zie voor uitleg de Toelichting

1600
Naam	Gebuurte	Datum Benoemd	Voor- dracht	Reden vervang	Meer Info	Buurt gegevens
Hermansz., Jan -	Beestenmarkt	17-02-1600	2	?
Adriaensz., Heer -	Zevenhuizen	01-06-1600	?	†	*
onbekend	Zevenhuizen		?	v
Jansz., Engel -	Nazareth	26-10-1600	1	†	*

1601
Naam	Gebuurte	Datum Benoemd	Voor- dracht	Reden vervang	Meer Info	Buurt gegevens
Brem, Arent Cornelisz. (van) -	Huis te Brem		?	?	*
Boys, Pieter Hugensz. du -	Hertogdom van Steinenburg	12-05-1601	1	v	*
Gotter, Andries de -	Vredenburg	08-11-1601	2	o	*

1602
Naam	Gebuurte	Datum Benoemd	Voor- dracht	Reden vervang	Meer Info	Buurt gegevens
Blocq, Jan de -	Mariënborg	21-02-1602	2	†	*
Oudewater, Jacob Pietersz. van -	Oost Friesland	>21-02-1602	?	†	*
Claesz., Huych -	Meijenburg	15-03-1602	1	?	*
Gerytsz., Jacop -	Billenburg		?	†	*
Campen, Seger Huygensz. van -	O. Billenburg (Groenhazenburg)	27-06-1602	1	s	*
Roy, Sebastiaen de -	Vrouwenkamp	27-06-1602	2	†	*
Moerendael, Hendrick Fransz. van -	Koeëind		?	†	*
Bouman, Jacob Claesz. -	Oost Vreugdenrijk	01-08-1602	2	†	*
Lofrys, Pieter Pietersz. -	West Vreugdenrijk	01-08-1602	2	†
Marcusz., Cornelis	West Zijtgracht	15-08-1602	1	?	*
Moy, Dirc Claesz. -	Billenburg	>29-08-1602	-	†	*
Campen, Seger Huygenz. van -	Groenhazenburg	29-08-1602	s	†	*
Willemsz., Joost -	Janvossenrijk	29-08-1602	?	†	*
Jansz., Adriaen -	Verlorenkost	11-10-1602	2	†	*
Brem, Cornelis Cornelisz. -	Huis te Brem	24-10-1602	1	v	*
Jacobsz., Christoffel -	Hooglandsekerksteeg	24-10-1602	1	v
Mij, Philips Symonsz. van -	Kikkenburg	24-10-1602	2	†	*
Jacobsz., Symon -	St. Joris- en Barbarasteeg		?	?	*
Ryn, Harman Gerytsz. van -	Pelikaanshoek	07-11-1602	1	o	*
Liclaesz., Huych -	Koeëind	14-11-1602	3	s	*
Wijneel, Pieter -	Korte Hoefstraat	19-12-1602	1	?	*
(Buytenveste), Dirck Pietersz. -	Vrijdom buiten de Zijlpoort	19-12-1602	2	s	*
Roelofsz., Cornelis -	Vrijdom buiten de Zijlpoort	19-12-1602	3	v	*

1603
Naam	Gebuurte	Datum Benoemd	Voor- dracht	Reden vervang	Meer Info	Buurt gegevens
Adriaensz., Jan -	Hooglandsekerksteeg	05-06-1603	1	v
Stock, Paulus -	Graafschap Prily	05-06-1603	2	s	*
Haes, Jacop Pietersz. de -	St. Catharinarijk	05-06-1603	1	v
Leeuwen, Frans Adriaensz. van -	Oost Mariënburg	24-07-1603	1	†	*
Delf, Job Huygensz. van -	Vliet		?	v	*
Stopenburch, Maerten Willebrordsz. van -	Vliet	31-07-1603	1	†
Lansheere, Cornelis -	Bouwelouwensteeg	07-08-1603	2	o	*
Brijneel, Nicasen -	Nazareth		?	o?	*
Pluym, Jan Willemsz. van der -	Oost Friesland	15-10-1603	2	†	*

1604
Naam	Gebuurte	Datum Benoemd	Voor- dracht	Reden vervang	Meer Info	Buurt gegevens
Grijp, Cornelis Dirxz. -	Oost Billenburg	22-01-1604	1	†
Groen, Jan Cornelisz. -	St. Annenrijk	26-01-1604	1	?	*
Bruynenz., Claes -	Over 't Hof (Nieuwe Rijk)		?	†	*
Pietersz., Lucas -	Over 't Hof (Nieuwe Rijk)	29-01-1604	3	s	*
Simpol, Cornelis Bouwensz. van -	Alkey	30-03-1604	-	†
Hal, Heyndrick Egbertsz. van -	Galicië	30-03-1604	?	†	*
Coning, Dirck Pietersz. -	Koenekoop	06-05-1604	1	o	*
Gijsbertsz., Gijsbert -	Oude Tuil	24-06-1604	?	†	*
Sette, Jan -	Nieuw Oostenrijk	23-09-1604	1	†	*
Moenen, Jan -	Verlorenkost	25-10-1604	-	?	*
Bockenberg, Jacob Dircxs. van -	Blik op de Aaszak	10-11-1604	-	s	*
Dammasz., Lambrecht -	Kaarskorf	16-12-1604	2	†
Paedtz, Claes Adriaensz. -	Kaarskorf		?	†	*

1605
Naam	Gebuurte	Datum Benoemd	Voor- dracht	Reden vervang	Meer Info	Buurt gegevens
Borsen, Symon Jansz. van -	Hartenburg	13-01-1605	1	†
Ghysile, Pieter -	Janvossenrijk	31-03-1605	1	s
Bouckhorst, IJsbrant Jacobsz. van der -	Rijk van Burgstreng	18-08-1605	1	†
Dirxsz., Jan -	Rijk van Burgstreng		-	†	*
Cerfyser, Caerl -	Nazareth	20-10-1605	1	o	*
Bockenberch, Jacob Dirxz. van -	Oost Blik op de Aaszak	16-12-1605	s	o	*

1606
Naam	Gebuurte	Datum Benoemd	Voor- dracht	Reden vervang	Meer Info	Buurt gegevens
Swyeten, Jacob Thomasz. van -	Buitenduin		-	†	*
Voller, Jacob de -	Heer- en Salomonstraat	02-02-1606	1	v	*
Bevel, Pieter van -	Heer- en Salomonstraat	>02-02-1606	?	v	*
Berch, Ysaac van den -	West Blik op de Aaszak	02-02-1606	-	?	*
Leeusvelt, Jan Cornelisz. van -	Witsermouw	02-02-1606	3	†	*
Does, Jan Hcz. van der -	Witsermouw		?	o	*
Gerytsz. Jan -	Nieuw Compostel	16-02-1606	1	v
Gerytsz., Jeroen -	Hertogdom van Steinenburg	06-07-1606	1	v?	*
Mareschal, Andryes Claesz. -	St. Catharinarijk	05-10-1606	2	†	*

1607
Naam	Gebuurte	Datum Benoemd	Voor- dracht	Reden vervang	Meer Info	Buurt gegevens
Claeys, Jacop -	West Zijtgracht	04-01-1607	2	v	*
Elsevyer, Loys -	Nieuwe Rijk van Gravenstein	22-06-1607	?	†	*
Pietersz., Lucas -	Nieuwe Rijk van Leeuwenhorst	22-06-1607	s	†	*
Elzevyer, Mathijs -	Nieuwe Rijk van Pallas	22-06-1607	-	v	*
Bruyn, Foy Pouwelsz. de -	Nieuwe Rijk van Zion	22-06-1607	?	v	*
Vliet, Gerrit Claesz. van -	Mare	16-08-1607	1	v
Haes, Pieter Cornelisz. de -	Keizerrijk Maarsmansteeg		?	v	*
Milde, Willem Jacobsz. de -	Rome	30-08-1607	1	v
Ferreris, Bartholomees -	Kerstenrijk		?	v	*
Heusen, Pieter van -	Oost Kerstenrijk	29-11-1607	1	v
Haes, Pieter Cornelisz. de -	West Kerstenrijk	29-11-1607	1	†

1608
Naam	Gebuurte	Datum Benoemd	Voor- dracht	Reden vervang	Meer Info	Buurt gegevens
Verbant, Harmen Adriaensz. -	Koepoortsgracht	24-01-1608	1	s	*
Goes, Cornelis Cornelisz. -	Paltsgraafschap van de Rijn	31-01-1608	1	v
Egmont, Dirck van -	West Blik op de Aaszak	29-05-1608	-	†	*
Carpentier, Jan -	Verlorenkost	12-06-1608	?	v
Boeraven, Caerl -	Korte Hoefstraat	26-06-1608	?	†	*
Henricxz., Jan -	Hertogdom van Steinenburg	19-07-1608	-	†	*
Poelgeest, Floris Pietersz. van -	Vliet	09-10-1608	1	s	*
Breen, Hendrick Dirxz. den -	(West) Rode Zee	06-11-1608	?	v	*
Jacobsz., Hubrecht -	Jeruzalem	>06-11-1608	-	†	*
Jansz., Hendrick -	Oost Rode Zee	06-11-1608	-	†	*
Breda, Adriaen Gerritsz. van -	Samaria	>06-11-1608	-	†	*

1609
Naam	Gebuurte	Datum Benoemd	Voor- dracht	Reden vervang	Meer Info	Buurt gegevens
Woert, Cornelis Arentsz. van der -	West Tuil	12-02-1609	s	†	*
Colijn, Claes Cornelisz. -	Oost Tuil	02-04-1609	1	†	*
Sparen, Jacob Hubrechtsz. van -	Jeruzalem	22-04-1609	1	†	*
Gijsele, Pieter-	Claas Jan Vossenhoek	14-05-1609	s	†	*
Corsz., Frans -	Keizerrijk Constantinopolen	30-07-1609	2	†
Immerseel, Willem Arentsz. van -	Nieuw Compostel	30-07-1609	1	†	*
Jacobsz., Stoffel -	Vosserschagen	13-08-1609	1	†
Harmensz., Jan -	Vosserschagen		?	o	*
Lenaertsz., Gerrit -	Mariënburg	27-08-1609	1	†	*
Roos, Jan Claesz. -	Mariënpoort		?	†	*
Passchiersz., Jan -	Abcouder Vossenrijk	15-10-1609	1	†

zie voor uitleg de Toelichting

zie voor uitleg de Toelichting

1593
Naam	Gebuurte	Datum Benoemd	Voor- dracht	Reden vervang	Meer Info	Buurt gegevens
Treslong, Lodewijck van -	Klein Mariënburg	01-04-1593	1	†	*
Cocq, Cornelis Cornelisz. -	Koepoortsgracht		?	†o	*
Noort, Claes Cornelisz. van -	Donkersteeg (Rodesteen)	22-07-1593	?	†	*

1594
Naam	Gebuurte	Datum Benoemd	Voor- dracht	Reden vervang	Meer Info	Buurt gegevens
Jansz., Barent -	Mariënborg	27-01-1594	1	?	*
Philipsz., Lenaert -	Mariënborg		?	†	*
Pietersz., Dirck -	Klein Egypte	12-05-1594	1	v	*
Tol, Jan Mattijsz. van -	Groenesteeg	18-08-1594	-	v	*
Claesz., Josep -	St. Annenrijk		?	†	*
Maertensz., Jan -	St. Annenrijk	08-12-1594	1	v	*

1595
Naam	Gebuurte	Datum Benoemd	Voor- dracht	Reden vervang	Meer Info	Buurt gegevens
Dirxz., Job -	Graafschap Prily		?	?	*
Schaek, Gerrit Henrixz. in ‘t -	St. Catharinarijk		?	v	*
Oudevliet, Willem Claesz. (van) -	St. Catharinarijk	07-09-1595	3	†	*

1596
Naam	Gebuurte	Datum Benoemd	Voor- dracht	Reden vervang	Meer Info	Buurt gegevens
Florysz., Cornelis -	Janvossensteeg	03-07-1596	1	v	*
Lelyenoort, Jacob Vrericksz. van -	Paplepel	11-07-1596	3	o	*
(Codye), Jan Pietersz. -	Nieuwe St. Jacobsgracht	29-08-1596	2	v?	*
Govertsz., Claes -	St. Jacobsrijk		?	†	*

1597
Naam	Gebuurte	Datum Benoemd	Voor- dracht	Reden vervang	Meer Info	Buurt gegevens
Gael, Cornelis Huygensz. -	Keizerrijk Constantinopolen	20-02-1597	1	†	*
Leeuwen, Jacob Danielsz. van -	Koepoortsgracht	26-06-1597	1	†
Wiggersz., Claes -	St. Jacobsrijk	26-06-1597	1	†
Pouwelsz., Mr. Lieven -	Janvossensteeg		-	o	*

1599
Naam	Gebuurte	Datum Benoemd	Voor- dracht	Reden vervang	Meer Info	Buurt gegevens
Coxhoorn, B(...) van -	Blik op de Aaszak	10-02-1599	?	v	*
Cortenbosch, Jan van -	Blik op de Aaszak	10-02-1599	?	†	*
Geerst, Sweer Jansz. van de -	Mozes	11-03-1599	1	†	*
Egmont, Dirc van -	Mozes		?	v	*
Wesip, Gerrit Dirxz. van -	St. Jacobsrijk	11-03-1599	1	o	*
Pietersz., Henrick -	Paltsgraafschap van de Rijn		?	?	*
Lee, Adriaen Mourynsz. van der -	Paltsgraafschap van de Rijn	06-05-1599	3	v	*
Ewoutsz., Huyck -	Blom van Jericho	03-06-1599	1	†	*
Adriaensz., Jacob -	Oostenrijk	03-06-1599	2	?	*
Visscher, IJsbrandt Dirxz. -	Graafschap Prily	03-06-1599	3	v
Woert, Salomon Leenaertsz. van der -	Barbarije (Oud Barbarije)	29-07-1599	3	†	*
Cornelisz., Aelbert -	Koenesteeg	05-08-1599	4	†	*
Woert, Cornelis Arentsz. van der -	Jonge Tuil	12-08-1599	-	s	*
Maes, Claes Cornelisz. van der -	Oost Mariënburg	19-08-1599	4	†
Byleveld, Baernt Willemsz. Van -	Wilde Veluwe	04-10-1599	3	s	*
Andriesz., Huych Adriaen -	Oostenrijk	11-11-1599	1	†	*

zie voor uitleg de Toelichting

Buurthouden   Burengebruiken en Buurtorganisaties in Leiden (14e - 19e eeuw)   Deel 1 : Buurtindeling 1600 - 1795   Auteur : Kees Walle

NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.

Introductie

Deze website bevat oorspronkelijk én bewerkt bronnenmateriaal dat is gebruikt voor het boek Buurthouden. Genoemde publicatie is het resultaat van langdurig archiefonderzoek naar het vroegere Leidse buurtwezen dat eeuwenlang de sociale infrastructuur van de stad heeft belichaamd. In het verhaal komen de oude burengebruiken en buurtorganisaties (de z.g. gebuurten) uitgebreid aan de orde. Ook wordt ruimschoots aandacht besteed aan de omgangsvormen en de wijze van geschilbeslechting tussen buren, sociale controle en de rechten en plichten van buurtbewoners. De relaties tussen buurt- en stadsbestuurders blijven evenmin onbesproken. Zowel het boek als het bijbehorende bronnenmateriaal leveren een interessante bijdrage aan de kennis van de Nederlandse cultuurgeschiedenis in het algemeen en de sociale geschiedenis van de Sleutelstad in het bijzonder.

Voor het ontstaan, de ontwikkeling, de taken en het functioneren van de buurten verwijzen wij naar de samenvatting. Maar voor een beter begrip van het Leidse buurtwezen is het aan te bevelen om óók het boek ter hand te nemen. Te meer omdat ter vermijding van doublures is besloten om de in het boek voorkomende bronnen en bijlagen niet op deze site te publiceren, zulks met uitzondering van de samenvatting van het boek, een samenvatting van de inkomsten en uitgaven van vijf buurten, de concordantie van de buurten en enkele ingetekende stadsplattegronden.

Vanwege de grote omvang van het bronnenmateriaal (het equivalent van ca. 900 pagina's in druk) is het maken van een selectie trouwens onvermijdelijk. Verschillende 17e- en 18e- eeuwse bronbestanden, maar vooral veel onderzoeksgegevens uit de periode tussen 1795 en 1888 zijn daarom weggelaten; zowel uit het boek als op deze site. Voor degenen die kennis willen nemen van alle onderzoeksgegevens bestaat echter de mogelijkheid om een pdf-bestand aan te vragen bij Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. . Onderstaande opgave maakt snel inzichtelijk welke bijlagen en bronnen in het boek, op deze site én in de pdf zijn geplaatst.

De standaardgegevens van het boek zijn: Kees Walle, Buurthouden. De geschiedenis van burengebruiken en buurtorganisaties in Leiden (14e-19e eeuw). Leiden, Uitgeverij Gingko 2005. ISBN-10: 9080700959.

Het boek Buurthouden is helaas niet meer voorradig in het winkeltje van de Historische Vereniging Oud Leiden.

Waar vind ik de gewenste informatie ?

Toc

Home: www.oudleiden.nl
Buurthouden algemeen
Buurten A-Z vóór 1600
Buurthouden 1600 - 1795
Kaarten per regio
Noord - West
Noord - Oost
Zuid - West
Zuid - Oost
Gegevens per buurt
Abcouder Vossenrijk	147
Bar. Hogeveen	202
Bar. v. de Schuur	189
Bar. v. Lindenbos	172
Biervliet	166
Billenburg	003
Bisdom v. Napels	094
Blekersbuurt	210
Bloem v. Jericho	018
Bolwerksoord	050
Boomgaard	074
Boterbuurt	093
Brandenburg	131
Breekhoven	192
Buitenduin	096
Burgstreng	086
Chrispijnshoek	122
Claas Jan Vossenhoek	156
Constantinopolen	070
Doornbos	061
Drogenstein	127
Fockersrijk	207
Galicië	028
Gansoord	101
Gerestein	060
Gorstenburg	058
Grfsch. Blokhuizen	205
Grfsch. Nassau	124
Grfsch. Prily	078
Griekenland	115
Groenendaal	106
Groeneveld	183
Hanenburg	056
Hartenburg	160
Haverenburg	059
Heerlijkheid v. Steenhuizen	174
Heren- en Salomonstraten	082
Hert. v. Marenburg	182
Hert. v. Orleans	180
Hert. Walbeek	204
Hof v. Rusten	092
Hofbuurt	054
Houtenburg	049
Huis te Brem	033
Jeruzalem	017
Kaarskorf	038
Keizerrijk v. Constantinopolen	072
Keizerrijk v. Warmond	203
Kikkenburg	045
Klein Barbarije	150
Klein Egypte	085
Klein Mariënburg	087
Klein. v. Macht	140
Knotterveld	029
Koeieneiland	022
Koeienfort	023
Koeienstein	024
Koenekoop	042
Korte Hoefstraat	032
Kortevest	002
Kostverloren	010
Kouwenhoven	196
Kraaienstein	055
Kraaienvest	057
Kranenburg	065
Krauweldaal	043
Land v. Belofte	019
Leeuwenburg	120
Looiersbuurt	206
Looiershoek	123
Luchtenburg	036
Lusthof	195
Mariënborg	161
Mariënburg	167
Mariëndaal	168
Mariënrijk	162
Mariënschans	169
Meerburg	128
Merenrijk	194
Meyenburg	007
Meyenhof	008
Mid. Kaarskorf	041
Middelkamp	164
Middelwaard	125
Morspoort	208
Mozes	091
N. Bouwel. Steeg	141
N. Coleveld	190
N. Duizendvrezen	152
N. Hoogl. Kerkstg	144
N. Koeëind	132
N. Rode Zee	111
N. Vreugdenrijk	012
Nazareth	138
Nieuwgesticht	193
Nieuwland	025
Nw. Compostel	027
Nw. Oostenrijk	031
Nw. Rijk v. Gravenstein	079
Nw. Rijk v. Leeuwenhorst	075
Nw. Rijk v. Pallas	011
Nw. Rijk v. Sion	076
Nw. Vredenburg	135
O. Billenburg	005
O. Blik op de    Aaszak	071
O. Coleveld	191
O. Friesland	083
O. Kaarskorf	046
O. Kerstenrijk	069
O. Mare	155
O. Mariënburg	159
O. Ossenland	137
O. Rijnewaard	119
O. Tuil	107
O. Veluwe	110
O. Vliet	021
O. Vogelrijk	188
O. Vreugdenrijk	014
O. Vrouwenkamp	163
O. Weidenburg	178
O. Woudfriezen	102
Oosterlingplaats	030
Oud Barbarije	149
Oud Groenendaal	009
Oud Tuil Binnen	098
Oud Tuil Buiten	104
Oud Vredenburg	136
Pakkenburg	053
Paltsgr. Rijn	068
Paplepel	062
Pelikaanshoek	001
Pietershoek	052
Prinsd. Letterrijk	077
Prinsd. Oranje	129
Reinegom	186
Reinewei	185
Rijk d. Liefde	201
Rijk d. Nederbatavieren	198
Rijk d. Overbatavieren	197
Rijnenburg	089
Rijneveld	170
Rijnewaard	130
Rinnenburg	173
Rode Steen	157
Rodenrijk	154
Rome	067
Samaria	016
Scheidenburg	181
Schilperoord	114
Singelsoord	199
Spillenburg	047
Spring over Rijn	116
St. Aagtenrijk	175
St. Annenrijk	153
St. Barbarenrijk	039
St. Catharinarijk	064
St. Hubert	088
St. Jacobsrijk	026
St. Joris	040
Staveren	051
Steinenburg	066
Stenenveld	176
Vesthoek	044
Vluchtenburg	037
Vochtenstein	126
Vollenburg	209
Vollersrijk	146
Vossenburg	151
Vossenwal	143
Vosserschagen	148
Vredenrijk	099
Vreugdendaal	013
W. Blik op de Aaszak	084
W. Catharinarijk	063
W. Kerstenrijk	080
W. Kleienburg	171
W. Koeëind	133
W. Mare	158
W. Ossenland	139
W. Rijnenveld	118
W. Rijnewaard	117
W. Rode Zee	108
W. Tuil	100
W. Veluwe	105
W. Vliet	020
W. Vogelrijk	187
W. Vreugdenrijk	015
W. Vrouwenkamp	165
W. Weidenburg	177
W. Wilde Veluwe	103
W. Woudfriezen	097
W. Zijtgracht	034
Waardenburg	121
Weidenburg	179
Weidenwijk	184
Wilde O. Veluwe	109
Witsermouw	073
Woud z. Genade	095
Z. Bouwel. Steeg	142
Z. Brem	035
Z. Coleveld	200
Z. Hoogl. Kerkstg	145
Z. Koeëind	134
Z. Rode Zee	112
Zand, 't	004
Zandwijk	006
Zanendam	113
Zevenhuizen	081
Zwaansoord	090
Zwaanswijk	048
Afwijkende Gebuurten
Deze hebben na stichting nooit als zodanig gefunctioneerd
Beestenmarkt
Bouwenlouwensteeg
Groenhazenburg
Haverenvest
Vredenburg
Vrijdom Zijlpoort
Weidenburg bis

Buurthouden

Buurthouden   Burengebruiken en Buurtorganisaties in Leiden (14e - 19e eeuw)   Deel 1 : Buurtindeling 1600 - 1795   Auteur : Kees Walle

NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.

Introductie

Deze website bevat oorspronkelijk én bewerkt bronnenmateriaal dat is gebruikt voor het boek Buurthouden. Genoemde publicatie is het resultaat van langdurig archiefonderzoek naar het vroegere Leidse buurtwezen dat eeuwenlang de sociale infrastructuur van de stad heeft belichaamd. In het verhaal komen de oude burengebruiken en buurtorganisaties (de z.g. gebuurten) uitgebreid aan de orde. Ook wordt ruimschoots aandacht besteed aan de omgangsvormen en de wijze van geschilbeslechting tussen buren, sociale controle en de rechten en plichten van buurtbewoners. De relaties tussen buurt- en stadsbestuurders blijven evenmin onbesproken. Zowel het boek als het bijbehorende bronnenmateriaal leveren een interessante bijdrage aan de kennis van de Nederlandse cultuurgeschiedenis in het algemeen en de sociale geschiedenis van de Sleutelstad in het bijzonder.

Voor het ontstaan, de ontwikkeling, de taken en het functioneren van de buurten verwijzen wij naar de samenvatting. Maar voor een beter begrip van het Leidse buurtwezen is het aan te bevelen om óók het boek ter hand te nemen. Te meer omdat ter vermijding van doublures is besloten om de in het boek voorkomende bronnen en bijlagen niet op deze site te publiceren, zulks met uitzondering van de samenvatting van het boek, een samenvatting van de inkomsten en uitgaven van vijf buurten, de concordantie van de buurten en enkele ingetekende stadsplattegronden.

Vanwege de grote omvang van het bronnenmateriaal (het equivalent van ca. 900 pagina's in druk) is het maken van een selectie trouwens onvermijdelijk. Verschillende 17e- en 18e- eeuwse bronbestanden, maar vooral veel onderzoeksgegevens uit de periode tussen 1795 en 1888 zijn daarom weggelaten; zowel uit het boek als op deze site. Voor degenen die kennis willen nemen van alle onderzoeksgegevens bestaat echter de mogelijkheid om een cd-rom (pdf) te bestellen. Toezending van de schijf volgt na overmaking van € 15,- naar rek.no. 202 1845 t.n.v. K. Walle te Leiden m.v.v. 'Buurthouden'. Onderstaande opgave maakt snel inzichtelijk welke bijlagen en bronnen in het boek, op deze site én op de cd-rom zijn geplaatst.

De standaardgegevens van het boek zijn: Kees Walle, Buurthouden. De geschiedenis van burengebruiken en buurtorganisaties in Leiden (14e-19e eeuw). Leiden, Uitgeverij Gingko 2005. ISBN-10: 9080700959.

 Buurthouden is voor 15 euro verkrijgbaar bij de Historische Vereniging Oud Leiden. Stuur een mail met uw bestelling naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Lezers of onderzoekers kunnen voor vragen, aanvullingen of opmerkingen contact opnemen met de auteur (071 - 513 4285).

48. Zwaanswijk

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

begrijpende de huysen aen de noortzijde van de Hooghewoert / de zuytzijde van den Nieuwen Rhijn tusschen de Craeyerstraet en Rhijnstraet / en de huysen aen de oostzijde van de Craeyerstraet / ende de westzijde van de Rhijnstraet tusschen den Rhijn ende Hooghewoert voorn.

(SA II inv. nr. 1217 fol. 75, 22-07-1662)

Geschiedenis:

Op 22-07-1662 gesticht. De buurt is vernoemd naar Mr. Gerard van Swaenswijck, een van de schepenmeesters die met de gebuurlijke zaken was belast (zie ook 'Buurthouden', pag. 67).

(SA II inv. nr. 1217 fol. 75, 22-07-1662)

De burgers Jan Kleuters en Godfried Helsbecker geven namens de buurt f 70,- ten behoeve van de armen van alle gezindten (zie ook 'Buurthouden', pag. 148).

(SA II inv. nr. 549, 11-06-1795)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

90. Zwaansoord

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

beginnende met de huysinge van Bartholomeus Pietersz. van Thoornwijck opten hoek van het Carnemelksteechgen opten Nieuwen Rhijn / ende eyndende met de huysinge van Pieter Jansz. van Santen opte corte Hoygraft.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 86, 14-10-1627)

Geschiedenis:

Volgens Jan van Hout bestond de buurt reeds ten tijde van Jacob Deyman (stadssecretaris 1531 - 1553). De ligging wordt dan omschreven als: Zwansoort no. liij / Begint van Geryt Jan Kerstantsz. 's huys / tot 't huys van Huych Claesz. scheepmaecker / plach te hebben huysen of cameren 11.

Overigens behoorde de westzijde van de Korte Hooigracht (d.w.z. de Hooigracht tussen de Nieuwe Rijn en de Nieuwstraat aan weerszijden) bij Zwaansoord, maar rond 1550 speelde dat nog geen rol, omdat het hoekperceel Nieuwe Rijn/Hooigracht doorliep tot aan de Nieuwstraat. Zo behoorde de oostzijde van de Korte Hooigracht tot Gansoord.

(SA II inv. nr. 1220 fol. 12 vso, zie ook Pleyte, Bijlage XLIVa)

In 1550 is er sprake van de verkoop van een huis en erf, gelegen aan de Rijn, genaamd Zwansoert. Verkopers zijn Connelia Cornelisdr. en Jacop Cornelisz., raamwachter, de koper is Geryt Mathijsz., strienwerker.

(ORA inv. nr. 73, Inbrengboek O fol. 60 vso)

De geburen verzoeken om verplaatsing van de appelschepen omdat deze hun opslagen opte marctdagen zou verhinderen. Kennelijk was er onvoldoende ruimte voor de winkeliers aan de Nieuwe Rijn om hun waren ter verkoop uit te stallen. Leverland meende uit het bericht op te maken dat met de opslagen het openklappen van de winkelluifels wordt bedoeld, maar gezien de context van het bericht, kan hier ook sprake zijn van de opslag van waren. Hoe dan ook, het Gerecht stemt toe en gelast dat de schepen voortaan aan gene zijde afmeren. Alleen de appelverkopers die het fruit per mand aanvoeren mogen blijven, mits ze de opslag niet verhinderen en een vrij looppad van drie voet breed naar de waterkant vrijlaten (zie ook 'Buurthouden', pag. 120).

(SA II inv. nr. 44 fol. 242 vso, 18-03-1583)

De buurt neemt in 1596 deel aan de Grote Loterij en legt 62 loten in ter waarde van ƒ 15,- (lotnr. 19392). De prose luidde: Den Heer met zijn buyren van Swaensoort / Ingeleyt dat zij dachten te verteeren / omme den beurs der armen te vermeeren (zie ook 'Buurthouden', pag. 108 e.v.).

(AGH inv. nr. 429)

In 1627 wordt geconstateerd dat dese gebuyrte nyet starck en is van manspersonen. Daarom hebben de burgemeesters goedgevonden en geordonneerd dat alle geburen, ook de oudraden, alleen met uitzondering van de heer de dode lijcken sullen helpen ter aerde brengen. Degenen die zich excuseren, zullen op eigen kosten een plaatsvervanger moeten vinden. Verder blijkt dat Gijsbert Allertsz. de Haes met toestemming van zijn medebewoners reeds lange tijd als buurtheer optreedt, maar dat zijn bediening nooit door het Gerecht is geautoriseerd. Het bericht besluit met de wat mysterieuze mededeling dat Bartholomeus Pietersz. van Toornwijck om het voorgevallen diffferent tot oudraet van de voors. gebuyrte (es) gekoren. Er was dus sprake van een - ons onbekend - meningsverschil (zie ook 'Buurthouden', pag. 93).

(SA II inv. nr. 1216 fol. 86)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

81. Zevenhuizen

	NW  NO  ZW  ZO  Selecteer regiokaart met buurtnamen.
	Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

Ligging:

beginnende aen den houck van de Nieuwe Steech / ende eyndende aen de Clockstege / ende zulcx den groten Bagijnhoff daerinne mede begrepen / van gelijcken aen de Coepoortsgraft tot den houck van den Vliet.

(SA II inv. nr. 45 fol. 270 vso - 271, 15-03-1590)

aen de zuytsijde van 't Steenschuyr / beginnende aen de Nyeuwesteech met de huysinge van mr. Michiel Florisz., chirurgijn (i.m. Dominicus van de Pluym) / ende westwaers lopende totte Falide Bagijnhoff / mede begrijpende 't selve Falide Bagijnhoff in 't geheel / de Commanduyrstege aen wedersijden / gelijck aen de Heerenstraet van 't Steenschuyr aff tot de Dwersheerenstraet / mitsgaders de zuytsijde van de selve Dwersheerenstraet.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 39 vso - 40, 02-11-1617)

Geschiedenis:

Volgens Jan van Hout bestond de buurt reeds ten tijde van Jacob Deyman (stadssecretaris 1531 - 1553). De ligging wordt dan omschreven als: Zevenhuysen no. xxvj / Begint van de Nieuwebrugge tot 't Falide Bagijnhof toe / ende van der Vliet tot de Coepoortsgraft toe / plach te hebben huysen of cameren 41.

(SA II inv. nr. 1220 fol. 12 vso)

Op 15-03-1590 keurt het Gerecht de door de buren ondertekende buurtkaart van Zevenhuizen goed.

(SA II inv. nr. 45 fol. 270 vso - 271)

Buurtheer Heer Adriaensz. Scheepmaecker brengt een ouderloos geworden kind aan bij het H.G. Weeshuis.

(Archief H.G. Weeshuis inv.nr. 3386 fol. 71 en fol. 75, 28-10-1613)

Op 02-11-1617 verzoeken de buren van 't Land van Beloften om vergroting vermits de cleynte ende dat sijl(uyden) nyet dan 8 mannen omtrent starck ende nyet machtich waren o(mm)e de doden ter aerde te brengen. Het Gerecht besluit dan op 09-11-1617 om de huizen aan de zuidzijde van het Steenschuur tussen Vliet en Koepoortsgracht ten koste van Zevenhuizen aan het Land van Beloften toe te voegen (zie ook 'Buurthouden', pag. 62).

(SA II inv. nr. 1216 fol. 37 vso - 38)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting