Historische Vereniging Oud Leiden

Jacobs Droom

Nummer:

120

Andere namen:

Jeudepoort
Pharao's droom

Adres voor 1871:

Wijk 7 nr. tussen 353-354

Adres na 1871:

Uiterstegracht 53

Beschrijving:

Salomon van Paauw omschrijft de poort als Jacobs Droom, aan de oostzijde van de Uiterstegracht bij de Groensteeg in Wijk 7 naast no. 349. Gesloten. Omstreeks 1850 bestond het vier huizen tellende poortje dus niet meer.
Van der Paauw moet zich echter hebben vergist omdat de toegang tussen nr. 349 en 350 de Bellepoort betrof. Ook zal hij zich in de naamgeving hebben vergist want er zijn geen andere bronnen bekend waarin Jacobs Droom wordt genoemd. Dat moet - zoals Bonboek fol. 237 vermeldt - de poort van Pharoos droom zijn. Kennelijk heeft Van der Paauw de bijbelverhalen uit Genesis 28 (Jacobs droom) en Genesis 41 (Pharao's droom) met elkaar verward.

Pharao's Droom is in het bonboek gesitueerd op fol. 237-238vso en lag noordelijk van de Verloren Arbeidspoort (in het Bonboek 234vso-235vso). Laatstgenoemde poort was op haar beurt boven de noordoosthoek van de Groenesteeg en Uiterstegracht gelegen. Volgens een waarbrief uit 1725 stond Pharao's Droom ook bekend als de Jeudepoort.

De poort was een 'gemene (gemeenschappelijke) gang' en moet ook niet worden verward met een naastliggende, z.g. 'vrije gang', dus een privé toegang die toebehoorde aan het aangrenzend huis (zie de Waarboeken fol. 305, 6G fol. 84 en 5S fol. 252).

Hierboven een detail van de stadsplattegrond van 1826 (Wijk 7). Links de oostzijde van de Uiterstegracht, onder de Groenesteeg. Rechtsonder is nog een stukje van de Vestestraat zichtbaar.

De percelen op de stadsplattegrond uit 1826 en de vermeldingen uit het Bonboek blijken geheel overeen te komen.
Zo correspondeert het hoekhuis bij de Groenesteeg [Wijk 7] nr. 359 met Bonboek fol. 233. Voor de twee volgende percelen aan de Uiterstegracht geldt: nr. 358 = fol. 233vso, 357 = fol. 234.
Dan volgt de Verloren Arbeidspoort (in het Bonboek een naamloze poort) op fol. 234vso-235vso) en daarna weer twee huizen aan de gracht , 354a = fol. 236 en 354 = fol. 236vso.

Vervolgens de poort van Pharoos Droom (in het Bonboek bij naam genoemd, fol. 237-238vso, 353 = fol. 239, 352 = fol. 239vso, 351 = fol. 240, 350 = fol. 240vso.
Tenslotte volgt op fol. 241-245vso de bij naam genoemde Bellepoort met haar toegang tussen de nrs. 349 en 350.

Vermelding in archiefbronnen:

Bonboek (6623, Nicolaasgracht)

fol. 237-238v (In de poort van Pharoosdroom)

1642 na

Waarboek 67 7A 1717

fol. 65 (Pharoosdroom)

1717-03-20

Waarboek 67 7N 1725

fol. 6 (‘Jeudepoort, vanouds genaamd Pharoosdroom’)

1725-11-17

Vermelding in andere bronnen:

Nog geen aanvullende gegevens gevonden.

Poortbebouwing
Namen en adressen, aantallen woningen en bewoners, woninggrootte en kwaliteit

Bewoond

Onbewoond

1. 1850 (ca.) Opgave S. van der Paauw
2. 1853 Buurtkaart
3. 1871 Huisnommerboek 1871
4. 1879 Kaart Van Campen 1879
5. 1892 Aanleg waterleiding -
- aangelegd [A]
- door eigenaar geweigerd [G]
- eigenaar weigert betaling [AG]
6. 1892 Aantal woningen
7. 1892 Aantal bewoners
8. 1899 Kaart Van Campen 1899

Woningonderzoek
1913

Aantal
vertrekken
per woning
in 1912/13

Woning-
onderzoek 1922

1900

1912

aantal woningen

aantal bewoners

aantal woningen

aantal bewoners

zeer slecht

slecht

vrij slecht

redelijk