Eigenlijk is de Werfpoort een 19e-eeuwse opvolger van de voormalige Hazen- of Schelvispoort. Ze zal haar naam hebben ontleend aan de houtwerf die aan de Houtmarkt langs de Oude Herengracht was gelegen. Dankzij een nog altijd aanwezig gevelsteentje van Brandewijnsgracht weten we dat de vier huisjes in 1877 door J.P. Kerkvliet zijn gebouwd.

Aanvankelijk bevond de toegang zich evenals de vroegere Hazen- of Schelvispoort naast Langegracht 177, maar toen het noordelijk deel van de Brandewijnsgracht in 1886 werd gedempt waren de woningen via de nieuwe straat bereikbaar en werd de oude gang overbodig.

Nadat de herbouw was voltooid vestigden zich eind 1877 vier gezinnen in de nieuwe Werfpoort. Het bevolkingsregister 1872-1881 bevat bovendien een mededeling waaruit blijkt dat er sprake is van een naamsverandering, want de Werfpoort heette voortaan ‘Johannes & Annahof’. Omdat het begrip ‘poort’ synoniem was met armoede en onaangepastheid kwamen dergelijke naamsveranderingen in de late 19e eeuw meer voor; een ‘hof’ lag immers beter in het gehoor. Vaak ging het echter om een kosmetische ingreep die de verkrotting moest verhullen, maar in dit geval was de naamswijziging terecht omdat het om nieuwe, goed bewoonbare huisjes ging.

Overigens was de nieuwe naam geen lang leven gegund. In 1894 besloot de gemeenteraad om die (nu geschreven als Johannes Anna’s hof) te laten vervallen. Voortaan stonden de vier huisjes bekend als Brandewijnsgracht 1 t/m 4.

In de gevel van Brandewijnsgracht 3 bevindt zich een gedenksteentje. Het opschrift is door slijtage bijna verdwenen, maar de woorden KERKVLIET en 1877 zijn nog net leesbaar. Het is een herinnering aan de ‘eerstesteenlegging’ door de eigenaar, Johannes Petrus Kerkvliet (1841-1931). In 1872 huwde hij met Anna Maria Wijnen en wellicht is hiermee ook de naam Johannes [&] Anna’s hof verklaard.

J.P. Kerkvliet woonde zelf van 1878 tot 1886 op Houtmarkt 4 en daarna tot 1892 Houtmarkt 3. Hij was scheepssloper en scheepsmaker en had het bedrijf in 1885 van zijn neef C.P. Kerkvliet overgenomen. De werkplaats was gevestigd aan Houtmarkt 6. Dat moet een ideale omgeving zijn geweest voor de bedrijfsvoering, want voor de deur lag een scheepshelling. Bovendien dreef ‘J.P.’ een handel in hout dat afkomstig was van scheepsafbraak en o.a. als brandhout werd verkocht.

Overigens was hij niet de eerste Kerkvliet die wij in deze omgeving tegenkomen – sterker nog: hij was de 4e generatie van de familie die zich hier had gevestigd. Het was begonnen met zijn overgrootvader, de boerenknecht Jan Pietersz. Kerkvliet (1725-1820) die hier in 1752 een huis kocht en daarna een tweede woning in 1779 (zie Bonboek Zijloord fol. 335a en 336). Hij overleed in wijk 5 nr. 429, het hoekhuis Houtmarkt/Langegracht. In 1814 bezaten zijn zoons Pieter en Kors de woningen wijk 5 nrs. 428 t/m 431. Dat was deels aan de Houtmarkt en deels op de Langegracht. Naast nr. 431 (nu tussen 177 en 179) bevond zich de voormalige Hazen- of Schelvispoort, vanaf 1877 de ingang van de Werfpoort