Historische Vereniging Oud Leiden - Registers Rijnland (1253-1564)

1388

alphen

7 / 44

charters

5 / 26

handvesten

5 / 27

holland, raad van

2 / 7

1443

morgengeld

3 / 31

1417

schieland

1 / 13

Go to OAR Records in Year...
1310	1330	1356	1358	1361	1363	1371	1372	1384	1385
1388	1391	1392	1394	1399

Author	Publication	Home
William H. TeBrake Maine, USA, June 2006	Rijnland OAR11, OAR12, OAR13	www.oudleiden.nl

Hoogheemraadschap Rijnland OAR 11, 12, 13 : 1253 - 1564
	View: Record details Year 1388

Go to OAR Records in Year...
1310	1330	1356	1358	1361	1363	1371	1372	1384	1385
1388	1391	1392	1394	1399

Record #571

Date

1388-08-18

Location

Type of Document

OAR13, 17v-b-18r

Brief

Text

Aelbrecht bider goids genaden palensgrave op der Rijn, hergoe in Beyeren, ruwaert van Heneg., van Hollant, van Holland [sic] ende heer van Vrieslant doen cont allen luden dat wi geloift hebben ende loven in goede trouwen voer ons ende onse nacomelingen onse goede luden van Rijnlant ende die genen die onder die scouwe van Sparendam geseten sijn ende voer desen tijt om onse bode wille gedijct ende gegouden hebben van horen morgen tale op die Sipe dat onse goede lude voirs. noch hoer naecomelingen nymermeer voort an desen voersciden dijken noch maken en sullen die gelegen is twisken Petten ende Oge ende der [....] die gelegen is anden Scagher dijc ende voert en sullen wi onse goede luden noch gebieden om deser dijcaedsie voirs. ende si sullen vordragen wesen van also werwaer die op deser [18r] dijckaedse te doen comen mach te eweliken dagen [...........................] gegeven inden Hage sdinxdages na onser vrouwe [dach ........................] acht ende tachtich.

English Summary

Copy of a charter issued by Duke Aelbrecht in which those within Rijnland who had previously paid morgengeld to build and/or maintain a section of a dike of the Zijpe, between Petten and Oghe, and of the Schagerdijk near Oghe, will now be free of this obligation.

Keywords

aelbrecht, duke; petten; oghe; schagerdijk; zijpe

Notes

Original in OAR9009. Published in van Mieris, III, p. 500, among others. See van Amstel-Horßk and Lombarts, p. 6.

Keyword Threads

Seq / Count

First

aelbrecht, duke

5 / 13

Go to OAR Records in Year...
1310	1330	1356	1358	1361	1363	1371	1372	1384	1385
1388	1391	1392	1394	1399

Author	Publication	Home
William H. TeBrake Maine, USA, June 2006	Rijnland OAR11, OAR12, OAR13	www.oudleiden.nl

Hoogheemraadschap Rijnland OAR 11, 12, 13 : 1253 - 1564
	View: Record details Year 1385

Go to OAR Records in Year...
1310	1330	1356	1358	1361	1363	1371	1372	1384	1385
1388	1391	1392	1394	1399

Record #499

Date

1385-04-01

Location

Type of Document

OAR12, 081r-a-082r

Vonnis

Text

[040] Dirc van Wassenaer prothonarius des heiligen stoele van Rome archsdiaeck inden dom tUtrecht ende proest van sinte Johane inder selver stadt voirsc. doen condt ende kenlic allen luyden die desen onsen brieff geheten vidimus zullen sien off horen lesen dat wij in onsere handen gehadt ende gesien ende gelesen hebben enen gansen, gehelen [81v] ende ongequetsten brieff wileneer saliger gedachten hertoge Aelbrechts palensgrave upten Rijn, hertoge in Beyeren, ruwaert van Henegouwen, van Hollant, van Zeelant ende van Vrieslant in papier gescreven, vort besegelt mit enen gehelen segele hertoge Aelbrechts voirsc. in groene was up spamen des brieffs woirden gedruct, in welke zegel een scilt was mit ruten ende vier leeuwen gequarteert ende een helm dair boven upgaende mit een omganck van letteren des hertoge Aelbrechts name voirsc. Zoe wij dat claerlicken gesien, bekent ende gelesen hebben welke brieff is van woirde te woirde aldus inhoudende: 'Aelbrecht bij gods genaden palensgrave upten Rijn, hertoge in Beyeren, ruwaert van Henegouwen, van Hollant van Zeelant ende van Vrieslant want onse goede luyde van Leyden in geschille ende twij geweest hebben jegens die van Hazertswoude roerende vanden scote scotsetters ende heemraders tot Hazertswoude, ende van sommigen onsen poorteren van Leyden die tot Hazertswoude gelant zijn daer wij voirtijts een deel off gescheiden hebbe ende nv die poorters van Leyden ende die bueren van Hazertswoude twij ende gescheel off hebben iegens die scotsetters aldaer daer wij ons alsoe up beraden hebben ende voirsien dat wij willen ende meynen ende sceydense alsoe dat zij voirtan doen sullen als hier nae volget. Eerst zoe wanneer men die scotsetters vernyeuwen sel tot Hazertswoude datmen dat condigen sel te doen up enen sonnendach inder kercken ende dat bijden gemeenten, ende up wien die meerre partijen valt die sullent wesen dat jaer wt. Voirt alst een scot insetten sel, dat selmen condigen up enen sonnendach inder kercken waer ende wanneer men dat insetten sall ende dair mach elc buyrman bij comen die wil, ende die daer niet bij en coemt die en sel daer niet meer toe te seggen hebben. Voirt sellen die scotsetters wtreyken onse scot ende dienste doen tsij mit wagenen, mit delven of mit anders yet dat ons toe hoerde, ende den gemenen ambochte roerde ende dat ter rekeninge soe bescheidelic bewijsen datmen vort geloven mach, ende soe wie hier toe gecoren wert die en selt niet weder seggen mogen. Voirt en sullen zij der bueren goet nergent ende nyement geven mogen bij horen wille dan dairment van rechts wegen sculdich is te geven. Voirt en sullen zij gheenen coste over up rekennen mogen van hem selven die zij doen binnen den ambochte van Hazertswoude. Ende [82r] als zij buyten reysen van des ambochts wegen, dat sellen doen twie manne, ende die sullen hebben voir horen coste sdaichs elc vijff groot payments. Ende ten eynde vanden jare sullen zij daer off rekeninge doen openbaer inder kercken, ende dat selmen openbaer condigen, ende dair bij mach comen ende wesen vanden bueren soe wie will, ende die daer niet bij en coemt die en sel daer niet meer te seggen noch te clagen hebben. Voirt sullen die hiemraders scouwen om haer bannen sonder ander coste daer up te rekenen gelijcken datmen in ander dorpen doet. Voirt als die heemraders ende scot setters rekenen sullen dat selmen weten laten den gemeente van Leyden ende dat zij daer bij senden mogen off zij willen enen man off twe over die rekeninge te wesen. Voirt soe is onse meninge ende wille dat die van Hazertswoude haer scot geven van alle goede daer een scotbaer man sculdich is scot off te geven nae hore hantveste. Voirt sullen zij der stede van Leyden weder geven ende wtreyken soe wes men hem bewijsen mach dat zij der stede tonrechte off genomen hebben ende dat doen mit genoege off mit rechte. Ende alle punten voirsc. seggen wij ende gebieden hem die te houden ende te voldoen up eenre pene van twiehondert ouder scilden hoe dicke zij dat verbreke, ende nochtanne onse seggen voirsc. voirt te gaen in oirconde desen brieve ende onsen zegel hier up gedruct. Gegeven inden Hage des saterdages nae beloken paesschen int jaer ons heren duysent driehondert vier ende tachtich.' In kennissen der waerheit, soe hebben wij onse zegel wthangende bij onser rechter wetenheit an des brieff gehangen, gegeven int jaer ons heren duysent vierhondert seven ende dertich des derden dages inder maent van januario.

English Summary

A certified copy, made 3 January 1437, by Dirc van Wassenaar of a charter first issued in 1385 (original says 1384, but the court of Holland normally began the new year around Easter). The original charter regulated some differences between Hazerswoude and Leiden concerning jurisdiction over lands in Hazerswoude owned by Leidenaars, among other things.

Keywords

wassenaer, dirc van; vidimus; brieven; aelbrecht, duke; leiden; dispute settlement; hazerswoude; scotsetters; kroosheemraden; poorters; buren; schouwen; banwerk; handvesten; charters; accounting

Notes

Published in van Mieris, III, p. 410.

Keyword Threads

Seq / Count

First

accounting

1 / 23

aelbrecht, duke

4 / 13

1388

banwerk

1 / 25

buren

3 / 31

charters

4 / 26

dispute settlement

1 / 24

1415

handvesten

4 / 27

hazerswoude

4 / 46

kroosheemraden

4 / 84

leiden

3 / 29

1384

poorters

1 / 5

1433

schouwen

5 / 101

vidimus

2 / 2

Go to OAR Records in Year...
1310	1330	1356	1358	1361	1363	1371	1372	1384	1385
1388	1391	1392	1394	1399

Author	Publication	Home
William H. TeBrake Maine, USA, June 2006	Rijnland OAR11, OAR12, OAR13	www.oudleiden.nl

Hoogheemraadschap Rijnland OAR 11, 12, 13 : 1253 - 1564
	View: Record details Year 1384

Go to OAR Records in Year...
1310	1330	1356	1358	1361	1363	1371	1372	1384	1385
1388	1391	1392	1394	1399

Record #564

Date

1384-00-00

Location

Type of Document

OAR13, 14v-a-15v

Verklaring

Text

[...........................] beyden ende Claes Willem Borts z. oirkonden dat voir [......................]erburch Daniels soen mit Dirc van Bloemen venne [..........................]tgen ende Gertrugt Jans kinderen voirs. die sij gellen [.................]nise sinen wive Dirc Soytgens dochter ende Alijt Dirx [dochter vander] Grafte ende elc mit hoirs voechts hant die voechts bedarfden [..............] die een zijde ende Dirc Soytgen Jacobs do. die ander sijde bij [......goe]tdencken den poortmeesters van Leyden also Gerijt Lam, Jan van [...........] ------ Ecken soen ende Huge Claes z. vander Burch ende Gelieden [........] een s----s gebleven sijn an heren Pillips Jans z., Harman Willems z. [...........] Soytgen Claes, Willem Borts z., Dirc van Bosch Dirx z., Danel uten Pol [.......Heyn]ric ----- Gerijt Pieters z., Pieter Aechten z., ende an Huge Claes z. voirs. [.....] sulken ------ als Soytgen Jacobs z. voirs. eyskende was den eerst huysse [...] dat Aven Dirc Soytgens der kinderen voirs. der kinderen voirs. oude moedern liet in horen lesten live Ave voers. onder hors gelegen hadde alse van sinen gelde renten ymboedel dat Soytgen voirs. onbrac ende hem sijn ouders lieten in horen lesten huus ende Ave van Scoude hoer getogen hadde. Ende want sij daer cranke bewijsinge of dede so si galige starf so was der seggers seggen voirs. up een prijs van vijf ponden, nochtan hoir seggen voirt te gaen dat liet Soytgen Jacobs z. voirs voer alle after wesen dat sij hebben mochte an Aven voirs., ende sij horen erfnamen eyskende was op nemen ende hebben sel een rechte derdendeel van allen gelde dat Ave voirs. after liet in horen lesten live van scoude, van wollen laken, van wollen die zij bercoften int erfhuus of buten, ghenoemt mach wesen sonder hoer renten die verschenen waren ende dat van Aven ymboedel voirs. gemant is, daer die somme of beloipt omtrent drie ende sestich pont. Ende dan voirt sel Soytgen Jacobs z. voirs. dair an delen van dat blijft also als hier int erfhuys in bestorven is, voert so gelieden zij alle dese voirs. dat zij mit alsulken love ende cavel? als elcx twie tsamen van Aven erfnamen gevallen sien, ende hier na bescreven staet. Ende bi hore alre voirs. goetduncken was ende lieten hem wel genoegen ende scouden elcx anderen quite ende vertegen dair up elcx van ander mit recht ende mit vonnesse als recht is ende scepene wjsden van alre erfnisse die den voirseiden erfnamen op genomen waren van Aven voirs. doot. Inden eersten so viel te dele inder cavel? Dirc Soytgen Jacobs z. ende Aliden zijnre nichten Dircx dochter vander Grafte tsamen die helppene van derdalf morgen lants daer die weder helfte of toebehoren Andries Phillips ende Aelvairnt zijn broeder ende gelegen sijn inden ambocht van Soeterwoude ende gehieten heren Heynricx kamp. Item die drie delen [15r] van ses morgen lants luttel min off meer ende [.......................... An] dries Phillips z. ende Alvaren sijn broeder crigen? [.......................] deel Aven voirs. over gaf om haer deel dat sij hadde [......................] Jan Claes die Vleyschouwer huus dertich scellingen holl[ants guets gelts] tsjaers. Item up Cleriekiaens huus was in noort twe [......................] hollands guets gelts tsiaers. Item up Florijs Gerijts z. ende Jan [........] brieve dair houden ter lossinge vier pont payments tsjairs. Item [.........] deel inder cavel Dirc van Bloemen venne ende Geertruyt Jans kind[er.......Jan van] Meerburch voirs. tsjaers een morgen lants die mit Gerijt Zeverijts z. [.............] Phillips Aechten soens kinderen gemeen leyt inden ambocht van [.............] Item twie morgen lants die gemeen leggen mit Phillips Aechten [zoens kinderen] inden ambocht van Leiderdorp. Item een morgen lants up dat [.......] van [...] ambochte ende gemeen geleyt mit Phillips kinderen voirs. Item vierdalf morgens lants ende vierdalf hont mitter huysinge dier staet ende Ave voirs. cofte jegens Jan Damel ende geleyen is inden ambocht van Voirscoten. Item up een huys dat Claes Costers was tien scelling negen penning ------ hollands guets gelts tsjairs. Item up Rombout Inpers huys twalef scelling guets gelts tsjaers. Item up een huys dair meester Jan die scoelmeester miter tijt inwoent twa[..] scelling guets gelts tsjairs. Item up die Keysers huys in die Marsemans stege negen scelling guets gelts tsjairs. Item up dat huys dair Jan Zeverijts zn. ter tijt in woent vijftalf penninc guets gelts tsjairs. Item up Sluters huys after Machtelt Costijns dochter drie scelling ende vier penninc guets gelts tsjairs. Item up een huysgen after dien voerseiden huyse in die stege vier scelling guets gelts tsjairs. Item up Claes Arents z. huys te Catwijc als die brieff dair joff inhout ter lossinge drie pont payments tsjairs, voirt so viel te delven inder cavel Dirc Soytgen ende Jan Soytgen Jans kinder voirs. tsamen derdalf morgen lants ende derdalf hont ende gehieten is tsBerchlant ende leyt inden ambocht van Zoeterwoude an Rodenburger lane mit Phillips Aechten z. kinderen gemeen. Item also luttel ende also veel als Ave voirs. hadde anden Rijnacker in horen live. Item die helffte van anderhalf morgen lants ende anderhalff hont gelegen te voie inden ambocht van Voirscoten ende heeft miter tijt in Bruuswaer Huge Michiels z. Item dat vierendeel van vertien hont lants dat Ave voirs. cofte Dirc van Tetroden. Item up Boeskiaens huys up die Vischbrugge twintich scelling goet gelts tsjairs. Item up Jan Huge Boden z. huys dat in zijns is twintich scelling goets gelts tsjairs. Item up Dirc Jan Goden zns. huys in die Kerctege als die brief dair off in hout ter lossinge vier pont payments tsjairs. Voert so gelieden sij erfnamen voirs. bi rade alle der gheenre voernoemt [15v] [.......................] ------ iof renten vonden die hen toehoren soude enich [....................] erfnisse roerende wair dair souden si of een wtganc [.................] Gerijt Pieters z. ende Huge Claes z. vander Burch. Ende so was [...............] houden up die pene voirs. Voirt so quam hoir gemeen gerechte [...........] van der Grafte so hij een -eboren voecht wair van aliden tsjairs [............] dochter van der Grafte voirs. ende verwillicoerde her. So wes Harmen [...........] van Bosch sijn neve dede in dese voorseide erfnisse dat hi dat [............] --- ---- ende scade? ende doen houden geliken wijs of hijt selve ge[...........] ----- ----- ---- sonder argelist. In oirkonden desen brief besegelt mit [....gege]ven int jaer ons heren m ccc vier ende tachtich up den derden dach [.....].

English Summary

Apparently information concerning the handling (or mishandling) of certain properties in Katwijk, Leiden, Voorschoten, and Zoeterwoude held in trust for the benefit of the heirs of Aven Dirc Soytgens

Keywords

katwijk; leiden; voorschoten; zoeterwoude; berchlant; rodenburgerlaen; claes willem bortszoon; meerburch danielszoon, jan van; bloemenvenne, dirc van; gertuid janskinderen; dirc soytgensdochter; graft, alijt dircsdochter vander; dirc soytgen jacobsdochter; leiden, poortmeesters van; gerijt lam; burch, hughe claeszoon van dergelieden; phillips janszoon; harman willemszoon; soytgen claes; bosch, dirc van; pol, danel uten; gerijt pieterszoon; pieter aechtenzoon; hughe claeszoon; soytgen jacobszoon; aven dirc soytgens; scoude, aven van; andries phillipszoon; alvaren phillipszoon; heynricskamp, heren

Keyword Threads

Seq / Count

First

bosch, dirc van

1 / 3

1473

gerijt pieterszoon

2 / 2

katwijk

2 / 10

1439

leiden

2 / 29

voorschoten

3 / 16

1422

zoeterwoude

2 / 37

Go to OAR Records in Year...
1310	1330	1356	1358	1361	1363	1371	1372	1384	1385
1388	1391	1392	1394	1399

Author	Publication	Home
William H. TeBrake Maine, USA, June 2006	Rijnland OAR11, OAR12, OAR13	www.oudleiden.nl

Hoogheemraadschap Rijnland OAR 11, 12, 13 : 1253 - 1564
	View: Record details Year 1372

Go to OAR Records in Year...
1310	1330	1356	1358	1361	1363	1371	1372	1384	1385
1388	1391	1392	1394	1399

Record #002

Date

1372-00-00

Location

Type of Document

OAR11, 13r-b
OAR12, 005r-c
OAR13, 10r-b

Keur

Text

[036] Int jair ons heren dusent iiic lxxii coerden die hyemraet datmen die roeden vanden aerde die men dolf wyten Spaernlande an die noertsijde datmen dair voir geven sel drie dordrechtse placken ende om die ander ii-1/2 plac voirs.

English Summary

Establish the amounts to be paid for dirt for dike repairs dug on the north and south side of Spaarneland respectively.

Keywords

compensation; repairs; aardhaling; spaarneland

Keyword Threads

Seq / Count

First

aardhaling

2 / 37

1416

compensation

1 / 2

1439

repairs

1 / 62

1417

spaarneland

1 / 2

1443

Go to OAR Records in Year...
1310	1330	1356	1358	1361	1363	1371	1372	1384	1385
1388	1391	1392	1394	1399

Author	Publication	Home
William H. TeBrake Maine, USA, June 2006	Rijnland OAR11, OAR12, OAR13	www.oudleiden.nl

Hoogheemraadschap Rijnland OAR 11, 12, 13 : 1253 - 1564
	View: Record details Year 1371

Go to OAR Records in Year...
1310	1330	1356	1358	1361	1363	1371	1372	1384	1385
1388	1391	1392	1394	1399

Record #563

Date

1371-11-13

Location

Type of Document

OAR13, 14r-a

Verklaring

Text

Wij Jan Vos Jan soen ende Huge vander Houten? [.............................] voir ons quam Jan van Meerburch ende Dirc vander [Graft.....................] hebben mit gesamender hant Phillips Andries s. iii lb. [....................] gelts tsjaers ende het hout van some huuusen ende erven [...................] huuse ende erve die hier na gescreven staen. Inden eersten up een [........] Claes Costers was x sc. ix d. ende een halling tsjaers ende gelieven [Dirc vander] Graft ende beloven heeft an die een zijde Dirc mitten weedwe [...........] zijde Katrijn Dorpmans dochter. Item up een huus ende erve xii sc. tsja[irs..........] leyen is an die stienschure dat Pieter Goedsels s. plach te wesen [..........] heeft an die een zijde Heynric neven kinderen ende an die ander sijde [....] Willem Vossen wijf was mit haren kinderen. Item op Dirc Pieter Jans [......] erve xii sc. tsjaers mitten houden dat gelegen is biden kerchove ende belege [....] an die een sijde Gerijt Mathijs z. ende an die ander sijde Willem Soykegens [.....] huuse ende erve. Item up een huus ende erve dat Willem Willems z. ghemien [...] dame toehoert ix sc. tsjairs ende hout dair off mit Willem Willems z. ghemenenlic [..] gelegen is in die Marsemans stege ende belegen heeft een huus ende i erven die Claes Andries Brunen was an die een sijde ende Gherijt Phillips z. dochter an die ander sijde mit huus ende erve. Item up een huus ende erve iiii-1/2 d. tsjairs mitten? houden ende toebehoert Gerijt Phillips z. dochter ende belegen heeft in d[..] mans strate Gherijt Zeverincs z. an die een sijde ende Willem van Aemsterdam voerseit an die ander sijde. Item up een huus ende erve dat Claes Krullen toebehoert xxiii sc. iiii d. tsjairs mitten houde ende gelegen is op die Grafte ende belegen heer Jan van Brabant mit sijnre scueren an die een sijde ende Jan Heynricx z. erfnamen an die ander sijde mit eenre stege die dair twischen gat. Item up een huus ende erve after Claes Krullen huus voirsc. ende Jan Colijn z. toebehoert iiii sc. tsjairs mitten houwe ende gelegen is in Staesgis stege ende dese voris. renten alle jairs te betalen tot Voirscoten ende Valkenburch marct voirs., so beloefde Jan van Meerburch ende Dirc vander Graft voirs. Phillips Andries z. voirnoemt dese voirsede renten te waren jair ende dach alst recht is ende Jan van Meerburch ende Dirc vander Graft voirnoemt lovede ellics voir den anderen hier of scadeloes te houden in oirkonden desen brieff besegelt mit onsen segel int jaer ons heren m ccc ende lxxi dijnsdaechs na sinte Martijns dach in die winter.

English Summary

A list of certain incomes attached to lands and buildings perhaps in the neighborhood of Voorschoten and Valkenburg.

Keywords

jan vos janszoon; houten, hughe van der; meerburch, jan van; graft, dirc van der; voorschoten; valkenburg; phillips andrieszoon; claes costers; katrijn dorpmansdochter; pieter goedselszoon; heynric nevenskinderen; willem vossenswijf; dirc pieter janszoon; gerijt mathijszoon; willem soykegens; amsterdam, willem van; claes krullen; brabant, jan van; jan heynricszoons erfnamen; gerijt phillipszoonsdochter; gerijt zeverincszoon; staesgis stege; jan claes die vleyschouwer; florijs gerijtszoon; gerijt zeverijtszoon; phillips aechtenzoonskinderen; jan daniel; claes costers; rombout inpers; marsemans stege; jan zeverijtszoon; machtelt costijnsdochter; claes arentszoon; dirc soytgen; jan soytgen janskinder; phillips aechtenzoon; huge michielszoon; tetrode, dirc van; boeskaens huys; visbrug; jan huge bodenzoonshuys; dirc jan bodenzoonshuys; kercstege; gerijt pieterszoon; burch, hughe claeszoon van der

Keyword Threads

Seq / Count

First

claes costers

2 / 2

claes costers

1 / 2

gerijt pieterszoon

1 / 2

1384

valkenburg

2 / 6

1442

visbrug

1 / 3

1456

voorschoten

2 / 16

1384

Go to OAR Records in Year...
1310	1330	1356	1358	1361	1363	1371	1372	1384	1385
1388	1391	1392	1394	1399

Author	Publication	Home
William H. TeBrake Maine, USA, June 2006	Rijnland OAR11, OAR12, OAR13	www.oudleiden.nl

Hoogheemraadschap Rijnland OAR 11, 12, 13 : 1253 - 1564
	View: Record details Year 1363

Go to OAR Records in Year...
1310	1330	1356	1358	1361	1363	1371	1372	1384	1385
1388	1391	1392	1394	1399

Record #045

Date

1363-08-04

Location

Type of Document

OAR11, 26r-a-26v
OAR12, 061v-a-062r
OAR13, 17v-a

Vonnis

Text

[004] Aelbrecht bijder goids genaden palensgrave upten Rijn, hertoge in Beyern, ruwairt van Henegouwen, van Holland, van Zelant, etc., doe kond allen luden dat wij by onsen rade gemeenlic van Hollant ende biden gemenen hiemr. van Rijnlant overdragen sijn een voirwaerde ende een ewichs gesceit mit onsen goeden luden van onsen lande van Woirden die gelant sijn inden waterganc van Sparendam ende dair wt te wateren plegen in manieren ende voirwairden hier na gescr. Inden eersten, alle die gene die up die zuutzijde gelant sijn ende nu ter tijt wateren in die Ysele, die zullen geven vander morgen x vlaemsche groten, ende dair mede sullen zij vrij ende quijt wesen ende ewelijc gesceyden van allen rechte dat sij in Sparendam plagen te hebben, ende van onrade dat dair in roerende is ende sij en sullen nu voirt nemmermeer inden Rijn wateren tot den waterganc van Sparendam wt. Voirt alle die gene die up die zuutzijde voirsc. gelegen sijn ende nu ter tijt genen waterganc in die Ysele en hebben, die sullen geven vander morgen v vlaemsche grot, ende die sullen bliven in allen rechte dair die noirtside in bliven sel. Voirt alle die gene die an die noirtside gelegen sijn sullen geven v vlaemsche grote ende dair mede sullen sij gebetert hebben ale versumenes ende brocken die sij tot desen dage toe gehadt hebben roerende van Sparendam, ende nu voirt sullen sij maken ende houden twee slusen in Sparendam met den goede luden vanden Gestichte die mede tot Sparendam wt wateren sullen ende alle waterganc ende werc bewaren ende houden als sij van outs plagen te doen, wtgeseit dat sij mer twe slusen houden en sullen als voirsc. is, ende dit voirsc. salmen betalen die een helft tot onser vrouwen dage naest comende assumptio ende die ander helft tot Lambert misse daer naest comende, of binnen iii weken na elke dage voirsc. onbegrepen. Ende om dat wij willen dat dit stade ende vaste bliven ende ewelijc onverbroken, so hebben wij desen brief open bezegelt mit onsen zegel, ende hebben mede bevolen onsen welgeboren hiemr. van Rijnlant want sij over alle dese voirsc. voirwaerden geweest hebben van des lants wegen van Rijnlant dat sij desen brief mede bezegelen. Ende wij Reyner Dever ridder, Heinric van Alcmade Ysbrants z., Florijs van Alfen, Ysbrant vander Scuyer, Willem van Lewen, Diddeboy van Catwijck, [26v] ende Boudijn Jans z. knapen, hiemr. van Rijnlant, want wij over alle dese voirsc. saken geweest hebben, so hebben wij desen brief mede besegelt bij behieten ons liefs heren hertogen Aelbrecht mit onsen segelen. Gegeven inden Hage des vridage na ad vincula Petri int jair ons heren m ccc lxiii.

English Summary

A charter of Duke Albrecht concerning how those on the south side of Woerden, who drain into the IJssel, are to be free of obligations at Spaarndam after the payment of 10 Flemish groten per morgan. Those on the south side who do not drain into the IJssel, along with all on the north side of Woerden, shall pay 5 Flemish groten per morgan and remain responsible for two sluices at Spaarndam.

Keywords

aelbrecht, duke; holland, raad van; woerden; spaarndam; ijssel; morgengeld; rijn; utrecht; sticht; sluices; reyner dever; alcmade, heynric van; alfen, florijs van; scuer, ijsbrant van der; leeuwen, willem van; catwijck, diddeboy van; boudijn janszoon

Notes

Original in OAR, 9396; see also OAR9395 and OAR9397 (described by van Amstel-Horßk and Lombarts, p. 4, item 10, p. 4, item 9, and pp. 4-5, item16, respectively) which relate to this.

Keyword Threads

Seq / Count

First

aelbrecht, duke

3 / 13

alcmade, heynric van

1 / 2

holland, raad van

1 / 7

ijssel

4 / 8

1415

leeuwen, willem van

1 / 4

1401

morgengeld

2 / 31

reyner dever

1 / 6

1392

rijn

2 / 30

sluices

5 / 68

1253

spaarndam

5 / 55

1253

1286

utrecht

1 / 2

1419

woerden

1 / 9

1421

Go to OAR Records in Year...
1310	1330	1356	1358	1361	1363	1371	1372	1384	1385
1388	1391	1392	1394	1399

Author	Publication	Home
William H. TeBrake Maine, USA, June 2006	Rijnland OAR11, OAR12, OAR13	www.oudleiden.nl

Hoogheemraadschap Rijnland OAR 11, 12, 13 : 1253 - 1564
	View: Record details Year 1361

Go to OAR Records in Year...
1310	1330	1356	1358	1361	1363	1371	1372	1384	1385
1388	1391	1392	1394	1399

Record #510

Date

1361-01-04

Location

Type of Document

OAR12, 087r-a-087v

Vonnis

Text

[052] Allen den ghenen die desen brieff sullen sien off horen lesen doe ic condt Gherijt Voppen soen proesstpaep tot Alphen dat ic ghesien hebben ende ommegelesen een hantveste onghequest ende angemerct besegelt mit eene groots printen segel hertoghe Aelbrechts sprekende van woerde te woerde als hier nae gesreven staet: 'Aelbrecht bij goids ghenaden palensgrave upten Rijn, hertoghe in Beyeren, ruwaert van Henegouwen, van Hollant, van Zeelant ende van Vrieslant doen condt allen luyden dat wij gegeven hebben ende gheven voir ons ende voir onsen nacomelinghen onsen goeden luyden van Alphen die woenachtich ende gheerft zijn tusschen die Goudsluse ende Zwammerdamme tsheren gerechte van Brederrode enen ghemeenen waterganck ende enen vroen durende tot ewiliken dagen onverscyt van yemande te beghinnen anden Rijdijck wt te gaen tot der halver Ysel toe, den Yseldijc up ende toe te doen, behoudende onsen edelen hiemraedt hoert rechte, ende den Rijndijck dichte te houden tot enen waterkeer tusschen Swammerdamme ende die Goudsluse ten waer gheenen ongeval van slande, ende een kade te houden op der Goude twisschen den Rijndijck ende den abdissen gherecht van Rijnsburch tot enen waterkeer, ende voirt vander Goude te houden den Groenenwech tot enen waterkeer ende voirt streckende, streckende an Harper ambocht van Foreest dat gehieten is Spoelwijck. Ende mit deser vorisc. sluse so sullen onse goede lude voirscr. horen wille vrijlic doen tot ons ghemeens lands oerbaer dat nu tertijt becost dese sluse ende waterganc voirscr. ende hore nacomelinghen sonder yemands wederseggen. Ende ymmerrmeer ander luyden doer desen vorsc. waterganck wt te watern ten sij bij ghemeenen consente onser goeder lude vorisc., voirt hebben wij gegeven ende gheven onsen goeden luden voirscr. enen wielant iof aerde dese voirghen. waterganc off ka te doen hebben mochte tot enigher tijt dat sullen sij hebben mitter minster scade tot der hiemraden seggen die desen voirghen. water- [87v] ganc yoff kade scouwen zullen. Ende dese voirghen. waterganc, kade ende vpstal sel scouwen onse scoute van Alphen mit vijff heemraders die wonachtich zijn binnen den voirsc. waterganck. Ende onser scoute die nu is off namaels wesen sel kiesen die hiemraders mit den ghemeenen bueren van Alphen die inden voerscr. waterganck woenachtich zijn ende wij die daer in vallen mochte sal onse bailiu van Rijnlant besteden. Ende waert datmen den scoute voirneomde niet warven en mochte die hiemraders te kiesen als hijt achte dagen te voren wiste ende maken wij machdich onsen goeden luden voirghenoemt die woenachdich ende gheerft zijn inden voersc. waterghanghe dat sij kiesen sullen twie heemraders bij rade ons bailiuwes, ende die twie hiemraders sullen drie hiemraders tot hem kiesen, ende so wes die vijff hiemraders voersc. bij horen eede scouwen ende kueren dat onsen lands nutte ende oerbaer is, daer en sullen wij noch onse nacomelinghe niet teghens segghen noch nyemant behouden onsen edelen hiemraet horre rechte. Ende onse scoute voerscr. sal dese voerghen. hiemraders selve eeden als zij voer hem comen ghecoren als voirsc. is off nyemand recht te doen binnen Alphen. Ende in deser voersc. watergange zullen gaderen elke morgen morgen gelike. Vort so wie morgengelt off ongelt geven mochte up desen voersc. waterganck datter yemand ware diet niet ghelden en woude, soe ombieden wij onsen scoute voernoemd dat hijt wtlegghen voir onse wegen ende weder in neme also recht is sonder wederseggen. Gheviel oeck mede dat onder onsen scoute van Alphen ende hiemraders voirsc. enigherhande twij quame waer bij dat sij enige schouwe after laten wouden of after luyten daer onse voersc. landt oerbaer anlegghe, ende die voersc. hiemraders den scoute van Alphen niet werven en mochten als ment hem achte daghe te voren weten dede, so willen wij dat die vijf hiemraders die inden voers. waterganc horen kyesen sullen bij rade ons bailiuwes enen warden knaep dair si mede scouwen ende des lands oerbaer mede vorderen moghen gelikerwijs als een scoute van Alphen daen soude. Ende ware in allen yoff in enighen van desen voirsc. punten yet te verbeteren dat soude staen tot onser vorderinge ende al sonder argelist. In oerconde desen brieve besegelt mit onsen segele ghegeven inden Haghe des manendaghes na jairsdach int jaer ons heren m ccc ende tsestich.' In kennes der wairheit heb ic Gherijt voirnoemd priester dit vidimus open bezegelt, gegeven int jair ons heren m ccc twe ende tsestich des vrijdages na jairsdaghes. Item dese voirsc. hantvest is omscreven wt dit voirs. vidimus dat niet te waren en is off oeck concordeert ende hout van woerde te woerde gelijk die principael handvest inhout ende da om overmids dat hij niet machtich en is te ---------- ende te besegelen dat autentijck is daermen mede volstaen soude ende up wijsen soude mogen.

English Summary

Certified copy of a charter issued by Duke Albrecht giving permission to the residents of the polder on the eastside of the Gouwe at Alphen to construct a canal between the Oude Rijn and the IJssel, with rules for the naming of heemraden for schouwing the canal.

Keywords

gerijt voppenzoon; priest; alphen; charters; handvesten; aelbrecht, duke; vidimus; alphen; gouwesluis; zwammerdam; brederode, heer van; canals; vroon; rijndijk; ijsseldijk; ijssel; sluices; rijnsburg, abbess of; groenenweg; spoelwijk; schouwen; maintenance; construction; schouten; buren; kroosheemraden; baljuw; morgen morgensgelijk; morgengeld; uitleggen en inhalen

Notes

This item is crossed out. Original OAR3804. Published in van Leeuwen, p. 173, van Mieris, III, p. 124, Meylink, Bewijsstukken, no. 173; see also van Amstel-Horßk and Lombarts, p. 3.

Keyword Threads

Seq / Count

First

aelbrecht, duke

1 / 13

alphen

5 / 44

alphen

6 / 44

baljuw

1 / 9

brederode, heer van

1 / 2

1451

buren

2 / 31

canals

3 / 67

charters

2 / 26

construction

1 / 73

gouwesluis

4 / 12

1434

groenenweg

1 / 3

1436

handvesten

2 / 27

ijssel

3 / 8

ijsseldijk

2 / 3

1525

kroosheemraden

3 / 84

maintenance

2 / 85

1408

morgen morgensgelijk

3 / 17

morgengeld

1 / 31

priest

1 / 2

1451

rijndijk

4 / 34

schouten

3 / 88

schouwen

4 / 101

sluices

4 / 68

1253

uitleggen en inhalen

1 / 10

vidimus

1 / 2

zwammerdam

5 / 7

1255

1429

Record #570

Date

1361-12-21

Location

Type of Document

OAR13, 17r-c

Brief

Text

Aelbrecht bider gouds genaden palensgraven bide Rijn, hertoge in Beyeren, ruwaert van Heneg., van Hollant, van Zeeland ende van Vrieslant maken cont alle luden dat wi geloeft hebben end loven voer ons ende onse nacomelingen onse welgeboren hiemraet ['van Rijnlant' added in another hand] die nu sijn of namaels wesen sullen allen hantveste ende privilegien te houden ende te doen houden die si hevven van onse vorvaderen roerende vander hiemraderscup van Sparendam. Ende si wat si koren behorende ome des ghemeent lants oorbaer dat vast ende stade te bliven als sede, ende costume? hier toe geweest heeft, in oirconde des brief besegelt mit onsen segel, ghegeven inden Hage des woensdaechs na sinte Thomas dach int jaer ons heren dusent driehondert ende lxi.

English Summary

Copy of a charter issued by Duke Aelbrecht confirming all the charters and privileges issued by his predecessors to the hoogheemraadschap.

Keywords

aelbrecht, duke; charters; handvesten; privileges

Notes

Some unreadable notes in another hand were appended.

Keyword Threads

Seq / Count

First

aelbrecht, duke

2 / 13

charters

3 / 26

handvesten

3 / 27

Go to OAR Records in Year...
1310	1330	1356	1358	1361	1363	1371	1372	1384	1385
1388	1391	1392	1394	1399

Author	Publication	Home
William H. TeBrake Maine, USA, June 2006	Rijnland OAR11, OAR12, OAR13	www.oudleiden.nl

Hoogheemraadschap Rijnland OAR 11, 12, 13 : 1253 - 1564
	View: Record details Year 1358

Go to OAR Records in Year...
1310	1330	1356	1358	1361	1363	1371	1372	1384	1385
1388	1391	1392	1394	1399

Record #504

Date

1358-10-19

Location

Type of Document

OAR12, 084r-a

Vonnis

Text

[045] Jan van Bloys here van Scoenhoven ende vander Sande maken condt ende kenliken allen luyden want onse lieve here ende neve, hertoge Willem van Beyeren, grave van Henegouwen, van Hollant, van Zeelant ende here van Vrieslant, mit sinen openen brieven voir hem ende voir sinen nacomelingen gegeven heeft sinen goeden luyden van Alphen tusschen der Gouslus ende den Crommen sloot, sinen goeden van Hasertswoude tusschen den Crommen sloot ende der Groter sluse die gelegen is opten Bansloot dair Ketten kinder lant nu ter tijt up leyt, sinen goeden luyden van Waddinxveen die gelegen sijn tusschen Boscoep ende Waddinxveenre kae die gelegen is in Clais Dorrekijns wier enen ghemeenen ende eenen vrijen waterganck durende tot eweliken dagen te beginnen anden Rijndijck ende wt te gaen inder Ysell, welken waterganc wij hadden doen toe slaen ende dammen om dat hij outs onsen consent ende oirlof gestiert is ende gaet in enen deele doir onse lant ende heerscap vander Goude. Des ons die goeder luyden voirnoemt also vriendelike vervolgts hebben ende dair of alsoe mit ons gedaen die ons ghenoeghts, ende den voirseyden waterganc gewilkoert hebben ende wilkoren voir ons ende voir onse nacomelinge also verre alst ons anegaet tot ewiliken dagen in allen manieren dat die brieve spreken ende begrepen die onse lieve here ende neve die grave voirn. dair of gegeven heeft, ende al te verstaen sonder enigerhande argelist. In kennisse der wairheit, so hebben wij desen brief dair of gegeven ende besegelt mit onsen segelen, gedaen ende gegeven op onse borch Scoenhoven des vrijdachs na sinte Lucas dach int jair ons heren duysent driehondert acht ende vijftich, etc.

English Summary

After negotiations, Jan of Blois, lord of Schoonhoven and Gouda restores the right of Alphen, Boskoop, Hazwerswoude, and Waddinxveen to have and maintain a canal between the Oude Rijn and the IJssel. Apparently, he had ordered it closed at some time earlier.

Keywords

bloys, jan van; willem v, count; alphen; gouwesluis; crommensloot; hazerswoude; grotesluis; bansloot; kettenkinder; boskoop; waddinxveen; waddinxveensekade; schoonhoven, heer van; sande, heer van; claes dorrekijnsweer; canals; rijndijk; ijssel; dam; gouda; charters; handvesten

Notes

Published in van Mieris, III, p. 65.

Keyword Threads

Seq / Count

First

alphen

4 / 44

bansloot

2 / 2

boskoop

3 / 21

canals

2 / 67

charters

1 / 26

claes dorrekijnsweer

2 / 4

1533

crommensloot

2 / 2

dam

1 / 3

1431

gouda

1 / 4

gouwesluis

3 / 12

grotesluis

1 / 8

1441

handvesten

1 / 27

hazerswoude

3 / 46

ijssel

2 / 8

kettenkinder

2 / 2

rijndijk

3 / 34

waddinxveen

2 / 27

willem v, count

2 / 3

Go to OAR Records in Year...
1310	1330	1356	1358	1361	1363	1371	1372	1384	1385
1388	1391	1392	1394	1399

Author	Publication	Home
William H. TeBrake Maine, USA, June 2006	Rijnland OAR11, OAR12, OAR13	www.oudleiden.nl

Hoogheemraadschap Rijnland OAR 11, 12, 13 : 1253 - 1564
	View: Record details Year 1356

Go to OAR Records in Year...
1310	1330	1356	1358	1361	1363	1371	1372	1384	1385
1388	1391	1392	1394	1399

Record #286

Date

1356-04-18

Location

Type of Document

OAR11, 64v-a-65r
OAR12, 069r-b-070v
OAR13, 01r-2r

Vonnis

Text

[024] Copie vander hantvest van Alphen: 'Willem van Beyeren van Heneg. van Hollant, van Zeelant ende her van Vrieslant maken cont allen luyden dat wij gegeven hebben ende geven voir ons ende voir onsen nacomelingen onsen goeden luyden van Alphen tusschen der Goutsluyse ende den Crommen sloot, onsen goeden luyden van Hazaertswoude tusschen den Crommen sloot ende den Goutsluyse die gelegen is op den Bansloot dair Ketten kinderen lant nu ter tijt up leyt, onsen goeden luyden van Bosscoop op die westzijde vander Goude ende onsen goeden luyden van Waddijnxveen die gelegen sijn tusschen Bosscoep Waddinxveenre ka die gelegen is in Claes Dorrekijns weer eenen gemeenen ende eenen vryen waterganck durende tot weeliken dage, beginnen an den Rijndijck ende eenen ka te leggen ende te behouden op Ketten kinder lant op die oestzijde vanden sloet diemen heet den Bansloet ende voirs. is doirgaende op die Goudwal op die westzijde dicht te houden tot Claes Dorrekijns kade toe ende wt ate gaen inder Yselle onverseit van yemande den Yseldijc op ende toe te doen ende dat te dammen ende dien dam up ende toe te doen also dicke als die sluyse noot hebben ende dat min ende oirbairlic is onsen goeden luyden voirs. Ende desen voirseyden dam sullen scouwen die hiemr. van desen voirseiden waterganc, ende dat te voirsien van desen voirs. hiemr dat ghemeen lant gene scade en crige mit gemeenre morgen van desen voirs. waterganc. Ende den Rijndijck tot een waterkeer ende mit deser voirseider sluyse, so sullen onse goede lude voirs. horen vrien wille doen tot ons gemeens lants oirbair dat nu ter tijt becost dese sluyse ende waterganc voirs. ende horen nacomelingen sonder yemans weder seggen ende nymermeer ander lude doirganc. voirt so sullen dijcke ymer also lange wese dat onsen goede lude waterganc hoir diepe behoirt tot oirbair onser goeder luyden voirs. Ende tot des voirs. waterganc hebben wij onse goede luyde voirs. gegeven ende geven also veel lants als sij behoeven tot der Ysel to up horen cost hoir wateringe ende waterkeringe of te maken ende te houden ende te gelden tot onsen edelen hiemr. seggen, ende dese voirseyde waterganc, waterkeringe ende ka die dair toe behoren wair dat sij gelegen sijn so sullen scouwen die scoute van Alphen die nu is of namels wesen sal mit tween hiemraders van Alphen, mit twien hiemr. van Hazaertswoude mit twien hiemr. van Waddinx veen ende mit eenen hiemr. van Bosscoep. Ende dese voirseide hiemr. so sullen kiesen int ambocht van Alphen die scoute van dien ambocht bijden bueren in dien ambocht ende inden voirseiden waterganc wonen, in Hazaertswoude die scoute van dien ambocht mitten buyren inden waterganc wonen, in Bosscoop die stout van dien ambocht bi den buyren inde waterganc wonen ende in Waddijnx veen so salse kiesen die scout van Poelgen bijden gemeenen buyren van Waddinx veen die in die [65r] waterganc wonen als voirs. is. Ende wes dese voirs. hiemr die dese waterganc voirs., waterkeringe ende ka die dair toe behoren scouwen ende kueren bij horen eede tot ons lants oirbair voirs. dair nyement weder te seggen, ende dese scoute ende hiemr. voirn. zullen scouwen also dicke als him nutte ende oirbair is tot ons lants behoiff voirs. Ende in dese voirs. waterganck so sal gelden elke morgen morgen gelijc sonder yemans weder seggen, ende alle onrecht water buten horen wateringe te keren ende houden wair dat hem deren mach. Ende die van Hazaertswoude sullen houden een ka ende een waterkeringe vanden veen anden Rijndijck opten van die voirs. is op die westzijde, ende voirt sullen die van Hasaertswoude voirs. den Rijndijc dicht houden vanden Bansloot ten Crommensloot toe, ende die van Alphen den Rijncijc dicht houden vanden Crommensloot ter Goudtsluyse toe. Voirt sullen die van Alphen voirseyt een ka ende een waterkeringe huden vander Goutsluyse tot Bosscoop toe. Ende die vanBosscoep sullen van Alphenre ban een ka ende een waterkeringe houden tot Waddinx veen toe. Ende die van Waddinxveeen zullen van Bosscooper ban een ka ende een waterkeringhe houden up die Goude tot an Claes Dorrekens ka toe. Geviel oick dat onser goeder luyden voirs. wateringe or waterkeer van horen wateringe te cleyn woirde, die souden sij meerren mitten naister aerden ende mitter minster schade, ende die aerde sullen onse goede luyden voirs. dan gelden tot hoirre hiemraet seggen. Gheviel oick mede dat onder dese scouten ende hiemr. voirs. enigherhande twij quame wair bij datsij enige scouwe after laten wouden of after lieten dair ons voirseits lants oirbair aenlage, dat soudmen brengen an onsen edelen heemr ende dair bij dien twij te eynden ende ymmer te scouwen. Wairt mede dat yemant visschede in onser goeder luyde sluyse voirs. alsoe dicke ende menichwerven als hij dair inne visschede dair men of betugen mocht mit twien wittachtigen luyden of meer also dicke verbuerde hij jegens ons x pont ende den scout ende heemr voirs. iiii lb., ende van dese iiii ponden voirs. sal die scout hebben x sc. ende elc heemr also veel. Ende want onse menige altois is mit onse heerlicheit te helpen te comen onsen goeden luyden voirs. in allen zaken wair dat zijts noot hebben tot ons lants oirbair ende aengesien hebben groot gebreck ende noot saken die onse goede luyden voirs. aenlagen alse van vreemde watere dair sij bij verderft waren gebleven wair wij hem te hulpe niet gecomen, hier ommee hebben wij onse consent heer toe gedaen. Ende onse goede luyden voirs. dese punten gegeven in alle manieren als voirs. staet sonder enigerhande argelist behouden onser edelen heemr. van Rijnlant ende van Scielant alle hoirs rechts. In oirkonden desen brief bezegelt mit onsen zegel, gegeven in Middelburch des manendages na palmen sonnendach int jair ons heren m ccc lvi. Jussio domini comitis. Per dominum Florentium de Borsalia et dominum H. Popponis.'

English Summary

Copy of a charter of 1356 issued by Count Willem V that authorized construction of and established maintenance responsibilities for the Gouwesluis at Alphen.

Keywords

willem v, count; crommensloot; alphen; gouwesluis; hazerswoude; poelien; bansloot; kettenkinder; boskoop; gouwe; waddinxveen; claes dorrekijnsweer; canals; rijndijk; ijssel; ijsseldijk; dams; sluices; kroosheemraden; buren; schouwen; schouten; selection; maintenance; venen; kaden; morgen morgensgelijk; waterkering; aardhaling; fishing; waddinxveense kade

Notes

The copy in OAR12 has a date of 1371. See also record #226 and record #494. The copy in OAR13 is preceded by 'Ic heer Reyner Luutgen soon priester ende vic[ecureit van] Alphen doe condt ende kenelic dat ic gesien ende [............] onser wel bezegelt mit des edelen princen zegel [..............] van Beyeren der saliger gedachten ongecanzeliert? [..............] ende oversient in ghenen seiden s------- hebbende in [..............] worden te worden als hier na gescreven staet.' and followed by 'Ende want ic heer Reyner Luutgens soen priester ende vicecureit voirs. die hantveste gesien, gelesen ende bezegelt mit des edelen pri--- zegel als voirs. is soe heb ic minnen zegel [andit -- crossed out] tot ene zekere kennisse ende vaste orkonde an dit vidimus gehangen des saterdages op alre siele dach int jaer ons heren dusent vierhondert seven ende dertich.' Published in van Mieris, II, p. 870

Keyword Threads

Seq / Count

First

aardhaling

1 / 37

1372

alphen

3 / 44