| |
|
| Placcaet op 't stuck van 't slachturven, ende d'ontgrondinghe vanden Lande |
PRIVILEGIEN ende HANDVESTEN |
| |
Placcaet op 't stuck van 't slachturven, ende
d'ongrondinghe vanden Lande.
Den 20. December 1595. |
| |
De Ridderschap, Edelen ende Steden van Hollandt ende West-Vrieslandt, Representerende de Staten vanden selven Lande: Allen den geenen die desen jegenwoordige sullen sien, Saluyt. Also wy by experientie bevinden, dat dagelicx hoe langer hoe meer, deur het ongeregelt slachturven, de Veenlanden in Hollandt ontgront, ende tot water gemaeckt worden, ende dat daer tegens weynich landen worden verbetert ende toegemaeckt tot vruchtbare landen: Ende dat wy oock bevonden hebben 't voorgaende Placcaet inden Jare 1563. dies aengaende geemaneert, in eenige poincten te wesen defectueux, ende in veele seer qualicken geobserveert, waer deur alreede groote schade ende verwoestinge van landen is veroorsaeckt, ende voorder gecauseert soude worden, ten ware by ons daer inne met behoorlijcke remedie worden voorsien. SOO IST , dat wy op alles wel rijpelick gelet hebbende, willen voorsien op de ongeregelt-heyt van't voorsz. slachturven, ende op de negligentie van het toemaken ende beplanten vande onvruchtbare landen, mitsgaders op de andere faulten ende abuysen daer inne gepleecht, Geordonneert ende gestatueert hebben, ordonneren ende statueren by desen de poincten hier na volgende. |
| |
I. |
| Geen vrugtbare gehele landen in te steeken. |
Eerst datmen geene vruchtbare landen wesende geheel en sal mogen insteccken ofte slachturven, opte boete van twintich ponden, ende dat de Contraventeur boven dien gehouden sal wesen de petten te vollen ende 't landt toe te maken binnen 's jaers, op peyne dat de respective Dijckgraven elex in haer quartier 't eynde 'sjaers 'tselve sullen doen doen, ende de kosten van dien aen den Eygenaer verhalen, naer dijckagie recht, te weten, twee schat aen gelde, ende vier schat aen pande, ende sal tot kennisse van Dijckgrave ende hooghe Heemraden respective staen, wat voor vruchtbare ofte onvruchtbare landen geacht ende gereeckent sullen worden, ende soo verre yemandt hem bevint beswaert by 't appoinctement ofte verklaringhe van hooghe Heemraden, sal hem daer van mogen beclagen aenden Hove van Hollandt. |
| |
II. |
| Geen onvrugtbare, dan naar voorgaande Conset ende hoe te versoeken. |
Ende die eenich onvruchtbaer landt begeeren van nieus inne te steecken omme te slachturven, sullen aen Dijckgrave Heemraden van 't quartier, eerst ende alvooren daer toe moeten versoecken consent, opte peyne van twintich ponden van xl. grooten. Ende daerenboven pertinentelick verklaren, alle de lasten 't zy Renten, Custingen ofte andere schulden, waer vooren 't selve landt is verbonden, op peene dat de gene die daer inne yet verswijgt, gehouden sal wesen alle de verswegen lasten promptelijck af te lossen ende betalen, ende en sullen Dijckgraef ende Heemraden in 't insteken ende slachturven van eenige verbonden landen niet mogen confenteren, tenzy de Supplianten henluyden verthoonen schriftelik vande geene die de selve lasten ende verbintenissen daer op zijn hebbende, op peene van nullit ende dat de Supplianten alle de voorsz. schulden ende lasten promptelijck sullen moeten betalen ende aflossen als vooren. |
| |
III. |
| Aantekening ende speciaal onderpand te stellen. |
Dat de geene dien toegelaten wordt te slachturven aleer 't selve te beginnen, gehouden sal wesen sijn name ten registere voor den Schout ende Ambochtsbewaerders, daer 't landt gelegen is, te laten aenteyckenen, met verklaringe in wat landt hy sal begeren te slachturven, mette gelegentheyt ende vier belenden van dien, ende hoe groot 't selve is, mitsgaders de breete ende lengte van dien, ende of hem 't selve alleen toe komt, dan oft yemandt daer inne portie heeft. Verbindende voor d'eerste reyse sijn persoon ende generalick alle sijn goederen, ende specialick stellende voor de toemaeckingen ten onderpande sijn onroerende goeden, inden Ambochte gelegen, suffisant wesende voor de selve toemakinge, ende de gene die geen onroerende goederen inden ambochte en hebben, sullen andere suffisante Borge stellen, ten contentement vanden Schouten ende Ambochtsbewaerders, alles opte boeten van twintich ponden, ingevalle yemant bevonden worde sonder aengeteyckent te zijn geslachturft, deselve aenteeckeninge niet ter goeder trouwe ende naer behooren gedaen, ofte geen cautie gestelt te hebben. Ende sal de voorsz. verbintenisse van Landen ende cautie respective gedaen ende gestelt worden, soo voor de toemaeckinge ende beplantinge vande Ackers, als oock de betalinge vande ongelde, ende alle ommeslagen ende contributien die over de geslachturfde landen sullen vallen ende gedaen worden. |
| |
IV. |
| Opschrijfdagen, om te slagturven. |
Om die voornoemde opschrijvinge ende aenteykeninge bequamelick te doen, sullen in elcke Ambochte, daermen gewoon is te slachturven, in 't beginsel van elck Jaer, ten lancxten voor half Maert, by den Schout ende Ambochtsbewaerders, tot koste van elck ambochte, opte gewoonlijcke dachgelden gehouden te worden, een, twe ofte meer sidtdagen, na de grote vanden Ambochte, ofte dat aldaer geslachturft wordt. Welcke sitdagen t'elcken Jare in der Kercke ofte Vierschaer oock met aenpleckinge van Billetten een yegelijck sullen worden verwitticht, ten minsten acht ofte veerthien dagen te vooren, op een boete van thien ponden by den Schout ende Ambochtsbewaerders uyt hun eygen beurse te verbeuren, indien sy de sitdagen niet in tijdts en hadden gehouden ende doen verkondigen. |
| |
V. |
| Naar drie weeken nog te admitteren voor 4 stuyvers. |
Welcke sitdagen elck eenen gehouden is waer te nemen: ende den geenene die daer na geduerende den tijdt van drie weken, sullen versoecken opgeschreven te worden, sullen daer toe geadmitteert worden, mits betalende vier stuyvers voor den Schout, Ambochtsbewaerders ende Secretaris daer overstaende. |
| |
VI. |
| Aantekening van de geslagen turff. |
Item dat de voorsz. Schouten ende Ambochtsbewaerders 't elcken Jare na verkondinge ende aenpleckinge als vooren, gelijcke sitdagen tot koste van elck Ambocht sullen houden in 't beginsel der maent Augusti, om aen te teykenen hoe veel Roetalen elck met Turf beleyt sal hebben, ten welcken dage oock alle de geene die eenige putten ofte swetten uytgemoert ende tot geoorloofde wijte gebracht sullen hebben, gehouden sullen zijn voor henluyden te compareren, ende te verklaren waer de selve swetten gelegen zijn, om by den Secretaris ofte Clerck van 't Ambocht ten Register gestelt, ende daer op regard genomen te worden, ten eynde de toemakinge van de Ackers, daer beneffens leggende in 't navolgende Jaer gevordert worde, opte boete van twintich ponden: Ende die de voorsz. sitdagen heeft laten overstrijcken, sondeer hem te laten aenteyckenen, sal binnen acht dagen daer na, mits gevende vier stuyvers als vooren, noch aengetekent worden, sonder vorder boeten. |
| |
VII. |
| Registers aen blokken te stellen, ende ten comptoire van het Heemraadschap over te leveren. |
Ende sullen de Registers gemaeckt ende verdeelt worden aen blocken, polders ofte quartieren, gelijck deselve gelegen zijn, sonder de namen ende perceelen deur mal-kanderen te setten. Welcke Registers de Schout ende Ambochtsbewaerders t'elcken Jare voor half April, ende half Augusti respective sullen leveren onder den Secretaris van Rhijnlandt, Deltlandt, Schielant ende Amsterlant, elck in den heuren, op een boete van thien ponden. |
| |
VIII. |
| Nieuwe partyen, ende verandering van belende. |
Alle degene die consent hebben verkregen omme uyt eenig landt te slachturven, ende daer van in den Jare 1596. pertinente aenteykeninge met verbintenisse ende cautie als vooren sullen hebben doen doen, ofte noch inde navolgende: Jaren sullen doen, En sullen niet gehouden wesen eenige vordere aenteyckeninge te laten doen dan nae de expiratie van vier Jaren vande selve aenteyckeninge, ten waren de geenen die alsoo aengeteyckent sullen wesen, in 't een ofte ander Jaer vande voorsz. vier Jaren niet en wilden slachturven, ofte dat syluyden in een andere maniere souden begeeren te slachturven, dan sy te vooren hadden doen aenteyckenen, ofte eenige veranderinge van eygendom ofte belende geviel. Van alle 'twelck een yegelijck gehouden sal wesen pertinente aenteyckeninge te laten doen, omme de quoyeren daer na gerecht, ende den voorsz. Secretarisen respective overgelevert te worden. |
| |
IX. |
| Onderpant met de belenden van dien. |
Item dat de voorsz. Schouten ende Ambochtsbewaerders achter inde voorsz. registers ofte quoyeren, part sullen doen stellen, wat landen ofte borgen de gene op nieuws met consent slachturvende, tot onderpant sal hebben gestelt, metten belende van dien, met aenwijsinge van de partije voor in 't quoyer begrepen, 't welck deselve sal hebben doen aenteyckenen om te slachturven, op gelijcke boeten als voorschreven is. |
| |
X. |
| Niet op nieus te slchturven als in partijen ten minsten van een halff morgen. |
Dat niemandt geoorlooft en sal worden in enich parceel op nieuws te slachturven, dan 't selve ten minsten groot zijnde een half margen landts, ende die contrarie doet, sal verbeuren twintich ponden. |
| |
XI. |
| Niet in de brete, maar in de lengte te slachturven. |
Dat 't Landt 't welck geconsenteert wort ingesteecken te worden inde lengte, ende niet inde breete, geslachturft sal worden, ten ware 't Landt breet ware vijf-ende-twintich Roeden, ofte de nature van 't Landt anders ware vereysschende, 't welck in 't versoucken ende verleenen van 't consent, uytgedruckt salmoeten worden, ende die contrarie doet sal verbeuren thien ponden. |
| |
XII. |
| Wijtte ende breette van de petten ende akkeren. |
Dat in 't slachturven van de lande, daer inne voordat deser Ordonnantie begonst sijn petten ende ackeren te maecken, nopende de wijte vande selve petten ende breete vande voorschreven ackeren, achtervolcht ende, onderhouden sal worden het Placcaet van den Jare vijfthien-hondert drie-en-sestich, op 't stuck van het slachturven gemaeckt, ende dat alleenlick inde kampen daer sulcks is begonst, ende de voorschreven petten ende alle andere oude swetten, so wijt ofte alrede wijder gemaeckt zijnde, en sullen niet afgesteken ofte verwijt mogen worden omme de ackers tusschen twee swetten gelegen, smalder te maecken als veerthien voeten, ende de swetten niet wijder als dertich voeten. Ende dat de geene die sijn ackers totte voorschreven veerthien voeten gebracht hebbende, daer na weder ofstaeck, niet meer in 't selve landt en sal mogen slachturven, ende boven dien verbeuren twintich ponden. |
| |
XIII. |
| Scheysloten niet wijder dan sestien voeten. |
Dat geene nieuwe heynslooten ofte scheyslooten wijder sullen mogen gemaeckt worden, dan xvj. Rhijnlandsche voeten, alwaert soo dat de gebueren elckanderen consenteerden de selve wijder te maecken, op een boete van twintich ponden. |
| |
XIV. |
| Geen smalder ackers dan 12. nog wijder swetten dan 20. voeten. |
Item dat van nu voortaen in kampen die van nieuws ingestecken sullen worden, geen ackers, 't zy aende heynslooten ofte binnen in yemants landt, smalder sullen gemaeckt worden dan twaelf roeden voeten, ende de swetten daer beneffens leggende, niet wijder dan twintich gelijcke voeten, elcx opte boete van twintich stuyvers voor elck roede, dat d'ackers smalder ofte de swetten wijder bevonden sullen worden voor de eerste reyse, ende op te boete van twee gulden op elcke roede voor de tweede reyse, ende daer na opte verbeurte van landt ofte acker, indien na de eerste ende tweede bekeuringe respective wijder ofte d'ackers smalder gemaeckt zijn, onvermindert de toemakinge ende 't recht vande hypothecarisen, te verhalen alle deselve boeten aen den Eygenaers van 't landt. |
| |
XV. |
| De Akkers niet onder hol, of kottig te maken. |
Item dat uyt geen oude ofte nieuwe swetten ofte slooten, nochte oock uyt geene nieuwe scheyslooten tot hare respective geoorloofde wijtte gebrocht zijnde, eenich moer op eenen planck, ofte op schepen ofte schuyten getrocken sal mogen worden, om de ackers onder hol ofte cottich te maken, maer sullen d'Eygenaers ten wederzijden op hun eygen landt de moer daer inne wesende mogen uyttrecken om tot Turf gemaeckt te worden, ende die geene die bevonden sullen worden contrarie gedaen te hebben, sullen verbeuren twee ponden van elcke roede holligheyt, onder de kanten van eenige Ribben ofte Ackers bevonden, voor de eerste reyse, ende voor de tweede reyse sullen verbeuren vier gelijcke ponden, ende daer en boven sullen de arbeyders, die sulcx gedaen hebben, arbitralick daer over worden gecorrigeert. |
| |
XVI. |
| Het geslagturfde land hoedanig wederom toe te maken ende met elst te beplanten. |
Dat een yegelijck gehouden sal wesen in 't eerste navolgende Jaer, dat de ackers ende petten op hare geoorlofde breete ende wijte gebrocht ende uytgemoert sullen zijn, deselve ackers met elsen te beplanten, stellende de selve derdhalf voet ten hoochsten van den anderen, ofte die te maken tot goede zaeyackeren, tot des Eygenaers discretie, ten ware Dijckgraef ende hooghe Heemraden inde respective quartieren met kennisse van saken, om speciale redenen yemant particulierlijck consenteerden sijn ackeren tot goede hoylanden toe te maken, op peine dat de geene die de voorsz. beplantinge ende toemakinge in manieren ende binnen den tijdt als vooren verhaelt is, niet en sal hebben gedaen, t'elcke reyse verbeuren sal twintich ponden van xl. grooten, ende sal de Dijck-graef de toemakinge selfs gehouden wesen te doen ofte te laten doen, tot kosten vanden gebrekigen, ende de penningen die hy uytleyt, aenden selven verhalen ende innen twee schat aen gelde ende vier schat aen pande na Dijckregt, ende so de Dijckgrave 't selve langer dan een Jaer ofte ten hoochsten twee Jaren naliet te doen, sal hy by de hooge Heemraden daer toe vermaent worden, ende daer na vorder in weygeringe zijnde, sullen de hooge Heemrade 't selve doen doen, 't zijnder laste, ende en sal niemandt die inde voorsz. toemakinge gehouden is, van nieus consent gegeven worden omme vorder te slachturven, voor ende aleer deselve toemakinge sal zijn volbracht. |
| |
XVII. |
| |
In 1593: |
| Tusschen smalle Akkers met schouwe uyt te halen, ende hoedanig toe te maken. |
Item, dat alle ackers jegenwoordelick smalder wesende dan thien roede voeten, ende met elsen volgende het voorgaende placcaet niet bepoot, ofte tot vruchtbaer landt gemaeckt wesende alsnoch met elsen sullen worden beplant, stellende deselve derdehalve voet van malkanderen als vooren, ofte tot zaey- ofte hoyackers vruchtbaer gemaeckt tot optie van den eygenaer bij kennisse van Heemraden als vooren, op de boete etc. |
| |
Aldus in 1595 gewijzigd: |
| |
Item aengaende de ackers jegenwoordelick smalder wesende dan thien roede voeten, maer tusschen seven ende thien voeten, leggende beneffens swetten, de wijte vande twintich voeten excederende, ende met elsen volgende het voorgaende Placcaet niet bepoot ofte tot vruchtbaer landt gemaeckt zijnde, sal men de moer inde selven swetten wesende met drijvende schouwen, ofte anders daer uyt mogen trecken, ende brengen opte selve ofte andere ackers, geduerende den tijt van vijf Jaren: Sonder dat middeler tijd de Eygenaer vande selve ackers tot beplantinge ofte toemakinge van dien, gehouden sal wesen, maer de vijf Jaren overstreken wesende, sullen als dan de voorsz. ackers beplant worden, ten ware Dijckgrave ende Heemraden omme het gedaen devoir ofte andere wettelijcke redenen, den selven tijdt noch goet vonden te prolongeren: maer d'ackers jegenwoordich beneden de breete van seven voeten wesende, sullen binnen twee Jaren met elst beplant ofte bezaeyt moeten worden, ofte anders tot teelant of rietlant vruchtbaer gemaeckt, sulcx de nature vereyschen sal, sonder dat men die tot hoyackers sal mogen maken, dan met kennisse van Dijckgrave ende hooge Heemraden, |
| |
vervolg 1593/1595: |
| |
alles opte boete voor 't eerste Jaer, van drie stuyvers van elcke roede, het tweede Jaer eens soo veel, ende het derde Jaer opte verbeurte van 't geheele perceel lants, daer deselve ackers in gelegen zijn, ofte daer toe de selve behoren: welverstaende indien inde selve swetten, dobben, plassen, ofte poelen, eenige veen ofte moer bequaem om turf af te maken, als noch mochte wesen, sal d'Eygenaer deselve met drijvende schuyten, schepen, ofte schouwen mogen baggeren, ende brengen, binnen den selven Heemraetschappe, daer't hem best gelegen sal zijn. |
| |
XVIII. |
| Geen afgesteken soden te vervoeren. |
Niemandt en sal de afgesteken sooden mogen vervoeren van 't een Heemraetschap in 't ander, maer die inden Heemraetschappe laten, tot verbeteringe vanden landen. |
| |
XIX. |
| De boncken op te halen in sijn eygen. |
Dat elck de boncken uytten gront opberstende sal ophalen binnen den tijdt van acht dagen, sonder die elders te laten drijven dan in sijn eygen swetten langer als de voorschreven acht dagen, op een boete van ses ponden, daer af de Aenbrenger de helft hebben sal. |
| |
XX. |
| Niet meer als eens des jaers uyt eene partye slagtureven. |
Dat niemant voor half Maert, of na den lesten Julij respective den nieuwe stijl, nochte oock meer dan tweemael op een Jaer uyt een sloot, dobbe, ofte swet, sal mogen slachturven, opte verbeurten van thien ponden, mitsgaders van den Turf in dien somer getrocken. |
| |
XXI. |
| Geen kaden, dijkken off weteringen te bebaggeren. |
Dat men op drie Roeden na aen eenige Kaden, Dijcken, Wegen ende generalick alle waterkeeringen, nochte oock uyt eenige schoubaere wateringen, niet en sal mogen slachturven, ofte baggeren, ende soo wanneer eenige wateringe gereynicht, ofte gediept worden, soosal men 't geene daer uyt gecomen sal wesen ter naerster wege of kade brengen, indien 't selve aldaer nodich is. |
| |
XXII. |
| In geen land dat veronderpand is. |
Item sal niemant toegelaten worden te slachturven in enich land, 'twelc na date van desen tot onderpant gestelt sal worden voor de toemaeckinge van 't gene geconsenteert sal worden te slachturven, voor ende aleer de toemakinge in manieren als vooren sal sijn volbracht, ofte andere suffisante cautie gestelt, ende die 't selve dede, sal verbeuren twintich ponden, ende daerenboven arbitralicken gecorrigeert worden. |
| |
XXIII. |
| Geen officiers part off deel in den turffmaat te hebben |
Dat geen Officiers, 't zy Bailjuwen, Dijckgraven, Heemraden, Schouten, Ambochts-bewaerders, Secretarisen nochte Boden, eenige Turf-maten pachten, ofte part, ofte deel daer inne hebben sullen mogen, directelick nochte indirectelick, op verbeurt van heur officie ende hondert goude Realen, te bekeeren een derde part aenden Aenbrenger, een derdepart aenden Officier d'executie doende, ende 't derde derdepart ten profijte van het gemeen landt. |
| |
XXIV. |
| Niet te slagturven op x. Roeden na de landscheydinge. |
Dat niemant sal mogen slachturven op thien Roeden na aende Tee vanden landtscheydinge van Rhijnlandt, Delflandt, Schielandt, Amsterlandt, ende andere, keerende 't water der landen met Rhijnlandt, Delflandt, Schielandt ende Amsterlandt respective, niet uytwaterende, op een boete van vijftich guldens te veertich grooten, ende verbeurte vanden turf. |
| |
XXV. |
| Nog op 100. Roeden aan binnelandse Meeren. |
Datmen niet en sal mogen slachturven op hondert Roeden na aen eenige binnelantsche Meeren, ten ware Dijckgrave ende hooge Heemraden van Rhijnlandt, in regardt vande landen gelegen ter plaetsen aen de Soetermeersche Meer, daer kennelijck geen perijckel van afspoelen en is, anders specialijck consenteren.
Aldus in 1595 gewijzigd.
In 1593: op een boete van vijf-en-twintich ponden.
|
| |
XXVI. |
| Visitatie van slagturven, ende Verbaal. |
Ende ten eynde men des te beter sal mogen weten, wie hem volgende 't geene voorsz. is, so in 't slachturven, toemakinge der landen, als andersints, niet gereguleert, maer dese jegenwoordige Ordonnantie in 't geheel ofte deel overtreden sal hebben, sal den Dijckgrave met sijn Boden: mitsgaders de Schouten ende Ambochtsbewaerders van elck Dorp (die hen gehouden zijn te assisteren) terstont na den lesten Julij, ende daer na t'allen tijden hen laten vinden inden Dorpen ende plaetsen daer geslachturft wort, ende ondersoecken scherpelijck of de voorsz. Ordonnantie niet en is geexcedeert, sedert de laetste visitatie, Ende sal van sijn bevinden verbael maecken, ende 't selve by Schout ende Ambochtsbewaerders geteekent zijnde, leveren in handen vande hooge Heemraden, na dat den turf t'elcken Jare genoechsaem van 't velt sal wesen. |
| |
XXVII. |
| |
Ende in de quartieren die soo groot sijn, dat den Dijckgraef alleen niet bequamelijk de voorsz. visitatie soude konnen doen, sal 't selve oock by eenige uyttet Collegie vande hooge Heemraden, geassisteert als vooren, gedaen worden. |
| |
XXVIII. |
| |
Ende indien de voorsz. Schouten ende Ambochtsbewaerders ofte yement van hen (xxiiij. uren te vooren geinsinueert zijnde) onwilligh waren, den Dijkgrave ende hooghe Heemraden respective te assisteren, sullen elck verbeuren veertigh ponden, ende arbitralijken gecorrigeert worden. Ende sullen de voorsz. Ambochtsbewaerders voor soo veel hen aengaet, de visitatie doen tot koste vanden Ambochte. Ende of den Dijkgrave de visitatie niet en effectueerde naer behoore, soo sal yemant uytten Collegie van de hooghe Heemraden, gecommitteert ende geauthoriseert worden omme deselve voorts te volbrengen, de boeten te innen, ende tegens den Dijkgrave te procederen naer behooren. |
| |
XXIX. |
| |
't Voorsz. verhael gelevert zijnde, sullen de hooghe Heemraden hen aen de Ambochtsbewaerders mogen informeren, om te weten, of den Dijkgrave ter goeder trouwen geprocedeert heeft. |
| |
XXX. |
| Calangie. |
Item soo wie, 'tzy gesworen Bode, ofte anders, na de gedaen visitatie, yemand aenbrengen sal, die tegens dese ordonnatie, ofte eenich poinct derselver gedaen heeft, sal genieten een derdepart van de boete daerinne de breukige sal zijn gevallen. |
| |
XXXI. |
| Vythalen van steen, pot. ofte panaarde hoe te doen. |
Item dat niemant eenige cleylanden sal mogen uytdelven, om steen, potten, pannen, ofte diergelijcke daer van te backen, sonder voorweten ende aenseggen aen den Dijkgrave ende hooge Heemraden te doen, met verklaringe vande plaetsen daer 't landt gelegen is, vande omleggende belende, ende wie 't selve gebruyckt, ten eynde de selve opsicht mogen hebben op de toemakinge van dien binnen twee Jaren na de ontgrondinge, tot bequaem weylandt ofte zaeylandt, stellende daer vooren specialijken ten onderpandt heure onroerende goederen in 't Ambocht gelegen, ende en sal in allen gevalle niemandt eenige landen mogen ontgronden, leggende binnen twintich Roeden van binnen den hoogen Rijndijk, ende soo wie bevonden wort contrarie van desen gedaen te hebben, sal verbeuren een boete van hondert ponden, ende sal de Dijkgrave het ongemaeckte landt, tot koste vande gene die d'ontgrondinge gedaen hebben, doen toemaeken, met interdictie vande vordere ontgrondinge te doen. |
| |
XXXII. |
| Arbitrale correctie voor den onvermogenden. |
Item ten eynde niemandt hem en vervordere tegens dese Ordonnantie te doen onder pretext dat de boeten aen hem niet en souden wesen executabel, sal tegens den geenen die alsoo bevonden wordt, geprocedeert worden tot arbitrale correctie met bannissemente, geesselinge, ende anders, sulcx hooge Heemraden bevinden sullen orboirlicxt te wesen, naer gelegentheyt vander saecke. |
| |
XXXIII. |
| Dijckgraff nog heemraden geen remissie van boeten, conniventie ofte moderatie te doen op arbitrale Correctie. |
De Dijkgrave ende hooge Heemraden respective die de kennisse ende executie van desen Placcate bevolen wordt, en sullen met geene Ambochte in 't generael, nochte oock met eenige persoonen in 't particulier vande voorsz. boeten, ofte eenige der selver, mogen composeren, accorderen, ofte conniveren, in eeniger manieren, maer sullen deselve sonder eenige dissimulatie aen yeder Contraventeur in 't particulier verhalen, volgens de sententien by de hooge Heemraden in conformitvan desen Placcate sonder eenige conniventie, ofte moderatie, tegens den selven Contraventeurs te wijsen, ende soo sij bevonden worden sulcx geobmitteert, de voorsz. beplantinge ende toemakinge binnen behoorlijcken tijdt niet gevordert ofte andersints contrarie van desen gedaen te hebben, sullen daer over by den generael als Contraaventeurs van desen Placcate gecalangeert, ende by den Hove gestraft worden naer behooren. |
| |
XXXIV. |
| |
Item, op dat wy naerder bericht mogen worden wat devoir hier inne voor den toekomende Jare van ses-en-tnegentigh sal worden gedaen, sullen de voorsz. Dijkgraven vande respective quartieren, in de maent van December des selfs Jaers, in handen van ons ofte onse gecommitterde Raden, overleveren pertinent quoyer vande visitatie ende correctie by henluyden van de voorsz. excessen inden selven Jare gedaen, omme 't selve gevisiteert zijnde tegens de gebreekigen geprocedeert, ende voor den toekomende tijdt vorder gedisponeert te worden, naer behooren: Alle welke voorsz. poincten ende articulen, wy willen ende ordonneren by een yegelick na de expiratie vanden Jare vijfthien-hondert drie-en-tnegentigh geobserveert, ende achtervolght te worden by provisie tot dat anders by ons sal wesen geordonneert, reserverende aen ons d'interpretatie vande duysternisse, oock ampliatie ende verminderinge van desen, naer exigentie ende gelegentheyt van tijden ende saken. |
| |
Ende ten eynde 't inhouden van desen alomme magh worden geobserveert, ende niemant daer van ignorantie en pretenderen, lasten ende ordonneren wy, dat desen alomme sal worden verkondicht ende gepubliceert, daermen gewoonlijk is publicatie van den Placcate van slachturven te doen, ende 't selve nodigh wesen sal, ontbieden voorts allen Officieren, Justicieren ende Dienaren, dat sij luyden tegens den overtreders van dien procederen als vooren, sonder eenige gunste, faveur, ofte dissimulatie, ter contrarie, want wy 't selve tot dienste vanden lande alsoo bevonden hebben te behooren. Gegeven in 'sGravenhage, onder onsen Zegel hier op gedruckt in forme van Placcate den twintich Decembris vijfthien-hondert vijf-ende-tnegentich. Onder stont geschreven, Ter ordonnantie vande Staten, Onderteyckent, |
| |
C. de Rechtere. |
