2. Home
  3. Onderzoek
  4. Jan van Hout archiefonderzoek
  5. Poorten en gangen
  6. Poortendetails
TerugBregtenpoort [2]Terug
 
Nummer:42
Andere namen:Baanepoort
Joris Hartgenpoort
Lambrecht Claesz gang
Adres voor 1871:Wijk 3 nr. 599-602
Adres na 1871:Levendaal tussen 56 en 58

Beschrijving:
De Bregtenpoort (ook geschreven als Brechtenpoort) is van zeer hoge ouderdom en wordt al in 1533 genoemd in het Archief van de Gasthuizen. In het Grachtenboek wordt de poort vermeld als de gang van Lambrecht Claesz. Deze. Lambrecht was waard en eigenaar van 't Stadhuis van Antwerpen, een grote en nogal imposante herberg aan de Hogewoerd (later nr. 57). Zeker is dat hij een achteruitgang had die via de Bregtenpoort uitkwam op het Levendaal, maar hij was geen eigenaar van de acht huisjes of cameren in de poort. Die waren eigendom van de bode van het Hoogheemraadschap, Joris Willemsz. van Dobben, alias Joris Hartgen. Onder die laatste naam wordt hij in het register Vetus uit 1585 genoemd.
In het Stratenboek wordt de Bregtenpoort als Joris Hartgenspoort vermeld, zelf woonde hij (maar dan weer vermeld als Joris Willemsz. van Dobben) in het westelijk aangrenzende pand aan het Levendaal. Ook bezat hij twee grote, achter elkaar gelegen percelen in de Koenesteeg die grensden aan de Bregtenpoort.

In de 18e eeuw stond de Bregtenpoort ook bekend als Baanepoort. Dat wordt bevestigd door een waarbrief van 08-05-1770 waarin de verkoop van twee huizen en erven wordt beschreven, staande ende gelegen op 't Oude Levendaal in de Bregten- of Baanepoort, belend in 't geheel aan de eene zijde Jan Pikaar ende aan de andere zijde Jannetje Leenderts, strekkende tot agter aan zeekere poorte (zie ook Bonboek Hogewoerd fol. 430) Laatstgenoemde, 'zeekere poorte' kan de wat westelijker gelegen Wesselsepoort zijn geweest (bonboek fol. 426-428) of anders de naamloze, vlak bij de Koenesteeg gelegen poort (bonboek fol. 435vso-438).

De Bregtenpoort was gelegen aan de noordzijde van het Levendaal tussen de Koene- en Krauwelsteeg en moet dus niet worden verward met de Bregten- of Ververpoort aan de overzijde van het Levendaal. Salomon van Paauw doet dat in zijn opgave wel, want hij situeert de Bregtenpoort aan de zuidzijde van het Levendaal en vermeld als adres Wijk 3 naast nr. 557 (volgens de moderne huisnummering Levendaal 78). Maar ook dat klopt niet, want de zuidzijde van het Levendaal heeft oneven nummers.
Waarschijnlijk is de Bregtenpoort al vroeg in de 19e eeuw voor bewoning ontruimd of geheel verdwenen.

Vermelding in archiefbronnen:
Waarboek 67 B 1562fol. 941562-07-11
Waarboek 67 C 1563fol. 9v1563-07-31
Waarboek 67 D 1567fol. 131567-10-14
Volkstelling 1574fol. NN1574-08-07
Volkstelling 1581fol. NN1581-09
Grachtenboek 31fol. 311584-08-16
Vetus-1585fol. 204v1585
Oud-belastingboek 1601fol. 4231601
Bonboek (6619, Hogewoerd)fol. 429v-434v1642 na
Waarboek 67 9W 1769fol. 2551770-05-08

Vermelding in andere bronnen:
Nog geen aanvullende gegevens gevonden.
 
Poortbebouwing
Namen en adressen, aantallen woningen en bewoners, woninggrootte en kwaliteit
BewoondOnbewoond
1. 1850 (ca.) Opgave S. van der Paauw
2. 1853 Buurtkaart
3. 1871 Huisnommerboek 1871
4. 1879 Kaart Van Campen 1879
5. 1892 Aanleg waterleiding -
    - aangelegd [A]
    - door eigenaar geweigerd [G]
    - eigenaar weigert betaling [AG]
6. 1892 Aantal woningen
7. 1892 Aantal bewoners
8. 1899 Kaart Van Campen 1899		Woningonderzoek
1913		Aantal
vertrekken
per woning
in 1912/13		Woning-
onderzoek 1922
19001912
aantal woningenaantal bewonersaantal woningenaantal bewoners123zeer slechtslechtvrij slechtredelijk
12345678
x7