16. Paplepel

 

	Stadskaart
Ga met de muis naar de cirkel voor de naam van de buurt. Klik voor detailkaart en informatie.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ligging:

beginnende aen de oostzijde van Rapenborch mitten houc van de Volresgraft / streckende noortwaerts aen naer de Bredestraet toe / vorder de zuytzijde van de voors. Bredestraete oostwaerts aen tot den houc van de Varckenssteech / ende de westzijde van dezelve stege eyndende aen de Volresgraft / weder beginnende aen de noortzijde mit de huysinge van Mr. Jan Symonsz. Hiec, chirurgijn / westwaerts aen lopende tot den houc van cort Rapenborch / ende de oostzijde vandien / eyndende aen de Bostelbrugge / ende ten laetsten noch beginnende aen de zuytzijde van den Rijn mitten houc van de Borrensteech / oostwaerts aen lopende / eynt mit 't achterhuys van Mr. Jan Symonsz. Hiec voorn.

(SA II inv. nr. 1216 fol. 6 - 6 vso, 04-12-1603. Zie ook fol. 57)

beginnende van de huysinge van de heer burgemr. Swanenburch op de Bredestraet / met de westsijde van de Schoolsteeg aff tot de St. Anthonisbrugge / als meede de huysen staende in de Serpentsteeg wesende tusschen de voorn. Schoolsteegh ende St. Anthonissbrugge / voorts aen de oostzijde van Rapenburch soo verre het Princenhoff strect / ende wijders aen de oostsijde van t'cort Rapenburch tot aen de Bostelbrugge / ende oock aen de Houtmart tot aen de huysinge van de voorn. van der Eem toe / mitsg(ader)s noch de wedersijdige huysinge van de Borresteegh coomende tusschen 'tselve cort Rapenburch ende huyseninge van de voorn. van der Eem.

(SA II inv. nr. 69 fol. 40 vs0 - 41, 22-07-1649)

Geschiedenis:

Volgens Jan van Hout bestond de buurt reeds ten tijde van Jacob Deyman (stadssecretaris 1531 - 1553). De ligging wordt dan omschreven als: Paplepel no. xvj / Begint van de Varckensteech aen wederzijde van de straet tot St. Antonisbrugge toe / mitte Bornstege ende achter opten Rijn tot 't achterhuys 't welc Geryt Prsz. Timmermans was / plach te hebben huysen of cameren 39. Mogelijk is de naam ontstaan vanwege haar ligging en de flauwe knik aan het eind van de Breestraat die de vorm van een lepelkom heeft (zie ook 'Buurthouden', pag. 66).

(SA II inv. nr. 1220 fol. 11)

Op 11-07-1596 wordt Jacob Vrerixsz. In de Gulde Valc benoemd als buurtheer. Claes Jansz. in de Rosmoelen en Jan Dirx. Steen die als 1e en 2e op de voordracht van de buren staan, worden door het Gerecht gepasseerd.

(SA II inv. nr. 48 fol. 24, 11-07-1596)

De buurt neemt in 1596 deel aan de Grote Loterij en legt 128 loten in ter waarde van f 30,- (lotnr. 16886). De prose luidde: Trecker laet u niet versuren en roepen smact Knepel / dat de fortuin sal geven is voor die gebueren van de paplepel. / Int Noortende (zie ook 'Buurthouden', pag. 108 e.v.).

(AGH inv. nr. 429)

Het achtergelaten kind van Jeremijn de Fever verblijft tijdelijk bij Maritge Dirx, huisvrouw van Claes Jansz. in de Rosmolen. Het Gerecht gelast dat het kind daar moet blijven ten eynde 't zelve aldaer bij hem mach werden onderhouden.

(SA II inv. nr. 50 fol. 237, 05-04-1607)

Op 22-07-1649 wordt de buurt verkleind, doordat de oostzijde van de Borrensteeg en een aantal huizen op de Rijn (nu Boommarkt) onder het bestuur van de aangrenzende buurt  Doornbos worden gebracht (zie ook 'Buurthouden', pag. 92).

(SA II inv. nr. 69 fol. 40 vso - 41, 22-07-1649)

In 1673 staat het Gerecht toe dat de buren van Paplepel straatlantaarns mogen plaatsen, mits de inwoners daarvoor geen contributie behoeven te betalen en dat ook het onderhoud uit het normale inkomen van de buurt zal worden bekostigd. Het lijkt er op dat dit een gezamenlijk initiatief is van Paplepel met de buurten Billenburg en Biervliet die enkele weken later onder de zelfde voorwaarden toestemming krijgen om lantaarns te plaatsen. In de volgende jaren volgen meerdere buurten dit voorbeeld (zie ook 'Buurthouden', pag. 124).

(SA II inv. nr. 84 fol. 1 vso, 19-10-1673)

In 1741 blijkt uit een mededeling van de heer en raden van de buurt Doornbos dat er op verzoek van burgemeester Van Tol drie à vier jaar eerder ten gunste van Paplepel zeven huizen aan hun buurt zijn onttrokken. Om welke huizen het gaat, wordt niet duidelijk (mogelijk gaat het om de huizen aan de oostzijde van de Borresteeg), maar het Gerecht maakt deze maatregel ongedaan. Bovendien moet het bestuur van Paplepel de inkomsten die men gedurende de achterliggende periode van de betreffende gehuisden heeft genoten, aan Doornbos restitueren. Tenslotte besluit het Gerecht dat Paplepel de oostzijde van het Kort Rapenburg tussen Breestraat en Bostelbrug aan Doornbos moet overdragen (zie ook 'Buurthouden', pag. 93).

(SA II inv. nr. 119 fol. 231, 20-12-1741)

Mr. Gijsbert Huyssen krijgt toestemming om op 08-07-1767 met de geburen van Paplepel te hoven aan het fontein (een herberg op de Hoge Rijndijk buiten de stad).

(SA II inv. nr. 213 fol. 30)

Bewaard gebleven is een afdruk op papier (doorsnede 27 mm) van het buurtzegel met de afbeelding van een gevleugelde zandloper waaronder een doodshoofd en met het randschrift: PAPLEPEL . BVERT . 1662 (zie ook 'Buurthouden', pag. 89).

(Lakenhal, Cat. van Voorwerpen 1924 no. 33)

Buurtheren: 

zie voor uitleg de Toelichting

Naam	Benoemd	Voor- dracht	Reden vervang	Meer Info
Lelyenoort, Jacob Vrericksz. van -	11-07-1596	3	o	*
Cortenhouf, Sebastiaen Jansz. van -	09-09-1621	-	†	*
Duyckenburch, Dirck Willemsz. van -	25-11-1632	1	†	*
Mey, Jan Cornelisz. van der -	27-09-1635	1	v
Stock, Paulus -	16-05-1643	3	†
Man, Jacob le -	03-11-1650	1	†
Aer, Adryaen Claesz. van der -	01-07-1655	3	†
Maes, Johan van der -	07-11-1667	2	†
Stoochius, Dr. Nicolaes -	12-01-1668	1	†
Walckier, Nicolaes -	16-01-1670	2	†
Voet, Prof. Johan -	02-10-1698	1	†
Verboom, Franchois -	21-07-1715	2	v
Raat, Mr. Dirck de -	19-07-1731	1	†
Huyssen, Mr. Gijsbert -	27-09-1759	1	†
Steen, Mr. Jacob Bertram van den -	31-10-1776	1	o

  

Auteur	Publicatie	Home
Kees Walle 2006/2007	Buurthouden	www.oudleiden.nl