Kroniek september 2014

1. Studenten van de Hogeschool Leiden interviewen deze maand bewoners van de Stevenshof om de sterke en zwakke kanten op het sociale vlak in beeld te brengen. Tegelijkertijd stelt zorgorganisatie Libertas Leiden een ‘sociologisch buurtprofiel’ op. (LD01-09).

1. Museum Boerhaave beleeft met 16.300 bezoekers de drukste zomer ooit. Het zijn er 70 procent meer dan vorig jaar. Onder het publiek zijn vooral gezinnen met kinderen. Grote trekker is de dit voorjaar geopende waterspeeltuin in de binnentuin van het museum. Er is ook veel belangstelling voor de kinderworkshops, Schateiland Boerhaave, de tentoonstelling over Philips Research en de familietentoonstelling Circus Boerhaave’, zegt directeur Dirk van Delft. (Sl01-09, LN03-09).

1. Very Italian Pizza, kortweg VIP, heet het nieuw restaurant aan de Turfmarkt op de plek waar voorheen Shabu Shabu zat. Het is derde vestiging nadat eerder al VIP’s werden geopend in Rotterdam en Den Haag. ‘We krijgen er nog een terrasboot bij’, aldus Priscilla De Giuseppe, bedrijfsleider in Den Haag en nauw betrokken bij de start in Leiden. Haar vader Umberto De Giuseppe en zijn compagnon Fabio Merico zijn eigenaren van de keten. In de keuken staan Italianen die in hun moederland de koksopleiding volgden. Er staan alleen verse of huisgemaakte Italiaans gerechten op de kaart. VIP is elke dag van 11 uur tot middernacht geopend. (LD30-09).

1. De Haagse rechtbank veroordeelt een 36-jarige Leidenaar conform de eis van de officier van justitie tot negen maanden celstraf omdat hij voor ongeveer 18.000 euro aan HD-recorders bij Ziggo bestelde zonder te betalen. Bij postorderbedrijf Neckermann liet hij voor bijna 3.300 euro aan spullen bezorgen. Beide bedrijven moet hij de schade vergoeden. Tussen december 2013 en mei 2014 liet hij de pakjes bezorgen bij leegstaande huizen in de Indische buurt en verkocht ze daarna. Een detective van Neckermann betrapte hem op 6 maart toen hij op zijn scooter naar het busje van een bezorger reed en een pakje in ontvangst nam. Hij ontkent alles en zegt in opdracht van ‘iemand anders’ te handelen en diens naam niet kan noemen uit angst voor represailles. De rechtbank en de officier van justitie geloven er niets van en noemen hem het brein achter de oplichting. (RTVW17-08, LD19-08, LD02-09).

1. De politie opent weer de aanval op fietsendieven en helers. Een week letten agenten tijdens surveillances en bij controles extra op fietsen die diefstalkenmerken vertonen. Pollitiebikers worden speciaal belast met de opsporing van gestolen fietsen. In diverse winkelcentra en in gebieden met veel fietsdiefstallen kunnen fietsers tijdens de actieperiode tips op papier en in persoon krijgen. Bij de acties werkt de politie samen met onder meer gemeenten, leerlingen van middelbare scholen, buurtpreventieteams, fietsenstallinghouders en studenten van de opleiding Veiligheid van het Mondriaan College. Ook de stichting Biesieklette neemt deel aan de preventieweek door in alle fietsenstallingen posters op te hangen en fietsregistratiekaarten beschikbaar te stellen. Een speciaal team van het Fietsdepot Haaglanden graveert op diverse locaties gratis een uniek framenummer in fietsen. Een promoteam van het Centrum Fietsdiefstal geeft vijf dagen lang preventietips op plekken waar veel fietsen worden gestolen en in de buurt van fietsenstallingen. Ook worden registratiekaarten uitgedeeld. (Sl14-08, WW27-08, HOZ31-08, LD05-09).

1. Het betonvlechtwerk voor het terugplaatsen van het medaillon met het wapen van Leiden is gereed. Voor het stadhuis is een stevige ondergrond gebouwd voor de steenformatie. De werkzaamheden maken deel uit van de renovatie van de Breestraat. Het kunstwerk verkeert al lange tijd in slechte staat. Meerdere stenen zijn gescheurd. Volgens de gemeente een gevolg van trillingen van het verkeer. Het medaillon wordt voor 3 oktober weer geplaatst. Het plateau werd in 1977 aan de gemeente geschonken door de Historische Vereniging Oud Leiden bij het 75-jarig bestaan van de vereniging. Op diezelfde plek lag van 1586 tot 1911 ook al een medaillon met het stadswapen. Het moest destijds wijken voor de komst van de tram. Het huidige medaillon is een reconstructie van het oorspronkelijke exemplaar dat is ontworpen in opdracht van het stadsbestuur ter ere van de aanleg van de eerste bestrating in de Breestraat. Oud-wethouder Jan Jaap de Haan vindt het niet de meest geslaagde versie. De baarden van de sleutels kennen volgens hem twee varianten: gestileerd en vierkant - zoals de baarden waren - of meer gedetailleerd met een gekartelde baard. Nu hebben de vierkante baarden puntjes gekregen. Voorzitter Rens Heruer van de Historische Vereniging Oud Leiden geeft toe het ook niet precies te weten. ‘Baarden naar boven en naar buiten. Dat is zeker’, zegt hij. ‘Maar kijk eens naar het beroemde schilderij van Van Bree in de Lakenhal. Rechts onderin staan gekruiste sleutels met de baarden naar beneden. Niemand weet het precies. Die baarden zijn elke keer weer anders’. (Zie ook 04-09). (Dichtbij02-09, LD03/06/25-09, Sl04-09, HOZ0709, Sl19-09, LN24-09).

1. De gemeente wijzigt het beleid voor het weghalen van fietsen op verboden plekken. De afgelopen elf jaar werden ze direct verwijderd. Nu wordt er een label aan het frame bevestigd waarop staat dat de eigenaar de fiets binnen een uur moet weghalen. Als dat niet gebeurt wordt de fiets overgebracht naar de opslag op industrieterrein De Waard en kan de eigenaar zijn rijwiel alleen terug krijgen na betaling van 26 euro. (St27-08, LD29-08).

1. De komende drie weken wordt op het voormalige Vliegkamp Valkenburg een grote hangar met rijen pashokjes gebruikt voor de Eenheid Den Haag, waaronder onder meer het district Leiden/Bollenstreek valt. Volgens districtschef Joep Patijn is het een enorme discounter, waar 6.000 politiemensen in het nieuw worden gestoken. Het nieuwe tenue bestaat uit een donkerblauwe polo met gele strepen, een dito veiligheidsvest en een goede werkbroek. De pet wordt vervangen door een baseballcap. Het uniform is opvallend en modern, het zit lekker en kan tegen een stootje. ‘Stevig en stoer’, aldus korpschef Gerard Bouman van de Nationale Politie. De operatie duurt drie weken. Het witte overhemd dat snel vuil wordt en de onhandige stropdas verdwijnen uit het straatbeeld. Alleen collega’s van de binnendiensten blijven het dragen en iedereen houdt één setje thuis als representatief tenue bij officiële gelegenheden. (Sl11-06, LD16-08, Sl21-08, LD02-09, Sl03-09).

1. Vanaf september werken de eindexamenleerlingen van het Da Vinci College Lammenschans samen met scholieren van het Ideal Institute of Sciences & Technologies (IIST) in Dhaka, Bangladesh. Kunstenaar Ronald van Merkesteijn begeleidt al jaren vmbo-eindexamenkandidaten en besloot zijn kunstproject ’The Dhaka project ’ een vervolg te geven in de klas. De projectteams bestaan uit twee leerlingen en twee in de Bengaalse hoofdstad. Zestien uur per week werken zij aan opdrachten. Van Merkesteijn: ‘Als je een maatschappij wilt veranderen heb je de jongeren nodig. Het is idealisme’. De deelnemers overleggen met elkaar via sociale media, e-mail en wekelijkse videoconferences in het Engels. Het is onderdeel van een kunstproject dat Van Merkesteijn samen met kunstenaar Martijn Crowe, directeur kunststudio The Faketory, vorig jaar opzette. Ze sloegen de handen ineen met meer dan vijftig organisaties, scholen, een weeshuis, universitaire docenten en lokale kunstenaars. (LD07-08).

1. Staatssecretaris Sander Dekker roept bij de opening van het academisch jaar in de Pieterskerk alle universiteiten op kennis vrij toegankelijk te delen. ‘Kennis is pas kennis als ze gedeeld wordt’. Dekker noemt het cruciaal dat kennis niet verstopt is achter dure abonnementen op wetenschappelijke tijdschriften. De Leidse oud-student bestuurskunde kent het klappen van de zweep: ‘Wetenschappers moeten zoveel mogelijk het debat aangaan. In de media en op straat. En door open te staan voor ideeën van mensen van buiten de universiteit’. Zijn toespraak is ook een ode aan geëngageerde dwarsdenkers. Als voorbeelden van Leidse geleerden noemde hij bioloog Freek Vonk, wiskundige Ionica Smeets en archeologe Corinne Hofman. Aidsonderzoeker Joep Lange (60) van het Amsterdam Medisch Centrum, student Laurens van der Graaff en de Leidse alumni Willem Witteveen en Lidwien Heerkens kwamen om in de vliegramp boven Oekraïne en worden herdacht. De staatssecretaris roept wetenschappers ook op het lef te hebben tegen heersende conventies in te gaan. Maar wetenschap moet geen doel op zich worden. ‘Combineer academische vrijheid met maatschappelijke verantwoordelijkheid’. Rector magnificus Carel Stolker staat onder meer stil bij met de Krimstudent die in januari als Oekraïner in Leiden een uitwisselingsprogramma begon, en als ‘Rus’ lijkt terug te keren. Stolker ziet de kracht van een eeuwenoud, academisch netwerk dat inmiddels onze hele aardbol omspant. ‘Waar de internationale politiek lijkt vast te lopen, vormen universiteiten nog een van de weinig netwerken die werkelijk blijven verbinden, van land tot land en van regio tot regio. Die rol wordt maar al te vaak vergeten’. Vivek Goel, die een hoge functie aan de University of Toronto had, spreekt over online colleges. Deze mooc’s zijn bij uitstek het middel om kennis te verspreiden, vooral ook onder mensen die slecht toegang hebben tot hoger onderwijs. Goel is Chief Academic Strategist bij Coursera, het online platform waar universiteiten hun online cursussen aanbieden. Edwin Bakker, hoogleraar (contra)terrorisme kon dankzij zijn mooc in kaart brengen hoe deelnemers uit meer dan 140 landen tegen terrorisme aankijken. En Arabist Maurits Berger maakte na zijn mooc ‘Sharia in the West’ een aangepaste SPOC: Small Private Online Course. Berger selecteerde een groepje zeer gemotiveerde deelnemers uit het buitenland en voegde die samen met Leidse studenten. Mooc’s maken het reguliere onderwijs internationaler, aldus Goel. Ze passen in onze onderwijsstrategie, betoogt vicerector Simone Buitendijk. ‘Mooc’s brengen de wereld naar de collegebanken en zo ontstaat een internationale academische community van actieve en geëngageerde studenten. Bovendien scheppen mooc’s kansen voor nieuwe banden met andere topuniversiteiten. De vier mooc’s die de universiteit sinds april 2013 aanbiedt, trokken wereldwijd 170.000 studenten. Slechts 8.000 van die aanmelders maakten de collegereeks af. 2.200 online-studenten behaalden een diploma. De universiteit heeft 120.000 euro gereserveerd voor het opzetten van twee nieuwe moocs. Joost Augusteijn van personeelspartij Abvakabo merkt in de universteitsraad op dat je voor de helft een jaar een goedkope universitair docent hebt. Wouter Bruins, een schoolvoorbeeld van een ondernemende student/onderzoeker met oog voor maatschappelijke problemen, ontvangt de tweejaarlijkse Mr. K.J. Cath-prijs van 2.500 euro. Al tijdens zijn studie Biology and Science Based Business zette Bruins twee bedrijven op. Amplino ontwikkelde een spotgoedkoop en robuust apparaatje om malaria bij zwangere vrouwen in ontwikkelingslanden op te sporen. Zijn andere bedrijf In Ovo bedacht een manier om het geslacht van kippen vast te stellen terwijl ze nog in het ei zetten. Dat voorkomt het onnodig doden van eendagshaantjes. Stolker noemt andere, inspirerende voorbeelden. Student Culturele Antropologie Sheryl Lynn Baas zette met steun van de universiteit een hulpprogramma op na de verwoestende supertyfoon op de Filippijnen. En sinds vorig collegejaar zijn elf Medical Delta-hoogleraren, allen met dubbelbenoemingen in Leiden, Delft en Rotterdam, werkzaam op het snijvlak tussen techniek en geneeskunde. Daarmee reageert Stolker op de oproep van staatsecretaris Sander Dekker om bij te dragen aan oplossingen voor maatschappelijke problemen. Dekker deelt een compliment uit aan onderzoekers van het Bio Science Park die het eerste vloeibare vaccin ontwikkelden tegen vijf belangrijke kinderziektes. Via Unicef worden daarmee al meer dan 500 miljoen kinderen in ontwikkelingslanden geholpen. (LD07-06, RTVW08-07, UL26-08, LD02-09, Sl01-09, UL01-09, Mare04-09).

1. De 94-jarige joods-Roemeense Amerikaan Benjamin Ferencz is deze week in Nederland en spreekt rechtenstudenten toe. Hij was in de Tweede Wereldoorlog hoofdaanklager in de Neurenbergse rechtszaken tegen 22 nazi-massamoordenaars die in Oost-Europa een miljoen en joden en andere tegenstanders doodschoten. Ferencz vocht als Amerikaanse soldaat op de stranden van Normandië, was bij het Ardennenoffensief en bevrijdde de concentratiekampen. En hij stond aan de wieg van het Internationaal Strafhof in Den Haag. Volgens hem gebruiken alle partijen, inclusief Europa, de crash van vlucht MH17 boven de Oekraïne voor eigen propagandadoeleinden. ‘Het Westen wijst te snel met de beschuldigende naar Vladimir Poetin. Het neerhalen was waarschijnlijk een vergissing en daarom geen oorlogsmisdrijf. Nederland moet eerst de feiten op een rijtje krijgen’, aldus Ferencz. (LD02-09, Mare04/11-09).

1. Paul van Maanen verruilt de voorzittersstoel van de Hogeschool Leiden voor die van het ROC Midden Nederland. Van Maanen was bijna acht jaar bestuursvoorzitter en zag het aantal studenten en docenten meer dan verdubbelen. Onder zijn regie kwamen onder meer het kenniscentrum jeugd, het Toplab en het recente gestarte Expertise Centrum Genomics tot stand. (LD31-05).

1. Danielle Caspers wint de fotowedstrijd ‘de vakantie over bruggen’ van Technolab Leiden. Organisator Coen Jonkers en een vakjury van fotoprofessionals (Ronald Knappers en Hielco Kuipers) bekronen een foto van hangsloten aan een brug in Ljubljana, Slovenië. De winnares krijgt een rondvaart en een boek over Leidse bruggen. De inzendingen variëren van kinderen die een soort brug in elkaar knutselen tot plaatjes van high-tech bruggen met prachtige luchten erachter. Maar ook hele romantische beelden van oude gewelfde bruggen. In juli riep Technolab Leiden mensen via Facebook op om foto’s te maken van bruggen tijdens hun vakantie. (Sl03-09).

1. Jaap Uijlenbroek (1965) wordt bijzonder hoogleraar Arbeidsverhoudingen Publieke Sector op de Albeda Leerstoel van de Universiteit Leiden en het CAOP in Den Haag. Hij volgt Roel Bekker op die sinds december 2007 verbonden is aan de leerstoel. Volgens Paul van der Heijden, bestuursvoorzitter van de Stichting Leerstoelen van het CAOP brengt Uijlenbroek een grote kennis vanuit de praktijk mee. Hij richt zich vooral op ‘arbeidsvoorwaardenvorming in de publieke sector’. Uijlenbroek studeerde Informatica aan de HTS Den Haag en Bestuurskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. In 1997 promoveerde hij aan de TU Delft en vervulde diverse directeursfuncties bij de ministeries VROM en SZW. Vanaf 2008 is hij directeur-generaal bij Binnenlandse Zaken. (UL15-04).

1. De Schuilplaats is officieel dakloos. De CDA-fractie vraagt het gemeentebestuur nog eens goed te zoeken naar een betaalbaar pand voor de opvang van zo’n 150 thuislozen. ’Anders wordt een kwetsbare groep van onze stad hard getroffen’. Volgens medeoprichter en arts Arthur Niggebrugge was De Schuilplaats een groot succes. De organisatie zetelde in het voormalige pand van het hoogheemraadschap aan de Breestraat. Daar konden daklozen twee keer per week eten en medische zorg krijgen, tweedehands kleding uitkiezen en hun haar laten knippen. Een klein legertje behulpzame vrijwilligers kreeg negen jaar geleden een landelijke prijs voor het bijzondere initiatief. ‘Het is een enorme klus om een alternatieve plek te vinden’, zegt Niggebrugge. ‘Wijkverenigingen worden doorgaans niet enthousiast van de melding dat er een daklozenopvang komt. Een schoolgebouw nabij de Lammenschansweg als alternatief heeft geen zin. Buiten de singels komt niemand opdagen. Bovendien moet Leiden nu marktconforme huurprijzen rekenen. Dat komt in dit geval neer op 50.000 euro en dat heeft een vrijwilligersorganisatie niet’. CDA-raadslid Moniek van Sandick vraagt om een beter en goedkoper alternatief. (LD02-09).

2. Het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL) aan het Matthias de Vrieshof is de spin in het web van een groot samenwerkingsproject. Taalinstituten in 29 landen, waar zo’n 35 talen worden gesproken, ontvingen dit voorjaar 700.000 euro subsidie voor dit project. Een van de doelen is om de sites van de officiële wetenschappelijke woordenboeken zo hoog mogelijk te laten eindigen op zoekmachines. ‘Wie pakt er nog wel eens een woordenboek uit de kast?’ De tienerkinderen van Tanneke Schoonheim, werkzaam bij het INL, dat de Nederlandse woordenschat beschrijft, in elk geval niet. ‘Zij tikken alles in op Google’. Die zoekmachine tovert allerlei sites tevoorschijn, die niet de kwaliteit hebben van bijvoorbeeld het Algemeen Nederlands Woordenboek van het INL. Schoonheim: ‘Het ene instituut is heel ver met het online zetten van een woordenboek, in het andere land is er nog geen begin gemaakt. Samen willen we de beste methode ontwikkelen. Om bijvoorbeeld leenwoorden met elkaar vergelijken. Ook is er een zoektocht naar het gezamenlijke aspect van Europese talen. ‘We willen onder andere beschrijven welke talen dominant waren. Nu is dat Engels, maar er was een tijd dat het Frans was’. Ook het Duits, Italiaans en Nederlands hebben volgens Schoonheim in bepaalde vakgebieden hun stempel gedrukt op andere talen. (LD02-09).

((CV 2. Barry van der Zeeuw (33) werkt sinds anderhalf jaar als fulltime model bij modellenbureau Republic Men. Hij is te zien in internationale campagnes voor Scotch and Soda, Manfield, McGregor en Van Gils. Drie jaar geleden stond de Leidenaar op het punt om als vierde generatie het familiebedrijf als loodgieter over te nemen. ‘Ik viel op door mijn baard en was absoluut niet bezig met mode. Ik sport veel en probeer zo veel mogelijk onbewerkte producten te eten’. (LD03-09)).

2. Leiden is een platenlabel rijker. Hans van der Maas heeft Quite Quiet Records opgericht. Hij organiseert al enige tijd singer-songwriteravonden onder de naam Quite Quiet in Leiden, Delft en Rotterdam. ‘Daarbij draait het echt om luistermuziek. Op het label wil ik zulke platen uitbrengen’. Het singer-songwriterduo Nancy Brick is de eerste naam op dit label. Hun titelloze debuutalbum wordt opnieuw uitgebracht, zowel op cd als op vinyl. De volgende plaat wordt een heruitgave van Sommerhus. Van der Maas: ‘Deze artiesten zijn allebei ook bezig met een nieuwe plaat. Het moet het begin zijn van een reeks albums die niet uit winstbejag, maar uit passie zijn gemaakt. Van platen word je sowieso niet rijk meer. Ik doe dit uit liefde voor muziek’. (LD03-09, Sl04-09).

2. De Leidse Sterrewacht neemt deelt aan activiteiten van het International Year of Light in 2015, dat door de Verenigde Naties is uitgeroepen. De wereld wordt getoond hoe belangrijk licht en optische technologie zijn voor de ontwikkeling van onze samenleving. De Sterrewacht krijgt een subsidie van de Internationale Astronomische Unie om het Global Cornerstone Project, dat zorgt voor de bescherming en behoud van onder meer donkere nachthemels. Pedro Russo, voormalig mondiaal coördinator van het International Year of Astronomy 2009 is nu international project manager van Universe Awareness in Leiden. Volgens Frans Snik, Leids astronoom en ook betrokken bij IYL2015, is de behoefte van sterrenkunde om de zwakste objecten in het heelal te observeren de drijvende kracht achter de ontwikkeling van vele optische technieken. Zoals digitale camera’s of apparatuur voor metingen aan de luchtkwaliteit. (UL02-09).

2. De Universiteitsbibliotheek houdt in september een reeks lezingen onder de naam ‘Books, Crooks and Readers: the Seduction of Forgery, 1600-1800’. De lezingen horen bij de tentoonstelling met dezelfde naam. Wetenschappers onthullen tijdens de lezingen geheimen uit vier schrijfwerken uit de vroegmoderne tijd. Jacqueline Hylkema van de Universiteit Leiden verzorgt de eerste lezing over The Originaal of Idolatries, dat in 1624 werd gepubliceerd onder de naam van de toen al overleden Isaac Casaubon. Het boek blijkt gemaakt door een ander. Twee weken later vertelt Olga van Marion over de 18de eeuwse Rijmkroniek van Klaas Kolijn. Tijdens die lezing komt onder andere de vraag aan bod of die kroniek een vervalsing is en wat een Leidse student daarmee te maken zou hebben. Weer een week later gaat een lezing van Juliette Roding over Giuseppe Borri. Dat zou de ultieme bedrieger van de 17de eeuw zijn. De laatste lezing, op 30 september, wordt gegeven door de Amerikaan Jack Lynch over William Henry Ireland, die in 1795 beweerde een verloren stuk van Shakespeare gevonden te hebben. Toen dit toneelstuk werd opgevoerd, bleek dat Ireland een bedrieger was. (Dichtbij21-08).

2. Beiaardiersechtpaar Levina Pors en Henk Veldman geeft een bijzonder concert. Ze bespelen het klavier van het carillon in de stadhuistoren en begeleiden mezzosopraan Emma Brown die het publiek vanaf het Stadhuisplein toezingt. Volgens Pors is dit nog niet eerder gedaan. Tijdens het concert zorgt een videoverbinding ervoor dat de mensen op het terras van City Hall op twee schermen zien wat er in de toren gebeurt. Via een headset staat de zangeres in verbinding met de beiaardiers. Het concert is een idee van het in 2012 opgerichte Leids Carillon Genootschap. Het carillon kent een lange geschiedenis. In de 17de eeuw hingen er klokken van de beroemde gebroeders Hermony. In 1929 werd de toren verwoest door een brand. Dankzij een inzamelingsactie kwam er in 1938 een nieuw carillon met een grote, zware G van 5.500 kilo. Dit pronkstuk was een cadeau van het Leidse studentencorps. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de klokken weggehaald, maar de vier grootste, waaronder de G bleven hangen. Later zijn er klokken opnieuw gegoten en extra tonen bijgekomen. Het carillon heeft nu vier octaven. (LD23-08, Dichtbij25-08, LN27-08, WW27-08).

2. Op grond van de Monumentenverordening 2008 wijzen B en W het tuinhuis met doorlopende tuinmuur bij Hooglandse Kerkgracht 22 aan als beschermd gemeentelijk monument. (Gem02-09).

2. B en W stellen de gemeenteraad voor om dit jaar nog 350.000 euro beschikbaar te stellen voor renovatiewerkzaamheden in het Van der Werfpark. Nu de gemeente toch al van plan was om de paden opnieuw te asfalteren wil het college ook de rest van het park, inclusief de padenstructuur, verbeteren. Bij de renovatie wordt ook de wateroverlast in het park aangepakt. (Dichtbij03-09, Sl04-09, HOZ07-09, WW10-09).

2. Minister Melanie Schultz van Haegen krijgt op de Vliet het eerste exemplaar van ‘Romeins Verkeer’. De herdruk van een boek van classicus Cornelis van Tilburg, verbonden aan de Universieit Leiden, gaat over het uitgebreide wegennet van de Romeinen, het intensieve goederenvervoer, de opstoppingen op sommige plaatsen, mogelijke verkeerregels, stadsplattegronden en de typen Romeinse voertuigen. Speciale reden voor die uitreiking aan de minister van infrastructuur is dat haar woning aan de Vliet waarschijnlijke gebouwd is op de Romeinse Limesweg. Resten daarvan - zoals in park Matilo in Roomburg - zijn er niet gevonden. De verbinding Leiden-Den Haag behoort volgens de auteur tot de oudste verbindingen van Nederland. ‘Het Kanaal van Corbulo liep tussen het castellum Matilo in Roomburg en de Cananefaatse hoofdstad Forum Hadriani, later Voorburg. Dus ruwweg 1.000 jaar voordat Leiden en Den Haag bestonden. In de jaren 2006-2009 heeft een groep archeologen het vermoedelijke tracé van de Limesweg ontdekt. Dat was de noordelijke grensweg van het Romeinse Rijk, die langs de toenmalige Oude Rijn liep. In een publicatie van deze archeologen is te zien dat dit vermoedelijke tracé vrijwel exact over het huis van minister Schultz loopt’. Het boek wordt uitgegeven door Primavera Pers. De eerste druk verscheen in 2005 en was uitverkocht. (UL02/09-09, LN10-09).

2. Leiden bungelt samen met Haarlem helemaal onderaan de lijst voor het meeste groen binnen de stedelijke bebouwing. Opgeteld komt de gemeente tot 51,7 vierkante meter per woning. In 2009 was dat nog 42,4. De lijst van 31 grootste gemeenten is opgesteld door wetenschappers van onderzoeksbureau Alterra van de Wageningen Universiteit. De cijfers zijn vergeleken met gegevens uit 2002, 2003 en 2009. Opvallend is volgens de onderzoekers dat de totale hoeveelheid groen in de grotere steden nauwelijks is toegenomen sinds 2009. Voor veel gemeenten is ‘vergroening’ wel een speerpunt van beleid. GroenLinks-raadslid Walter van Peijpe: ‘We hebben er goed aan gedaan de Oostvlietpolder groen te houden’. Hoe betrekkelijk de telling is blijkt volgens hem wanneer Zoeterwoude zou meetellen bij Leiden. ‘Dan scoort Leiden juist heel hoog’. (Dichtbij02-09, Sl04-09, LD03-09).

3. Het Leiden University Centre for the Arts in Society (Lucas) krijgt maximaal 850.000 euro voor het aanstellen van nieuwe promovendi via het Graduate Programme van de NWO. Op de vier terreinen van religie, politiek, recht en technologie gaan jonge wetenschappers bijdragen aan het programma The Arts in Society, dat onderzoekt hoe kunst, literatuur en film een rol spelen in maatschappelijke structuren, ontwikkelingen en debatten van de klassieke oudheid tot heden. (UL03-09).

3. Zorgorganisatie Ipse de Bruggen verlaat in januari 2015 het karakteristieke gebouw aan de Zoeterwoudsesingel 34. Het ‘Sinte Lidwinahuis’ werd in 1935 gebouwd als internaat voor zwakzinnige voogdijmeisjes. Nonnen zwaaiden er de scepter. Nu wonen er nog zo’n dertig jongeren met een lichte verstandelijke beperking van 12 tot 24 jaar in het behandelcentrum. Zestien worden overgeplaatst naar de nabijgelegen Beukershof, die gerenoveerd wordt. De anderen gaan naar Curium-LUMC in Oestgeest. Het pand voldoet niet meer aan de eisen van de tijd, zegt Jenna Baeten. Met de gemeente, Libertas en woningcorporaties wordt gesproken over een nieuwe bestemming voor het pand dat op de gemeentelijke monumentenlijst staat. Volgens directeur vastgoed van Ipse de Bruggen Roeland Brouns is het de bedoeling dat het gebouw wordt verkocht. (LD03-09).

3. Leiden en 24 andere gemeenten vragen staatssecretaris Sharon Dijksma snel om een wettelijk verbod op wilde en exotische dieren in circussen. De brief is een initiatief van de Rotterdamse wethouder Joost Eerdmans. Daarin wijzen ze Dijksma erop dat in 2012 een afspraak in het regeerakkoord is gemaakt over dit verbod. Om circussen met wilde dieren te boycotten is een landelijk wetsvoorstel nodig. Volgens Eerdmans worden deze dieren in circussen ernstig aangetast in hun welzijn. ‘Ze hebben te weinig leefruimte, zitten een groot deel van de dag in transportkooien of staan aan de ketting. Ze kunnen ook veel te weinig lopen’, meent Eerdmans. ‘Flauwekul’, vindt Adri Lammers van de Vereniging Nederlandse Circus Ondernemingen (VNCO). ‘Er is niets mis met het welzijn van dieren. Hiervoor is geen enkel wetenschappelijk bewijs’. De VNCO pleit voor Europese regelgeving, met een strikte handhaving op basis van licenties voor directies en trainers. De zestien Nederlandse circussen die lid zijn van de VNCO hebben nog maar zes wilde dieren: drie zebra’s, een olifant en twee dromedarissen. (RTVW03-09).

3. Bij het Indië-monument worden traditioneel de 26 Leidse militairen herdacht die omkwamen in het voormalig Oost-Indië tijdens de Tweede Wereldoorlog. Stichting Militair Indië Leiden herdenkt hen al jaren bij de voormalige kazerne naast de Morspoort. Legerpredikant Bos houdt een herdenkingsrede. Ook een jongere voert het woord (LN27-08, LD04-09).

3. Met buurtbewoners als toeschouwer opent wethouder Frank de Wit een van de fotoborden rond het project ‘Blik onder Water’. Op de wegenzoutkisten in Havenwijk-Zuid prijken foto’s van de vissen en onderwaterdieren die zich in de grachten bevinden. De Wit prijst initiatiefneemster Aaf Verkade, die zich al jaren inzet voor flora en fauna in de wijk. De tentoonstelling is mede mogelijk gemaakt door een subsidie uit het Lokale Initiatieven Fonds van de gemeente in samenwerking met Duurzaam Leiden. Rondom de tentoonstelling worden nog diverse activiteiten georganiseerd om bewoners te informeren over het leven in de grachten. In september worden twee excursies gegeven langs de kades van Havenwijk-Zuid, waarbij belangstellenden meer kunnen leren over de verschillende vissoorten. (Gem04-09, Dichtbij04-09, LD04-09, HOZ07/28-09, LN10-09, WW10-09).

3. De ondernemingsraad van Rivierduinen is akkoord met de reorganisatie van de afdelingen GGZ Kinderen en Jeugd, Centrum voor Autisme en Kristal. Het betekent dat 140 arbeidsplaatsen worden schrapt per 1 mei 2015. Rivierduinen heeft ongeveer 1.900 arbeidsplaatsen die worden vervuld door ruim 2.500 medewerkers. (LD04-09).

3. Leiden telt op 1 januari 2014 exact 121.613 inwoners. Dat zijn er 1.363 meer dan een jaar eerder. De cijfers staan met vele andere statistische gegevens in de vandaag verschenen folder ‘Kerncijfers Leiden 2014’ van de gemeentelijke afdeling BOA. (LD04-09).

3. De Raad van State stelt Hein Martens van restaurant Dende in het ongelijk in zijn beroepszaak tegen de komst van de koffie- en lunchzaak Anne & Max aan het Gangetje. Tegen elke vergunning die de gemeente verleent voor zogeheten ‘winkelondersteunende horeca’ in de binnenstad komt hij in het geweer. Bij de gemeentelijke commissie voor de bezwaarschriften, de Haagse rechtbank en de Raad van State krijgt hij steeds nul op het rekest. Ook nu vindt de Raad van State dat de gemeente het volste recht heeft om af te wijken van het bestemmingsplan. (LD04-09).

3. Op 63-jarige leeftijd overlijdt Hans Laman. Hij was bestuurder van Markeur Holding bv, de koepel van onder meer de Motorhuis-vestigingen in de regio. (LD06-09, EN06-09).

3. Een 28-jarige Leidenaar wordt in Leidschendam neergeschoten en overlijdt aan dag later aan zijn verwondingen. De politie krijgt de melding dat er zou zijn geschoten op de Gravin Marialaan. Omwonenden zien nog een auto wegrijden. Als de agenten ter plaatse komen is het slachtoffer nog aanspreekbaar. Maar eenmaal in het ziekenhuis bleek zijn toestand erg te zijn verslechterd omdat hij veel bloed had verloren. Volgens vrienden was het slachtoffer met een groepje jongens. Toen hij daar weg liep, werd hij in zijn rug geschoten. ‘Wij begrijpen niet hoe dit kon gebeuren. Hij was een goudeerlijke gozer, vader van twee kinderen en een hele goede vriend’, zegt een van hen. Vrij snel na de schietpartij houdt de politie een 22-jarige Katwijker aan, die zich probeerde te verstoppen in de bosjes. Op 5 september wordt in het politiebureau in Leidschendam een 28-jarige man aangehouden die zich vrijwillig komt melden aan de balie. (Dichtbij04-09, LD05/06-09, Sl05-09, RTVW04/05-09, Sl08-09).

4. De daders van de vijandige overval op het clubgebouw van motorclub Pegasus aan de Voortschoterweg door de rivaliserende motorclub Trailer Trash Travellers op 11 januari 2013 komen pas in januari 2015 voor de rechter, verwacht een van hun advocaten Spong. Deze week hoort de rechter-commissaris een aantal leden van Pegasus en komende worden de verhoren voortgezet. In totaal werden achttien TTT-leden opgepakt wegens bedreiging en afpersing. (LD05-09).

4. Er zijn geen plekken bekend waar de brandweer en andere hulpdiensten niet goed kunnen komen, antwoordt burgemeester Henri Lenferink op vragen van D66-raadslid Eric Krijgsman die zich zorgen maakt over de soms erg smalle straatjes waar de grote brandweerauto’s ook moeten kunnen komen. Directe aanleiding is de brand op 23 augustus in de Molenstraat in Leiden Noord. Volgens de burgemeester was er geen probleem. De aanrijtijd is ruimschoots gehaald en de brandweer kan overal goed bijkomen. Lenferink: ‘De brandweer rukt bij een brand in het centrum altijd vanuit twee kazernes tegelijk uit. Zo wordt voorkomen dat - mocht een brandweerauto zich ergens klem rijden - een brand pas later kan worden bestreden. (Sl04-09).

4. Studentenvereniging Augustinus haalt de meeste nieuwe leden binnen tijdens de El Cidweek. De vereniging verwelkomt 388 nieuwe leden. Minerva, vorig jaar nog de grootste, haalt 373 leden binnen tegenover 393 een jaar geleden. Ook Quintus werft minder leden. Vorig jaar haalde de vereniging 260 leden binnen, dit jaar 235. Voorzitter van Quintus Krista van Rest. ‘Vanwege het nieuwe alcoholbeleid hebben we dit jaar voor het eerst besloten geen 17-jarigen aan te nemen’. SSR voert een ledenstop in. Voorzitter Timo Korstenbroek: ‘Vorig jaar hadden we 230 nieuwe leden, te veel voor ons pand. Daarom was 200 dit jaar het maximum. Dat aantal bereikten we aan het eind van de week. Catena, de kleinste van de vijf grote gezelligheidsverenigingen, boekt: 121 nieuwe leden. Vorig jaar waren dat er 102. (Mare04/11-09, WW24-09).

4. Onder de kop ‘Blauwe zones definitief van de kaart’ reageren buurt- en wijkverenigingen verdeeld op plannen van de gemeente om betaald parkeren in te voeren in grote delen van de stad. (Zie ook 15-07). (LD04-09).

4. Bewoners van de Julianastraat zijn het zat dat hij woonstraat wordt gebruikt als sluiproute in Leiden-Noord. Ze zijn de overlast van auto’s en bromfietsen zat. Dennis Molenaar stelde namens de bewoners een petitie op, die wordt besproken in de raadscommissie leefbaarheid en bereikbaarheid. Het zijstraatje van de Herensingel wordt vooral sinds de komst van de nieuwe wijk Nieuw Leyden vaak gebruikt als sluiproute. Ook de pizzeria op de hoek zorgt voor brommeroverlast. PvdA-fractievoorzitter Gijs Holla neemt het voor Molenaar en zijn buren op. Hij wil zich hard maken voor extra geld voor Leiden Noord. ‘We steken miljoenen in de wijk en nu blijkt dat dit stukje daar net buiten valt’. Holla neemt zijn collega’s binnenkort mee op werkbezoek om de overlast met eigen ogen te zien. (LN03-09, Sl10-09).

4. Yolanthe Sneijder-Cabau is bij V&D in Leiden om haar sieraden van YC Jewels te tonen, die het warenhuis in de collectie heeft opgenomen. Ze gaat na afloop met fans op de foto en deelt handtekeningen uit. (Dichtbij04-09, HOZ07-09).

4. Op de Breestraat zet aannemer Wallaard sinds het eind van de bouwvak meer ploegen in, die langer doorwerken en ook op zaterdag opdraven om in te lopen op de vertragingen. ‘De Breestraat is volgens de planning voor 3 oktober gereed’, schrijft wethouder Robert Strijk in een brief aan de commissie leefbaarheid en bereikbaarheid. ‘Mocht onverhoopt toch vertraging ontstaan, dan wordt de Breestraat tijdelijk dichtgestraat, zodat het 3 oktoberfeest geen moment in gevaar komt’. Volgens Strijk was de aannemer laat met het bestellen van straatstenen en ander materiaal. Ook bleek het zagen van de blauwe stenen voor de strook langs de gevels arbeidsintensiever dan verwacht. Bovendien was het werkvak van tachtig meter onhandig omdat er te weinig manoeuvreerruimte voor materieel was en de veiligheid in het geding was. Er wordt daarom gewerkt in twee vakken van tachtig meter. De uitdeling van haring en wittebrood kan dit jaar gebeuren in een gerestaureerde en voor de horeca ingerichte Waag. Het monument aan de Aalmarkt is op tijd klaar voor dit traditionele gebeuren. (Sl04-09, LD05-09, St17-09, LD29-09, Sl01-10).

4. Instuform Rioolrenovatietechnieken werkt acht weken aan de vernieuwing van de riolering langs de Maresingel en Herensingel. In de bestaande rioolbuizen wordt een nieuwe beschermingslaag aangebracht. Een grote witte flexibele kous met een lengte van 280 meter vormt een beschermlaag aan de binnenkant. Het moet vervanging in de komende vijftig jaar voorkomen. Goedkoper en veel minder overlast voor het verkeer en omwonenden. De kous wordt uitgehard en daarna boort een robot de aansluitingen naar de huizen weer in de herstelde buizen. Tijdelijke stoplichten regelen het verkeer. Alleen de Haarlemmerweg is op de kruising van de Maresingel tijdelijk afgesloten. (LD05-09, Sl10-09, St17-09).

4. Medium Bep Monfils reikt de prijs van de gedichtenwedstrijd over Leiden-Noord uit aan Erik R. van den Berg. Een jury onder voorzitterschap van stadsdichter Jaap Montange koos het gedicht over schilder Floris Verster die vroeger in Groenoord woonde. De wedstrijd werd georganiseerd in verband met de vele veranderingen die de wijk recentelijk onderging. (LD05-09).

4. Prins Constantijn opent het Leiden Centre of Data Science, het virtuele centrum voor onderzoek naar big data van de Universiteit Leiden. Data zijn van groot belang voor diverse wetenschappelijke gebieden: van statistische methoden bij medisch onderzoek naar ziektes tot het analyseren van complexe datasets in de natuurkunde, de sterrenkunde en milieuvraagstukken. Het nieuwe centrum bouwt voort op onderzoek dat al plaatsvindt in Leiden en heeft bijzondere aandacht voor vraagstukken op het gebied van ethiek, privacy, databescherming en vredesvraagstukken. Het LCDS is een initiatief van de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen. Het netwerk verbindt onderzoekers met een interesse en expertise in datawetenschap vanuit alle disciplines van deze faculteit en van de overige faculteiten en het Leids Universitair Centrum (LUMC). Trekkers van het LCDS zijn de hoogleraren Joost Kok, Jaap van den Herik en Jacqueline Meulman, verbonden aan respectievelijk het Leiden Institute for Advanced Computer Science en het Mathematisch Instituut. Voorafgaand geeft Trevor Hastie, hoogleraar Mathematical Sciences aan Stanford University, een lezing over big data. Een van de oprichters is de Leidse hoogleraar recht en computerwetenschap Jaap van den Herik. ‘Alle promotieonderzoeken die sinds 1970 met steekproeven zijn gedaan, zijn binnenkort achterhaald. Bij een zoektocht op internet krijg je binnen zes milliseconden drie op maat gesneden advertenties voorgeschoteld zodat we nu onderzoek kunnen doen met álle gegevens, in plaats van met een steekproef. Meetapparaten die het melkwegstelsel afstruinen halen oneindige hoeveelheden gegevens binnen. Natuurkundigen en sterrenkundigen moeten trucs verzinnen om deze data te kunnen hanteren’. ‘Over een paar jaar hebben we de hele erfelijke structuur van mensen in kaart. Dan weet een arts bijvoorbeeld dat een patiënt binnen drie jaar de ziekte ALS krijgt. Vanuit de Leidse universiteit loopt onder meer een onderzoeken waarbij in het wegdek van de Hollandse Brug in de A6 tussen Amsterdam en Almere 145 sensoren hangen. Die meten onder meer hoe ver de brug doorbuigt. Onderzoeker Arno Knobbe: ‘Hier verzamelen we een heleboel data en laten dan de analytische technieken het werk doen’ Zo hopen ze te achterhalen waaraan je merkt dat de kwaliteit van de brug achteruit gaat’. Er zijn ook plannen om samen te werken met het datacentrum van de Verenigde Naties, om vredesvraagstukken onder de loep te nemen. (UL02/09-09, RTVW02-09, LD03/04-09, LN10-09, Mare11-09).

4. Er komt een nieuwe voetgangers-, fiets- en busroute onder de A44 tussen het Leidse deel van het Bio Science Park en Nieuw Rhijngeest in Oegstgeest ter hoogte van Corpus. Het fietspad vervangt het bestaande pad langs de Plesmanlaan in verband met de reconstructie van het kruispunt Haagsche Scohouwweg en Plesmanlaan. Voordat de aanleg begint, moeten vanwege de verdiepte ligging eerst gasleidingen worden verlegd, deelt wethouder Robert Strijk mee in de raadcommissie ruimtelijke ordening. De provincie betaalt ongeveer de helft, Rijkswaterstaat, Universiteit Leiden en ondernemersvereniging Bio Science Park nemen ook een deel voor hun rekening. (LN10-09).

4. Het Leids theaterseizoen begint met Janine Jansen en Amsterdam Sinfonietta in de Stadsgehoorzaal en Najib Amhali in de Leidse Schouwburg. Beide voorstellingen zijn tot de laatste plaats bezet. Naast vaste ensembles als Amsterdam Sinfonietta en Calefax Rietkwintet is er een nieuwe artist in residence: (forte)pianist Rembrandt Frerichs. Voor het hele gezin zijn er voorstellingen als Woezel & Pip, De Brandweermannen en De sprookjesmusical Klaas Vaak. Kleine producties worden groot: Somedaymyprincewill.com en Herman in een bakje geitenkwark, die vorig jaar in een bomvol Theater Ins Blau stonden, staan dit jaar in de Leidse Schouwburg. Vertrouwde namen zijn onder anderen Herman van Veen, Freek de Jonge, Nationale Toneel, Noord Nederlands Toneel en Micha Wertheim. Ze staan naast nieuwe namen als Abattoir Fermé en naast internationale producties als Knee Deep and The Boy with Tape on his Face. Van Gogh spreekt (met Porgy Franssen als Theo van Gogh), De Partizanen (winnaar van het Leids Cabaret Festival 2013) en Mannen van Mars 2 (het vervolg van Huub Stapel op de hit Mannen komen van Mars) beleven hun première in de Leidse Schouwburg. Nieuw is het Theatercafé. Op vier zondagen tovert Stadspodia Leiden de Aalmarktfoyer van de Stadsgehoorzaal om tot een café. Na afloop van een voorstelling in de Aalmarktzaal kunnen de bezoekers er naborrelen. Joost Prinsen, Theo Nijland, Cordevento en Annemarie Oster & Liesbeth List zijn daarvoor uitgenodigd. Theater Ins Blau aan de Haagweg start het seizoen op 13 september met het programma ’Smaakmakers’: voorproefjes voor het nieuwe seizoen. (Dichtbij26-08, LD04-09, HOZ07-09).

5. De paddenstoel doet het goed in de Leidse Hout. 38 Studenten van de Universiteit Leiden vinden deze week in een half uur tijd 101 soorten. Vorig jaar vond een andere groep studenten er 55, twee jaar geleden 84. ‘Een soort blitzkrieg’, beschrijft evolutiebioloog Menno Schilthuizen de actie. Hij is onderzoeker bij Naturalis en betrokken bij de master evolutie, biodiversiteit en natuurbescherming. Waarschijnlijk groeien er in het park meer soorten zwammen dan 101. ‘Afgaand op het aantal individuele zeldzame gevallen dat we hebben gevonden, kun je verwachten dat er 173 tot 212 soorten groeien’, aldus onderzoeker Jeremy Miller. De gemeente houdt het op 140 soorten. De studenten vinden in totaal 614 exemplaren. Ruim een derde is de Scleroderma areolatum, een bruin-beige exemplaar. Twee jaar geleden vonden de studenten er 840, maar veel minder soorten. (LD05-09).

5. Wilnus Versteijnen (38) is de nieuwe hoofdcoach van rugbyclub Diok. De zoon van een Nederlandse vader en Zuid-Afrikaanse moeder wil één speltype overal in de vereniging introduceren. Meer beweging, meer dynamiek, meer snelheid. Versteijnen werd in Nederland geboren, maar groeide op in Kwazulu Natal, Zuid-Afrika. Een nare schouderblessure dwarsboomde een profcarrière als rugbyer bij The Sharks. Pasgetrouwd kwam hij op zijn 24ste naar Nederland. Hij werkt in het LUMC als anesthesiemedewerker. (LD05-09)

5. Titia van der Eb-Brongersma overhandigt in de tuinzaal van de Hortus Botanicus het eerste exemplaar van haar boek ‘Leidse biologen, jaar 1954’ aan decaan Geert R. de Snoo van de Faculty of Science van de Universiteit Leiden. Het tweede is voor hoogleraar Carel ten Cate van het Instituut Biologie Leiden. Bijna twintig van de 27 studenten uit 1954 zijn aanwezig bij de viering van het 60-jarig jubileum. Vele studenten uit 1954 werden hoogleraar. Een van hen was professor Libbenga. Hoogleraar Wim Vader is speciaal voor de gelegenheid overgevlogen uit Noorwegen. Het boek is een tijdsbeeld over hoe de studententijd er in 1954 uitzag. Met sinaasappelkistjes als meubilair en koude kamers zonder douche. Wim de Wilde werkt op 77-jarige leeftijd nog altijd op de plantenafdeling van Naturalis. (LD06-09).

5. Bewoners van de wijk Pancras-west spreken zich in een buurtenquête uit tegen de komst van een restaurant met buitentap en terrasboot in het voormalige pand van ‘Kaas’ aan de Nieuwe Rijn 27. Wethouder Paul Laudy neemt de resultaten van het onderzoek in ontvangst. De wijkvereniging had de vragenlijst verspreidt onder 200 bewoners en ondernemers. Voorzitter Jaap van Meijgaarden: ‘Daaruit blijkt, dat op een enkeling na, iedereen die reageerde tegen de komst van een restaurant is op die plek. De kwaliteit en leefbaarheid van de wijk gaan door de grote uitbreiding van het aantal restaurants en cafés verloren’. Met het onderzoek wil de wijk de gemeente ook wijzen op de groeiende aanwezigheid van horeca in het centrum. Van Meijgaarden: ‘Eerder spraken het centrummanagement en winkeliersvereniging Hartje Leiden eenzelfde zorg uit. De boodschap is dat de gemeente het eigen onderzoek over de verdringing van winkelruimte door de horeca moet afwachten alvorens het de vergunning verleent. Het afgelopen jaar is er veel horeca in de wijk bijgekomen, ten koste van winkelruimte. Ook staat er veel leeg. De ’loop’ verdwijnt en de winkelgebieden worden losse eilandjes. Zeker nu bekend is dat Beversport en de SNS-bank gaan verhuizen en sluiten. De wethouder zegde toe met collega Robert Strijk alle formulieren te lezen en de enquête te betrekken bij de beslissing over het afwijken van het geldende bestemmingsplan. Bijna drie weken later trekt de eigenaar de aanvraag voor de buitentap in om onbekende redenen na een gesprek met de gemeente. De aanvraag voor de horecavestiging en de terrasboot blijft gehandhaafd. (Dichtbij04-09, LD05/12/27-09, WW10-09).

5. De opbrengst van de vierde editie van de Leidse ladiesrun Midnight Walk is bestemd voor vrouwenopvang Rosa Manus. De vier kilometer lange culturele avondwandeling start op de Beestenmarkt waar De Slechte Band optreedt. Onderweg worden de deelnemers verrast met muziek, dans, poëzie en theater. ‘Dit jaar zijn er zeventien acts’, vertelt Annemarie van der Geer van de organiserende serviceclub Zonta aan de Leede. Zo draagt stadsdichter Jaap Montagne poëzie voor vanaf een balkon, wordt er gedanst in de Hooglandse Kerk en zweven er dames tussen de bomen op de Hooglandse Kerkgracht. De finish is bij de ijsvereniging aan de Dobbedreef in de Stevenshof. (Sl22-08, LD23-08, LN27-08, LD04/06-09, WW10-09).

5. Basketbalclub ZZ Leiden versterkt zich met een tweede Amerikaan, Dylon Cormier. De 22-jarige shooting guard (1,88 meter) is afkomstig van de Loyola University in Maryland. In zijn derde jaar op college was Cormier gemiddeld goed voor 16,1 punten en 4,6 rebounds. Afgelopen seizoen werd ondanks een moyenne van 21,2 punten een teleurstelling doordat hij in februari een hand brak en moest worden geopereerd. Hij sluit op korte termijn aan bij de Leidse selectie, die zich in Frankrijk voorbereidt op de nieuwe competitie. (Dichtbij05-09, LD06-09).

5. De voormalige Meelfabriek is het decor van de eerste aflevering van het zevende seizoen ‘Hollands Next Top Model’. Uit de 700 modellen worden twaalf geschikte meisjes gekozen die de strijd met elkaar aangaan. Ze hebben de kans het te gaan maken in New York. De modellen in de dop moeten overnachten in het industriële complex. (Dichtbij05-09, HOZ07-09).

6. Voetbal op zondag kalft fors af in de Randstad, blijkt uit cijfers van de KNVB. De afgelopen vijf jaar stopten 47 verenigingen met hun eerste elftal op zondag in district West I en II. Het aantal zondagteams daalde tussen 2009 en 2014 in ons land met tien procent. Dat op zaterdag bleef vrijwel gelijk, met een opmerkelijke toename voor dit seizoen dat vandaag begint. Er zijn 49 clubs naast hun zondagtak met prestatief voetbal op zaterdag begonnen, waarbij West I en II er ook uitspringen (32). Er zijn maar drie clubs in de Randstad die tussen 2009 en 2014 ook op zondag zijn gaan voetballen. De KNVB ziet dat de zondag meer en meer als familiedag wordt gezien en de jeugd op zaterdagavond op stap wil. ‘Vooralsnog zien wij dat niet als een bedreiging. Het aantal zondagelftallen overtreft nog ruimschoots het aantal op zaterdag’. (LD06-09).

6. Auto-trom is de naam van een nieuw Leids evenement dat zijn debuut maakt op de Beestenmarkt. Organisator is Jori Noordhoek uit Delft. Vijf lokale autodealers stellen vijftien paradepaardjes in de openlucht tentoon. In Delft trok Auto-trom al eens enkele duizenden mensen Er lopen pitspoezen rond en er zijn ook oldtimers te zien. Noordhoek wil er een jaarlijks terugkerend evenement van maken. (LD28-08, LD08-09).

6. Op 87-jarige leeftijd overlijdt Irene Weterman. Zij was maag-darmspecialist bij het Leids Universitair Medisch centrum. Ze klom op van kraamverzorgster tot medisch specialist. (LD09-10).

6. Het Muziekhuis, gevestigd in een voormalig postkantoor aan de Middelstegracht, bestaat 25 jaar en start een jubileumprogramma, dat bijna vier weken duurt. Met een open dag en twaalf feestconcerten van hoogtepunten uit het muziekverleden. Op 23 september geeft de Amerikaanse zangeres/actrice/model Patricia Vonne, bijgestaan door enkele grootheden uit de Texaanse muziekwereld, een mix van rock, flamenco, blues & ballads. In het verzamelgebouw speelde zich een belangrijk deel van de Leidse popgeschiedenis af. Het complex bestaat uit een grote zaal voor maximaal 300 bezoekers (de Qbus), tien oefenstudio’s, twee grote bars en een studio. In het Muziekhuis oefenen zeven dagen per week tientallen bands. In de studio kunnen albums worden opgenomen en is geschikt voor demo- en pre-producties, commercials en voice-over opnames. Sinds 1988 organiseert QBus meer dan 100 optredens per jaar. Meer dan de helft van het aanbod bestaat uit buitenlandse acts, vooral Amerika en Engeland. (HOZ07-09, WW10-09).

6. De Drie October Vereeniging opent op de Nieuwstraat het servicepunt. De opening wordt opgeluisterd door muziek van de Franciscus Band Leiden. Het begon vijf jaar geleden as experiment in de Breestraat. (LD09-09).

6/7. De jongens van Leiden Atletiek worden in Rotterdam Nederlands clubkampioen bij de A-junioren. De Leidenaren winnen twaalf van de veertien onderdelen en mogen nu deelnemen aan de Europacup voor clubteams. (LD08-09, WW10/17-09).

7. Een 8-jarig Voorschotens meisje wordt het slachtoffer van een levensgevaarlijke actie van drie jongens. Zij speelt onder een flat aan Jan Luykenlaan, waar ze op verjaarsvisite is, op het grasveld. De jongens gooien van driehoog een winkelwagen op haar hoofd. Ze loopt drie diepe sneeën op, waarin vijftien hechtingen moeten, een hersenschudding en kneuzingen in haar nek en rug. In het ziekenhuis komt ze pas bij kennis en moet het voorlopig rustig aan doen. ‘Er lag al een grote televisie op het gras, kapot gegooid. Mijn dochter ging kijken’, zegt de moeder. ‘Ze keek omhoog en zag de jongens staan op de galerij drie hoog. Ze stond er recht onder en deed snel een stap opzij. De jongens deden dat ook en duwden de winkelwagen over de rand. Ze mikten gericht. Mijn meisje heeft een engeltje op haar schouder gehad’. De politie pakt direct twee jongens van 11 en 12 jaar op. Van een derde jongen (10 jaar) is de identiteit bekend. Hij moet later deze week op gesprek. De oudsten zijn na verhoor aangemeld bij Jeugdzorg. Eén van de buren had de spullen buiten laten staan. (Sl08-09, RTVW08-09, Dichtbij08-09, LD09-09).

7. In Het Gebouw aan het Arubapad in De Kooi start een voetbalschool voor peuters en kleuters tussen drie en vijf jaar. Het is een initiatief van de gymleraren Paul van Ark en Matthijs van Ark. Op zondag kan de jeugd wekelijks 45 minuten aan de slag. Daarna kunnen ze lid worden van een voetbalvereniging. De keuze staat de kinderen vrij omdat er geen band is met clubs, zoals in sommige andere steden. Op 13 juli was er een open dag. (LD28-06, HOZ10-08).

8. Een snelle reddingsoperatie redt het leven van vissen in het korte stukje Mare tussen de Maresingel en de Langegracht. Door zuurstofgebrek komen onder andere snoeken zieltogend bovendrijven. Voorzitter Wouter Westerkamp van de Leidse Hengelaarsbond haalt met zijn handen en een schepnet negen snoeken uit het water en laat ze in de singel weer zwemmen. Westerkamp: ‘Ze waren helemaal versuft. Maar ik heb goeie hoop dat ze het redden’. Hij is vol lof over het optreden van de gemeente die meteen een kraanmachine stuurt om de houten balken, die in de overkluizing onder de Langegracht de doorstroming beperken, weg te halen. Ik heb de machinist gevraagd of hij ook een paar bakken water wilde scheppen om snel meer zuurstof in het water te krijgen. En ik heb zelf een pomp in het water gehangen’. Het Hoogheemraadschap neemt watermonsters. ‘Mogelijk heeft het te maken met werkzaamheden aan het riool langs de singels’, suggereert Westerkamp. Maar de gemeente zegt dat dat niet kan: ‘Het rioolwater wordt via de Marnixstraat omgeleid’. (LD09-09).

8. Een 30-jarige man wordt neergestoken bij de Zijlpoort en loopt daarna naar zijn huis in de Munnikenstraat. Hij is in zijn gezicht gestoken en naar het ziekenhuis vervoerd. Later blijken de verwondingen mee te vallen. (Sl08-09, RTVW08-09, WW10-09).

8. De Christen Unie vindt dat de gemeente - in navolging van Amsterdam, Den Haag en Utrecht - uitgeprocedeerde asielzoekers moet opvangen. Het gaat volgens voorzitter Mart Keuning om enkele tientallen personen. (LD08-09)

8. Oud-wethouder Pieter van Woensel wordt parttime directeur van vervoersmaatschappij HTM Beheer BV in Den Haag. Hij is door het Haagse college voor drie jaar benoemd en houdt zich bezig met het beheer van het investeringsfonds van HTM. Van Woensel was wethouder tot maart, maar eerder ook in Den Haag waar hij na een budgetoverschrijding moest aftreden. HTM Beheer is eigenaar van HTM Railinfra BV (rails en remises) en voor 51 procent eigenaar van HTM Personenvervoer NV. De gemeente Den Haag is enig aandeelhouder. HTM Beheer heeft geen personeel. Het investeringsfonds moet het openbaar vervoer in de regio Haaglanden verbeteren. Het is vorig jaar opgericht door Den Haag, de NS en HTM Personenvervoer en wordt tot en met 2016 gevoed met de winsten van het Haagse trambedrijf. In totaal gaat het om investeringen van ruim 65 miljoen euro. (Sl08-09, LD09-09).

8. Moeten bezoekers van een bejaardenhuis ook een parkeerkaartje kopen? En hoe zit dat met kerkgangers of jonge moeders bij scholen en consultatiebureaus? De gemeente heeft nog geen antwoord op alle vragen. Maar dat bijna heel Leiden een betaald parkeersysteem krijgt, is onomkeerbaar. ‘Daar stappen we niet meer vanaf’’, meldt wethouder Robert Strijk tijdens de eerste van vier voorlichtingsavonden in het ROC-gebouw aan het Lammenschanspark. Strijk zegt toe dat een stedelijke bewonersgroep wordt ingesteld, die mede oplossingen moet aandragen als het systeem in werking is . In 2016 wordt betaald parkeren ingevoerd op uithoeken zoals Merenwijk, Stevenhof en Roomburg na. Voor 50 euro met een jaarvergunning of met een kaartje uit de automaat. Strijk erkent dat er gebieden bijzitten waar zich geen problemen voordeden. ‘Het is een vorm van solidariteit’, houdt bij de bewoners voor. Voor Roomburg dreigt het probleem dat bewoners worden gedwongen hun auto in hun eigen wijk neer te zetten maar de nieuwbouwwijk te krap is ingericht. Volgens een woordvoerster van het Van Vollenhovenplein worden hun parkeerplaatsen geregeld gebruikt door Roomburgers, die vervolgens over de Caesarbrug naar huis wandelen. Volgens ambtenaren lost het probleem zich vanzelf op: ‘Roomburg valt buiten het vergunninggebied en bewoners krijgen geen vergunning om in uw wijk te staan’. Volgens de website van de wijkvereniging Roomburg wordt in de smalle straten van de kinderrijke wijk vaak te hard gereden, maar wil de gemeente er geen drempels aanleggen. Ook moest bij basisschool Arcade, een nieuwe in- en uitrijconstructie komen om kinderen te brengen of te halen. Voorjaar 2015 start de gemeente met het plaatsen van de nieuwe parkeerautomaten. Dat worden er minder dan in andere gebieden waar betaald moet worden omdat Leiden de komende jaren ook de overstap maakt naar digitaal parkeren. De nieuwe automaten zijn daar al op voorbereid. Bij digitaal parkeren toetst de parkeerder zijn kenteken in en hoeft er geen kaartje meer achter de ruit worden gelegd. (LD09/11/20-09, Sl11-09).

9. In het bijzijn van koning Willem-Alexander reikt staatssecretaris Sander Dekker de Spinozapremie uit aan vier wetenschappers onder wie twee Leidse archeologe Corinne Hofman en natuurkundige Dirk Bouwmeester. Zij ontvouwen in de Nieuwe Kerk in Den Haag hun plannen voor toekomstig onderzoek. De NWO-premie is de hoogste Nederlandse onderscheiding in de wetenschap en bedraagt 2,5 miljoen euro. Bouwmeester is tevens hoogleraar aan de University of California in Santa Barbara. In Leiden werkt hij met temperaturen vlak boven het absolute nulpunt, in Santa Barbara vindt de fabricage van nanostructuren plaats. Verder werkt hij samen met het LUMC aan een nieuwe DNA-detectietechniek. De natuurkundige zal de premie onder andere inzetten in de samenwerking met de groep die een therapie ontwikkelt voor Duchenne spierdystrofie. Ook wil Bouwmeester onderzoeken hoe kwantummechanica verbonden kan worden met de relativiteitstheorie. Hofman onderzoekt de kolonisatie van het Caribisch gebied vanuit de beleving van de Caribisch-indiaanse bevolking. Zij is een van de trekkers van het internationale project ‘Nexus 1492’ dat met archeologisch onderzoek de Caribische geschiedenis wil herschrijven. De archeologe wijst op de kwetsbaarheden van het Caribische ‘bodemarchief’: natuurgeweld zoals aardbevingen en verkeerd menselijk ingrijpen leiden tot vernietiging van het erfgoed. Daarom is adequaat erfgoedbeheer cruciaal. (UL09-09).

9. Het Rijksmuseum van Oudheden is twee zeldzame beeldjes rijker. Bezoekers kunnen ze vanaf vandaag in de entreehal bekijken. De ene aankoop betreft het oudste beeldje ter wereld met een faraonaam. Farao Ninetjer (ca. 2785-2742 v.Chr.) was een van de eerste koningen van Egypte en is zittend uitgebeeld. Het is dertien centimeter hoog en gemaakt van serpentijn. Naam en titels van de farao staan in hiëroglyfen op zijn troon. Het beeldje maakte tot de jaren vijftig deel uit van een privécollectie in Cairo. In 1960 is het in Londen gekocht door een Nederlandse verzamelaar. Zijn zoon heeft het nu verkocht aan het Leidse museum. Het andere is een beeld van farao Taharka (690-664 v.Chr.), een van de zwarte farao’s uit Soedan. Het grafbeeldje (shabti) van Taharka is 35 centimeter hoog en is van kwartsiet gemaakt. Het is zo’n eeuw geleden gevonden in zijn grafpiramide. De Amerikaanse archeoloog George Andrew Reisner vond een grote hoeveelheid beeldjes en nam er een aantal mee naar Boston. De rest raakte wereldwijd verspreid. De twee beelden kosten samen 150.000 euro. Een bijdrage van de Bank Giro Loterij en een schenking van de vriendenvereniging maakten de aankopen mogelijk. In 2016 krijgen ze een definitieve plek op de te vernieuwen Egyptische afdeling. (LD09-09, RTVW09-09, LN17-09, WW24-09).

9. Vuilnisman Marcel van den Berg en onderhoudsmonteur Memet Sari winnen een belangrijke slag in hun slepende zaak tegen het strafontslag dat zij in 2012 door de gemeente kregen aangezegd. B en W geven hun juridisch verzet op en gaan het duo helpen met het vinden van een nieuwe baan. Onderdeel van de deal is ook dat de twee niet terugkeren bij de gemeente. De betrokken partijen doen geen verdere mededelingen. ‘Omwille van de privacy’, aldus een gemeentewoordvoerder. Het strafontslag deed veel stof opwaaien. De voorvechters wisten verzelfstandiging van de vuilnisdienst na een jarenlange strijd te voorkomen maar werden er een paar weken later uitgekegeld. Formeel omdat ze collega’s bedreigd en geïntimideerd zouden hebben en zouden hebben aangezet tot een valse aangifte van seksuele intimidatie tegen de baas. Informeel deed de ronde dat de gemeente af wilde van de twee omdat hun bemoeizucht in het reorganisatieplan verstoorde. (Gem09-09, LD10-09, Sl10-09, Dichtbij10-09, HOZ14-09, WW17-09).

9. De vijver in het park van Kasteel Oud Poelgeest heeft weer een boogbrug. De bijna zeventig jaar uitgestelde restauratie van de brug uit 1890 is gereed en René Dessing, oud-voorzitter Themajaar historische buitenplaatsen en burgemeester Jan Waaijer verrichten de officiële opening. Het project kende ondanks de lange voorbereiding een aantal tegenslagen. Zo bleek onder het wegdek een nieuwe steunconstructie nodig. Hennie Völker-Dieben, voorzitter van Stichting Erfgoed Oud Poelgeest is blij met het resultaat, waarvoor de provincie en het Prins Bernhard Cultuurfonds ruim een ton op tafel legden. ‘Een deel van het smeedwerk is opnieuw gedaan. Zoals de krullen aan de leuning en de roosjes eronder. We hadden een oude foto van de brug in de sneeuw, waarop het heel goed te zien was’. Meest in het oog springend is het aanzicht van de brug aan weerszijden. Houten voorhangborden suggereren dat er een stenen brug over de kasteelvijver ligt. Die zaten er oorspronkelijk ook op, maar verdwenen volgens Völker-Dieben in 1944 in Leidse of Oegstgeester kachels. Het was een van allereerste constructies van gewapend beton in Nederland. Omroep Max volgde de restauratie en zendt het resultaat in oktober uit in Max Monumentaal. (LD10-09).

9. Bunny Soeters wint de tweejaarlijkse Ars-prijs. De Leidse kunstenares krijgt de onderscheiding voor het portret met de titel ‘Om te janken zo mooi’. De prijs bestaat uit een beeldje, een oorkonde en 1.000 euro en wordt elke twee jaar door het Leidse kunstgenootschap Ars Aemula Naturae toegekend. Er zijn drie genomineerden. Ook Tineke Jacobs en Hans Bos scoren hoog in de ogen van de jury. In totaal hebben 63 Ars-leden werk ingestuurd. Die werken zijn tot 28 september te zien in de galerie aan de Pieterskerkgracht. (LD10-09).

9. In een aantal tweede klassen van het Stedelijk Gymnasium, het Bonaventuracollege en het Driestar College start de JOGG-Leiden Challenge. Een wedstrijd waarbij leerlingen uit het voortgezet onderwijs worden uitgedaagd hun ideeën om gezonder te eten en meer te bewegen vorm te geven. Het bestaat uit drie onderdelen: een voorbereidende gastles, drie masterclasses en de pitch-wedstrijd, een groot en spannend evenement waar alle deelnemende klassen bij elkaar komen. De geselecteerde leerlingen presenteren hun plan aan alle aanwezigen en een jury. (FeedGem09-09, St10-09).

10. Elke Leidse sportclub moet een vertrouwenspersoon hebben waar spelers terecht kunnen met klachten over zaken als misbruik. Ook moet de gemeente clubs aansporen gebruik te maken van de mogelijk om voor vrijwilligers een gratis ‘verklaring omtrent gedrag’ (VOG) aan te vragen. Dat zegt VVD-raadslid Juliette Gilissen in vragen aan B en W. Aanleiding is de affaire bij de Wassenaarse hockeyclub HGC, waar coach Luigi C. jarenlang stiekem filmopnamen maakte van meisjes in de kleedkamer. Het VVD-raadslid wil weten hoeveel sportverenigingen voor vrijwilligers een VOG hebben aangevraagd. (Gem09-09, LD10-09).

10. Babybloom Healthcare krijgt de allereerste bijdrage van het begin dit jaar gestarte Zuid-Hollandse regionale investeringsfonds ’Innovation Quarter’ (IQ). Het in 2009 opgezette Leidse bedrijf krijgt het geld voor de ontwikkeling en verspreiding van de gelijknamige ’supercouveuse’. Burgemeester Henri Lenferink overhandigt de bIjdrage in museum Boerhaave de bedenkers Heleen Willemsen en Jeroen van den Hout. Hun couveuse is voorzien van de nieuwste snufjes, die het voor de te vroeg geboren baby als het medisch personeel een stuk prettiger maakt. Bovendien is de Babybloom als een ontbijttafel over het bed van de moeder te plaatsen zodat zij het kind goed kan zien en aanraken. De couveuse won al enkele bedrijfs- en ontwerpprijzen. Diverse ziekenhuizen hebben de couveuse inmiddels op proef en uit de hele wereld komen aanvragen binnen. ‘Het is zo’n product waarvan mensen direct denken: dat had er toch allang moeten zijn’, aldus Lenferink. Het investeringsfonds is door de provincie, diverse gemeenten en universiteiten opgericht en heeft circa 28 miljoen euro in kas. Daaraan draagt Leiden 1,1 miljoen bij. Volgens IQ-bestuurder Francis Griep-Quint is het fonds is er voor innovatieve bedrijven in alle fasen van ontwikkeling. Voor welk bedrag IQ aandeelhouder is geworden, verklapt zij niet. ‘Als het goed is komt het geld ooit weer terug bijvoorbeeld als het bedrijf wordt verkocht of IQ wordt uitgekocht’. (LD11-09).

10. Brandweer en bewoners van de Kooilaan redden talloze vissen uit het water naast de Ringkade. Begin deze week start aannemer Heijmans met het dempen van de sloot. Het plan was om de waterdieren door de trillingen op te jagen in de richting van de Kooilaan waar ze via een duiker in de sloot langs Bernhardkade terecht zouden komen. Die theorie bleek niet te kloppen omdat de duiker onder de Kooilaan was dichtgeslibd. De politie zoekt uit welke partij aansprakelijk is. (LD11-09).

10. Swaak opent officieel de winkel aan de Pelikaanstraat 22. Ook krijgt het bedrijf een webshop. De elektronicawinkel verhuisde van twee vestigingen op de Haarlemmerstraat naar deze nieuwe plaats, waar al het wit- en bruingoed onder één dak te vinden is. De vestiging in Leiderdorp sluit per 1 november, die in Oegstgeest is al dicht. ‘Het is veel handiger om alles op één plek te hebben’, zegt Pim Uittenboogaard. Hij komt van Audio Video Botermarkt, en is samen met gebroeders Rens en Gert-Jan Palm de eigenaar. Het familiebedrijf bestaat zestig jaar. Palm: ‘We verkopen kwaliteitsmerken als Miele, AEG, Samsung, Loewe en Jura en zijn een gespecialiseerd bedrijf voor witgoed, inbouw, beeld- en geluidapparatuur en verkopen onderdelen. We hebben onze eigen bezorgdienst van monteurs die het witgoed repareren. Uittenbogaard vult enthousiast aan: ‘We zijn met drie echte ondernemers onder één dak gegaan, zodat de klant op alle drie de fronten zo goed mogelijk geholpen wordt. Met 500 m2 winkelruimte hebben we bijna alles op voorraad wat de klant vraagt. Van neustrimmer tot volledige thuisbioscoop. En zelfs koffiebonen, geïmporteerd uit Sicilië’. (HOZ07-09, LD09-09, LN01-10).

10. De gemeente wil meer bouwplekken de komende jaren ‘creatief aankleden’. Zoals moet er een mooi bouwdoek komen rondom het plein waar de parkeergarage Lammermarkt komt. Op 4 oktober beginnen de voorbereidende werkzaamheden en de bouw start op 5 januari 2015, die duurt tot augustus 2016. Kunstenaars die een band met Leiden hebben worden uitgenodigd een ontwerp te maken. Thema is ‘welkom’ en de stadsidentiteit, cultuur en kennis moeten in het ontwerp terugkomen. De winnaar is verantwoordelijk voor het ontwerp, de bedrukken, plaatsen en onderhouden vanaf de bouwstart. Na een eerste selectie van de ontwerpen worden drie kunstenaars uitgenodigd hun ontwerp te presenteren. Een jury kiest de winnaar. (Gem10-09, St10-09, LD11-09, Sl11-09, St17-09).

10. Depressie is in sommige gevallen te voorspellen, ontdekt de Leidse psychologe Anne-Wil Kruijt. Zij promoveert daarop aan de Universiteit Leiden. Kruijt ontwikkelde een vragenlijst die voorgelegd kan worden aan mensen die nog nooit depressief zijn geweest. Aan de hand van de antwoorden kan worden geprognotiseerd dat iemand binnen twee jaar depressief kan worden. ‘Het is nog allemaal theorie. Verder onderzoek is vereist. Ik ga me daar de komende jaren mee bezighouden als postdoc in Oxford’, aldus Kruijt. Ze onderzocht ook de werking van de therapievorm Aandachtsbias Modificatie. Hiermee worden mensen getraind om via computertaken vooral op positieve informatie te letten. Over de mogelijkheid om zo een depressie te voorkomen is zij sceptisch. (LD10-09).

10. Rijkswaterstaat denkt aan extra maatregelen in de nieuwe verdiepte tunnelbak van rijksweg A4 bij Leiden/Leiderdorp na zes ongevallen in de afgelopen twee maanden richting Amsterdam. De files zijn door de verbreding en verdieping van de weg grotendeels verdwenen Een dag eerder botst een auto op een vrachtwagen en slaat over de kop. De bestuurders blijven ongedeerd. Op 5 september raken twee mensen gewond. Het gaat om een tijdelijke situatie met versmalde rijstroken waarbij het verkeer in beide richtingen gebruik maakt van dezelfde tunnelbak. Eind oktober wordt de tweede tunnelbak in gebruik genomen en alle rijstroken verbreed. Eind 2014 is het hele vernieuwde traject tussen Burgerveen en Leiden klaar. Er komt nog een groot geluidscherm bij de meubelboulevard Wooon. (LD11-09).

10. Den Elzen Schoenmode verlaat Leiden na twintig jaar. De schoenenzaak verhuist van de Kopermolen in de Merenwijk naar de Van Diepeningenlaan 108, nabij het Leiderdorpse winkelcentrum Santhorst. (HOZ07-09, LD09-09, WW10-09).

11. D66-leider Alexander Pechtold bezoekt het in april geopende jongerenhospice Xenia. Hij is ambassadeur van het hospice, waar mensen met een levensbedreigende ziekte terecht kunnen. Het is het eerste hospice in ons land dat zich speciaal richt op jongeren tussen 16 en 35 jaar. Hospices voor kinderen en volwassenen bestonden al. Pechtold krijgt een rondleiding en gaat in gesprek met bewoners en begeleiders. Hij woonde en werkte jarenlang in Leiden en raakte zo betrokken bij dit initiatief. Na een rondleiding zegt Pechtold: ‘Ik ben onder de indruk van hoe modern, rustig en eigentijds het hier is’. ik hoop dat dit leidt tot navolging’. (Sl09/11-09, LD16-09).

11. De Haagse rechtbank veroordeelt de 33-jarige Ibrahim B. voor zijn aandeel in de overval op snackbar Plein 10 in de Stevenshof eind juni 2013 tot drie jaar celstraf waarvan een half jaar voorwaardelijk. De Teylinger van Turkse afkomst belandt in mei 2014 in een Nederlandse cel, nadat hij op 13 april in Düsseldorf op het vliegveld is opgepakt na een bezoek aan Turkije. Twee maanden lang houdt hij vol van de overval niks af te weten. Pas in juli geeft hij toe dat hij één van de overvallers is maar vindt zijn rol erin bescheiden. De hoofddader wordt in april veroordeeld tot vier jaar gevangenisstraf. B. zou niet hebben geweten dat die van plan was om een wapen bij de overval te gebruiken. Ook zei hij niet in de gaten te hebben gehad dat de politie naar hem op zoek was, toen hij in september 2013 naar Turkije vertrok. Zijn vriendin vertelt de politie eerder dat hij niet vrijwillig naar Nederland zou komen om niet opgepakt te worden. De vrouw en anderen hebben haar vriend ook herkend op de beelden van de bewakingscamera in Plein 10 die in een opsporingsprogramma worden uitgezonden. De officier van justitie eist twee weken eerder vier jaar gevangenisstraf waarvan een half jaar voorwaardelijk. (LD29-08, LD13-09).

10. Het Leids Universitair Medisch Centrum heeft voor het eerst een eigen cliëntenraad. De raad wordt officieel geïnstalleerd door voorzitter van de raad van bestuur Ferry Breedveld. De raad bestaat uit negen leden die ieder persoonlijk betrokken zijn bij het LUMC als patiënt, mantelzorger of lid van een patiëntenvereniging. Er wordt advies geven over onderwerpen als zorgvernieuwing, kwaliteit en veiligheid en patiëntparticipatie in de zorg. ‘We letten er op dat de resultaten van alle vernieuwingen voor de patiënt merkbaar en meetbaar zijn’, aldus voorzitter Frans Kingma. (LUMC10-09).

10. Het lied ‘La la la Leiden’ van cabaretier Jochem Myjer is ook op een draaiorgel te beluisteren. Het arrangement van draaiorgelman Hiddo van Os beleeft zijn primeur in de Haarlemmerstraat. ‘Even kijken hoe mensen erop reageren', roept hij luidkeels om boven de muziek uit te komen. De eerste reacties zijn positief. Het winkelend publiek herkent de melodie’. Speciaal voor deze première leent Van Os het draaiorgel van de bekende Leidse draaiorgelfamilie Krul. Het antieke muziekinstrument rijdt jaarlijks tijdens de taptoe en de 3 October-optocht voorop. 'Dan worden altijd de nieuwste hits gedraaid. Dus 'La la la Leiden' móest gewoon op dit orgel komen', legt de draaiorgelman uit. Jochem Myjer kan, vanwege zijn tournee, niet aanwezig zijn, maar stuurde een tweet: ‘Waanzinnig’. (RTVW10-09, LD16-09).

10. De Pancrat aan de Middelstegracht houdt op te bestaan, meldt voorzitter Hans Ranselaar van de wijkvereniging Pancras West. Het laatste buurthuis in de binnenstad is eigendom van welzijnsorganisatie Libertas die de huur per 1 januari 2015 heeft opgezegd vanwege bezuinigingen. In de Pancrat was steeds minder sprake van het 'klassieke buurtwerk' voor achterstandgroepen omdat in de wijk steeds minder arbeiders en allochtonen en steeds meer expats en studenten wonen. Vrijwilligers hielden een aantal activiteiten gaande zoals huiswerkbegeleiding, bingo voor ouderen, het wandelcafé of de buurtyoga. De wijkvoorzitter vindt dat elders ruimte gevonden moet worden. Probleem is dat complexen als Huis op de Waard, Meelfabriek en Vrijplaats met verbouwingen te maken hebben of krijgen. En het systeem van gemeentelijke sociale wijkmanagers moet nog van de grond komen. (LD11-09).

11. Bij een ongeval op de voormalige vuilstort aan de De Heyderweg - Nieuwenhuizenweg in Roomburg worden drie personen onwel als zij bezig zijn bij een zeecontainer die dient doet als filter voor grondwater op het terrein. De container vangt water op uit de grondlaag die op de voormalige afvalstort is aangebracht. Als het waterpeil te veel stijgt wordt het tijdelijk opgevangen in de container, waarna het veilig wordt afgevoerd. Een dop was losgeraakt, waardoor water op de grond lekt. Ambulancemedewerkers onderzoeken hun klachten maar ze hoeven niet naar het ziekenhuis. De De Heyderweg is tijdens het onderzoek afgezet. Het weggelekte grondwater wordt door een gespecialiseerd bedrijf bemonsterd, onderzocht op vervuiling en daarna opgeruimd. (RTVW11-09, LD12-09).

11. Het 20-jarig bestaan van studentengezelschap Faust, onderdeel van studentenvereniging Augustinus, schenkt als blijvende herinnering aan de stad een muurgedicht. Wolfgang Keller stelt de muur van zijn woning aan de Veerstraat en Plantage beschikbaar. Samen met Tegen-Beeld, de stichting achter de muurgedichten in Leiden, hebben studenten het rijmwerk uitgezocht en laten aanbrengen. De keuze viel op ‘Natur und Kunst’, een van de bekendere dichtwerken van Goethe. Onder toeziend oog van de Duitse ambassadeur Franz Josef Kremp, locoburgemeester Paul Laudy, rechter magnificus van de Universiteit Leiden en het Goethe instituut wordt het gedicht toegevoegd aan de ruim honderd die al verspreid door de stad op de muren prijken. (LD12-09).

11. De oudste Leidse kringloopwinkel aan de Volmolengracht vreest voor sluiting. De vereniging kan een voorgenomen huurverhoging door de gemeente niet opbrengen en dreigt slachtoffer te worden van landelijke wetgeving en plaatselijke regelgeving dat organisaties, instanties en verenigingen voortaan marktconforme huur en energiekostenmoeten betalen. Anders is er sprake van een verkapte subsidie. ‘We hebben meer dan dertig jaar de eigen broek kunnen ophouden. Maar die verhoging kunnen wij nooit opbrengen’, zegt bestuurslid Sjan Beniers. De vereniging betaalt nu 2.300 euro huur per maand. Een groot deel van de 31 vrijwilligers protesteert bij het stadhuis tegen een verhoging tot ongeveer 4.000 euro ‘Doe ons niet de das om’ staat met blauwe letters op een wit spandoek. Beniers hoopt nog op een waarderingssubsidie. Dat is een omslachtig vestzak-broekzak-systeem, waarvan enkele andere middelgrote gemeenten inmiddels gebruik maken. Volgens wethouder Paul Laudy is er niet veel aan de hand is. De huur van 2.300 lijkt hem al flink marktconform. Ook kringloopwinkel In&Uit aan het Ekterpad in de Merenwijk zit in de problemen. In&Uit bestaat 21 jaar, heeft vijftien vrijwilligers in dienst en vervult ook een sociale functie in de wijk. De vrijwilligersorganisatie kan de nieuwe huurprijs van 1.100 euro per maand, die de gemeente vraagt, niet opbrengen. ’De laatste tijd moeten we er geld op toeleggen. Dit heeft geen nut’, zegt voorzitter Arie van Doorn, die vindt dat Leiden wel erg rigoureus huren en nutskosten rekent. In&Uit kreeg onlangs zelfs een deurwaarder op bezoek, terwijl er een betalingsregeling was getroffen. Van Doorn vraagt zich af waarom een kostbaar pand aan de Middelstegracht voor twee ton cadeau werd gedaan aan onder meer de weggeefwinkel. Volgens hem is dat een verkapte subsidie en oneerlijke concurrentie. Ook zou het gemeente goed uitkomen dat de plaatselijke concurrenten van Het Warenhuis aan de Willem Barentszstraat een slag wordt toegebracht. (LD11/17-09, Sl20-09).

11. Tot en met 8 november wordt de tweede editie van het Internationale Foto Festival gehouden, dat in 2013 ter gelegenheid van het 90-jarig bestaan van de Leidse Amateur Fotografen Vereniging op initiatief van voorzitter Han Gillis en Pierre Luiten werd georganiseerd. Het festival staat open voor fotografen die korter dan vijf jaar geleden zijn afgestudeerd. Een jury kiest het werk van twintig deelnemers die te zien zijn op de Hooglandse Kerkgracht, de Nieuwstraat, het Pieterskerk- en het Stadhuisplein. Daarop komt een digitaal scherm van 15 bij 4 meter waarop de foto’s worden geprojecteerd. Ook een aantal winkels en horecazaken in het centrum werkt mee. Er is een uitwisseling met het festival Photoville in de VS zodat Leidse foto’s ook in New York te zien zijn. (LD26-07).

11. De woning op de hoek van de Parkstraat en de Timorstraat met karakteristieke Jesse-architectuur wordt gesloopt. Buurtbewoner en oud-duoraadslid Bram Pater van Leefbaar Leiden trekt hierover eerder aan de bel. GroenLinks-raadslid Walter van Peijpe vraagt wethouder Paul Laudy om opheldering. Volgens hem sloopt woningbouwvereniging de Sleutels het pand en is verplicht om de nieuwbouw op die plek weer van een torentje te voorzien. Dat is opgenomen in het beeldkwaliteitsplan voor de wijk. (Sl11-09).

11. De gemeente verkoopt panden onder de marktwaarde en loopt daardoor miljoenen mis. Dat komt mede doordat taxatierapporten verouderd zijn of ontbreken. De gemeenteraad wordt onvoldoende op de hoogte gehouden. Het zijn vernietigende conclusies van het onderzoek dat de Rekenkamercommissie presenteert. De gemeente bezit veel panden, complexen en gebouwen. Van een deel daarvan wil de lokale overheid af. In een ander deel moeten de huurders een marktconforme huur gaan betalen. Panden die recent van de hand werden gedaan, wisselden van eigenaar voor gemiddeld zestien procent onder de geschatte marktwaarde volgens de commissie. ’Taxaties van verkochte panden waren vaak van slechte kwaliteit, ontbraken geheel of konden niet eenvoudig uit het archief worden gehaald. Verder ontbreken verkoopdossiers, waardoor niet duidelijk is of er wel voldoende moeite is gedaan de maximale opbrengsten binnen te halen’. De Rekenkamer vindt het positief dat er een verbeterplan ligt, maar van ’helder beleid en een goede administratie’ is nog geen sprake. Twee jaar geleden werd een monumentaal pand aan de Middelweg voor 3,6 ton verkocht, terwijl het naar schatting een miljoen euro waard was. De nieuwe Vrijplaats aan de Middelstegracht ging voor nog geen twee ton van de hand, terwijl de geschatte waarde vijf ton was. ‘Er zijn er nog altijd organisaties, instellingen en verenigingen die gebouwen of complexen voor een te laag bedrag huren, waardoor sprake is van verkapte subsidie. De bevindingen zijn zo ernstig dat de vijfkoppige commissie een vervolgonderzoek aanbeveelt. Van de 194 panden waar het om gaat, is van slechts de helft de exacte waarde bekend. Die vertegenwoordigen een waarde van 210 miljoen euro. De afgelopen jaren zijn 28 gemeentelijke panden verkocht. Van twintig was de waarde bekend, van de overige acht niet. De commissie ontdekt vijf gebouwtjes waarvan de gemeente niet eens wist dat ze die bezat. De VVD wil vooral naar de toekomst kijken, terwijl Leefbaar Leiden (LL) schreeuwt om rigoureus ingrijpen. Voorman Daan Sloos: ’Het is en blijft een enorme puinhoop. We krijgen dezelfde oplossingen aangedragen als in 2009 en daar is de afgelopen vijf jaar blijkbaar zo goed als niets mee gedaan’. Moniek van Sandick (CDA) spreekt van een ’onthutsend beeld’. Ook GroenLinks is geschokt. Walter van Peijpe: ‘Het is allemaal niet fraai te noemen’. D66 en de PvdA wachten tot de zaak in de raad wordt besproken. Harbert van der Kaap van de Partij voor de Dieren: ‘Het lijkt wel de boekhouding van een dorpje in Moldavië, waar alles op schoenendozen en bierviltjes is opgeschreven’. (Sl11-09, LD12/17/20-09).

12. De rector en conrector van het Marecollege hebben de schijn van belangenverstrengeling op zich geladen door twee woonhuizen te laten ontwerpen door de architect die ook hun school heeft getekend. Dit gebeurde een aantal jaar geleden, maar komt nu naar buiten na kritische opmerkingen van docenten. Het bestuur van de overkoepelende stichting Vrije Scholen Zuidwest Nederland zegt dat er niets is misgegaan. Volgens bestuurder Artho Jansen wist de gemeente ervan. Het Marecollege betrok voorjaar 2013 een nieuw pand aan de Sumatrastraat. Architect 24H toverde een saaie blokkendoos, waarin eerder het Da Vinci College zat, om in een eyecatcher met een ronde gevel van staal. Rector Bart van Dam en conrector Marian Visser: ‘Toen wij werden ingeloot voor twee bouwkavels in Nieuw Leyden hebben wij hen gevraagd of ze ook huizen deden’, aldus Van Dam. Het ontwerp van de huizen was in 2009 klaar. Op dat moment was Jansen nog geen bestuurder. In 2010 hield de bouwcommissie van de school een Europese, openbare aanbesteding voor een architect. Jansen zegt geen enkele reden te hebben om aan te nemen dat Van Dam en Visser bij de bouw van hun huis een deal sloten met de architect. ‘Als lid van de bouwcommissie heb ik er op gelet of ze probeerden te sturen. Daar hebben ze geen blijk van gegeven’. Uiteindelijk kwam 24H als beste architect uit de bus. In 2011, het jaar waarin de woonhuizen werden opgeleverd, leverde 24H het ontwerp voor de school in. Die ging vorig jaar open. Volgens rector Van Dam staan de zaken los van elkaar. Wethouder Frank de Wit zou, als hij ervan op de hoogte was geweest, het niet goed gevonden hebben. Tot vorige week wist hij niet van deze zaak, zegt hij. ‘Terugkijkend verdient deze samenloop geen schoonheidsprijs’, aldus De Wit. Volgens het Marecollege had de wethouder het kunnen weten. ‘De rector heeft er een keer een opmerking over gemaakt in een vergadering’, aldus Artho Jansen. De kosten voor de school, die vorig jaar werd geopend, bedroegen 5,5 miljoen euro. Meerkosten zouden voor rekening komen van de school. Of die er waren, is niet bekend. Verder gaf de gemeente 450.000 euro uit aan begeleiding door ambtenaren, onderzoeken en sloop van een noodlokaal. Wethouder De Wit is niet van plan te laten onderzoeken of de twee persoonlijk voordeel hebben gehad. (LD12/16-09).

12. ZZ Leiden wil op hoger niveau gaan basketballen. Nu is dat lastig, omdat de Vijf Meihal niet voldoet aan de eisen voor topsport: ‘Door de beperkingen van de hal kunnen wij in Europa alleen meedoen op het onderste niveau’ aldus voorzitter Marcel Verburg. Ook wethouder Frank de Wit erkent dat het gebouw niet is gemaakt voor topsport: ‘Als het de club lukt om zelf een grote hal te creëren zou dat gaaf zijn voor de stad’. Het nieuwe gebouw zal niet alleen voor basketbal worden gebruikt. ‘Een topsporthal zou ik link vinden, maar een evenementencentrum midden in de stad gaat wel draaien’ aldus Verburg. Het centrum zou in de buurt van station Leiden Centraal moeten komen. (Sl12-09)

12. Gedeputeerde Ingrid de Bondt en lokale politici maken een rondritje langs de route van de eerste R-net busdienst 400 tussen Leiden en Zoeterwoude. Ze geven daarmee het startsein voor de verbouwing van haltes langs het traject. De lijn rijdt straks van station Leiden Centraal naar Zoetermeer en vervangt de huidige buslijn 365. Bij de haltes komen zonnepalen en oplaadpunten voor elektrische fietsen. (LD06-09, RTVW15-09).

12. De Leidse band Velvet Sky presenteert in Qbus het eerste album. (Mare11-09).

12. Zo'n twintig Leidse horecaondernemers, onder wie de uitbaters van De Uyl van Hoogland, Respons en Lazarus sturen een open brief aan B en W over de viering van Leidens Ontzet. Volgens de ondernemers wordt het steeds moeilijker om iets te organiseren tijdens de festiviteiten. ‘Hoge kosten en regeldruk zijn hier debet aan, maar ook de oneerlijke concurrentie van onder andere avondwinkels, de leeftijdsverhoging op alcoholconsumptie en de al jaren slinkende marges. Wij moeten ons aan tientallen regels en vergunningen houden’, aldus de ondernemers. Ander voorbeeld: horeca langs de taptoeroute moet sluiten, maar andere alcoholverkopende zaken mogen open blijven. ‘We merken nu al dat diverse ondernemers alleen nog hun deuren openen en verder niets meer organiseren. Dit willen we als Leidse horeca voorkomen’. Daarom is de actie 'Free Oktober' bedacht. In diverse cafés worden tijdens Leidens Ontzet, T-shirts met dat opschrift gedragen door personeel en eigenaars. Harold Fleurke, eigenaar van café Schommelen aan de Lokhorststraat, organiseerde de afgelopen vijf jaar een pleinfeest op Het Gerecht, maar dreigt dat aanvankelijk te schrappen. Later komt hij er op terug. Tot tevredenheid van de Drie October Vereeniging. De gemeente komt de horeca geen centimeter tegemoet. De lijst van benodigde vergunningen wordt niet kleiner, aan de drankverkoop door supermarkten wordt niets gedaan en de controles op brandveiligheid en het opruimen van rommel blijven streng. ‘Wij vinden het eerlijk gezegd heel normaal om dit aan de horecaondernemers te vragen’, staat in een brief van burgemeester Henri Lenferink en wethouder Robert Strijk. De strengere regels en voorschriften gelden al vijf jaar. De lokale cafébazen worden uitgenodigd voor een gesprek en uitgedaagd om regels te noemen die overbodig zijn. (Dichtbij15-09, WW17-09, LD18/25/26-09, RTVW23-09).

12. Op 73-jarige leeftijd overlijdt Siem van Iterson. Hij was studentendecaan van de Universiteit Leiden, drager van het Nieuw-Guineaherinneringskruis en was lid van de orde van Oranje-Nassau.

12. Tijdens het golftoernooi KLM Open in Zandvoort wordt de Mooiste Bar van Nederland bekendgemaakt. De bar van restaurant op de twaalfde verdieping van het Level-gebouw nabij station Leiden Centraal doet een gooi naar de prijzen bij de verkiezing die wordt georganiseerd door horecamagazine Entree. De Level-bar, ontworpen door de Antwerpse architectencombinatie XCQ, valt buiten de prijzen. Izakaya in Amsterdam en De Douairière in Boxmeer gaan naar huis met respectievelijk de jury- en publieksprijs. (LD25-07, website Entree12-09).

12. Museum Boerhaave opent een expositie van niet eerder getoond werk van fotograaf Ed van der Elsken. Het betreft ruim 100 originele afdrukken die hij in de jaren 80 maakte in het befaamde natuurkundig laboratorium van Philips in Eindhoven. De foto’s waren nooit eerder buiten Philips te zien. Ze geven een kijkje in de wereld van eigenzinnige onderzoekers op zoek naar nieuwe technieken. Van der Elsken maakte de foto’s in opdracht van het zogeheten NatLab. (Dichtbij17-07, LD18-07, WW30-07,, LN17-09).

12. Wethouder Paul Laudy neemt in de Tempelzaal van het Rijksmuseum van Oudheden het eerste exemplaar in ontvangst van het nieuwe boek ‘Tastbaar geheugen’ uit handen van Voorzitter Rens Heruer van de Historische Vereniging Oud Leiden. Het werk staat stil bij 150 jaar zorg voor Leidse monumenten. Van Vrouwekerk en Stationsgebied tot stadhuis en wevershuisjes. Sinds 1961 is de zorg voor monumenten opgenomen in de Monumentenwet. Het boek is opgedragen aan de man die ervoor zorgde dat de binnenstad als een van de beste behouden bleef: wethouder Cees Waal (1943-2011). In de jaren 1974-1984 werd de binnenstad tot beschermd stadgezicht benoemd en werd de gemeentelijke monumentenlijst nieuw leven ingeblazen. Ook werden veel achterstallige restauraties uitgevoerd. Het boek staat vol artikelen, schetsen, kaarten en foto's
van monumenten. Een flink aantal daarvan is geopend tijdens de Open Monumentendagen. ‘Tastbaar Geheugen’ kost €19,50. (LD13-09, Sl15-09).

13. In de Marekerk aan de Lange Mare wordt een kistorgel van firma Klop in gebruik genomen met een speciaal concert door diverse organisten. Verder werken het Brederode Consort en kerkkoor Mare Vocale mee. (LN03-09, LD08-09, WW24-09).

13. Kleine ondernemers in het Haagwegkwartier hebben het moeilijk sinds het ROC verdween en de wijk is gerenoveerd. De tweelingbroers Jack en Dick Verboon van gelijknamige delicatessenwinkel in de Borgerstraat hebben het laatste jaar flink moeten bezuinigen. ‘Onze winkel stond rond twaalf uur altijd vol met ROC-leerlingen. Ook de renovatie van de wijk en de sloop van huizenblokken heeft ons geld gekost. Een groot deel van onze vaste klantenkring moest verhuizen’. De winkel bestaat al 97 jaar op dezelfde plek. ‘De mensen in de nieuwe huizen zijn veelal tweeverdieners, die niet zo snel overdag bij ons boodschappen doen’. Om het hoofd boven water te houden is de zaak uitgebreid met een broodjesservice voor bejaardentehuizen en bedrijven. Ook de eigenaar van een Turks supermarktje aan de Willem Klooslaan ziet sinds een paar jaar zijn klandizie slinken. ‘Sinds het ROC weg is, heb ik zeker vijftig procent minder klanten’. Daarnaast wordt de concurrentie van Digros en Albert Heijn steeds groter. (LD13-09)

13. De kans bestaat dat in 20215 drie Leidse musea tegelijk sluiten. Museum De Lakenhal staat voor een grote verbouwing, Naturalis sloopt en pleegt nieuwbouw en ook het Rijksmuseum van Oudheden gaat op de schop. Minke Schat van De Lakenhal: ‘We moeten dat zien te voorkomen. Helaas zijn alle plannen nog niet in detail bekend’. De Lakenhal presenteert eind oktober of begin november het definitieve ontwerp. De originele Laeken-Halle uit 1640 en de daarachter gelegen schilderijenzalen worden gerestaureerd. Tegelijkertijd wordt het museum flink uitgebreid. ‘Van medio 2015 tot najaar 2017 zijn we dicht’, meldt Schat. ‘We heropenen met een tentoonstelling over 100 jaar De Stijl. In die tussentijd komt er een grote tentoonstelling samen met Museum Volkenkunde en de Universiteit Leiden in de Meelfabriek. Natuurhistorisch museum Naturalis voegt aan het bestaande gebouw een flink stuk nieuwbouw toe. ‘De verwachting is dat Naturalis medio 2016 de deuren sluit en eind 2017 weer open gaat’, zegt Lidewij van Valkenhoef. Het monumentale Pesthuis wordt afgestoten en de loopbrug wordt gesloopt. Wel komt in het Pesthuis een grote tentoonstelling over dino's. Van het Rijksmuseum van Oudheden moet in 2015 de brandveiligheid en de beveiliging worden verbeterd en wordt vanwege geluid en trillingen een deel van het gebouw ontruimd’, meldt woordvoerster Selkit Verberk. ‘De Griekse afdeling wordt verplaatst en vernieuwd en leidt tot een tijdelijke sluiting tot eind 2015. Dat gebeurt na de afloop van de tentoonstellingen ‘Carthago’ en ‘IJstijd’ in mei 2015. Het museum zoekt nog naar een tijdelijk pand in de binnenstad voor lezingen en kleine exposities. (LD13-09).

13. Ter gelegenheid van het 20-jarig bestaan van de Kunstroute wordt het tekenfestival The Big Draw gehouden. Tot 28 september zijn er in de binnenstad meer dan honderd tekenactiviteiten. Het idee komt uit Londen waar het in 2000 voor het eerst werd georganiseerd. Daarna volgden steden als Berlijn, Barcelona en Los Angeles. Het idee is om zo veel mogelijk mensen aan het tekenen te krijgen, zeggen de organisatoren Resi van der Ploeg en Mirjam Sierat. Behalve potlood kunnen ook materialen als houtskool, krijt, draad of henna worden gebruikt. De officiële opening is op het Stationsplein waarvoor een twee meter lang potlood per trein arriveert vanuit Nijmegen. Theatergezelschap Levend Lijf gebruikt het potlood om een tekening van een steltloper tot leven te wekken. De steltloper gaat naar museum De Lakenhal om de aandacht te vestigen op de tekening die kunstenaar Michel van Dam daar op de ramen maakt. Hij maakte een kleurrijk ontwerp, dat tien grote ramen beslaat. Op het Stadhuisplein wordt vervolgens de festivalkrant gepresenteerd. Het Leidsch Dagblad publiceert elke dag een tekening, die gemaakt wordt in het kader van de Teken Challenge. Stadsbussen worden ook met tekeningen opgefleurd. De jury roept bij de volwassenen Fransje Barnard tot winnaar uit. Zij tekende onder meer de Nacht van Kunst en Kennis in de Leidse Hortus. Coco van Peijpe wint bij de kinderen. Het potlood wordt doorgegeven aan Eindhoven. (Zie ook 28-09). (LD12-07, LD11/15/29-09, Mare11-09, Dichtbij15-09, WW17-09, LN17-09).

13. Twee Nederlandse tropenartsen, die in Sierra Leone in aanraking kwamen met besmette personen, hebben mogelijk de dodelijke ziekte ebola opgelopen en worden naar Nederland overgebracht. Ze arriveren een dag later in Leiden en blijven 24 uur ter observatie in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Nick Zwinkels (31) en Erdi Huizenga (39) worden uit voorzorg streng in de gaten gehouden. Als ze in orde zijn, mogen ze vertrekken, aldus het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Twee keer per dag moeten ze hun temperatuur meten en controleren of ze verschijnselen hebben als koorts, hoofdpijn en spierpijn. Dan moet het duo, dat voor de stichting Lion Heart Foundation werkt, alsnog in isolatie. Op 15 september verlaten ze ‘in goede gezondheid’ het LUMC. De twee gaan naar een verblijfplaats waar zij op eigen initiatief langer in quarantaine blijven. De GGD in de regio houdt ze in de tussentijd in de gaten. (Zie ook 21 en 29-09). (RTVW12/13/15-09, LD12/13/15/17-09, Dichtbij15-09).

13. Roeicoach Jan Klerks (65) krijgt een koninklijke onderscheiding opgespeld door commissaris van de koning in Zuid-Holland Jaap Smit bij de viering van het 100-jarige bestaan van roeivereniging Die Leythe. Klerks wordt benoemd tot ridder in de orde van Oranje Nassau. Smit roemde zijn voormalige fysiotherapeut - een vak dat Klerks 40 jaar uitoefende - om zijn grote verdiensten voor de roeisport. Als bondscoach was hij nauw betrokken bij grote successen, zoals het Olympisch goud voor Nico Rienks en Ronald Florijn in Seoul in 1988. Als roeier, bestuurslid en coach is hij al meer dan 50 jaar actief voor Die Leythe. Ook bij Nereus in Amsterdam verrichtte hij belangeloos vele werkzaamheden op roeigebied. Klerks werd eerder dit jaar al erelid van de KNRB. ’Over twee weken loopt mijn contract bij de bond na 25 jaar af en ik ben ik officieel met pensioen. Het WK op de Bosbaan, twee weken terug, was mijn laatste optreden als bondscoach Maar de kans is groot dat ik binnenkort weer actief ben bij Die Leythe of een andere vereniging die van mijn expertise gebruik wil maken. Gewoon als vrijwilliger, zoals ik het jaren heb gedaan’. De gebouwen van Die Leythe en de oever van het Galgewater zijn omgebouwd tot feestterrein. Er is een reünie voor oud-leden en gelegenheid om in de boot te stappen met oud-ploeggenoten en herinneringen op te halen aan behaalde successen. Tijdens de receptie spreekt onder meer burgemeester Henri Lenferink Wedstrijdroeiers die dit jaar internationale successen hebben behaald - onder andere de zilveren junioren Holland Acht van het WK-junioren in Hamburg – worden gehuldigd. Bovendien is er een veiling ten bate van jongerenhospice Xenia met Pieter-Gerrit Binkhorst van veilinghuis Onder de Boompjes. (Persber. Die Leijthe12-09, RTVW13-09, LD15-09, WW17-09).

13/14. De 27ste editie van de Open Monumentendagen hebben dit jaar als thema ‘Op Reis’. 35 Leidse monumenten heten de bezoekers welkom op hun ontdekkingstocht door Leiden. Van pleisterplaatsen als het Heerenlogement tot stadspoorten en van veerhuis tot Pieterskerk, de plek waar ooit de Pilgrim Fathers begonnen aan hun reis naar Amerika. Het aanbod van het grootste erfgoedevenement van Leiden biedt een staalkaart aan monumenten. Ook de invloeden van het reizen in de architectuur als het exotisme komen aan bod. Niet voor niets is In den Vergulden Turk dit jaar het ‘gezicht’ van de Open Monumentendagen. In het recent gerestaureerde pand aan de Breestraat, nu onderdeel van V&D, woonden ooit de steenrijke gebroeders La Pla, lakenhandelaren uit de Gouden Eeuw die hun fortuin opbouwden in Turkije en het Midden-Oosten. Stukken muur en balken wijzen op wat ooit de inloop- en achterkamer van dit royale stadspaleisje waren. In de kelder staat nog een originele 17de eeuwse kluis. Begin 20ste eeuw was een gerenommeerd restaurant waar Gustav Mahler en Sigmund Freud tijdens een vier uur durend diner Mahler’s huwelijksproblemen bespraken. De twee havens van Leiden vormen belangrijke kernen van het programma; zo is de voormalige Kweekschool voor de Zeevaart aan het Galgewater te bezoeken en zijn aan dit water ook diverse historische schepen te bezichtigen. De bruggen worden bediend door brugwachters. Een unieke kans is er om het pas gerestaureerde huis Rhijnhof te bezoeken. Bijzonder is het enige monument dat zelf op reis ging; de Taffeh tempel in het Rijksmuseum van Oudheden. De bezoekers zelf kunnen ook op reis; een veerdienst zorgt voor een verbinding van de opengestelde monumenten en havens en maakt tevens uitstapjes naar Rhijnhof en omliggende gemeenten. De ouderwetse jaagpadenverbindingen tussen Oegstgeest, Leiderdorp en Warmond vormden de inspiratie voor deze samenwerking. Op 4 september is het eerste exemplaar van de programmagids uitgereikt aan wethouder Robert Strijk in een van de opengestelde monumenten: Het Haagsche Schouw. Vanaf het Stadhuis vertrekt Robert Strijk per boot naar het Haagsche Schouw. Bij hem aan boord zijn Koen Brakenhoff, voorzitter van de Open Monumentendagen en enkele historische reizigers. Eenmaal aangekomen worden de koffers geopend waarin de eerste exemplaren zitten van de Nederlandse en Engelse versie van programmagids. De brochure is op diverse locaties gratis op te halen of te downloaden. De Kidsgids wordt verspreid via basisscholen en is op beide dagen verkrijgbaar bij het in het Stadshuis. Ruim 14.000 bezoeken nemen 43.000 maal een kijkje bij een van de monumenten. Evenals vorig jaar is de Hortus Botanicus het drukst bezocht: ruim 4.500. Ook de Pieterskerk is een groot succes: bijna 3.300 bezoeken. De voormalige dansschool van Alphenaar trekt ruim 2.500 bezoekers en velen staan in de rij om het pas gerestaureerde privé bewoonde Huize Rhijnhof te bewonderen. Nevenactiviteiten als de 35 inloopconcerten waar meer dan 450 koorzangers zingen, trekken grote publieke belangstelling. In totaal zijn meer dan 200 vrijwilligers actief. (LD12-07, Dichtbij05/09/15-09, HOZ07-09, LN03/10/17-09, WW10/17-09, Sl11-09, HOZ14/21-09, LD15-09).

13/14. Dansschool Alphenaar zat meer dan een halve eeuw aan het Steenschuur 15. Dit weekeinde kan er voor het laatst een dansje worden gemaakt. Het pand is gebouwd aan het eind van de 16de of het begin van de 17de eeuw en had een voor- en achterhuis. De pui werd 100 jaar geleden aangepast in neorenaissance-stijl. In 1958 werd het achterhuis afgebroken en vervangen door een grote danszaal. Sindsdien leerden generaties Leidenaars hier de tango, foxtrot en Weense wals dansen. In 2011 viel het doek voor dansschool toen het echtpaar Hennie en Sjaak Alpenhaar er mee stopten. Het pand wordt gerestaureerd en is nu eenmalig toegankelijk in het kader van de Open Monumentendagen. Dat geldt ook van het regulateurgebouw (1902) en de watergasfabriek (1905) van de voormalige gasfabriek aan de Maresingel. Het staat voor het eerst op het programma. Het hele gebied rond de fabriek wordt de komende jaren omgevormd tot onderdeel van het Singelpark met plannen voor een jeugdhostel, een jongeren- én ouderencentrum en een ‘groenfabriek’ vol kassen. (LD11/15-09, EN11-09).

14. Enkele duizenden mensen bezoeken de vijfde editie van het Kunst in de Stal Festival in de Merenwijk. Rondom de kinderboerderij nemen kinderen deel aan workshops, struinen bezoekers rond op de markt met creatieve producten en lekkers van de boerderij. Het pasgeboren ezeltje trekt ook veel bekijks evenals het terras bij Muziek in de Wei met Leidse bands als Remon Beeftink en Vacuous Me. Theatergroep Geurend Hooi, dat bestaat uit Merenwijkbewoners en jaren geleden speciaal voor het festival werd opgericht, treden op. (Dichtbij15-09, WW17-09).

14. De Leidse Amateur Fotografen Vereniging (LAFV) houdt deze zomer een fotowedstrijd met als thema ‘Vang het Geluk’. De expositie van de ingezonden foto’s wordt geopend door Koen Hauser, Leids beeldend kunstenaar en Fotograaf des Vaderlands 2014. De jury bestaat uit Annemarie Spilker, Hilde Goossens en Frits Falkenhagen). (Dichtbij03-08, WW20-08, LN03/10-09, HOZ07-09 ).

14. ‘Als je in Leiden je fiets moet missen, ga dan vissen!’ is het motto van de Fietsersbond op de Autovrije Dag. Volgens de Fietsersbond een prima gelegenheid om in de grachten te vissen naar gestolen fietsen. Al te onfrisse exemplaren worden teruggegooid, maar fietsen die nog in redelijke staat verkeren, worden samen met de trotse fietsvisser gefotografeerd en op het twitteraccount Fietsvissen gezet. Kinderen vissen naar kleinere exemplaren. De fietsviskraam staat op de Botermarkt. Een fietsendief demonstreert waarom fietsen met bepaalde sloten toch gestolen kunnen worden. Verder zijn er een Lekker & Groenmarkt, fietsevenementen als vertical biking, een BMX-show, een duurzame mobiliteitsmarkt en op de Breestraat maken kinderen het grootste kunstwerk van Leiden. Ook treden diverse groepen op. En er kan gevaren worden met fluisterstille, elektrische bootjes (LD09-09, RTVW08/13-09, LN10-09, HOZ14-09, WW17-09).

15. De bouw van de Leidse studentencampus Yours vordert gestaag. De eerste woningen worden eind januari 2015 opgeleverd, als de planning klopt. Op de plek waar het oude ROC-gebouw en Da Vinci Lammenschans stonden, worden in totaal 1.900 studentenkamers en 200 starterswoningen, verdeeld over vijf blokken, uit de grond gestampt. Twee gebouwen staan in de steigers. Een met zeventien verdiepingen, de ander is langwerpig en loopt evenwijdig aan de Kanaalweg. ‘In het hoge gebouw kunnen straks 583 studenten wonen’, zegt Bart van Gils, verkoper van aannemer Vorm Ontwikkeling. Studenten krijgen er een eigen badkamer en kookruimte. Het tweede gebouw omvat 117 eenheden voor starters en studenten. Zestig huurwoningen en 57 koopwoningen, die allemaal al verkocht zijn. Dit blok wordt opgeleverd in april 2015. Volgende week wordt begonnen met het volgende gebouw met 91 studentenkamers. Als ook dat klaar is, start de bouw van de laatste twee panden. ‘We werken dus in een soort rondje’, verduidelijkt Van Gils. (LD15-09).
15. Het Leidse farmaceutische bedrijf Crucell versnelt de ontwikkeling van een vaccin tegen ebola. Crucell werkt daarbij samen met het Deense bedrijf Bavarian Nordic. De eerste testen op mensen zijn begin 2015 voorzien. Nu ebola zich steeds sneller verspreidt in Afrikaanse landen nam wereldgezondheidsorganisatie WHO onlangs al het besluit om experimentele medicijnen nu al toe te staan. Het vaccin waar Crucell al jaren aan werkt moet bescherming bieden tegen ebola en de ziekte marburg. Het middel van Bavarian doodt de eventueel aanwezige ebola. Met een tussenpoos worden de vaccins toegediend. Beide vaccins zijn gebaseerd op medicijnen die op veel mensen zijn getest. Crucell is sterk in vaccins tegen griep, die van Bavarian tegen pokken. Een tweede voordeel is dat beide bedrijven snel kunnen produceren. De ontwikkeling wordt financieel mogelijk gemaakt door het Amerikaanse gezondheidsinstituut NIH. (LD16-09).
15. Twee mannen, die een bovenwoning overvallen aan de Ter Haarkade zijn uit op de inhoud van de kluis. Bij de gewapende overval is volgens de buren veel geweld gebruikt. De 37-jarige bewoner en zijn 63-jarige vader ontsnappen via de bouwsteiger, die wegens renovatie aan de achterzijde is neergezet. De overvallers knevelen de vader en krijgt een wapen op zijn hoofd gericht en moet op de grond liggen. Als hij overeind probeert te komen, krijgt hij trappen. Buren maken zich zorgen over de bouwsteigers, die ook aan de voorkant van het huizenrijtje staan. De bewoners hebben geen zicht op wie er voor de deur staat. Ze worden ongeveer drie kwartier gegijzeld door twee personen, vermoedelijk van Antilliaanse afkomst. Het is nog onbekend wat de aanleiding was en of er iets is buitgemaakt. (LD16/17-09, Sl16-09, RTVW16-09).

15. Syntrus Achmea heeft Van Wijnen Projectontwikkeling West als nieuwe partner voor de realisering van het Rijnsburgerblok, de nieuwbouwlocatie tegenover station Leiden Centraal. Ze sluiten een overeenkomst op hoofdlijnen. Kort na de gemeenteraadsverkiezingen bleek dat OVG en Syntrus niet verder wilden met elkaar. Van Wijnen krijgt van de gemeente het exclusieve recht om het bouwplan van Neutelings Riedijk architecten verder uit te werken. Syntrus Achmea Real Estate & Finance blijft de beoogd belegger van de woningen in het bouwplan. Volgens planning wordt eind 2014 het ontwerpbestemmingsplan vrijgegeven voor inspraak en dient Van Wijnen een aanvraag voor een omgevingsvergunning in. De bouwstart is begin 2016 gepland. Het Rijnsburgerblok bestaat straks uit een onderbouw met commerciële ruimten, kantoren en een parkeergarage. Daaronder komt een openbare fietsenstalling met circa 5.000 plaatsen. Bovenop de onderbouw komen twee woontorens en een kantoortoren. Van Wijnen heeft tot de jaarwisseling om een definitief akkoord te geven. Partijen hebben afgesproken dat 75 procent van de ruimtes al verhuurd moeten zijn voordat de bouw kan en mag beginnen. De inmiddels opgelopen vertraging wordt op een ton becijferd. (Sl15-09, Dichtbij15-09, FeedGem15-09, LD17-09, LN24-09, HOIZ28-09).

15. In zeker zeven basisscholen is de luchtkwaliteit zwaar onder de maat. Dat blijkt uit onderzoek van masterstudenten van de Universiteit Leiden. Volgens SP-raadslid Alexandra van den Berg heeft de Leidse politiek de laatste vier jaar niet omgekeken naar de luchtkwaliteit. Zij vroeg wethouder Frank de Wit om opheldering maar hij vindt het een verantwoordelijkheid van de scholen. Frans Rasenberg, adviseur binnenmilieu, onderzocht twintig Leidse scholen. Hij bestempelt de luchtkwaliteit als ’dramatisch slecht’. Het leidt tot klachten als hoofdpijn en concentratiestoornissen, zegt adviseur Froukje van Dijken van BBA Binnenmilieu. Met subsidies (7,5 miljoen in 2008) en een bewustwordingsproject spoorde het rijk scholen aan om maatregelen te nemen. De Stichting Openbaar Primair en Special Onderwijs Leiden (PROO) trok 132.000 euro extra uit. Van de 17 PROO-scholen (van de 27 Leidse scholen in totaal) werden zes scholen onder handen genomen. Bij de zevende in de Stevenshof werd de klus halverwege gestaakt omdat het geld op was. Ondermaats zijn de Apolloschool (Strausspad), de Meerpaal (Broekplein), de Merenwijk (Valkenpad), de Houtmarktschool (Houtmarkt), een deel van de oude lokalen van de Dukdalf (Regenboogpad), en de Telderschool (Telderskade). Directeur Henk Frenken van de Dukdalf: ‘In veel lokalen staat de deur open om doorstroming te creëren’. Harry van den Heerik van PROO Leiden wil dat de politiek bijspringt: ‘Wij kregen 7.500 euro per lokaal voor 58 lokalen. De kosten lagen veel hoger’. De GGD Hollands Midden deed in 2013 onderzoek naar de luchtkwaliteit op alle Leidse basisscholen. Ondanks meerdere verzoeken om de meetgegevens te overleggen, weigert de GGD dat. (LD16-09).

15. Broodfonds 'De Burcht' gaat van start met 32 ondernemers uit de regio Leiden die bij elkaar komen om te proosten op hun samenwerking. Het broodfonds zal hen ondersteunen in periodes van ziekte. Steeds meer ondernemers kiezen voor deze betaalbare en gezamenlijke manier van verzekeren. ‘De Burcht’ is het tweede broodfonds in Leiden. Het is een transparant alternatief voor de Arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV). Op 1 juni waren er 95 broodfondsen, 34 meer dan op 1 november 2013. (Dichtbij10-09, LD12-09, HOZ14-09, WW17-09).

15. Winkeliers aan de Luifelbaan en het Vijf Meiplein vrezen de invoering van betaald parkeren op en rond de winkelcentra in Leiden Zuidwest. ‘Dit gaat ons onherroepelijk klanten kosten en omzet schelen’, aldus Koen de Wit, namens de ondernemers, tijdens de informatiebijeenkomsten die de gemeente belegt. ‘Wij adverteren met gratis parkeren. Als dat niet meer kan, trekken klanten weg. Naar Winkelhof Leiderdorp, Lange Voort in Oegstgeest of Voorschoten en Zoeterwoude. Wethouder Rober Strijk zegt toe nog eens naar de situatie te kijken. Eerder vinden kerken, volkstuinders en ouderencentra ook al dat ze niet aangeslagen mogen worden. Voor één buurt staat vast dat het een status aparte krijgt. Dat is de Oude Morsch aan weerszijden van de Morsstraat. Omdat er weinig parkeerplaatsen zijn en de buurt met paaltjes is afgesloten van de rest van het centrum, mogen bewoners - die een parkeervergunning hebben - gratis parkeren in de Morspoortgarage. De Morsstraat zelf is door een veelvoud aan functies vaak een chaos. Het is de voornaamste toegangsweg tot de westelijke binnenstad voor fietsers, wandelaars en automobilisten die buiten het centrum hebben geparkeerd. Hannie Huisman, eigenares van viltgalerie Lopsen betreurt dat in de jaren 70 de trottoirs zijn verdwenen en de hele straat is voorzien van klinkers. Geparkeerde fietsen blokkeren het voetgangersdeel en beperken de toegang tot de winkels. Chauffeurs moeten hun voertuigen tussen fietsers en voetgangers door manoeuvreren. Inmiddels heeft de gemeente een werkgroep geformeerd die zich over een herinrichting buigt. Het Centrummanagement belegt op 16 september een bijeenkomst om ook de ondernemers en winkeliers te verenigen. (LD16-09).

16. Op de buitenmuur van de woning Koolstraat 11 prijkt een grote schildering van een vrouw die de plant aan de andere kant van de voordeur met een gietertje water geeft. Bewoonster Nicole van der Meijden (53) ziet tot haar verbazing dat de schildering, die ze in één dag maakte, een toeristische attractie is. Geboren in Kampen en twee jaar in Leiden woonachtig met haar man, maakt ze overal schilderingen. ‘De muren van het kinderziekenhuis in Zwolle en de kinderafdeling in Lelystad. Maar ook in een kindertehuis in Oekraïne en een muur in een schuilkeldertje in de Gazastrook. Dat doe ik om mensen een hart onder de riem te steken’. Door een aandoening is de voormalig gevangenismedewerkster al een aantal jaar afgekeurd. Van der Meijden geeft gratis schilderworkshops in Vrouw-Kind-Centrum De Spiegeling aan de Langegracht en in de Spil aan de Pelikaanstraat, waar ze dakloze mensen helpt schilderijen te maken. En op woensdagmiddag kunnen kinderen van minima gratis langskomen om te schilderen. (LD16-09).

16. Het Leids Universitair Medisch Centrum opent een compleet nieuwe afdeling endoscopie met de modernste faciliteiten. De vier kamers en een uitslaapzaal worden feestelijk ingeluid door raad van bestuursvoorzitter Ferry Breedveld. ‘We bereikten de grens van onze capaciteit ‘, zegt maag-darm-leverarts Alexandra Langers. Meer mensen dan vooraf ingeschat doen mee aan het bevolkingsonderzoek naar darmkanker, dat 1 februari startte. Ze sturen de ontlastingstest terug die zij van het RIVM kregen. Ook het verwijspercentage ligt hoger dan verwacht omdat meer mensen dan verwacht bloed in de ontlasting blijken te hebben. Dat kan wijzen op darmkanker. Op een symposium vertellen LUMC-artsen en anderen aan huisartsen over het bevolkingsonderzoek en de verbeterpunten. (LUMC16-09).

16. De Universiteit Leiden is niet langer de beste Nederlandse universiteit in de top-100 van QS World University Rankings. De Universiteit van Amsterdam heeft die plek ingenomen, op nummer 50 op de ranglijst. Leiden stond vorig jaar op 74 en zakte naar plek 75. In totaal staan er zes Nederlandse universiteiten in de top 100: de andere zijn Universiteit Utrecht (80), TU Delft (86), Erasmus Universiteit Rotterdam (90) en Rijksuniversiteit Groningen (90). Sinds 2004 wordt de ranglijst elk jaar samengesteld. De beste ter wereld is weer het Massachusetts Institute of Technology (MIT), gevolgd door Cambridge (Groot-Brittannië) en het Imperial College London. Van zo’n 800 universiteiten wereldwijd wordt bekeken hoe zij scoren op het gebied van onderzoek, lesgeven, beroepsperspectief en internationale oriëntatie. De belangrijkste factor is de wetenschappelijke reputatie, die goed is voor 40 procent van de eindscore en bepaald wordt via een enquête onder wetenschappers. De overige zijn: werkgeversreputatie (10 procent), citaties (20 procent), de verhouding staf-studenten (20 procent), het aandeel internationale wetenschappelijke staf (5 procent) en het aandeel internationale studenten (5 procent). Naast de algemene ranking brengt QS ook per onderzoeksveld een lijst uit die alleen gebaseerd is op de reputatie bij collega-wetenschappers. In deze ranking haalden twee Leidse faculteiten de top 50: Arts & Humanities en Life Sciences & Medicine bezetten beiden de 49ste plaats. (UL16-09, LD16-09, Mare18-09).

16. Onderzoek naar borstkanker bij vrouwen boven de 70 doet meer kwaad dan goed. Deze bejaarden zouden veel bewuster moeten nadenken of ze zich willen laten screenen, zeggen onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum. Uit een studie blijkt dat bij hun screening twintig keer vaker kleine onschadelijke tumoren worden ontdekt dan tumoren die later agressief worden. Worden de onschadelijke tumoren niet behandeld, dan worden de vrouwen ook niet ziek. Omdat dat bij ontdekking niet duidelijk is worden standaard operaties, bestraling en chemotherapie uitgevoerd. ‘Dat kan problemen geven met het geheugen, leiden tot extreme vermoeidheid of een schouder die ze niet meer kunnen bewegen’, legt chirurg Gerrit-Jan Liefers van het LUMC uit. Vrouwen moeten weten dat de kans op overdiagnose en dus ook op overbehandeling erg groot is. En moeten zelf afwegen of ze dat willen. Liefers zou alleen vrouwen met een verhoogd risico op borstkanker willen screenen. Voor het eerst is er cijfermatige onderbouwing via de Nederlandse Kankerregistratie. De bevindingen worden gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift British Medical Journal. (LUMC16-09, VK16-09, LD17-09).

16. In de binnenstad verdwijnen het komende jaar tientallen overbodige en ontsierende verkeersborden. Vooral PvdA-raadsleden Gijs Holla en Tjeerd Scheffer ijveren er de afgelopen jaren voor het fors kappen in het woud aan verkeersborden. Holla komt twee jaar geleden met de nota ’overbodige borden’ Een parkeerverbodsbord op een plek waar door paaltjes in de weg helemaal niet kán worden geparkeerd, geeft hij als voorbeeld. Uit een proef in de Havenwijk de afgelopen maanden, blijkt dat van de 28 borden in het kleine wijkje tussen Herengracht en Zijlsingel, er twaalf weg kunnen. Daarom besluit het stadsbestuur tot het project dat eind 2015 klaar moet zijn. Of daarna ook in de buitenwijken schoon schip wordt gemaakt, moeten B en W nog beslissen. (FeedGem16-09, LD18-09, Dichtbij19-09, Sl20-09, LN24-09, WW24-09).

16. B en W maken bekend dat Re-integratie Leiden en Randstad op 1 oktober gaan samenwerken. De verwachting is dat daardoor 150 mensen per jaar meer werkbemiddeling krijgen. Hiermee worden tevens de kosten van de uitkeringen beperkt. De samenwerking wordt gefinancierd uit beschikbaar Participatie-budget, dat voorgaande jaren niet is uitgegeven en voor dit doel is overgeheveld naar de jaarrekening 2013. In negen andere gemeenten zijn goede resultaten behaald. De slogan wordt ‘Leidse Kracht, powered by Randstad’. (FeedGem16-09, Sl20-09).

16. Bij een grootscheepse regionale bromfietscontrole onder meer op de Langegracht houdt de politie een 21-jarige Katwijker aan. In de buddyseat van zijn snorfiets zitten drie messen, een stalen wapenstok en softdrugs. De politie houdt de man ook aan omdat zijn snorfiets niet in orde is. Een dag later zijn op de Rijnsburgerweg de Admiraalsweg en de Oude Rijnzichtweg controles. In totaal worden 54 van de gecontroleerde 123 brom- en snorfietsers onder meer bekeurd omdat die zijn opgevoerd, wegens door rood licht rijden of het niet direct tonen van een geldig rijbewijs. (Sl17/18-09, RTVW18-09).

16. Museumschip Vlotburg ligt tot en met 6 oktober afgemeerd aan de Zijlsingel. Bezoekers krijgen er verhalen te horen over dappere ridders, jonkvrouwen en ambachtslieden. Er zijn harnassen en voorwerpen te bewonderen en kinderen zoeken naar een schat. ‘Het is mijn kinderdroom. Samen met een goede vriend en mijn gezin heb ik dit idee uitgevoerd’, zegt Len Vries. In de jaren tachtig verzamelde hij voorwerpen en materiaal voor een reizende tentoonstelling. Die groeide uit tot het middeleeuws martelmuseum in de Duitse stad Freiburg Breisgrau. ‘Dit schip bouwen nam ruim drie jaar in beslag. Nu vaar ik al jaren door Europa. De paarden, waaronder een Fries strijdpaard, worden op elke aanlegplaats met een grote lift aan boord getild. Het schip, deels gemaakt van 600 tot 700 jaar oude balken, is 50 meter lang en was ooit een vrachtschip.’ (Sl17-09, LN17-09, LD19-09).

16. In het tweede kwartaal 2015 start de eerste fase van de bouw van circa 200 koop- en huurwoningen op de voormalige voetbalvelden van LFC op de hoek van de Boshuizerkade en de Toussaintkade. Wethouder Paul Laudy maakt bekend dat de gemeente en Amvest een koopovereenkomst hebben gesloten voor circa 1,4 hectare grond. Het gaat om eengezinswoningen en appartementen. De eerste bewoners kunnen er al in 2016 terecht. De gemeente maakt de grond bouwrijp en maakt aanvullend bijna 4,5 miljoen euro vrij. Heleen Aarts, directeur Gebiedsontwikkeling van Amvest: ‘Leiden is een aantrekkelijke stad met een mooi centrum en goede voorzieningen. Wij voegen daar een nieuwe buurt aan toe met een gevarieerd woningaanbod in een aangename woonomgeving’. Voorheen was dit de thuishaven van voetbalclub LFC en later van FC Boshuizen en GOL Sport. Het terrein kwam vrij in 2012 nadat de clubs verhuisden naar een nieuw complex op de hoek Boshuizerkade-Telderskade. Met de bouw nadert het einde van de omvangrijke herontwikkeling van het gebied tussen Haagweg, Churchilllaan en Boshuizerkade. De meeste aandacht ging tot nu toe uit naar de omstreden moskee. (Gem16-09, Dichtbij17-09, LD17/27-09, Sl20-09, LN24-09, WW24-09).

16. Woningcorporatie Portaal viert samen met de gemeente, toekomstige bewoners en ERA Contour de start van de bouw van de eerste toren (De Sterrenwacht) van Skyline Next aan de Willem de Zwijgerlaan. Wethouder Paul Laudy: ‘Met de bouw is Nieuw Leyden bijna af. Skyline Next krijgt 122 appartementen en dertien eengezinswoningen. (Gem17-09, LN24-09, St24-09).

16. Koene Parmentier, eigenaar van rondvaartrederij Schuitjevaart, mag zijn Utrechtse Aak permanent aanleggen in de Oude Vest. De gemeente geeft hem een vergunning. ‘Wij vinden dit een aanwinst voor de stad’, aldus wethouder Paul Laudy. Het passagiersschip van dertien bij twee meter komt nabij de Pelikaanstraat te liggen. Waarvoor Parmentier het historische scheepje gaat gebruiken, is nog onbekend. Schuitjevaart heeft al jaren zijn hoofdkwartier aan de walkant bij Stille Mare, nabij de cafés Scarlatti en Annie’s. Daarvandaan vaart de reder met kleine scheepjes waarop hij zelf als gids fungeert. (LD18-09).

16. De rijksweg A4 tussen Voorschoten en de N14 in Leidschendam-Voorburg wordt verbreed. De weg krijgt in de middenberm aan beide kanten een extra rijstrook, kondigt minister Melanie Schultz-van Haegen aan in haar begroting. Dit deel van de A4 dreigt een flessenhals te worden, waarin het verkeer vastloopt. De weg is tussen Leiden en Burgerveen al verbreed. Er wordt extra drukte verwacht als de Rijnlandroute, de verbinding tussen de A4 en A44 bij Voorschoten, wordt aangelegd. Die auto's komen dan mogelijk in een file op de A4 terecht. De files kunnen voorkomen worden door een extra rijstrook op de middenberm aan te leggen. De werkzaamheden beginnen in 2018 en moeten in 2022 klaar zijn. De ingreep kost 12 miljoen euro. (RTVW17-09).

17. Voorzitter Gerard Slakhorst van de Stichting Carolusgulden, krijgt een koninklijke onderscheiding uitgereikt door burgemeester Henri Lenferink.. Bij de viering van vijf jaar Stichting Carolusgulden, wordt hij benoemd tot lid in de orde van Oranje Nassau. De stichting beheert de opbrengst van de verkoop van woongebouw Rosenburch aan de Vijf Meilaan eind 2008. De bijna 7 miljoen euro komt ten goede aan het wonen en welzijn van ouderen in de regio Leiden en in ontwikkelingslanden. Gerard Slakhorst is al meer dan 25 jaar actief in stichtingen en is sinds 1992 de voorzitter van het vijfhoofdig bestuur. Verder was hij vanaf 1993 zestien jaar veilingmeester van de Leidsche Vereniging van Postzegelverzamelaars en bracht hij minstens 15.000 kavels onder de hamer. (Gem18-09, LD18-09, HOZ21-09).

17. Wethouder Paul Laudy ontvouwt een deel van de plannen en wensen van de gemeente voor het stationsgebied. Hoogste doel is de pijlers kennis en cultuur, in de vorm van het Bio Science Park en het historische centrum beter met elkaar te verbinden. Begin 2016 gaat de bouw van start. In het Rijnsburgerblok zijn 700 tot 1000 woningen opgenomen. Laudy zou er het liefst ook senioren- en starterwoningen zien. Er zijn ideeën om het busstation te verhuizen van de stads- naar de LUMC-zijde. Een ov-terminal met een rechtstreekse aansluiting op de busroutes om het centrum heen, zodat een busluwe Stationsweg en Breestraat ontstaan. Laudy hoopt dat minder dan de helft van de bussen, die nu door de winkelstraat gaan, daar in de toekomst nog rijdt. Alleen stadsbussen zijn dan nog welkom. En de Stationsweg moet een soort wandelpromenade richting centrum worden. In de ideale situatie ziet Laudy een doorsteek voor voetgangers en fietsers vanaf Volkenkunde richting de Walenkamptunnel onder het station door. En een andere hobbel is de eventuele sluiting van de poortjes, waardoor de doorsteek via het station zonder ov-chipkaart of passagerecht niet meer mogelijk is. Laudy hoopt binnenkort een mogelijkheid te onderzoeken die zowel de doorsteek als het fietsenprobleem rondom het station oplost. De rekken voor 2.700 fietsen worden deels vervangen door een fietsenstalling in de nieuwbouw. Maar dat is niet voldoende. Laudy denkt aan een onderdoorgang van het station in combinatie met een ondergrondse fietsenstalling. De Beestenmarkt wordt voorlopig geen terrassenplein. B en W zetten het plan in de ijskast totdat duidelijk is hoe de hoogwaardige openbaar vervoersverbinding komen te lopen. De Turfmarkt is in beeld als tweerichtingsweg voor de bussen die dan uit de Steenstraat kunnen verdwijnen. De verkeersvrije Steenstraat zou dan bij de Beestenmarkt getrokken kunnen worden zodat er een echt plein ontstaat. Ondernemers kunnen dan zelf hun terras uitbreiden of aanpassen. In overleg met de coördinator van de gemeente kunnen ondernemers vooralsnog evenementen op het plein blijven organiseren en de rondvaartboten mogen blijven liggen. Het vorige college besloot in januari 2013 om 850.000 euro uit te trekken voor de herinrichting. Het zou een groot terrassenplein worden met alleen evenementen als de 3 oktoberkermis en de Sinterklaas-intocht. (Sl19-09, LD19-09, Dichtbij22-09, WW24-09).

17. Centrummanagement Leiden organiseert voor de tweede keer een Open Pandendag. Niet alleen zijn er allerlei bedrijfspanden zonder afspraak te bezoeken door geïnteresseerde ondernemers, ook is er een bijeenkomst bij V&D waar onder andere centrummanager Erwin Roodhart en de wethouders Robert Strijk en Paul Laudy de belangstellenden bijpraten over de kansen die Leiden biedt aan ondernemers. De dag eindigt met een rondleiding langs de panden, waarbij ook allerlei ontwikkelingen in het centrum worden toegelicht. Bijvoorbeeld de Aalmarktplannen en de bouw van ondergrondse parkeergarages. (Sl16-09, LD18-09).

17. Een internationaal team van wetenschappers, onder wie de Leidse hoogleraar Jaap van den Herik, heeft een algoritme ontwikkeld voor een schaakprogramma. Hierdoor leert het programma automatisch en speelt uiteindelijk sterker dan de topgrootmeesters. Het team wint de Humies Award 2014: een prijs van 5.000 dollar. (LD17-09).

17. Wetenschappers zijn een stap dichter bij een vaccin tegen kinkhoest. Onderzoekers van de Universiteit Leiden en het Leiden Academic Center for Drug Research hebben samen met anderen ontdekt dat niet alleen antistoffen, maar ook de lokale afweer in de long zelf helpen bij de bestrijding van de infectie. Die kennis helpt bij het maken van een nieuw medicijn. (LD17-09).

17. Een kleine 200 ondernemers, politici en andere belangstellenden uit de regio komen naar het traditionele ontbijt van VNO-NCW Rijnland in de Hogeschool Leiden om daags na Prinsjesdag samen de miljoenennota informeel te bespreken. Econoom Kees Goudswaard van de Universiteit Leiden houdt als eerste de gepresenteerde cijfers tegen het licht. Hij waarschuwt dat ons land, ondanks broos economisch herstel, erg moet oppassen omdat deflatie dreigt. Verder ziet hij de beloofde afschaffing van de ’crisisheffing’ nog niet. Het belastingstelsel moet om, vinden ook de andere sprekers: landelijk VNO-NCW-voorzitter Hans de Boer, FNV-bestuurder Gijs van Dijk en VVD-Kamerlid Anne Wil Lucas (VVD). De Boer wijst ook op de 1.500 miljard die in pensioenfondsen vastzit, maar moeten blijven aanvullen omdat ze gehouden zijn aan een dekkingsgraad die afhankelijk is van de rentestand. (LD18-09).

17. Zorginstelling Prodeba opent aan de Rembrandtstraat 12 samen met de stichting ZorgWonen het beschermd wonenproject. In het voormalige pand van de crisisopvang van Stichting De Binnenvest kunnen 21 jongvolwassenen maximaal vijf jaar beschermd wonen. Prodeba begeleidt in Zuid-Holland Noord en Haaglanden 350 kinderen en jongvolwassenen met een ontwikkelingsstoornis. Ze krijgen 24-uursbegeleiding om de stap naar zelfstandig wonen mogelijk te maken. (LD20-09).

17. De gemiddelde WOZ-waarde van woningen in Leiden lag op 1 januari 2014 op 210.000 euro. Dat is vier procent minder dan een jaar eerder. Landelijk ligt het gemiddelde op 211.000 euro, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor Statistiek. (LN17-09).

17/18. Zeven Noord-Koreaanse bannelingen, die allen hoge functies hebben bekleed binnen het regime, onthullen hoe het er werkelijk aan toe gaat aan de top op een conferentie van de Universiteit Leiden. Voor het eerst spreken prominente vluchtelingen zich uit over de praktijken van deze totalitaire staat. Een aantal van hen is recentelijk gevlucht. Hoogleraar Koreastudies Remco Breuker wijst op het belang van hun verhaal: ‘Berichtgeving over Noord-Korea is meestal propaganda van het regime of de interpretatie van journalisten en academici die geen toegang hebben tot de hoogste echelons. Het is van groot belang om de gecompliceerde Noord-Koreaanse overheidsstructuren, instituten en hun beleid van binnenuit te begrijpen’. Uit veiligheidsoverwegingen maakt de organisatie alleen de naam van spreker Jang-Jin-sung bekend. Deze dichter en voormalige topambtenaar bracht eerder dit jaar zijn spraakmakende memoires Dear Leader uit. Breuker werkt aan een Nederlandse vertaling. Jang behoorde tot de persoonlijke kring van Kim Jong Il, de vorige leider en vertelt over de rol van kunst in het overeind houden van het totalitaire regime en de concentratiekampen. (UL26-08, Mare11-09, Sl17-09, UL23-09).

18. Gertjan Fleuren, vertrekkend hoofd van de afdeling Pathologie aan het LUMC, wordt benoemd tot officier in de orde van Oranje-Nassau. Hij ontvangt de versierselen van loco burgemeester Marleen Damen. Fleuren is sinds 1988 werkzaam voor Universiteit Leiden en aan het LUMC. Sinds 2011 is hij hoofd ad interim van de KNO-afdeling van het ziekenhuis en vicevoorzitter van Divisie 3. Zijn onderzoek richtte zich de laatste jaren op de vraag hoe tumoren kunnen ontsnappen aan het afweersysteem. Dit bracht inzicht in het ontstaan en het gedrag van tumoren bij baarmoederhalskanker. (LD19-09, LN24-09, Mare25-09).

18. Burgemeester Henri Lenferink zegt in de gemeenteraad officieel een derde ambtstermijn van zes jaar in Leiden te ambiëren. Hij ventileerde die opvatting al eerder in de media en de raadsvergadering na de zomervakantie. ‘Ik voel dat ik nog steeds heel veel energie heb om met deze stad aan de slag te gaan. En de liefde voor de stad is in de loop der jaren alleen maar gegroeid’. Volgens Lenferink heeft de stad verschrikkelijk veel kansen. ‘We gaan oogstjaren tegemoet en daar wil ik heel graag bij zijn’. In het eerste kwartaal van 2015 buigt een speciale vertrouwenscommissie van fractievoorzitters in de raad zich over de kandidatuur of herbenoeming. Daaraan gaat een gesprek vooraf, maar dit keer waarschijnlijk ook een ‘volksraadpleging’. (LD20-09, FeedGem22-09, RTVW22-09, Dichtbij23-09, LN24-09).

18. In het glazen ‘kubusgebouw’ op de hoek van de Rooseveltstraat en Voorschoterweg, dat al zeven jaar leegstaat wordt een KPN XL geopend door algemeen manager Gabrielle Majenburg van KPN en wethouder Paul Laudy. De Leidse chefkoks Martin Hagenstein en Marno Langbroek bereiden een speciale lunch en Andrew Taylor houdt een lezing. In de winkel annex showroom prijst de voormalige PTT zijn zakelijke producten voor telefonie en internet aan De eerste KPN XL ging eind 2012 in Eindhoven open, inmiddels zijn er zeventien. Het KPN Business Centre aan de De Heyderweg op industrieterrein Roomburg, werd destijds gesloten en klanten moesten naar Rijswijk of Amsterdam Slotervaart'. De nieuwe vestiging telt vijftien arbeidsplaatsen. Manager Wilco van Gelder rekent op ongeveer 100 klanten per dag. Vroeger was er modeproducent Mexx gevestigd en daarna, tot 2009, het Leidsch Dagblad. Het pand is opgesplitst en het andere gedeelte is bedoeld voor een McDvive. Daartegen zijn 22 bezwaren ingediend bij de gemeente. Daarom moet het project van de Amerikaanse hamburgerketen ook worden goedgekeurd door de gemeenteraad. Volgens wethouder Paul Laudy betreffen de bezwaren vooral de verkeerssituatie die ontstaat. Aan de zijkant van het pand is al enige tijd de wasstraat H2O operationeel. Aan de reconstructie van de T-splitsing met de Voorschoterweg wil McDonald's meebetalen. (LD19/23-09, Dichtbij21-09, WW24-09).

18. De in Leiden gehuisveste veroordeelde pedoseksueel Benno L. eist dat zijn enkelband wordt verwijderd, zolang er geen concrete aanwijzingen zijn dat hij zijn gebiedsverbod overtreedt. Hij doet dat in een kort geding tegen de Staat, bij de Haagse rechtbank. Ook eist L. dat hij toestemming krijgt om werk en een woning in Duitsland te zoeken. L. kreeg zes jaar gevangenisstraf voor het misbruiken van tientallen zwakbegaafde meisjes tijdens zwemles die hij gaf. L. wil verder een voorschot van 10.000 euro voor de extra kosten die hij door zijn beperkingen na zijn vrijlating heeft moeten maken en als tegemoetkoming voor ‘leefgenot’ dat hem door buiten proportionele beperkingen is ontnomen. De zwemleraar uit Den Bosch kwam in juni 2013 na vier jaar voorwaardelijk vrij. Hij kwam in een seniorenflat terecht, wat leidde tot onrust in de buurt rond de Apollolaan. Hij mag er wonen op voorwaarde dat hij geen contact met kinderen heeft. In een reactie zegt burgemeester Henri Lenferink dat het primair een zaak is van het Openbaar Ministerie is. Hij vind het jammer dat L. deze stap heeft gezet om het niet verstandig is en niet bijdraagt aan de rust. ‘Afspraken die burgemeester Henri Lenferink heeft gemaakt blijken niets waard. Daarom moet L. de stad zo snel mogelijk verlaten’, schrijft Leefbaar Leiden aan B en W. Benno L. bracht Koningsdag met financiële steun van de reclassering in Duitsland door, waar zijn familie woont. Het verzoek om de stad te verlaten kwam van L. zelf, laat de gemeente weten. Volgens de woordvoerder is het niet ongebruikelijk dat ex-gedetineerden hulp krijgen. ‘Als ze uit de cel komen, is hun financiële positie in het begin vaak lastig. Dan krijgen ze ondersteuning’. In dit geval gaat het om reiskostenvergoeding. Zijn advocaat bevestigt dat het zijn eigen initiatief was om de stad verlaten. ‘Hij gaat wel vaker de stad uit’, aldus Van der Kruijs. (Zie ook 06-10). (Dichtbij10-09, FeedGem10-09, LD11/16-09, Sl10/12-09, RTVW10/11-09, HOZ14-09).

18. Stadslab en het Rijnlands Architectuur Platform (RAP) openen in de Meelfabriek aan de Oosterkerkstraat een Leidse ’stadsambassade’. Zij haken daarmee in op het landelijk netwerk van Stadsambassades, dat 23 juni officieel van start ging in Pakhuis De Zwijger in Amsterdam. De bedoeling is een uitwisseling van kennis en ideeën tussen steden tot stand op allerlei gebieden. Het begon in 2012 met de opening van stadambassades in Amsterdam en Rotterdam. Een jaar later opende Pakhuis de Zwijger in Berlijn de eerste Europese City Embassy, en een paar maanden geleden een tweede in Boekarest.
Op 25 juni kwamen vertegenwoordigers uit 23 steden in Amsterdam bijeen voor de officiële start van een Nederlands netwerk. (LD18-09).

18. Het pad door de Tuin van Noord komt er definitief niet. Een meerderheid van de gemeenteraad met de coalitiepartijen PvdA, D66 en SP vindt dat er onder meer te weinig draagvlak is onder tuinders van Ons Buiten. Ook de aansluiting tussen stad en Merenwijk, waarvoor het pad was gepland, zou te weinig zijn gegarandeerd. VVD, Leefbaar Leiden, Partij voor de Dieren en een deel van GroenLinks zijn voor de aanleg. Fleur Spijker (D66) verdedigt het besluit tegen het pad van haar fractie tijdens haar maiden speech. Moniek van Sandick (CDA) wil weten waarom D66 een motie voor een voetpad indiende, die door B en W is uitgevoerd, maar in de raad op een ‘tegen’ stuit. Spijker vindt het van moed getuigen - om met een plan dat niet deugde - te stoppen. Verantwoordelijk wethouder Paul Laudy rekent voor, dat het de gemeente minimaal 800.000 euro kost. Hij herinnert de tegenstanders er aan dat de raad zelf de motie voor het pad had opgesteld en aangenomen. Volgens VVD-fractieleider Frederik Zevenbergen kost het cancelen mogelijk miljoenen. Vijf jaar geleden ontstond het idee voor een fietspad. Inclusief bruggen en hekken. Het rijk (drie ton), woningcorporatie Portaal (half miljoen) en het regionaal groenfonds (half miljoen) steunden het drie miljoen kostende project. De volkstuinvereniging kwam in opstand en daarom werd het plan omgezet naar een wandelpad. Daarop trokken de sponsors zich terug. Inmiddels is acht ton aan voorbereidingskosten uitgegeven. Volgens Corrie Bink, voorzitter van de tuinvereniging heeft het gezond verstand gezegevierd. (LD13/19-09, Sl18-09, LN24-09, St24-09).

18. In december gaat de zogeheten Kennislijn rijden. Een nieuwe busverbinding van Arriva die de belangrijkste kennisinstellingen in Leiden met elkaar verbindt, zoals het Bio Science Park en belangrijke locaties van de Universiteit Leiden en de ROC's. In de toekomst rijden ze door de Niels Bohrtunnel onder de A44 bij Corpus als die een verdiepte ligging heeft. De bussen rijden eerst via de Wassenaarseweg in plaats van langs de Plesmanlaan. (Sl19-09).

18. Vanaf 2015 worden gemeenten verantwoordelijk voor het aanbieden van huishoudelijke hulp aan mensen die daarbij ondersteuning nodig hebben. In Leiden zijn dat er zo'n 2.500. De gemeenteraad stelt daarvoor het 'Leidse Regio Model' vast dat samen met Leiderdorp, Oegstgeest en Zoeterwoude is opgesteld. Van bestaande klanten met maximaal drie uur hulp per week wordt verwacht dat hun omgeving, het eigen netwerk, meer taken oppakt. Mensen die meer hulp nodig hebben, behouden die. Wel geldt er een iets (hogere) eigen bijdrage. De raad is allerminst te spreken over de wijze waarop wethouder Roos van Gelderen dit voorstel heeft voorbereid. Een half uur voor aanvang van de vergadering is een ingelaste bijeenkomst nodig om een hele serie vragen van raadsleden alsnog te beantwoorden. (Sl18-09, LD20-09).

18. De gemeenten Leiden, Leiderdorp, Zoeterwoude, Oegstgeest en Voorschoten tekenen een overeenkomst over nauwere samenwerking bij het afvalwaterbeheer. De gemeenten transporteren hun afvalwater naar de zuiveringen in Leiden Noord of Zuid West van het hoogheemraadschap van Rijnland. Eerder was het gebruikelijk dat de berekeningen voor het rioolstelsel door elke gemeente afzonderlijk, meestal door een extern bureau, werden uitgevoerd. Voortaan laten gemeenten dat gemeenschappelijk uitvoeren in eigen beheer. Hoogheemraad Hans Schouffoer van Rijnland ziet meerwaarde in de samenwerking. (Gem18-09).

18. Als de Gemeenschappelijke Vuilverwerking Leiden e.o. op 1 januari 2016 wordt opgeheven, heeft dat geen gevolgen voor het gemeentelijke Kringloopbedrijf Het Warenhuis. Leiden, Leiderdorp en Zoeterwoude gaan er mee door. Oegstgeest vooralsnog niet, maar die gemeente sluit zich mogelijk later alsnog aan als uit eigen onderzoek blijkt dat er geen betere alternatieven zijn. Het Kringloopbedrijf gaat na 2015 jaar waarschijnlijk verder als stichting. Het personeel gaat over. Als het aan wethouder Frank de Wit ligt, blijft ook het filiaaltje 't Waere Thuys in het Trouwstraatje gehandhaafd. (SL19-09).

18. Er gebeurt weer een ongeluk in de tunnelbak op de A4 bij Leiderdorp. Een botsing met vijf auto's zorgt voor een lange file richting Amsterdam. De linkerrijstrook wordt afgesloten. Het verkeer wordt bij het Prins Clausplein omgeleid. Een persoon raakt licht gewond. (Zie ook 10-09). (Sl18-09, LD19-09, HOZ21-09).

18. Anne Heinis stopt als international. De 27-jarige waterpolokeepster van ZVL twijfelde al na het Europees kampioenschap, waarin zij niet in actie kwam. De keuze van de bondscoach deed haar veel verdriet. Ze geeft haar maatschappelijke carrière de voorrang. ‘Ik ben opgelucht dat ik nu de knoop heb doorgehakt, dat voelt goed. Ik sta nu vier dagen per week voor de klas en dat vind ik zó leuk. Ik leer daar veel van en krijg daar zoveel voor terug’. Heinis blijft wel keepen bij landskampioen ZVL. Ze traint één keer per week mee met De Zaan waarvoor coach Koen Plasmeijer haar toestemming gaf. (LD18-09).

18. De gemeente gaat zich nadrukkelijk bemoeien met het lot van de voetbalclubs in de stad. Wethouder Frank de Wit komt nog dit jaar met een fusievoorstel, dat samen met de twaalf clubs en de KNVB wordt opgesteld. Diverse clubs zoals Docos, Roodenburg en GHC dringen al jaren op een regisseursrol van de gemeente aan. De Wit ziet dat verenigingen met problemen worstelen. ‘Sommige worden erg klein. De financiën staan hier en daar onder zware druk omdat leden moeite hebben om hun contributie te betalen en omdat sponsoren afhaken. Het aantal kaderleden neemt snel af. Dat ‘maakt ze kwetsbaar’. Uit een KNVB-analyse blijkt dat het zondagvoetbal terrein verliest. De Wit verwacht nog geen fusies per 1 januari 2015. ‘De komende maanden spreken we met de voorzitters en die moeten daarna ook eerst weer met hun leden praten’. (LD18-09).

18. Leiden heeft een eigen competitie voor singer-songwriters van 15 tot 21 jaar in het Leidse Volkshuis. De wedstrijd start onder de naam ‘Jong Quite Quiet’. Organisator Hans van der Maas organiseert al enige tijd singer-songwriteravonden in Scheltema in de Marktsteeg. ‘Er loopt heel veel jong talent rond’, aldus Van der Maas die denkt dat het verbeterde muziekonderwijs ook een rol speelt. Elke maand treden de deelnemers op en worden begeleid. Op 19 maart 2015 wordt de winnaar uitgeroepen. (LD07-05, Sl12-05, LN28-05).

19. Job Cohen wordt benoemd als bijzonder hoogleraar decentrale overheden aan de Universiteit Leiden. Hij krijgt de Thorbecke-leerstoel aan de rechtenfaculteit. Ter gelegenheid van zijn installatie is er een symposium in het Kamerlingh Onnes Gebouw. Cohen gaat anderen aanjagen om onderzoek te doen en geeft ook les. (LD19-09, RTVW19-09).

19. ’Religie is overal’ is de slogan van het nieuwe Leidse instituut voor religie. Sinds dit studiejaar is de opleiding godsdienstwetenschappen omgevormd tot het Leiden University Centre for the study of religion. Het centrum houdt zich vooral bezig met de relatie tussen religie, individuele gelovigen en de maatschappij waarin zij leven en neemt daarbij alle bestaande religies onder de loep. Om het centrum op de kaart te zetten wordt tot en met 25 september de eerste Leidse Week of Religion gehouden. Met een talkshow met filmpjes, interviews, een column, korte presentaties en een flitscollege. Dit evenement, Re:Think genaamd, wordt op 24 september gehouden in de tuinzaal van sociëteit De Burcht. Sprekers zijn onder anderen islamspecialist Maurits Berger, godsdienstsocioloog Markus Davidsen en godsdienstpsychologe Elpine de Boer. (LD17-09).

19. Kleurrijke boekenkastjes fleuren al diverse woonwijken op dankzij een subsidie van Fonds1818. Buurtbewoners kunnen via zo’n minibieb boeken met elkaar ruilen en delen. In Leiden staan er al zo’n vijftien, onder meer langs De Zijl bij de Merenwijk en op het Luchtmansplein in de Bockhorst. Charlotte Lemmens is de trotse eigenaar van twee minibiebs. Eén bij haar huis aan het Plantsoen, en de ander op het schoolplein van de Haanstraschool. Ook boekenzolder Leiden, gevestigd aan de Middelstegracht, profileert zich als zodanig. Kike Olsder, projectleider van het initiatief bij adviesbureau GreenWish, is blij met de populariteit. ‘Het is echt iets wat vanuit de maatschappij komt. Het uitwisselen van boeken stimuleert de ontmoetingen tussen buren in een straat’ Bewoners kunnen van 1 oktober tot 30 november met flinke korting zo’n kastje aanvragen. Ze worden in de grondverf afgeleverd en kunnen naar eigen wens worden afgewerkt. (LD19-09, Dichtbij11-10, HOZ12-10).

19. De provincie herdenkt dat het precies 200 jaar bestaat. Noord- en Zuid-Holland waren tot de grondwetswijziging in 1840 weliswaar één provincie maar met twee commissarissen des Konings (gouverneurs) en twee colleges van Gedeputeerde Staten. Provinciale Staten vergaderden afwisselend in Haarlem en Den Haag. De bijeenkomst van de Staten van Holland op 19 september 1814 wordt als startpunt gekozen voor het jubileumboek 'Behoedzaam bestuur'. Het eerste exemplaar wordt tijdens een bescheiden viering aangeboden aan minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken. Het is voor de eerste keer dat er zo'n dik boek (ruim 400 bladzijden) verschijnt over provinciebestuur. Zeven onderzoekers snuffelden ruim twee jaar in archieven en verslagen, om de twee eeuwen in beeld te brengen. In het boek staan honderden foto's en niet alleen van politici in zaaltjes. Auteur Nico Randeraad dacht lang na over de titel: ‘Het betekent ook hoeder van allerlei belangen in Zuid-Holland’. Het takenpakket van de provincie was vroeger veel uitgebreider dan nu. Zo viel er in de 19de eeuw ook nog de krankzinnigenzorg onder. In het boek staan ook zwarte pagina's uit de politieke geschiedenis, zoals de Ceteco-affaire in de jaren negentig, toen Zuid-Holland landelijk nieuws was na riskant bankieren met gemeenschapsgeld. Het kostte de commissaris van de Koningin Leemhuis-Stout de kop. In de 19de eeuw kon het er wel eens wild aan toegaan in het Provinciehuis. Randeraad: ‘Commissaris van de Koning Fock had twintig jaar een conflict met een van zijn gedeputeerden. Hij tekende met heug en meug zijn stukken’, schreef hij. ‘De ruzie ging over het regelen van de waterstaat. Hij was bang dat het burgers erg veel geld zou kosten’. Die burger wist de provincie altijd te vinden. Er waren protesten tegen de aanleg van wegen en tramlijnen en het samenvoegen van gemeenten. Zuid-Holland telde twee eeuwen geleden nog meer dan 215 steden, door herindelingen zijn er minder dan 70 over. De bevolking groeide in die periode explosief van een half miljoen naar 3,6 miljoen inwoners. Provinciale Staten werd van een nogal elitair instituut een plek waar ook jongeren gekozen zijn. Het boek gaat ook over de eerste vrouwelijke ambtenaar en de eerste vrouwelijke gedeputeerde en de machtswisseling van liberaal naar confessioneel. Volgens Randeraad waren de debatten in de 19de eeuw 'bijna wetenschappelijk'. Er zaten veel hoogleraren in de zaal. Het was ook een ‘reizend circus’ want er is op veel plekken in Den Haag vergaderd zoals de oude dierentuin, de Eerste Kamer, het Kurhaus of in een pand aan het Korte Voorhout. Pas sinds 1975 werd dat het huidige Provinciehuis, nagenoeg op dezelfde plek waar ooit de Haagse dierentuin stond. (RTVW19-09, LD19-09)

20. Erfgoed Leiden onderzoekt de oorspronkelijke kleuren van allerlei objecten in de stad. Na woonhuizen en winkelpanden zijn ook objecten in de openbare ruimte aan de beurt. Zo is onlangs een blauw proefvlak aangebracht op de Grote Havenbrug die het de afgelopen decennia met witte leuningen moest doen. Monique Roscher legt uit dat het zeker is dat die brug bij de bouw in 1930 niet wit was. Op zwartwit foto's uit die tijd is te zien dat waarschijnlijk drie kleuren zijn gebruikt. In het brugwachterhuisje zitten nog steeds blauwe keramische tegeltjes. De Havenbrug is gebouwd in de ‘Amsterdamse schoolstijl’ en dat geldt ook voor de Rijnzichtbrug. Daar is iets van de blauwe kleuren teruggevonden. Erfgoed Leiden werkt in het project nauw samen met de welstandscommissie. (Sl20-09).

((CV. 20. Theo van Es (68), leadzanger van The Shoes. Maakt met de Leids/Zoeterwoudse popgroep vijftien grote hits (‘Nanana’, ‘Standing and staring’ en ‘Osaka’) en is de oudste Nederpopband die nog steeds in originele bezetting optreedt. Met de broers Jan en Henk Versteegen treedt hij een halve eeuw later, nog steeds geregeld op. Had als solozanger met ‘As long as it is love’ een nummer één-hit in Amerika maar heimwee dreef hem terug naar zijn geboortestad. ‘De eerste twee weken in New York vond ik fantastisch, maar daarna kreeg ik zo'n heimwee… ik wist niet hoe snel ik weer terug moest komen’. K&G weet hem nu geregeld te strikken voor een partijtje onvervalste soul op het Stadhuisplein. Johan Derksen haalt hem in de tv-reeks 'Derksen on the road' voor het voetlicht en zegt: ‘Je bent een lul dat je in Leiden bent blijven hangen’. Hij woont aan het Rapenburg’. Van Es: ‘Ik ben gewoon met die stem geboren en ben nooit schor. Bij ons thuis konden ze allemaal goed zingen, mijn moeder zong de hele dag’. Ontmoette op de LTS aan de Haagweg, die hij niet afmaakte, The Shoes die daar optraden. Als broekie van vijftien vroeg ik of ik een liedje mocht meezingen. Ze waren het snel eens dat ik maar moest blijven’. Een paar jaar kreeg hij darmkanker en lag negen weken in het ziekenhuis. ‘Ze houden me steeds onder controle, maar het gaat nu weer goed’. Is getrouwd met Laurien en kreeg in een eerder huwelijk met Petra een zoon en dochter. (LD20-09)).

20. De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde reikt aantal prijzen uit aan talentvolle schrijvers in het Lipsiusgebouw aan de Cleveringaplaats tijdens de Laureatenmiddag. De Lucy B. en C.W. van der Hoogt-prijs gaat dit jaar naar Sander Kollaard voor zijn verhalenbundel ‘Onmiddellijke terugkeer van uw geliefde’. David van Reybrouck ontvangt de Henriette Roland Holst-prijs voor zijn boek ‘Tegen verkiezingen’. Roland Willemyns krijgt de Prijs voor Meesterschap voor zijn complete oeuvre. De Frans Kellendonkprijs is voor Esther Gerritsen, eveneens voor haar hele oeuvre. Zij heeft de prijs op 24 februari al ontvangen. (LD18-09)

20. Studentenvereniging Minerva schenkt de universiteit een kunstwerk ter ere van het 200-jarig bestaan van het studentencorps. Het kunstwerk wordt onthuld door rector magnificus Carel Stolker en symboliseert de 19 Nobelprijs-laureaten van de Universiteit Leiden. Het werk hangt boven de Huijgenszaal in de Universiteitsbibliotheek aan de Witte Singel. Volgens ontwerper Yasser Ballemans symboliseert iedere koker een andere kijk op de wetenschap. (Sl17-09, LD19/22-09, LN24-09, Mare25-09).

20. Het spektakelstuk Carmina Burana wordt in de Hooglandse Kerk uitgevoerd door een orkest van 85 musici, een koor van 100 kelen, een jeugdkoor, vier solisten en veel slagwerk. Componist Carl Orff baseerde zich daarbij op liefdes-, drink- en speelliederen uit de 12de en 13de eeuw. De handschriften werden 200 jaar geleden teruggevonden in een Duits klooster. Carl Orff maakte er een monumentaal oratorium van. Het Nieuwe Mannheim Koor en Orkest voeren het uit onder leiding van dirigent Quentin Clareng. Koor en orkest zijn vernoemd naar het Mannheimse hoforkest uit 1888 dat muziek speelde op de grens van barok en klassiek. De recensent van het Leidsch Dagblad spreekt over een ‘voorstellng om te zoenen’. (LD17/22-09, Sl17-09).

20. Prachtig nazomerweer zorgt ervoor dat de grachten en sloten een groene deken hebben gekregen. Kroos. Zover het oog reikt. GroenLinks wil weten hoe de groei van de minuscule waterplantjes kan worden ingeperkt. De partij vreest voor verstikking van vissen en ander onderwaterleven. Minder zuurstof in het water geeft ook stankoverlast al is dat nog niet het geval. De aanwas wordt volgens de gemeente vergroot door de hoge watertemperatuur en fosfaten en nitraten. Wouter Westerkamp van de Leidse Hengelaarsbond bestrijdt dat het bedreigend is voor het onderwaterleven. ‘Kroos onttrekt niet massaal zuurstof aan het water. We zien dit wel vaker, niks aan de hand. Als het kouder wordt, verdwijnt het even snel als het gekomen is. Een waarschuwing heeft hij wel voor botenbezitters met een watergekoelde motor. ‘Met door kroos varen, is je wierpot heel snel vol. Dan werkt de koeling niet meer en wordt je motor te warm’. Hoogheemraad Hans Schouffoer: ‘Vanwege de droogte staan de gemalen niet aan en wordt er geen water - en dus ook geen kroos - weggepompt. Het kroos neemt weliswaar licht weg van de bodem, maar het is nu einde seizoen. Ook onder water staat de rustperiode voor de deur. Gevaarlijk is dit alleen als je denkt dat je er overheen kunt lopen. Opletten met kleine kinderen dus’. (LD20-09, Sl20-09, RTVW20-09, LN24-09, WW24-09).

20. Wethouder Marleen Damen neemt in het Park Zeeheldenbuurt de uitgewerkte visie van de wijk tot 2025 in ontvangst. De gemeenteraad bepaalt daarover in november een standpunt. Het bevat onder meer plannen voor meer groen, ouderenhuisvesting, een sociale buurt en een bruisend park. (LD17-09).

20. Drie herplaatste gevelstenen worden onthuld in de gevel van de Fransche Kroon, het complex aan de Langegracht waar tot 1971 de drankenfirma Hartevelt was gevestigd. Aan de herplaatsing is gewerkt door de werkgroep Geveltekens van de HVOL, de Historische Vereniging Oud Leiden en door STIEL, de Stichting voor Industrieel Erfgoed Leiden. Via de dochter van de laatste directeur werd het archief van Hartevelt teruggevonden in Groningen. HVOL-voorzitter Rens Heruer deelt in zijn welkomstwoord mee dat de gemeente positief heeft gereageerd op het voorstel om een muur op te richten waar stenen die niet op de oorspronkelijke plek kunnen worden teruggeplaatst een plekje krijgen. Annelies van Leeuwen-van der Stoep, voorzitter van de werkgroep Geveltekens gaf een toelichting op de geschiedenis van de Fransche Kroon, de branderij die in 1734 werd opgericht door Willem van Aken. De kroon in het midden wordt geflankeerd door twee gedecoreerde sluitstenen met een beugelkroon en een druiventros. Als het aan de Werkgroep Geveltekens ligt, krijgt het beeld van Laurens Janszoon Coster aan de Haarlemmerstraat 86 zijn oorspronkelijke kleuren terug. Zij willen het gevelbeeld van de man, die gezien wordt als een van de uitvinders van de boekdrukkunst, in de oorspronkelijke kleuren laten verven. Uit een recent kleurhistorisch onderzoek kwamen vooral bruine en blauwe tinten naar voren. ‘Maar niet alle gevonden verflagen zijn even oud’, zegt Annelies van Leeuwen. Deskundigen buigen zich over de vraag wat de juiste tinten geweest zijn. Intussen schrijft de werkgroep fondsen aan met het verzoek om een bijdrage. In het pand trok onlangs eetgelegenheid Dagelijks Lekker. Tijdens de verbouwing kreeg de werkgroep de kans onderzoek te doen in het pand naar de lettergieterij van Arent Hogenacker, die daar in de 16de en 17de eeuw gevestigd was. In het rookkanaal op de eerste verdieping zijn sporen van lood gevonden. De Leidse lettergieterij was uniek: er waren er in die tijd maar drie in Nederland, meldt boekwetenschapper John Lane. (Nieuwsbrief HVOL09-2014, HOZ21-09, LN24-09, LD04-10).

20. Begin 2015 start de Hogeschool Leiden een groot onderzoek naar ouderschap onder 500 ouders uit Leiden en omstreken. Het project staat onder leiding van Carolien Gravesteijn, lector ouderschap en ouderbegeleiding. Ouders worden gevolgd vanaf de geboorte of het eerste jaar van het kind, tot dat het volwassen is. Voor de werving van ouderparen werkt de hogeschool samen met de gemeente. Ouders kunnen zich ook zelf aanmelden. Het project wordt feestelijk gepresenteerd met een kraamfeestje. ‘Het gaat nadrukkelijk niet over opvoeden. We willen weten hoe ouders omgaan met de combinatie ouderschap, werk en partner. Welke vaardigheden hebben ze nodig om hun relatie goed te houden? Hoe gaan ze om met stress en emoties? Hebben ze behoefte aan een netwerk om zich heen?’, aldus Gravesteijn. Het vooronderzoek is onlangs afgerond. Meer dan honderd ouders met kinderen van verschillende leeftijden werden hiervoor ondervraagd. Er wordt rekening mee gehouden dat ze gezinnen tegenkomen die hulp nodig hebben. ‘We kunnen zelf advies geven, maar als mensen zwaardere hulp nodig hebben, moeten we kunnen doorverwijzen’. Ook wordt een groep van 1.500 ouders uit Amsterdam en omgeving onder de loep genomen. ‘De Vrije Universiteit heeft mensen in hun bestand die meerdere kinderen hebben. Dat databestand gebruiken we om het effect van ouderschap op tweede en derde kinderen te onderzoeken. (LD20-09).

20/21. Met een volslagen vreemde op de foto als geliefde, familielid of boezemvriend. Dat is een nieuwe activiteit tijdens de Leidse Geluksroute die voor de derde keer wordt gehouden. Knuffels, dansjes, een gratis lunch of lachworkshops; van alles en nog is mogelijk. Uitgangspunt is een ongedwongen en inspirerende uitwisseling. (LD20-08, LN20-08).

20. De dameswaterpoloploeg van ZVL verliest in Amersfoort de strijd om de Super Cup. Er wordt met 8-12 verloren van Het Ravijn. Coach Koen Plasmeijer voert als excuus aan dat de ploeg aan kwaliteit inleverde na de transfers van Hanneke Slagter en Vivian Sevenich naar het buitenland en het abrupte vertrek van een andere Oranje-speelster Maud Megens. Over de aard van het conflict zwijgen de club en speelster. Ook Ilse Koolhaas is absent door een forse schouderblessure. (LD22-09).

20. De tweede editie De Nacht van Kunst en Kennis wordt bezocht door 5.500 personen. Dat zijn er 1.500 meer dan vorig jaar. De ontdekkingstocht naar nieuwe kennisen revolutionaire uitvindingen bestaat dit jaar uit ruim 100 acts op tien locaties, waaronder drie nieuwe: het Academiegebouw, de Sterrewacht en de Hortus Botanicus. Minke Schat, een van de initiatiefnemers, is blij met de uitbreiding. Verder is er van alles te doen in De Lakenhal, Museum Boerhaave, Volkenkunde, Scheltema, Stadsgehoorzaal en de Leidse Schouwburg. Het theater aan de Oude Vest is omgetoverd tot brein. Hoeveel wetenschappelijk onderzoek er in Leiden bestaat wordt met muziek, theater en beeldende kunst voor een breed publiek duidelijk gemaakt. Zo vertelt directeur Rob van den Berg van Noordwijk Space Expo alles over de ruimtesonde Rosetta. Jan Douwe Kroeske presenteert in het Academiegebouw de talkshow ’De techniek draait door’ waarin hij speekt met wetenschappers en kunstenaars over de invloed van wetenschappelijke kennis en technische innovatie op het dagelijks leven.. In Boerhaave experimenteert Amaro met chocolade en een 3D-printer. In Volkenkunde presenteert Pepijn van Lanen (De Jeugd van Tegenwoordig) zijn zelf ontwikkelde taal. In Museum Boerhaave zijn onder meer neuroloog Michel Ferrari, stamcelprofessor Christine Mummery en evolutiebioloog Menno Schilthuizen tijdens de ’nachtcolleges’ aan het woord. In Museum De Lakenhal presenteert de Leidse componist Michiel van Poelgeest zijn ’wetenschappelijke’ tophit. Samen met muziek- en taalwetenschappers onderzocht hij wat een lied echt goed maakt. Hij laat zich daarbij inspireren door Bohemian Rhapsody van Queen en A Day in the Life van The Beatles. Muzikale acts zijn er van Spinvis, Douwe Bob, Case Mayfield en Happy Camper. In de Stadsgehoorzaal wordt de Ig Nobel Night gepresenteerd. De Ig Nobel prijs, die twee dagen daarvoor in Harvard is uitgereikt, beloont wetenschappers die onderzoek hebben gedaan dat eerst aan het lachen maakt en daarna aan het denken zet. Een van de winnaars. Margarita Garriga, wordt gehuldigd. In de foyer zijn doorlopend filmbeelden te zien van de prijsceremonie en er zijn demonstraties van Ig Nobelproeven. Bioloog Kees Moeliker trapt de avond af met zijn lezing ‘Hoe win je een Ig Nobel?’ De bioloog won de prijs in 2003 met zijn onderzoek naar necrofiele homoseksualiteit bij eenden. Psycholoog Wolter Seuntjes presenteert zijn onderzoek waarin hij ontdekte of mensen in het donker blozen. Presentator Menno Bentveld bespreekt drie van de nieuwe Ig Nobelwinnaars met wetenschapsjournalisten van de Volkskrant en NRC. Daarna begint Ig Nobel battle tussen zes (voormalige) Leidse wetenschappers: wie kan het best zijn of haar onderzoek in 24 seconden uitleggen en samenvatten in zeven woorden? Zo verklaart biomedicus Hermelijn Smits waarom wormen astma kunnen bestrijden en bioloog Roeland Merks maakt duidelijk wat ontlasting ons vertelt over samenwerking. De andere deelnemers zijn: wiskundige Ionica Smeets (bekend als ‘Wiskundemeisje’ en VPRO’s ‘Zomergast’), hoogleraar klassieke talen Ineke Sluiter, antropoloog Erik Bähre en kosmoloog Henk Hoekstra. Het publiek beslist wie de winnaar is. De organisatoren zijn Leiden Marketing, Cultuurfonds Leiden, Museum De Lakenhal en Campagnebureau BKB. (LD08-02, LN06-08, Leidenarketing07-08, Sl08/14-08, LD20-08, UL02-09, LD18/22-09, Sl22-09).

21. De omgeving van de Pieterskerk staat op de vijfde plaats van gevaarlijkste verkeersplekken van Nederland. Dat zegt de website Nu.nl op basis van eigen onderzoek. Op de eerste drie plaatsen staan respectievelijk straten in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. Logisch volgens Nu.nl omdat in de grote steden het meeste verkeer rijdt. De vierde plek wordt bezet door luchthaven Schiphol. NU.nl analyseerde in een radius van 500 meter rondom elk ernstig verkeersongeluk waar de meeste ongevallen gebeuren. In 2013 hadden negen ongevallen plaats rondom de Pieterskerk. In vijf gevallen eindigde dat bij de Spoedeisende Hulp (SEH), in drie gevallen in het ziekenhuis. (Sl21-09).

21. De eerste editie van Podium Pitch trekt zo’n 120 bezoekers naar een volle Tempelzaal van het Rijksmuseum van Oudheden. Presentatrice Yaël Vinckx van de gratis toegankelijke talkshow praat met vier gasten, onder wie de Leidse kunstenares Lenny Waasdorp, Boudewijn Ruigrok, de dirigent van het ouderenkoor Golden Oldies en schrijver Christiaan Weijts, van wie in november zijn nieuwe roman ‘De linkshandigen’ verschijnt. (LD22-09).

21. De Leidse amazone Joyce van den Berg wordt gehuldigd op renbaan Duindigt, nadat ze een week eerder bij de Wereldruiterspelen in Normandië negende werd op het onderdeel endurance, een door de weersomstandigheden zwaar parcours van 160 kilometer. Marijke Visser uit Soest deed het nog beter en won zilver op het onderdeel. Zij werd daarmee de eerste Nederlandse die een medaille behaalde op een wereldtitelstrijd in de discipline. (RTVW18-09).

20. Tropenarts Erdi Huizinga (39) wordt met malaria opgenomen in het LUMC. Daarvoor verblijft zij samen met haar collega Nick Zwinkels een week op een geheim adres in Roelofarendsveen. De twee keerden een week geleden terug naar Nederland nadat ze in contact waren gekomen met ebolapatiënten. Het is niet waarschijnlijk dat Huizinga ook ebola onder de leden heeft, aldus het RIVM. ‘De uitslag van de eerste tests sluiten ebola uit. ‘Dat stemt ons positief’, zegt directeur Pien Bax van de Lion Heart Foundation, de organisatie waarvoor Huizinga werkt. ‘Ze ligt op de isolatie-afdeling om ebola volledig uit te sluiten. Normaal had ze thuis kunnen genezen’. Op 24 september bevestigt het LUMC dat er geen sprake is van ebola. Volgens de gemeente Kaag en Braassem, waaronder Roelofarendsveen valt, was er geen besmettingsgevaar omdat ze niet in contact kwamen met inwoners. (Zie ook 13-09). (RTVW21-09, Sl21/24-09, LD25/27-09).

22. De twintig meter hoge brandslangendroogtoren aan de Langebrug moet behouden blijven, vindt de Historische Vereniging Oud Leiden en stuurt daarover een brief aan het stadsbestuur. Het is het laatst overgebleven bouwwerk van het gesloopte complex van de brandweer waar Duwo studentenwoningen gaat bouwen. ‘De toren past in het rijtje watertoren (Hoge Rijndijk), de toren van de dekenfabriek (Hogewoerd), de Van Der Klaauwtoren (Kaiserstraat), fabrieksschoorstenen en kerktorens. Deze smalle, hoge bouwwerken functioneren als bakens in de stad en zijn ijkpunten in ons verleden', aldus voorzitter Rens Heruer. Het plan zonder toren is volgens hem een aantasting van het ontwerp, waarvoor de gemeente een vergunning heeft verstrekt. Hij zocht en vond geïnteresseerden die de toren willen kopen, onderhouden en een nieuwe functie geven. Duwo wil een sloopvergunning voor de toren aanvragen. De HVOL krijgt voor haar pleidooi steun van de Stichting Industrieel Erfgoed Leiden. (LD22/24-09, Dichtbij01-10).

22. Partycentrum Groenoord gaat in beroep tegen de uitspraak dat er geen feesten en partijen mogen worden gehouden in het pand achter de Luba-toren bij de Willem de Zwijgerlaan. B en W gingen er vanuit dat volgens de vergunning alleen kinderfeestjes gegeven mochten worden. De eigenaar vindt dat ook andere feesten mogelijk waren. Na klachten van bewoners van Groenoord moest het partycentrum daarmee stoppen. De bestuursrechter stelde het centrum begin 2014 in het gelijk, maar de commissie bezwaarschriften van de gemeente haalde er weer een streep door. Het centrum is onderdeel van volgende fase van de bouwplannen in Groenoord noord. Behalve een keerlus moeten er ook een garage voor 300 auto's en woontorens koren. Dat is voorlopig uitgesteld tot na 2017. (LD22-09).

22. De Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland (BSGR) waarin acht gemeenten en het hoogheemraadschap van Rijnland samenwerken, moet miljoenen euro's goedkoper werken. Het aantal banen wordt de komende jaren fors teruggebracht. Ook zijn vergaande automatisering en procesvereenvoudiging nodig. Bovendien wordt naarstig gezocht naar andere gemeenten die zich willen aansluiten, blijkt uit de begroting 2015-2018. Intern rommelt het al bijna een jaar flink bij BSGR. De directie hoopt gedwongen ontslagen te voorkomen. De gemeenten eisen dat de kosten jaarlijks dalen, van 6,3 procent in 2015 oplopend tot 15 procent in 2018. Er werken 113 mensen in het gebouw aan de Lammenschansweg, dat BSGR huurt tot november 2022. De personeelslasten gaan omlaag, van 6,9 naar 5,1 miljoen euro in 2018. De dienstverlening zou daaronder kunnen lijden - bijvoorbeeld door minder persoonlijk telefooncontact. De hardste klappen vallen op de afdeling Beroep en bezwaar, die met 60 procent wordt verkleind. Deels kan dat doordat het aantal bezwaren door verdere automatisering en betere WOZ-taxaties fors terugloopt. Bovendien werkt de overheid aan regels om het lukraak indienen van bezwaren via no-cure-no-pay-bureaus in te dammen. (LD22-09).

22. In de omgeving van de Lorentzschool in de Professorenwijk start een proef met eenrichtingsverkeer. De gemeente hoopt dat hiermee vooral het brengen en halen van kinderen van de drie scholen in de wijk beter te regelen. Auto’s van ouders die kinderen halen en wegbrengen komen niet meer bij elkaar in dezelfde straat. In mei bleek uit een verkeersonderzoek dat de verkeerssituatie rommelig is. Als de proef goed verloopt wordt de maatregel definitief ingevoerd. (St19-09, RTVW22-09).

22. Volgens de jonge lezers van National Geographic Junior is Leidenaar Freek Vonk de grootste avonturier van Nederland. Vonk hoort dat in het bijzijn van zijn jonge fans tijdens het programma 'De Wereld Draait Door', waar hij geregeld wilde dieren laat zien. De prijs is uitgereikt vanwege het 10-jarig bestaan van National Geographic Junior, waar Freek Vonk gastredacteur is. Zijn concurrenten waren: astronaut André Kuipers, bergbeklimmer Wilco van Rooijen en ijsman Wim Hof. Freek Vonk had een grote maar ongevaarlijke vogelspin meegenomen en liet die rondlopen over de tafel. Inmiddels mogen zijn fans hem van alles vragen over zijn avonturen. Op 24 september neemt Vonk de prijs in ontvangt in museum Naturalis. (RTVW22-09, LD23/25-09, Dichtbij23-09, HOZ28-09).

22. Eens in de een à twee weken wordt een Nederlandse patiënt wakker op de operatietafel terwijl de chirurg bezig is. Vaak wordt dit niet opgemerkt, omdat de patiënt niet kan bewegen. Dat is traumatiserend en onacceptabel, vindt het Leids Universitair Medisch Centrum. Hoogleraar anesthesiologie Albert Dahan werkt aan een nieuw waarschuwingssysteem voor chirurgen. Volgens Dahan wordt één op de 19.000 patiënten wakker tijdens zijn operatie. Tijdens operaties wordt met een nieuwe monitor gemeten of de patiënt pijn ervaart, één van de signalen dat hij of zij wakker is. ‘Een soort leugendetector’, legt Dahan uit. De monitor registreert kleine bewegingen, de hartfrequentie, hersencapaciteit, bloeddruk, maar ook zweet. Als een patiënt wakker is, zal hij stress hebben en waarschijnlijk transpireren. Dat kan voor ons een teken zijn dat hij wakker is’. De monitor zal waarschijnlijk pas over twee jaar fulltime worden ingezet. (RTVW22-09).

22. Studentenvoetbalclub LSVV’70 wil trainer Wim Mugge na 24 jaar trouwe dienst eren door hun speel- en trainingsvelden in de Kikkerpolder om te dopen tot het ‘Wim Mugge Sportpark’. Maar de gemeente steekt daar een stokje voor. Het park mag namelijk pas naar Mugge vernoemd worden als hij dood is. Het CDA is er boos over en stelt schriftelijke vragen. De partij vindt de ‘bureaucratische regeldrang’ onbegrijpelijk. Het CDA wil dat de wethouder de aanvraag alsnog goedkeurt en wil ook dat de ‘onzinnige regel’ wordt aangepast. De KNVB keurde de officiële aanvraag eerder al goed. (RTVW22-09, Sl22-09).

22. Het 100-jarige UVS zit in een acute bestuurscrisis. De commissie die de vereniging een volledig vernieuwde structuur moest geven, zegt te worden tegengewerkt door het bestuur en stapt uit onvrede op. De officiële verklaring is ‘een verschil van inzicht en mening over de te varen koers’. De commissie, geleid door jeugdvoorzitter Lucas Riethoven, kreeg in mei de ruimte om veranderingen door te voeren. Aan de hand van een vijfjarig beleidsplan zou UVS weer toonaangevend in Leiden worden. UVS is de grootste voetbalclub in de stad, maar de laatste jaren zette het sportieve en financiële verval in. Het eerste zondagelftal is opgedoekt en de schuld zou zijn opgelopen tot 200.000 euro. Gebrekkige inzage in de financiën is een van de redenen waarom de commissie, die ook kandidaten voor het nieuwe hoofdbestuur zou werven, zijn opdracht teruggeeft. Aftredend voorzitter Huub de Veld noemt de ontstane situatie ‘heel vervelend’. (Dichtbij24-09, LD24-09, WW01-10).
23. B en W hebben een erfpachtovereenkomst gesloten met Stichting De Leidse Uitdaging. Aan het Joop Vervoornpad 1 in de Tuin van Noord komt, een theehuis, buurtmuseum en speluitleen met die naam. Het is een samenwerkingsproject tussen Leiden Noord, gezamenlijke wijkorganisaties (VOLN) en Fonds 1818. (FeedGem23-09, Dichtbij24-09, WW01-10).

23. Galerie annex café ‘Leidse Lente’ aan de Haagweg 4 opent de deuren. Het moet de nieuwe culturele hotspot van Leiden worden. Er staat een bonte verzameling tweedehands stoelen, die op de kop zijn getikt en de bar komt uit het voormalige LVC aan de Breestraat in de ruimte aan de voorzijde van de voormalige Ambachtsschool, die na de grondige opknapbeurt nog steeds leeg stond. Diane Lepelaar, die twee jaar een galerie in het gebouw heeft en Jeannette Plaizier, die er een evenementenbureau runde, kwamen met een plan dat haalbaar bleek. Jong en oud kunnen er de hele dag terecht voor een kop koffie, een broodje of een dagschotel. Lepelaar: ‘Frituren doen we niet; we proberen het zo gezond mogelijk te houden’. Aan de muren komt elke zes weken andere kunst te hangen. Aan de eerste tentoonstelling over het thema ‘Huid en haar’ doen 22 kunstenaars mee. Onder anderen Allart Lakke, Casper Faassen, Izaak Zwartjes, Maurice Braspenning en Maayke Schuitema. Het duo wil ook samenwerken met Gebr. De Nobel, SummerJazz en het Leids Film Festival. (LD18-09).

23. Een Circustheater in Scheveningen met 1.800 Leidenaren die uit volle borst La la la Leiden zingen. De afgelopen twee dagen gaat een ‘jongensdroom’ van cabaretier en ras-Leidenaar Jochem Myjer in vervulling: met een vol theater zijn lijflied zingen. Daarbij wordt Myjer begeleid door de Leidse muziekgroep Kunst en Genoegen. De toegift is speciaal voor de twee Leidse avonden die de komiek op 21 en 22 september geeft in het Circustheater. Ook burgemeester Henri Lenferink en wethouder Paul Laudy zijn van de partij en reizen mee met de speciale bussen. Myjer is de komende week nog vier keer te zien in het Circustheater. Alle voorstellingen zijn uitverkocht. (RTVW23-09, LD23-09).

23. Hogeschool Leiden stelt komend jaar een numerus fixus in op de technische studies Chemie en Biologie & Medisch laboratoriumonderzoek wegens een tekort aan personeel en laboratoriumplekken. Dat betekent dat er maar een beperkt aantal studenten wordt toegelaten op de opleidingen. ‘We hebben de stijging niet zien aankomen’, zegt John van der Willik, directeur techniek. ‘Dit jaar zijn er eigenlijk al te veel studenten’. Tot voor kort volgden zo'n 6.000 studenten al de studies. Willik denkt dat ze dit jaar 10.000 halen. De opleidingen maken zich zorgen dat de afgestudeerden niet aan de bak komen als er teveel mensen dezelfde studie doen. Hoeveel nieuwe studenten worden toegelaten is nog niet bekend. (VK23-09, RTVW23-09).

23. Het verkeer op de Hooigracht is de afgelopen tijd schrikbarend toegenomen, meldt buurtvereniging Pancras-West. Door de tijdelijke afsluiting van de Breestraat, rijden er onder meer honderden bussen. Uit tellingen van de wijkclub blijkt dat er gemiddeld 1.582 motorvoertuigen per werkdag meer door de straat tijden dan een jaar geleden. Met een totaal van 12.491 motorvoertuigen per dag. Volgens de voorzitter van de buurtvereniging, Jaap van Meijgaarden, bevestigen deze getallen de ergste vrees, vermoedens en voorspellingen. Hij verwacht dat het verkeer nog meer zal toenemen als het weer slechter wordt. ‘Tijdens twee regenachtige dagen, begin juli, bedroeg de verkeersdruk namelijk al 15.009 en 15.880’, aldus Van Meijgaarden. In de verbeterde doorstroming door de aanpassingen aan verkeerslichten en reconstructies van de kruisingen bij de Ir. Driessenstraat en Langegracht schuilt volgens hem het grote gevaar dat men deze route zal prefereren boven de Zijlsingel. Wethouder Robert Strijk wijst op het tijdelijke karakter. ‘Als de Breestraat weer wordt opengesteld, keert ook een deel van de bussen daar terug en er gaan meer bussen over de Witte Singel rijden’. Hij verwacht ook veel van nieuwe buslichten die bussen voorrang geven waardoor het minder aantrekkelijk wordt voor auto’s om via de Hooigracht te rijden. (Sl23-09, LD24-09, HOZ28-09, LN01-10).

23. De Haagse rechtbank veroordeelt een 58-jarige buschauffeur van Arriva conform de eis van de officier van justitie tot tachtig uur taakstraf. En een voorwaardelijke ontzegging van de rijbevoegdheid van een half jaar met een proeftijd van twee jaar. Hij veroorzaakte op 23 maart 2013 een ongeluk in de Pelikaanstraat in Leiden, waarbij een 56-jarige Leidenaar zwaar gewond raakte. ‘Een ontzettend ellendige zaak, met eigenlijk alleen slachtoffers. Maar er moet een straf volgen, vanwege de ernst van de gevolgen’, aldus de officier van justitie twee weken eerder. De Leidenaar had zijn auto even bij de bushalte gezet om iets uit de achterbak te pakken. Toen hij terug naar de bestuurdersstoel wilde lopen, raakte hij bekneld tussen auto en bus en werd zijn bekken verbrijzeld. Binnenkort moet hij weer onder het mes voor een nieuwe heup. ‘Hij heeft sinds het ongeluk geen dag meer kunnen werken’, zegt zijn advocate. De buschauffeur zit hevig aangedaan in het verdachtenbankje. Huilend herhaalde hij steeds dat het hem verschrikkelijk spijt dat het ongeluk is gebeurd. (LD10/24-09).

23. De Leidse psycholoog G. Bos is zijn registratie als gezondheidszorgpsycholoog kwijtgeraakt. Na een uitspraak van het Regionaal Tuchtcollege is zijn naam geschrapt uit het register van GZ-psychologen. Een cliënt had bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) geklaagd over hem. De IGZ diende vervolgens zelf bij het Regionaal Tuchtcollege een klacht in tegen de GZ-psycholoog, die de inspectie in het gelijk stelde. Bos kan in verband met zijn beroepsgeheim geen uitspraken doen over de zaak, die speelde in 2011. Bos was vanaf 2008 enkele jaren voorzitter van het Regionaal Orgaan Eerstelijns Psychologen in de regio. Naast zijn psychologiepraktijk, die hij sinds 1986 had, was hij ook al langere tijd actief als loopbaancoach. Op die praktijk richt hij zich nu. (LD24-09).

23. Vooruitlopend op de bestuurlijke fusie van het Rijnland Ziekenhuis en het Diaconessenhuis, zijn de maatschappen longziekten en chirurgie alvast samengegaan. Ze werken al langer nauw samen op het gebied van vaatchirurgie en operaties bij kanker. De fusie is een logische vervolgstap omdat ze eerder voldoen aan de ‘volumenormen’. Ze halen makkelijker het vereiste minimum aantal complexe en risicovolle operaties. Chirurg Paul Hedeman Joosten: ‘Bovendien hoeft dure apparatuur maar één keer te worden aangeschaft. Kostbare ingrepen worden straks nog op één plek aangeboden: in het Rijnland of in het Diac. Waar precies wordt nog onderzocht. De longartsen willen als opleidingsvakgroep in aanmerking komen. Door hun fusie mogen ze artsen opleiden. Longarts Rik van Klink: ‘Al langer wilden wij de banden verder aanhalen. Met de definitieve toestemming van de Nederlandse Zorgautoriteit werd dit mogelijk’. Voor verpleegkundigen verandert er nog niks en voorlopig kunnen de patiënten ook op beide locaties terecht. (LD23-09).

23. De Historische Studievereniging Leiden (HSVL) houdt in het Lipsiusgebouw aan Cleveringaplaats 1 een symposium over de val van de Berlijnse Muur 25 jaar geleden. H. Jurgens en J. Pekelder spreken over de hereniging van Oost en West en over de gevolgen daarvan voor Duitsland, Nederland en Europa. Daarna is er een debat met de aanwezigen over de rol die Duitsland nu speelt in de Europese economie en politiek. (LD17-09).

24. Bij een grote verkeerscontrole in Zuid-West legt de Belastingdienst beslag op tien auto's. Op dertien andere wordt administratief beslag gelegd. De eigenaar mag er in blijven rijden maar moet achterstallige belasting voldoen en mag de auto niet verkopen. Bij de controle halen motoragenten zelfs een shovel van de weg. Ze worden naar het parkeerterrein achter de Vijf Meihal gedirigeerd waar de controles plaatsvinden. Snor- en bromfietsen gaan op de rollentestbank. De fiscus int bijna 43.000 euro aan openstaande vorderingen. Aan achterstallige boetes wordt er zo'n 15.000 euro opgehaald. Twee mensen, die hun boete niet kunnen betalen, worden aangehouden. Verder schrijft de politie zo’n 40 processen verbaal voor verkeersovertredingen en gebreken aan auto’s en scooters. Eén bestuurder rijdt met alcohol op en moet direct een boete van 370 euro betalen. (Sl25-09, RTVW25-09, Dichtbij25-09, LD26-09, HOZ28-09).

24. De 25-jarige Yunus werd doodgeslagen na een ruzie met zijn moeder. De 31-jarige buurman sprong tussenbeide en tuigde Yunus af. Dat blijkt tijdens een proforma zitting in de Haagse rechtbank. Yunus wilde de stad in, volgens de advocaat van verdachte om drugs te kopen, maar daar weet de familie van Yunus niets van. Wel duidelijk is dat de buurman zich ermee bemoeide en Yunus een paar fikse klappen op het hoofd gaf waardoor hij op de grond viel. Volgens de officier van justitie is daarna nog een paar keer geslagen, terwijl Yunus al bewusteloos was. De buurman zou geslagen hebben omdat hij een kopstoot kreeg, maar volgens de officier van justitie heeft niemand dat gezien. Yunus werd zo ernstig toegetakeld dat hij dagen later overleed. Er is onderzoek gedaan naar de gevoelens in de buurt en de Turkse gemeenschap.’Er is geen risico op bloedwraak’, zegt de advocaat van de buurman. Aan het begin van de zitting lopen de emoties hoog op. De familie is net terug uit Turkijke, waar Yunus is bijgezet in het familiegraf. Zijn ouders zijn daar nog een tijd gebleven, ze konden hem nog niet loslaten. (RTVW24-09, LD25-09).

24. Voor een universitaire opleiding archeologie, rechtsgeleerdheid, wiskunde en politicologie zit je nergens in Nederland zo goed als in Leiden. En ook geschiedenis, biomedische wetenschappen en culturele antropologie staan hoog aangeschreven. Dat kan niet worden gezegd voor wijsbegeerte, scheikunde, geneeskunde en informatica. Dat blijkt uit een uitgebreid onderzoek van Elsevier. Van de beoordeelde Leidse opleidingen worden er dertien positief beoordeeld en 28 gemiddeld. Vijf opleidingen krijgen een negatieve beoordeling. Dat resulteert in een tevredenheidscore van 17,4 procent. De test is opgezet om aankomende studenten te helpen bij hun keuze Het weekblad liet 2.000 docenten en hoogleraren een lijstje opstellen en ongeveer 230.000 studenten maakten een aparte beoordeling. Dat gebeurde eveneens voor hogescholen. Het opinieblad komt tot de conclusie dat de Technische Universiteit Eindhoven als winnaar moet worden gekroond. Leiden verdient een eervolle vermelding. Zeker als alleen naar ‘brede universiteiten’ wordt gekeken, is er een topnotering. ‘Hier zijn we trots op’, zegt een woordvoerster van de universiteit. (Elsevier24-09, LD25-09, UL25-09).

24. Het Da Vinci College en het ID College gaan intensief samenwerken om de doorstroming van vmbo naar mbo te verbeteren. Beide scholen tekenen een overeenkomst. Over twee jaar moet het nieuwe onderwijsprogramma starten. De samenwerking moet schooluitval tegengaan. Opvallend is dat Da Vinci, de grootste vmbo-school van Leiden, niet kiest voor samenwerking met het ROC Leiden waarmee het gebouw aan de Lammenschansweg wordt gedeeld. ‘De samenwerking met onze buren verloopt op een aantal punten erg stroef en moeizaam’, zegt Jan Eliens, directeur van het Da Vinci College Lammenschans. ROC Leiden wil niet reageren. (LD25-09).

24. De politie arresteert een vrouw nadat ongeveer 325 hennepplanten in haar woning aan de Lage Morsweg zijn aantroffen. Er waren al vermoedens bij de politie dat er een hennepkwekerij werd geëxploiteerd. Zo had de energieleverancier vastgesteld dat er sprake was van illegaal stroomgebruik. De planten zijn samen met de kweekbenodigdheden in beslag genomen en vernietigd. De bewoonster is aangehouden en haar rol rondom de kwekerij wordt onderzocht. (Dichtbij25-09, LD26-09).

24. Bij de aanleg van de Rijnlandroute wordt geleerd van fouten die bij de A4 door Midden-Delfland zijn gemaakt. Dat zeggen ambtenaren van de provincie tijdens een presentatie voor Statenleden. De bouwteams van beide megaprojecten hebben veel contact met elkaar. De Rijnlandroute tussen de A4 en A44 neemt onder meer het verlichtingsplan van de A4 over. Zo kunnen er in de verdiepte snelweg bij de Stevenshof dezelfde soort lichtmasten komen die niet in de woningen schijnen. Volgens de ambtenaren zal het nog moeilijk worden om een bedrijf te vinden die de kwaliteit levert die de provincie eist. De aanleg moet in 2015 beginnen en kost zeker 825 miljoen euro. (RTVW24-09).

24. De circa 10.000 honden, die Leiden telt, mogen voortaan op veel meer plaatsen loslopen. Automaten voor gratis hondenpoepzakjes verdwijnen uit het straatbeeld evenals de uitlaatstroken, zogeheten ‘hussen’, als voorstellen van de gemeente de eindstreep halen. Een enquête onder de bevolking peilt het draagvlak. Het huidige beleid uit 2004 is op veel punten aan vervanging toe. Het leidde tot een wirwar van borden die aangeven waar honden mogen lopen of kakken. Of juist niet. Polderpark Cronesteyn telt zelfs vier gebieden met verschillende voorschriften. Politie en gemeentelijke handhavers raakten er door in verwarring. In de nieuwe regeling moeten eigenaars de uitwerpselen van hun viervoeter altijd en overal verplicht opruimen met eigen zakjes en deponeren in gewone afvalbakken. Uitzondering geldt voor rolstoelers en gehandicapten. Honden moeten overal worden aangelijnd, behalve op uitrengebieden in parken of groenstroken tussen 17 uur 's middags en 10 uur in de ochtend. Speeltuintjes, zandbakken en weilanden blijven verboden gebied. Wat Leidenaars van de voorgestelde veranderingen vinden, kunnen ze kenbaar maken via www.leiden.nl/honden. (Gem24-09, St24-09, RRTVW29-09, LD30-09).

24. Bedrijfsleider Jomar ter Horst van het Almeerse bouwbedrijf Hemubo duldt niet dat allochtone bewoners van flats in de Slaaghwijk klagen over discriminatie door bouwvakkers. Hij betreurt het als zijn mensen dat hebben gedaan. De renovatie van de negen 'Horsten-flats' is voor woningcorporatie Portaal een megaklus. In de 303 woningen wordt dit jaar zestien miljoen euro geïnvesteerd. Alle standpijpen worden vervangen, er komen nieuwe keukens, badkamers en toiletten, en alle huizen krijgen dubbel glas. Omdat dat werk per woning niet meer dan twee weken in beslag mag nemen, lopen er 110 bouwvakkers rond. ‘Het is een moordend tempo wat we daar draaien’, zegt Ter Horst die op zijn beurt vindt dat bewoners niet altijd meewerken. ‘Soms staan mijn mannen met zijn drieën keukenkastjes uit te ruimen. Terwijl we twee weken van tevoren komen vertellen wanneer we beginnen, en een dag van tevoren nog eens’. Het hoge tempo is gedaan om bewoners tegemoet te komen. ‘Anders zitten ze twee weekeinden in de troep’. Over de manier waarop de bewoners omgaan met de douche-, logeer- en huiskamerwoningen die tijdens de renovatie ter beschikking worden gesteld, zijn Portaal en de bouwers ook niet altijd even gelukkig. Ter Horst: ‘Er worden teksten op muur gekalkt en gasstellen, een bankstel en zelfs een wasmachine gestolen’. De bewoners klagen dat zij tijdens de werkzaamheden de deur de hele dag open moeten laten. Ter Horst: ‘Als ze vijftien keer op een dag de deur open moeten doen, worden ze ook niet vrolijk’. Projectleider Van de Kamp: ‘Als je zoveel woningen renoveert, dan weet gewoon dat er dingen misgaan’. (LD24/25-09).

24. Voor het komende seizoen heeft basketbalvereniging Zorg en Zekerheid Leiden de derde Amerikaanse speler gecontracteerd. Het gaat om de 23-jarige en twee meter lange Joe Willman. Hij zal het team van coach Eddy Casteels vooral onder de borden versterken. Willman speelde vorig seizoen in Tsjechië bij BK Nova Hut Ostrava. Daarvoor speelde hij vier jaar voor Bucknell University in Lewisburg, Pennsylvania. (Sl24-09, Dichtbij25-09, LD27-09).

24. De regio Holland Rijnland is op 1 januari 2015 klaar voor de ‘transitie van de jeugdzorg’ van rijk naar gemeenten, maar dat betekent niet dat alles dan in kannen en kruiken is. ‘Dan begint het ook pas’, zegt wethouder Roos van Gelderen, binnen Holland Rijnland verantwoordelijk voor de overgang. Van Gelderen verwacht nog vijf tot tien jaar bezig te zijn voor het allemaal goed draait. Ouders maken zich intussen steeds meer zorgen, maar juist omdat nog niet alles rond is krijgen ze beperkt informatie. Jeugdzorgbedrijven erkennen dat. ‘We willen niet nog meer ongerustheid veroorzaken’, zegt Erik van der Zijden, directeur van zorginstelling Inzowijs. Vooral voor ouders die binnenkort gebruik maken van jeugdzorg is het lastig, denkt Hans du Prie, bestuurder van Horizon Jeugdzorg en Onderwijs. D66-raadslid Loes Wassenaar laakt het gebrek aan communicatie. ‘Ouders worden door niemand op de hoogte gehouden’. Ook is Wassenaar sceptisch over de nieuwe Jeugd- en Gezinsteams, die snelle en persoonlijke hulp moeten bieden: ‘Wij hebben helemaal geen behoefte aan allerlei mensen over de vloer die vragen wat wij nodig hebben. Dat kunnen wij zelf wel bedenken’. Horizon en Inzowijs zijn er wel positief over, maar erkennen dat ook daar nog niet alles duidelijk is. (LD24-09, LD04-10).

24. Een deel van de hersenen van transseksuelen wijkt af van die van hun biologische sekse. Onderzoekers van het LUMC en VUmc kwamen daar onlangs achter. Deze kennis kan transseksuelen helpen om erkenning en behandeling te krijgen. In het verleden werd transseksualiteit als een psychisch probleem gezien. Inmiddels is het een erkende medische aandoening. De onderzoekers vergeleken hersenscans van 91 transseksuele adolescenten met scans van andere jong volwassenen. De structuur en functies van specifieke gebieden van hun brein bevonden zich tussen die van mannen en vrouwen. (LD24-09).

24. De Hortus Botanicus viert in 2015 het 425-jarig bestaan. Daarom plantten hortusmedewerkers afgelopen week 10.000 bloembollen, in de vorm van het getal 425, aan de Singelkant. In het voorjaar is het resultaat vanaf de Witte Singel te zien. (Mare25-09, HOZ28-09, WW01-10).

24. De Leidse hoogleraar empirische politicologie Rudy Andeweg is de nieuwe voorzitter van het European Consortium for Political Research, de Europese beroepsorganisatie voor politicologie. Leiden was een van de acht oprichters. Nu zijn er 336 onderzoeksinstituten bij het ECPR aangesloten. Andeweg blijft tot 2018 voorzitter. (LD24-09).

25. Margot Zweers ontvangt bij de opening van de 20ste Kunstroute in Scheltema uit handen van wethouder Robert Strijk de Hermine van Bersprijs. De prijs is 2.500 euro en een penning ontworpen door Lucie Leene. De andere genomineerden zijn Emma van Noort en Iede Reckman die vanaf 13 september hun werk drie weekeinden exposeren in de leegstaande Meelfabriek aan de Zijlsingel. Margot Zweers toont onder meer een object van spaanplaat, dat aan een mineraal doet denken. De jury vindt dat zij in haar installaties zeer gebalanceerd schakelt tussen abstractie en werkelijkheid. Dat samenspel resulteert in afgewogen werk van uitzonderlijke kwaliteit, dat tegelijkertijd poëtisch en duidelijk filosofisch van aard is. Het werk oogt sober, consistent en sensibel. De perfectie zit in elke vorm en in elke materiaalkeuze. De jury roemt ook de onderzoekende wijze waarop Zweers te werk gaat. Emma van Noort is vorig jaar afgestudeerd aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Ze had een tijdelijk atelier in een leegstaand winkelpand aan de Aalmarkt 14. Op zolder vond ze een oude doka. ‘Ene meneer Kuiper had en een optiek en hield hij zich ook met fotografie bezig. Ik vond bijvoorbeeld nog een fotorolletje en dat heb ik laten afdrukken’.Via google kwam ze in contact met nabestaanden van de opticien. Naast deze foto's laat Van Noort in haar presentatie ook een paar laatjes met hun originele inhoud zien: scharen, lijm, glaasjes en een steunkous. ‘Ik vermoed dat die kous is gebruikt voor het filteren van licht’. Iede Reckman verblijft als ‘artist in residence’ in de VS. De in Leiden geboren Reckman toont twee kunstwerken. Een acht meter hoge toren die hij opbouwde uit gelijkvormige houten elementen. Zonder daarbij spijkers, schroeven of lijm te gebruiken. De onderscheiding is bedoeld voor kunstenaars jonger dan 36 jaar. Deze kunstprijs wordt het ene jaar in Leiden uitgereikt en het andere jaar in Limburg. (LD12-09, Persber. Hermine van Bersstichting14-10).

25. Hoogleraar vergelijkende stadsgeschiedenis Manon van der Heijden houdt een oratie over misdaad en straf. Tegenwoordig is het aandeel van vrouwen in de misdaadstatistieken circa tien procent, maar in de 17de en 18de eeuw was soms de helft van de veroordeelde stadscriminelen vrouw. Nergens in Europa was de criminaliteit onder vrouwen zo hoog als in de Lage Landen. Ze pleegden diefstallen, heelden, vochten en moordden soms, maar werden ook gestraft voor prostitutie en overspel. Van der Heijden doet onderzoek naar stedelijke criminaliteit en sociale controle tussen 1600 en 1900. Alle rechtspraak werd in de stedelijke rechtbanken beslecht en de verhoren, getuigenverslagen en vonnissen uit die tijd zijn grotendeels bewaard gebleven. ‘Daarin komen verdachten aan het woord, maar ook de buurtbewoners en de familie. Je ontdekt wat er op straat speelde, in de kroegen en in het huis. Het is allemaal opgeschreven’, aldus Van der Heijden. ‘Bij de Gouden Eeuw denken we meestal aan de regenten en koopmannen. ‘Het straatbeeld moet door vrouwen zijn bepaald’. Overspel was een van de ernstigste delicten die men kon begaan en werd bestraft met levenslange verbanning. Soms werden berechte vrouwen met roeden de stad uit gejaagd. Mannen kregen voor overspel ook straf opgelegd, maar die was vaak lager. Veel vrouwen in steden waren niet getrouwd of hun man was op zee. Deze relatief vrije positie is volgens Van der Heijden een belangrijke reden waarom vrouwen in de criminaliteit sterk waren vertegenwoordigd. (LD24-09).

25. De eerstejaars van Leidse studentenvereniging Augustinus waren het afgelopen jaar studieobject van een internationaal onderzoeksteam. Leidse promovendus Max van Duijn onderzocht samen met collega’s uit Oxford en Helsinki de sociale relaties en vriendschappen die ontstonden bij de studentenvereniging aan het Rapenburg. ‘Tussen je 15de en 25ste bouw je een belangrijk deel van je sociale netwerk op’, zegt promovendus Van Duin. De studentikoze gewoontes en de vriendschappen die ontstonden zijn in kaart gebracht nadat zo’n 250 studenten waren ondervraagd. Taalwetenschapper Van Duijn bracht de onderzoekers in contact met de Leidse studenten. ‘Mensen hebben gemiddeld vijf sociale relaties waarbij sprake is van een sterke emotionele verbintenis’, aldus Van Duijn. Binnen een vereniging ontstaan die sociale relaties zeer snel. Een studentenvereniging lijkt een ‘sociale snelkookpan’. Samen zingen en taken uitvoeren zoals eten koken of een feest organiseren, blijken volgens de eerste conclusie smeermiddelen voor een vriendschap voor het leven. De komende tijd wordt de respons verder geanalyseerd en verwerkt, de eerste publicaties komen voorjaar 2015. Het is het begin van een grote studie naar Nederlandse (gezelligheids)verenigingen. (Mare25-09, Dichtbij25-09, VK29-09, RTVW29-09).

25. Bouwbedrijf BAM wordt naamsponsor van de waterpolosters van ZVL. ‘Dit is een substantiële financiële injectie’, zegt bestuurslid Robert Gras van de stichting TopWaterpolo Leiden na de ondertekening van het contract. Het toont volgens hem de meerwaarde aan van de dit jaar opgerichte stichting. De landskampioen gaat verder als ZVL-BAM. (LD26-09).

25. De Stichting Huisvesting Werkende Jongeren (SHWJ) opent 46 nieuwe woningen in nieuwbouwflat Rijnoever aan de Morsweg. SHWJ richt zich vanaf 1970 speciaal op werkende jongeren in Leiden van 18 tot 35 jaar. Inschrijven kan tot 27 jaar. ‘Als je als jongere niet studeert, kom je op je 20ste de deur niet uit. Bij een woningcoöperatie staat iemand snel vijf tot acht jaar ingeschreven. Bij ons is dat minimaal anderhalf jaar’; zegt directeur Arie Feij. SHWJ heeft bijna 800 wooneenheden die allemaal onder de huurtoeslaggrens vallen. Iedere inwoner verhuist of stroomt door na gemiddeld vier jaar’, zegt Feij. Met gemeentelijke garanties kocht SHWJ historische panden - soms voor een gulden - en knapte die op. Daarnaast bouwde de vereniging nieuwe wooncomplexen. Martin van Rijn, inmiddels 53 en werkzaam bij SHWJ, denkt met plezier terug aan zijn eerste woning aan de Middelweg. ‘Het was heel klein: vier bij drie meter. Mijn bed was mijn bank. Maar ik had een eigen douche en keukentje’. tachtig en de werkloosheid was hoog’. Govert van Nimwegen werkt vanaf 1975 bij SHWJ en is eerste aanspreekpunt voor de incasso en technische vragen. Volgens Feij is de SHWJ altijd dicht bij haar oorspronkelijke doelstelling gebleven. ‘Wij hebben nooit risicovolle activiteiten ondernomen. Lange tijd bouwde de SHWJ geen nieuwe woningen. Maar met de historische lage rente en lage bouwkosten is het nu aantrekkelijk. ‘Onze kleinschaligheid werkt daaraan mee. We werken met zes man personeel. We staan te popelen om door te gaan met nieuwe projecten’, aldus Feij. (LD26-09).
25. Op de Breestraat worden bushokjes in samenspraak met Arriva achterstevoren geplaatst. Als het slaagt komen ook elders in het centrum de dichte kant van de bushokjes naar de straat toe, aldus gemeentewoordvoerder Nicolet Jansen. Er ontstaat ook extra ruimte doordat de reclame niet meer haaks op de stoep is geplaatst. Waarschijnlijk heeft Leiden de primeur in Nederland. Nuretdin Karaardic, kleermaker van De Nieuwe Schaar, is tevreden. Niet alleen over de veel bredere doorgang, maar vooral over de grotere veiligheid. (LD26-09).

25. Het leaseproject voor fietsen mag doorgaan. Dat antwoordt het stadsbestuur op vragen van raadslid Daan Sloos van Leefbaar Leidens. Volgens hem doet de gesubsidieerde organisatie die het fietsenplan bedacht - kringloopbedrijf Het Warenhuis - de reguliere fietsenmakers oneerlijke concurrentie aan. B en W vinden van niet. Een opgeknapte fiets leasen voor 50 euro per jaar - plus vijftig euro borg – is het plan. Een lekke band of kapot achterlicht wordt gratis gerepareerd bij het gemeentelijk fietshoofdkantoor op industrieterrein De Waard. Volgens Sloos is bij de kringloopwinkel aan de J.C. de Rijpstraat en de fietsdependance om de hoek aan de Willem Barentzstraat, sprake van sociale arbeid. Terwijl, bij echte fietsbedrijven, voor de reparateurs de gewone arbeidsverhoudingen en salarisschalen gelden, en dat is aanzienlijk duurder. De fietsen worden rijklaar gemaakt en blauw en wit geverfd. Het Warenhuis werkt volgens B en W hierin kostendekkend, zonder afhankelijk te zijn van subsidies’.’Juist doordat we zonder subsidie moeten werken, zijn door onze bedrijfsleiding initiatieven als de leasefietsen bedacht’, aldus Warenhuis-bestuurder Frans Pot. (LD26-09).

25. Er komt een leerstoel Austronesische en Papua Taalkunde binnen de Universiteit Leiden. Taalkundig onderzoekster Marian Klamer, al werkzaam voor LIAS en LUCL, bekleedt die vanaf 6 februari 2015. Zij onderzoekt de verschillen en overeenkomsten van talen en de historische ontwikkeling daarvan. In 1999 kwam Klamer naar Leiden en werkte in een Spinoza-onderzoeksgroep. Daarvoor was ze verbonden aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, waar ze in 1994 cum laude promoveerde. Met een VIDI-subsidie onderzocht ze aan de Universiteit Leiden sinds 2002 taalkundige variatie in het oosten van Indonesië. (Mare25-09).

25. Bromfietsers moeten op de Haagse Schouwweg voortaan op de rijbaan rijden. Met die maatregel wil wethouder Robert Strijk de verkeerssituatie ter plaatse verbeteren. Op en bij de rotonde gebeuren om de haverklap ongelukken. Afgelopen week was het ook weer raak. Toen raakte een fietsster gewond doordat ze werd aangereden door een afslaande auto. Volgens Strijk is de rotonde door eerdere aanpassingen het probleem niet meer. De meeste ongelukken gebeuren eerder op de plek waar langzaam verkeer het autoverkeer kruist. Door de brommers van het fietspad af te halen, hoopt de gemeente het aantal ongelukken verder terug te dringen. (Sl25-09, LD04-10).

25. De basis is frauduleus, het plan is lachwekkend, de politieke voorstanders zijn Judassen en de gevolgen zijn desastreus. Kortom: er is massaal verzet tegen het gemeenteplan om in bijna heel Leiden betaald parkeren in te voeren. De ene na de andere inspreker ontraadt de raadscommissie Leefbaarheid en Bereikbaarheid het plan in te voeren. Bewoners van met name de verder weg gelegen wijken, die geen parkeerproblemen hebben, zien het alleen een manier van de gemeente om extra geld binnen te halen. Wethouder Robert Strijk ontkent dat: ‘We gaan dit kostendekkend doen, we hoeven er niet aan te verdienen. Het is een kwestie van solidariteit dat straks bijna iedereen meebetaalt aan een probleem dat de hele stad aangaat’. Toch wordt in enkele gevallen onomwonden gedreigd met een gang naar de rechter. Wil Spies van wijkcomité De Kooi is een van de felste tegenstanders. ‘We hebben in De Kooi veel AOW'ers, mensen met een uitkering en gehandicapten. Die moet je niet opzadelen met een dure parkeervergunning. Destijds is geen bezwaar gemaakt tegen de parkeerruimte die er bij het Kooiplein komt, maar als betaald parkeren wordt ingevoerd, stappen we alsnog naar de rechter’. Het bestuur van de nieuwe moskee langs de Willem de Zwijgerlaan heeft 35.000 euro meebetaald aan extra parkeerruimte in de directe omgeving. Dan zou het wrang zijn als bezoekers van het Islamitisch centrum vanaf volgend jaar ook nog een parkeerkaartje moeten kopen om hun auto te stallen. Net als alle andere (wijk)organisaties in Leiden-Noord wil de woordvoerder dat de Willem de Zwijgerlaan de noordgrens wordt van het betaald parkeergebied. De buurtvereniging in het nieuwbouwwijkje Groenoord hield een enquête waaruit bleek dat meer dan negentig procent geen betaald parkeren in de wijk wil, aldus Helga Bergveld. Als betaald parkeren wordt ingevoerd rond Luifelbaan en Vijf Meiplein heeft dat desastreuze gevolgen voor de aaneengesloten winkelcentra in Zuid-West. Dan trekken klanten weg, betogen winkeliersvertegenwoordiger Koen de Wit en Khalid Zerkani namens ASR-vastgoed, eigenaar van de winkelpanden. ‘Dit is de doodsteek voor het winkelcentrum. We haar er zeker tegen procederen en we heroverwegen ook toekomstige investeringen’. De wijk Bockhorst (nabij hotel Holiday Inn) ligt beschut en ver van het centrum af. Volgens wijkwoordvoerder Edwin Edelenbos zijn parkeerproblemen er dan ook niet te verwachten. Zeker nu ook een groot bedrijf aan de rand van de wijk is vertrokken. Daarom hopen de bewoners dat de grens niet om, maar onder de buurt wordt getrokken. Ondernemers op De Waard zien de komst van betaald parkeren met angst en beven tegemoet. En dat terwijl het industrieterrein maar via één autobrug bij de Lage Rijndijk, met de rest van Leiden is verbonden. ‘Ik vrees dat mijn sportschool het dan niet redt’, aldus Yvonne van Beelen van Y-fit. Ook de ‘bewoners’ van het muziekgebouw - K&G, Amigo en Werkmans Wilskracht - zien het niet zitten dat hun leden moeten betalen voor het parkeren op een terrein dat 's avonds en in het weekeinde volledig leeg staat. Inmiddels komen ook de eerste protesten uit Oegstgeest. De blauwe zone, die nu bestaat in enkele wijken rondom het centrum, is een onwerkbaar systeem, beweert de gemeente. Volgens Gasthuiswijkbewoner Herman Smeele valt dat mee. ‘Als je de evaluatie goed leest, dan is de proef eigenlijk geslaagd. Tenminste, als de gemeente de oorspronkelijke uitgangspunten hanteert. Maar ambtenaren hebben er later nieuwe criteria aan toegevoegd. Bij wetenschappelijk onderzoek wordt in zo’n geval gesproken van wetenschapsfraude’. Vlietpoort, het verscholen wijkje, tussen de Voorschoterweg en de Vliet pleit voor een blauwe zone in plaats van betaald parkeren. Volgens buurtvertegenwoordiger Hein Griffioen komen diverse ‘bedreigingen’ op Vlietpoort af. Zo komt tegenover de wijk een McDrive-restaurant die zeker verkeer gaat aantrekken. Verder wil de gemeente een combibad bouwen bij zwembad De Vliet. ‘Sommige bedrijven hebben het al moeilijk en betaalden in het verleden voor hun eigen parkeerplaats. Het zou een vreemde zaak zijn als ze straks moeten betalen om op hun eigen plaats te staan’. Verkeerswethouder Robert Strijk komt in oktober met een reactie. (Zie ook 04-09 en 15-09). (LD27/29-09, Sl30-09, LD03/11-10, LN15-10).

25. Sylvia en René Jacobs van banketbakkerij Jacobs aan de Nieuwe Rijn winnen de eerste prijs in de landelijke Speculaasbrokkenkeuring van het gilde Heerlijk & Heerlijk. Uit ruim vijftig inzendingen vanuit heel Nederland, wordt het Leidse speculaas unaniem als beste aangewezen. In de winkel worden ze door de jury overvallen met de wisseltrofee en een oorkonde. René: ‘In 2012 hadden we ook de eer om verkozen te worden tot ’Brokkenmaker van Nederland’, vorig jaar grepen we er op een half punt naast en nu hebben we ’m weer. Natuurlijk kun je niet altijd zes gooien, maar dit is helemaal top. We pasten de receptuur een beetje aan. Het gaat om de details. Je werkt met natuurlijke grondstoffen, dus dat kan altijd verschillen’. Hans Tros de vaktechnisch adviseur van Heerlijk & Heerlijk: ‘De grote amandelen op de brokken maken ze extra aantrekkelijk’. ‘Dat is te danken aan Bas Boer, de notenman van de markt. Hij had prachtige hele Spaanse amandelen en die rooster ik en dan bak ik ze mee’, aldus René. (LD27-09, LN01-10).

25/26. De faculteit Archeologie van de Universiteit Leiden, jarenlang gevestigd op de Reuvensplaats vlakbij de faculteit Geesteswetenschappen, is verhuisd naar het Van Steenisgebouw aan de Einsteinweg 2 bij de Plesmanlaan. Met een houw van een prehistorisch zwaard, hakt rector magnificus Carel Stolker een lint door en beginnen twee dagen van festiviteiten. Waaronder een ‘archeologische ambachtenmarkt’ en het vaksymposium ‘Archeologie in transitie’. Archeologen uit binnen- en buitenland wisselen met elkaar van gedachten over de toekomst van de archeologie. Universitair docent erfgoed management Sjoerd van der Linde is medeorganisator. ‘Voor de eerste keer heb je echt het gevoel: dit is een faculteit’, zegt decaan Corinne Hofman. ‘De medewerkers van de faculteit zaten verdeeld over vier locaties in de stad. Studenten volgden hoorcolleges in het Lipsiusgebouw maar deze maand konden ze terecht in eigen collegezalen. Aanvankelijk wilde de universiteit het gebouw verkopen, maar het bleek de perfecte plek voor ons. In zes maanden werd het gebouw volledig verbouwd onder leiding van architect Gerard Smit. Er is veel licht dankzij de grote ramen. In het gebouw zijn negen collegezalen en vijf laboratoria voor verschillende specialisaties: osteologie, zoölogie, botanie, lithisch onderzoek en een schervenzaal. Daarnaast zijn er in het gebouw verscheidene studeer- en ontmoetingsplekken voor de studenten ingericht’. Ook Archol, het bedrijf dat archeologisch onderzoek doet in binnen- en buitenland, heeft er zijn intrek genomen. Archeologie bezet zo'n tachtig procent, de resterende ruimte is voorbiologie en milieuwetenschappen. De faculteit telt 518 studenten. Er zijn dit jaar 60 eerstejaars bachelorstudenten en 71 studenten die met een master zijn begonnen. Daarvan komt ongeveer de helft uit het buitenland. In september 2015 start ook een Engelstalige bachelor voor studenten uit het buitenland. De faculteit is met name succesvol op het gebied van wetenschappelijk onderzoek en het binnenhalen van onderzoekssubsidies. Nieuwste bezit: en x-ray machine voor het lab van osteo- en funeraire archeologie. De wetenschappelijke staf van de faculteit is betrokken bij onderzoeksprojecten over de hele wereld. ‘We zitten aan de top’, aldus Hofman. (LD24-09, UL22/25-09).

26. Wethouder Marleen Damen bezoekt met een stagiair de stageplaat bij de Warmondse fietsenzaak Warmerdam. Ze maakt zich zorgen om de kans op werk van jongeren (21-25 jaar) met een laag IQ na de invoering van de Participatiewet op 1 januari 2015. Praktijkscholen vrezen dat de afstand tot de arbeidsmarkt voor de toch al kwetsbare jongeren dan nog groter wordt. Het streven is dat jongeren zelf regulier werk zoeken op de arbeidsmarkt. De gemeente gaat op zoek naar passende oplossingen. Henk van Nierop, stagecoördinator van praktijkschool Het Waterland, denkt dat de gemeente de ernst van het probleem onderschat. ’Op een klas van veertien leerlingen vinden er slechts vier direct na school een reguliere baan. Dit is alarmerend’. Volgens Damen liggen er genoeg mogelijkheden. Als voorbeeld noemt zij leerbedrijf De Stal waar tachtig procent van de leerlingen uitstroomt naar een reguliere baan. De regio krijgt 3,5 miljoen euro van het Europees Sociaal Fonds als steun in de rug. (LD30-09).

26. Een theologisch standaardwerk uit de 17de eeuw, destijds geschreven door vier Leidse hoogleraren, is voor het eerst vertaald in het Engels. Tijdens een bijeenkomst in de Universiteitsbibliotheek in Leiden wordt het eerste van de drie delen aangeboden aan burgemeester Henri Lenferink. De Synopsis Purioris Theologiae werd tussen 1620 en 1625 geschreven door J. Polyander, A. Walaeus, A. Thysius en A. Rivetus. Een eerbetoon aan de zes jaar eerder gehouden synode van Dordrecht. Het werk werd zes keer gedrukt in het Latijn en twee keer in het Nederlands en was erg belangrijk voor de kennis van de gereformeerde theologie. Het werkgezelschap Oude Gereformeerde Theologie vond het hoog tijd voor een vertaling in het Engels. Sinds 2010 werken zo’n vijftien wetenschappers, betrokken bij universiteiten van Kampen tot Canada, aan een vertaling met inleiding en annotaties. Het boek wordt uitgegeven door Brill in Leiden. (LD02-06).

26. In de Pieterskerk wordt de 24ste editie van het traditionele Haring- & Corenwijngala gehouden. Een feest voor de ‘happy few’, die een modeshow krijgen voorgeschoteld van Sheila de Vries en optredens van onder andere Jan Vayne en Petra Berger. Tot de gasten behoren onder meer minister Ronald Plasterk, senator Elco Brinkman en zijn vrouw Janneke, kamerlid Paul van Meenen, Statenlid Rogier van de Sade en initiatiefnemer Menno Smitsloo en zijn vrouw Miep. (LD27/30-09, Tel03-10).

26. Alle boten aan de Veilingkade moeten voor 3 oktober worden weggehaald door de eigenaren. De Raad Vastgoed, deels eigenaar van het water, heeft op elk bootje een brief geplakt waarop staat dat de boten worden verwijderd als ze er 6 oktober nog liggen. Ook staan er sinds een paar dagen borden dat er een wegsleepregeling in het gebied van toepassing is. De meningen van buurtbewoners zijn verdeeld. Petra Robbers vertelt dat een aantal buren boos is. ‘Zij wonen al 23 jaar aan het water en bij de koop van hun huis is verteld dat zij een aanlegplaats kregen. Er gold namelijk jarenlang een gedoogbeleid. Nu moeten zij plotseling hun boot weghalen’. Desirée van Keulen, die vanuit haar huis op het water uitkijkt, vindt het goed dat verwaarloosde boten worden opgeruimd, al is het wel een schilderachtig gezicht. De op handen zijnde bouwplannen van De Raad op het bedrijventerrein naast het water, zouden ermee te maken hebben. Daar moeten drie woontorens met een jachthaventje komen. (LD26-09).

26. De politie voert samen met de Belastingdienst controles uit op 8.249 voertuigen in Leiden-Noord. Er worden boetes uitgedeeld voor onder meer bellen tijdens het rijden, door rood licht rijden en het niet om hebben van een veiligheidsgordel. Verder is er 1. 648 euro geïnd aan openstaande boetes. Eén personenauto is inbeslaggenomen, omdat de bestuurder de boete niet kan betalen. De fiscus int 2.704 euro aan openstaande vorderingen en neemttwintig voertuigen in beslag. (RTVW27-09, Dichtbij27-09, WW01-10).

26. In 1964 startte de eerste opleiding belastingrecht bij de Universiteit Leiden. Dat 50-jarig jubileum vieren de Leidse juristen met een symposium in de Hooglandse kerk. Dat Leiden de primeur had, ligt gevoelig in Rotterdam. Koos Boer, hoogleraar belastingrecht in Leiden: ’Een commissie adviseerde de toenmalige minister om er een universitaire opleiding van te maken, en daarbij viel de keuze op Leiden. Rotterdam lag meer voor de hand, want daar zat een economische faculteit en de Rijksbelastingacademie. ’Waarschijnlijk is het Leiden geworden omdat de universiteit goede banden had met Den Haag. Minister Hofstra is er later hoogleraar belastingrecht geworden. Bovendien wilden ze dat het primair een juridische opleiding zou worden, en minder een economische, en dan ligt Leiden voor de hand’. Leidse fiscaal juristen denken geregeld mee over belastingherzieningen. Zo adviseerde hoogleraar Koen Caminada, lid van de commissie Van Dijkhuizen, de minister in 2013 over te gaan tot een eenvoudiger belastingstelsel. En de Leidse studente Tirza Cramwinckel een van de sprekers, won de Grote Financiën Scriptieprijs met haar onderzoek naar de relatie tussen taal en belastingrecht. Nu doet ze promotieonderzoek naar dit onderwerp. ‘Haar vraag is of je erop mag vertrouwen dat wat je als burger leest op de site van de belastingdienst, hetzelfde is als de wet. Juridische juistheid en begrijpelijkheid kunnen op gespannen voet met elkaar staan. Ter afsluiting is er een discussie met de Leidse alumni Willem Vermeend, Helma Neppérus, Mariken van Hilten en Marnix van Rij. (LD17-09).

((CV 27. Wim van Duivenbode (69) is één van de stuwende krachten achter de start van de Tour de France, in 1978 in Leiden en (mede)initiator van tientallen regionale sportevenementen. De Bloemenmarathon, de Ronde van Noordwijk, de Holland Ladies Tour. Samen met Aad van der Luit richt hij een kwart eeuw geleden het Sportcafé op, een maandelijkse netwerkborrel, die in heel wat regiogemeenten is gekopieerd. En hij organiseert negen keer het Voetbalgala. Wim was sportverslaggever bij het Leidsch Dagblad, had een kwart eeuw de rubriek ‘Duiventil’. Nog altijd schrijft hij voor het LD. Bovendien stond hij op het voetbalveld als scheidsrechter, greep hij de microfoon bij tal van evenementen en werd hij districtsconsul. Kortom, hij was, zoals collega Jaap Visser ooit treffend schreef: ‘de Haarlemmerolie van de Leidse samenleving’. Verbazing alom toen 'Duif' tien jaar geleden verhuisde naar Limburg. Daar is Van Duivenbode, die alleen lagere school heeft, een ‘bobo’. Met al zijn ervaring uit het Leidse op zak, werd hij er consul bij de Koninklijke Nederlandsche Wielren Unie. Geregeld keert hij terug naar zijn ‘roots’. Waar hij nog steeds niet rustig over straat kan. Maar spijt? Nee. Voor geen meter’. Hij werd onderscheiden door de KNWU en de KNVB en is getrouwd met AnneMarie de Boer en heeft uit een eerder huwelijk een zoon en een kleinzoon. (LD27-09)).

27. De schaatshal aan de Vondellaan opent de deuren voor een nieuw seizoen. Op de eerste dag kan de jeugd voor 1 euro schaatsen. Volgens de huidige plannen wordt de hal in 2016 ingrijpend gerenoveerd. Maar als stichting Schaatshal Leiden geen akkoord kan bereiken met de verhuurder steekt de gemeente er geen geld in. De verbouwing was gepland voor de zomer van 2015.’Het interieur is op zijn zachtst gezegd een beetje over de datum’, zegt ijsmeester Jan van Rijn. ‘Veertig jaar geleden was dit een moderne hal, nu niet meer. De kleedkamers zijn te krap, de koelmachines zijn ook hard aan vervanging toe en de boarding is veel te hard. Tegenwoordig zijn ze veel zachter. De bouwplannen zijn ambitieus. Een extra verdieping met grotere kleedkamers. Een gedeeltelijke vernieuwing van het dak en nieuwe verlichting. Het energieverbruik kan fors omlaag. De warme lucht van de machines wordt nu regelrecht naar buiten geleid, terwijl het ook te gebruiken is voor de verwarming van de kleedkamers. Aan de baan zelf verandert niets. Shorttrack- en langebaanschaatsers kunnen er straks nog steeds geen officiële wedstrijden schaatsen, aangezien de baan daarvoor breder en langer moet zijn. Daarvoor heeft de gemeente niet genoeg geld. Met vrijwilligers van de 22 verenigingen is de ijslaag de afgelopen dagen laag voor laag opgespoten tot een dikte van drie centimeter. De schaatshal trekt gemiddeld 100.000 bezoekers per jaar. (LD23-09, LN24-09, RTVW27-09).

27. Huurders van woningcorporatie Portaal krijgen, in ruil voor korting op de huur, mogelijk de verantwoording voor beheer van de flats, buurten en complexen die zij bewonen. Het onderzoek ernaar in de Hoge Mors start tegelijk met het Morsfestival. ‘Nu moet je Portaal bellen en komt er een busje voorrijden. Voor iedereen. Het is effectiever en goedkoper als mensen zelf even een schroevendraaier pakken of een klusjesman uit de buurt vragen’, zegt Arend Jan Pleizier van Het Ontdekkingsbureau uit Amersfoort, dat het onderzoek uitvoert. ‘We kijken wat kan, wat mag en wat wenselijk is en testen met een eigen muntsysteem, de floreyn. Het voordeel van een beheerbudget is dat het geld in de wijk blijft en de werkgelegenheid stimuleert. Ondernemers kunnen de floreynen inwisselen bij Portaal. De Hoge Mors kwam bij Portaal door het in de buurt georganiseerde festival waar bewoners floreynen verdienen, die ze elders op het festival kunnen uitgeven. (LD27-09).

27. Het debuutalbum 'Nothing but love' van Barbara Straathof ligt in de winkel. De Leidse zangeres, die inmiddels in Noordwijk woont, was twee jaar geleden een van de opvallende talenten in de tv-show ‘The Voice of Holland’. Ze wilde haar eigen koers bepalen en niet als eendagsvlieg na een half jaar in de vergetelheid raken. Platenlabel Challenge Records gaf haar die ruimte. ‘Het Metropole Orkest werd gecontracteerd en ik ben ook liedjes gaan schrijven. Daardoor is het meer een pop- dan een jazzalbum geworden’. De producer koppelde haar aan Chris Elliott, een Engelse arrangeur van wereldfaam. Zijn arrangementen staan onder meer op albums van Adele en Amy Winehouse. De gitaarpartijen heeft Barbara zelf ingespeeld. Het album bevat ook vijf covers: drie jazzstandards en twee popliedjes. Barbara wordt in Libanon geboren en op jonge leeftijd geadopteerd door de familie Straathof in Zoeterwoude. In 1996 begint ze haar muzikale carrière als zangeres in de Leidse coverband Happy Hour. Voor haar brood werkt ze achter de schermen van tv-programma's als Big brother, Popstars en Hollands Next Top Model. In 2012 staat ze opeens zelf voor de camera en komt met ‘Skyfall’ en ‘Make you feel my love’ tot de halve finale van ‘The Voice’. Haar toenmalige coach Marco Borsato krijgt op 25 september het eerste exemplaar van haar album. Wendy van Dijk, presentatrice van ‘The Voice’, vraagt haar te zingen op haar bruiloft met Erland Galjaard op Ibiza. In 'Life 4 you' omlijst ze veertig zondagen op RTL4 de actualiteit met liedjes. (LD27-09, LN01-10).

27. Florent Labrujere (12), beter bekend als dj Flor, probeert in de live tv-show van ’Holland's Got Talent’ vergeefs een plek in de volgende ronde te veroveren. Een week eerder is de tv-auditie. ‘Toen ik daarna op school kwam was iedereen heel blij voor me. Ze feliciteerden me allemaal’. Colin Pichel, eigenaar van de muziekschool Rockademy: ‘Florent is een talent. Anderhalf jaar geleden begon hij met draaien. Maar hij heeft de wil en de overtuiging om bij de top te komen. Florent is ook de reden dat we dj-lessen aanbieden. Hij kwam binnen voor drumles. Mijn vriend Farid Douidi is dj en ik heb hem gevraagd wat lessen te geven. Nu anderhalf jaar verder hebben we ook Dean en Jack en veel kinderen die in hun voetsporen treden’. Als groot fan van Armin Van Buuren wil hij uiteindelijk ook de nummer 1 dj van de wereld worden. (LD26-09).

27/28. Voor de 20ste Kunstroute Leiden openen zo’n 145 kunstenaars hun ateliers voor het publiek. Volgens organisator Resi van der Ploeg zijn er 7.000 bezoekers geteld, net zoveel als vorig jaar. Bezoekers spreken met kunstenaars en bewonderen hun aanbod. Ook galeries zijn onderdeel van de route. Dit jaar zijn er extra veel activiteiten. Het feest begon op 13 september met de opening van tekenfestival ‘The Big Draw’. Het festival loopt door tot en met 28 september. Ook tijdens de Kunstroute zijn er tal van tekenactiviteiten voor bezoekers. Frank Kappé nam in 1944 het initiatief toen er nog maar twintig kunstenaars meededen. Het gratis routeboekje is verkrijgbaar bij startpunt museum De Lakenhal. (Zie ook 13-09). (Dichtbij20-08, Sl25-09, LN24-09, LD25/29/30-09,Dichtbij 29-09, WW01-10).

28. De Vereniging Vrienden Oostvlietpolder vraagt de gemeenteraad in te grijpen in plannen van een projectontwikkelaar om recreatiewoningen te bouwen in de Oostvlietpolder op een plek die de bestemming ‘volkstuinen’ heeft. Het gaat om een ruig stukje groen achter het Vlietpark, een bungalowpark aan de Vlietweg. De grond is gekocht door projectontwikkelaar ‘Ik Verkoop of Verhuur bv’, die er dertig recreatiewoningen wil bouwen. Er wordt geadverteerd op internet: ze kosten 67.500 euro kosten koper. De eerste is al gebouwd met vergunning van de gemeente maar er loopt een beroepsprocedure, aangespannen door de Vrienden van de Oostvlietpolder en de vereniging van eigenaren Vlietpark. Die vinden het schandalig, dat de woningen al te koop worden aangeboden terwijl de gemeente nog geen omgevingsvergunning heeft afgegeven. ‘Tegen volkstuinen hebben wij geen bezwaar’, zegt voorzitter Hans Pieters. ‘Maar hier gaat het duidelijk om vakantieverblijven. Kijk maar naar de plaatjes op de website www.huizenvinder.nl. Volgens de advertentie hebben de bungalows gas, elektriciteit en water. Dat hebben volkstuinhuisjes in Leiden niet. Aanvankelijk zou er in de polder een bedrijventerrein worden aangelegd. Maar na jarenlange protesten van burgers besloot de gemeente om het gebied te behouden als veenweidegebied. De Partij voor de Dieren, GroenLinks en PvdA stellen schriftelijke vragen aan B en W en willen weten of er een vergunning is afgegeven en op grond waarvan. Zo niet dan willen de partijen dat het college ingrijpt. (Zie ook 14-10). (RTVW28-09, Sl29-09, LD01-10).

28. Voor de historische lezing van de 3 October Vereeniging in het Academiegebouw heeft wetenschapper Els Jacobs het antropologisch onderzoek van David Moyer (1945 - 2002) afgestoft. De Canadees raakte gefascineerd door de viering van Leidens Ontzet en onderzocht als hoogleraar aan de Universiteit van Victoria tussen 1984 en 2000 de waarde ervan voor de Leidenaars. Jacobs hielp Moyers destijds. Sandra Spijkerman, commissaris van de Commissie Herdenking: ‘De lezing is meer een journalistiek verhaal en minder een wetenschappelijk’. Aan conclusies kwam Moyer niet toe want in 2002 overleed hij onverwacht aan een hartstilstand. In Canada werden voor de lezing dozen doorzocht. Veel aantekeningen en gegevens waren inmiddels weggegooid. Moyer gaf ieder jaar een aantal colleges over het onderwerp. In een van de lessen serveerde zijn vrouw hutspot aan de studenten. Volgens Jacobs veranderde tijdens zijn onderzoek de 3 oktoberviering al. ‘In 1993 werd de grote hutspotmaaltijd ingevoerd. Daarvoor at de Leidenaar de hutspot thuis of in een restaurant. Ook haring schoonmaken werd pas in de jaren '90 voor het eerst gedaan. Nu kan niemand dat meer zelf. En kijk naar de voorgesneden uien en geraspte wortelen die de groenteboer verkoopt. Of neem de klapstuk. Alleen oude Leidenaren eten dat nog’. Moyer ontdekte tal van wetenswaardigheden tijdens het jarenlange onderzoek. Maar voor de populariteit van de paling vond hij nooit een verklaring. (LD18-09, Mare25-09, Sl29-09).

28. Jong K&G wint voor het tweede achtereenvolgende jaar de Nationale Taptoe Jeugd. met hun nieuwe 'Europa' Show. (Dichtbij02-10).

28. Basketbalvereniging Zorg en Zekerheid Leiden verliest de strijd om de Supercup tegen landskampioen Donar (tot vorig seizoen Gasterra Flames) in Martiniplaza in Groningen met 78-67. ‘Ontgoochelend’ noemt de nieuwe coach Eddy Casteels de krachtsverhoudingen, hoewel de schade dankzij een Leids eindsprintje nog meeviel. Aanvoerder Worthy de Jong: ‘Ik wist dat Groningen ervarener is, maar ik dacht dat wij een goede kans maakten’. Groningen zag zijn topspelers vertrekken en had een rampzalige voorbereiding maar tot verrassing van coach Ivica Skelin gaat het gemakkelijk. Mede door het van Z&Z overgestapte duo Sean Cunningham en DeJuan Wright. (LD29-09, LN01-10).

29. Hoe de belegering van de stad er precies uitzag in 1574 is op de website van Erfgoed Leiden en Omstreken (voormalig gemeentearchief) te zien. De themakaart is de nieuwste toevoeging aan de interactieve kaartencollectie. Omdat van veel historische gebeurtenissen precies bekend is waar zij zich hebben afgespeeld, kan een volledig verhaal worden verteld. Op de kaart zijn vele anekdotes over Leidse schutters, schepenen en burgers, de oorlogsmaatregelen, gevechten rondom de stad en het uiteindelijke ontzet te vinden. De website van ELO is genomineerd als website van het jaar in de categorie ‘overheid’ en heeft de Belastingdienst, DigiD, de Rijksoverheid en het UWV als concurrenten. (Sl28-09, LD01-10).

29. Acht miljoen euro voor de leefbaarheid in buitenwijken, zeven miljoen voor milieuprojecten als energiebesparing en duurzame mobiliteit, vier miljoen voor de herinrichting van Beestenmarkt en Lammermarkt en vijf miljoen voor een fietsenstalling bij het station. Bovendien wordt een reservepotje gevuld waaruit later de overgang deels wordt bijbetaald, van diverse zorgtaken die de landelijke en provinciale overheid overdragen. Dat blijkt uit de begroting voor 2015 die wethouder Marleen Damen overhandigt aan vice-voorzitter van de raad Magreet van Wijk. Er worden 465,3 miljoen euro aan inkomsten geraamd en daartegenover staan 490,8 miljoen uitgaven. Het lopende jaar wordt waarschijnlijk afgesloten met een tekort van bijna vijf miljoen euro. Oorzaak: de grote hoeveelheid gebouwen die de gemeente bezit. Die vastgoedportefeuille staat onder meer diep in het rood door renteverlies en onderhoudskosten, alleen al in 2014 gaat het om 2,4 miljoen euro. Ook krijgt Leiden minder geld van het Rijk omdat het aantal uitkeringstrekkers is gedaald. Dat scheelt 2,5 miljoen. De komende jaren worden meevallers verwacht die resulteren in een positief saldo van circa vijf miljoen euro zodat de meerjarenbegroting tot 2018 in balans is. In de begroting zijn ook enkele concrete voorstellen te vinden zonder dat de kosten bekend zijn. In de wijken Meerburg (Rivierenbuurt) en de Prinsessenbuurt (onderdeel van Noorderkwartier, tussen Bernhardkade en Willem de Zwijgerlaan) wordt binnenkort een zogeheten wijkvisie opgesteld. Naar het voorbeeld van de Zeeheldenbuurt. In een ‘visie’ bedenken bewoners, organisaties en de lokale overheid samen welke verbeteringen - zoals woningrenovaties, nieuw straatmeubilair en extra groen - een buurt of wijk nodig heeft. Geld moet Leiden als kennisstad versterken en de bereikbaarheid en de ontwikkeling van Leiden Bio Science Park vergroten. (Sl30-09, Dichtbij30-09, LD01-10, St01-10, WW08-10, LN08/15-10).

29. De waterschapsbelasting gaat omlaag van 55 naar 50 procent van het kostenaandeel. Dat heeft de Verenigde Vergadering van het Hoogheemraadschap van Rijnland besloten. Hiermee wordt een ‘weeffout’ in de waterschapswet hersteld. Het financiële stelsel is ingewikkeld met verschillende heffingen voor ingezetenen, eigenaren van gebouwen en grond. De wijziging moet nog worden goedgekeurd door de provincie. (Sl29-09).

29. Leiden krijgen er een nieuwe wandeling bij. Naast de ‘Leidse Loper’ door de binnenstad, komt er een ‘Rode Loper’ naar en door het Bio Science Park. Een stagiair van de ondernemersvereniging (OBSP) onderzoekt vanaf vandaag hoe de Rode Loper het best kan worden uitgerold. Langs de route leren wandelaars straks het hele proces van ‘life sciences’ kennen. Stagiaire Anneloes Schohaus werkt sinds het voorjaar samen met het Leidse ‘Zomaar Producties’ aan een serie van tien filmpjes waarin het onderzoek op het park aan de orde komt. Tijdens de ‘Nacht van kunst en kennis’ werden die officieel gelanceerd. Ze staan ook op de websites van de ondernemersvereniging en het BSP. Het idee is van OBSP-bestuurslid Ruud Santing. Er worden QR-codes op de gebouwen van de bedrijven bevestigd om te scannen. De verbinding met stad loopt langs Naturalis waar de gemeente een nieuw park wil aanleggen. (LD29-09).

29. Een groot deel van de binnenstad en een kleine schil daarbuiten is milieuzone en die wordt met twee jaar verlengd, maakt wethouder Frank de Wit bekend. In de zone mogen geen 'vervuilende vrachtwagens' komen. GroenLinks-raadslid Jos Oltshoorn wil bekijken of het gebied kan worden uitgebreid en of het verbod ook moet gelden voor sterk vervuilende bestelbusjes en personenauto's. Steeds meer onderzoeken tonen aan dat het effect van milieuzones veel minder goed werkt dan verwacht, zoals een landelijke effectenstudie van het ministerie van infrastructuur en milieu. Uit TNO-onderzoek blijkt dat de uitstoot van stikstof bij sommige ‘schone’ vrachtwagens drie keer zo hoog als werd aangenomen. (LD29-09).

29. Fons Bitter wint met zijn inzending ‘Galgewater’ de fotowedstrijd ‘Op reis: vervoer over water in en om Leiden’ van buurtvereniging De Put in de Oude Morsch en Stichting Historische Haven Leiden. De jury bestond uit d'Oude Morsch-buurtgenoten Pieter Offringa, Nelleke Oosten, Onno Innemee en Geertrui Marks en fotograaf John Brussel. Tweede wordt Marianne Cornelissen-Kuyt met een foto van de Witte Singel langs de Hortus. De derde prijs is voor Hennie Ligtrink, die de vrolijkheid en actie van blazers tijdens de Peurbakkentocht vastlegde. De beste foto's zijn te zien in de etalage van de Printershop aan de Morsstraat en zijn tijdens Leidens Ontzet te zien op het Kort Galgewater. (LD27-08, LD01-10).

29. De tropenartsen Nick Zwinkels uit Reeuwijk en Erdi Huizenga hebben definitief geen ebola. Ze gaan van hun tijdelijk verblijf in Roelofarendsveen naar hun familie en vrienden. Dat maakt Pien Hart van de Lion Heart Foundation, waarvoor de artsen werken, bekend. Ze gingen ruim twee weken in vrijwillige quarantaine nadat ze in een lokaal ziekenhuis in Sierra Leone onbeschermd in contact kwamen met mensen die later overleden aan het ebolavirus. Na een week bleek dat koorts, een van de symptomen van ebola, werd veroorzaakt door malaria. ‘Zij zijn beiden zeer gemotiveerd om snel terug te gaan en ons ziekenhuis zo snel mogelijk weer te openen’, zegt de Lion Heart Foundation. (Zie ook 13 en 21/09). (RTVW29-09, LD01-10).

29. De Universiteit Leiden presenteert in de oude Universiteitsbibliotheek aan het Rapenburg de plannen voor een Taalmuseum, dat in 2015 wordt gelanceerd. Het wordt geen klassiek museum in één gebouw. Het bestaat uit kleine tijdelijke of permanente tentoonstellingen en installaties op diverse plaatsen, zowel binnen als buiten. Verder komt er een jaarlijks terugkerend vierdaags taalfestival, met lezingen, debatten, een kinderprogramma en culturele activiteiten. De initiatiefnemers kiezen voor deze vorm omdat volgens hen de tijd van grote museale projecten voorbij is. Bovendien, stellen zij, hoort taal midden in de samenleving te staan, met de stad als podium. Het museum moet de belangstelling voor taal vergroten, maar ook een rol spelen bij de nascholing van leraren. De universiteit werkt sinds 2013 aan het plan. Daarbij werken het Leiden University Centre for Linguistics (LUCL), het Leiden University Institute for Area Studies (LIAS) en de universitaire lerarenopleiding Iclon samen. Het museum wordt gelanceerd bij het 88ste lustrum van de universiteit en sluit aan bij initiatieven als LeidenGlobal, waarin ook Leidse musea participeren en Leiden Kennisstad. Digitale component is een app voor taal in de openbare ruimte. ‘We willen een verhaal vertellen, en dat doen we niet tussen de muren van een traditioneel museumgebouw met een paar vitrines en haakjes aan de muur. Zo maken we de drempel zo laag mogelijk’, zegt kwartiermaker en directeur Erik Schilp. Hij was eerder directeur van het Zuiderzeemuseum en het Nationaal Historisch Museum. Het museum mikt op twee soorten bezoekers. Afgaand op de belangstelling voor taalevenementen als het Groot Dictee der Nederlandse taal verwacht het museum veel respons. Digitaal moeten er discussies ontstaan. Het museum kiest elk jaar een thema en vertelt daar verhalen bij. Het eerste jaar is dat ‘Wat zeg je? - over taal en betekenis’. Er komt onder meer een installatie waar mensen politici van vroeger en nu horen spreken. ‘Zo kun je zien en horen hoe de manier waarop ze tegen ons praten is veranderd’, aldus Schilp. Het museum aast op plekken als station Leiden Centraal en gebouwen van de universiteit. Om het museum aan te kondigen, verschijnen de komende tijd op internet en op straat door Koos Breukel gemaakte portretten, met daarbij een uitspraak over taal. Studenten krijgen een belangrijke rol, aldus taalkunde-hoogleraar Ton van Haaften.‘We hopen dat de gemeente en de universiteit willen bijdragen. Verder zoeken we voor elk deelproject aparte financiering, ook bij bedrijven’. Voormalig rector magnificus Douwe Breimer is voorzitter van de raad van toezicht. (LD17-05, UL15-07, Sl30-07, WW06-08, HOZ10/17-08, LD29/30-09).

30. Woningstichting Ons Doel heeft directeur-bestuurder Ben Noorlander voor langere tijd met verlof gestuurd. Voorzitter Joost Spithoven van de raad van commissarissen zegt dat er verwijdering is ontstaan tussen de directeur-bestuurder en de werkvloer. Ons Doel is op zoek naar een interim-bestuurder. ‘Die verwachten we binnen twee weken aan te stellen voor de dagelijkse gang van zaken’. Spithoven: ‘We zoeken iemand van buiten, die er fris in zit en die de staat kan opmaken. In de voetballerij wordt de trainer meteen naar huis gestuurd, maar dat willen wij niet’. De problemen hebben alles te maken met de grote veranderingen die woningcorporaties moeten ondergaan. Volgens Spithoven zit de sector in een spagaat: aan de ene kant wordt opgelegd dat woningbouworganisaties zich uitsluitend op sociale huisvesting moeten richten, aan de andere kant wordt verwacht dat ze een andere rol in de wijken op zich nemen en zich ook inzetten voor onderwerpen op het terrein van welzijn, zoals leefbaarheid. Voor een kleine stichting als Ons Doel is zo'n proces een zware dobber. (LD30-09).

30. Een kort geding dat zou worden gehouden om horeca-exploitant Vermaat uit het Diaconessenhuis te krijgen gaat niet door omdat beide partijen een ‘regeling in der minne’ treffen. De winkel met restaurant bij de oude hoofdingang is na vijftien jaar voor de laatste maal open. Vijf medewerkers stappen over naar het ziekenhuis, zegt het familiebedrijf uit IJsselstein. Het Diac neemt de horeca in eigen hand. Op de plek van de winkel komt een zitgedeelte voor het restaurant dat een verdieping lager - op de begane grond – komt, waar voorheen de afwaskeuken zat. (LD30-09).

30. De Staatsspoorbrug bij de Haagweg bij de hoek van de Potgieterlaan wordt voor 1,7 miljoen euro opgeknapt, maken B en W bekend. Het gemeentelijk monument moet na de renovatie die april 2015 start weer veertig jaar mee kunnen. Het is de enige hefbrug die Leiden rijk is, al staat het bewegende deel al bijna een halve eeuw muurvast. Dat blijft ook na de opknapbeurt, die hard nodig is omdat de in 1941 gebouwde brug in een slechte staat verkeert door trillingen en lawaai als zware vrachtwagens passeren. Verder roesten de metalen gedeelten steeds verder weg en brokkelt het beton van de vijf meter hoge heftorens af. Metalen platen zorgen er nu voor dat de brokjes beton niet op straat of op weggebruikers vallen. De originele hijskabels en contragewichten zijn eind vorige eeuw al uit veiligheidsoverwegingen verwijderd. De brug krijgt, voor zover mogelijk, zijn originele vorm terug. De later toegevoegde scheiding tussen de rijbaan en fiets- en voetpad blijft wel bestaan. En het hefgedeelte kan ook na de renovatie niet meer omhoog, het blijft wel een los onderdeel. Zodat het kan worden weggenomen als woonboten die aan de voormalige spoorweghaven liggen aangemeerd, voor een onderhoudsbeurt moeten passeren. Twaalf jaar na het advies daartoe besloot het stadsbestuur de brug in februari op de lijst van gemeentelijke monumenten te zetten. Leiden had er twee miljoen euro voor opzij gezet. De drie ton die resteert wordt gebruikt voor het opknappen van de Churchillbrug - de verbinding tussen de Dr. Lelylaan en de Churchilllaan - waarvan de renovatie juist duurder uitpakt dan aanvankelijk gedacht. (Gem30-09, LD04-10, LN15-10).

30. Onder het rijksmonument Breestraat 90 zijn bij werkzaamheden resten uit de 13de eeuw van het bakstenen klokhuis van de graaf van Holland gevonden. Daarmee is een restant blootgelegd van het oudste Leidse overheidsgebouw. Juwelier Rob van Gerner kocht het jugenstilpand twee jaar geleden om er zijn nu nog aan de Maarsmansteeg gevestigde winkel in te huisvesten. De verbouwing werd vertraagd omdat in de kelder oude stadsresten werden aangetroffen. Afgelopen zomer kreeg hij toestemming om die weg te halen, maar nu blijkt dat erachter nog oudere overblijfselen zitten. Om die wel te bewaren, heeft het stadsbestuur 45.000 euro uitgetrokken. ‘Deze belangwekkende vondst geeft meer inzicht in de vroegste geschiedenis van Leiden’, meldt het stadsbestuur. Gerner wil totdat de opknapbeurt van zijn pand is afgerond, geen fotografen onder en over de vloer. (Gem30-09, LD01-10, WW15-10).

30. Bijna alle partijen in de raad scharen zich achter de komst van het nieuwe restaurant McDrive van het fastfoodbedrijf McDonalds in het voormalige Leidsch Dagbladpand aan de Rooseveltstraat. Alleen de Partij voor de Dieren is tegen en het CDA gaat pas akkoord als er geen verkeersproblemen zijn. De ChristenUnie beraadt zich nog blijkt in de raadscommissie. Veel omwonenden zijn bang voor een forse toename van het (sluip)verkeer. Volgens wethouder verwachten experts niet heel veel extra verkeer met de komst van de hamburgergigant. (Sl30-09).

30. Meer dan honderd werknemers staan op straat bij de firma Swets Information Services, nadat de rechtbank in Amsterdam het faillissement heeft uitgesproken. Het bedrijf, dat abonnementen afhandelt voor tijdschriften en digitale uitgaven, is gevestigd aan de Dellaertweg in het Achmea-gebouw. Volgens de Amsterdamse curator Marcel Groenewegen wordt onderzocht of een doorstart mogelijk is voor de vestiging van het internationaal opererende Swets & Zeitlinger. De malaise bij het in 1901 opgerichte bedrijf duurt al tien jaar en de omzet bedroeg daarvoor nog 907 miljoen euro. Het Leidse filiaal was tot voor kort in Lisse gevestigd en ook daar viel Swets op door arbeidsconflicten en ontslagen. (FD30-09, LD001-10).

30. De ingrediënten - aardappelen, wortelen en uien - in de balkonbakken van het stadshuis worden geoogst. Ze groeiden er sinds april. Er wordt een echte Leidse hutspot van gemaakt, aangevuld met groenten uit de Oegstgeestse biodiversiteitstuin Vrij Groen. Koks van biologisch restaurant Logica aan de Stille Rijn verwerken het tot een vegetarische hutspotmaaltijd waarvan Leidenaars, die zich ervoor hebben ingeschreven, een dag later mogen proeven. (LD01-010).

30. Christelijke basisschool Roomburg heet voortaan christelijke basisschool Joppensz. De nieuwe naam wordt onthuld door ‘burgemeester Van der Werff’ en wethouder Frank de Wit in bijzijn van leraren, scholieren en ouders. De naam verwijst naar Cornelis Joppenszoon, de weesjongen die volgens de overlevering tijdens het beleg van Leiden ontdekte dat de Spanjaarden waren gevlucht. De basisschool aan de Van Vollenhovenkade kiest voor deze nieuwe naam vanwege de verwarring met de school in de wijk Roomburg en hun nieuwe aanpak van onderwijs in combinatie met kinderopvang, aldus directeur Beatrix van Maanen. Er is een intensieve samenwerking met De Kinderhaven en vaste lesuren op alle dagen van 8.30 uur tot 14.00 uur. (LD01-10).