude werden gestel (zie ook 'Buurthouden', pag. 77).

(SA II inv. nr. 1216 fol. 73, 14-11-1624)

In 1743 zegt Jan Vermoudt, raad der gebuurte, dat de heer en thesaurier naar elders zijn verhuisd en dat hij als enige bestuurder is overgebleven. De buurt telt echter slechts 24 huizen die óf niet, óf door seer geringe mensen worden bewoond, zodat er nauwelijks inkomsten zijn. Het kastegoed bedraagt nog maar twee cesthalven (d.w.z. twee ruiterschellingen die samen een waarde hebben van 11 stuivers), waarmee de buurtknecht moet worden betaald. Vermoudt verzoekt om de buurt op te heffen en te verdelen onder de buurten Rijk der Overbatavieren en Singelsoord. Het Gerecht gaat akkoord. De achttien huizen aan de noordzijde van de Baatstraat worden aan de buurt Rijk der Overbatavieren toegevoegd, de overige zes huizen aan de zuidzijde van de Baatstraat komen bij Singelsoord (zie ook 'Buurthouden', pag. 136).

(SA II 120 fol. 46, 21-06-1743)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

201. Rijk der Liefde

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

de gebuyren woonachtich in deser stede vergrotinge aen d'Oude Cingel tusschen deser stede wallen ende die Pellicaensbrugge (...) / de huysen staende opte voors. Ouden Chingel / beginnende van deser stede wallen af omtrent de Zijlpoorte met de huysinge van Symonsz. van Heyningen westwaerts aen / begrijpende de huysen ten wedersijden van de Warmoesstraet tot aen het bruggetgen leggende over de Dwers- ofte Verwersgraft / ende voorts tot aen de Pellicaensbrugge / omspringende aen de houck van de Oostdwersgraft / noortwaerts aen loopende tot aen het bruggetgen over de voors. Verwersgraft leggende.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 61 - 61 vso, 04-08-1622)

Geschiedenis:

Is op 04-08-1622 op verzoek van de geburen door het stadsbestuur gesticht. De omschrijving van de buurt met die van het noordelijk aangrenzende Zuid Coleveld spoort niet. Onduidelijk is of de Dwers- ofte Verwersgraft of Buyrgraft (de latere Koolgracht) tot de ene of de andere buurt behoort. Uiteindelijk blijkt dat de noordzijde van de gracht tot Zuid Coleveld behoort en de zuidzijde tot het Rijk der Liefde. De verklaring is dat volgens Van Oerle de huiskavels aan de Langegracht en de Oude Singel oorspronkelijk naar achteren doorliepen tot de Koolgracht. De bebouwing aan de Koolgracht zal dan ook na 1622 tot stand zijn gekomen. Moeilijker is uit te maken tot welke buurt de huizen aan de zuidelijke Houtmarkt behoorden. Waarschijnlijk zijn zij pas gebouwd nadat de vestwal haar functie verloor vanwege de stadsvergroting van 1644.

(Zie Van Oerle, Atlas, kaart 44a)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

185. Reinewei

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

beginnende opten houck van de Speckenstraet aen de noortsijde van de Langegracht / de selve langs westwaerts aen / ende begrijpende mede de xxiiij huysen van Willem Cornelisz. Bilderbeecq / ende voorts tot aen de Reyneveststeech / mitsgaders de oostzijde van de selve steech.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 93 vso - 94, 27-09-1629)

Geschiedenis:

Op 27-09-1629 ontstaan door herverdeling van de buurten Reinegom en Weidenwijk.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 93 vso - 94, 27-09-1629)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting