Actueel

1 juni 2018 - Op zaterdag 9 juni vindt in de Pieterskerk om 19.00 uur het concert 'Schuyt en de Leidse koorboeken' plaats. De uitvoerenden zijn het blokfluitensemble Praetorius en een projectkoor onder leiding van Geerten van de Wetering. Tijdens het concert staat de relatie tussen Cornelis Schuyt en de beroemde Leidse koorboeken centraal.

De Leidse koorboeken geven een uniek kijkje in de muziekpaktijk in de Pieterskerk in de zestiende eeuw. Muzikaal gezien was men zeer internationaal georiënteerd, maar ook de lokaal actieve componisten zijn erin vertegenwoordigd.

Schuyt heeft de muziek uit de koorboeken ongetwijfeld gekend en gebruikt, en zijn muzikale ontwikkeling zal er mede door gevormd zijn. In het programma wordt de muziek van de lokaal actieve componisten in het perspectief van de internationale inhoud van de koorboeken geplaatst.

In de pauze van het concert wordt de door kunstenaars Sam Gobin en Nina Kleingeld vervaardige plaquette voor Cornelis Schuyt onthuld. Deze wordt geplaatst op de toegangsdeur naar het historische Van Hagebeerorgel. U kunt via de crowdfundingsactie 'een duyt voor Schuyt' nog steeds bijdragen aan de financiering van deze plaquette.

De normale toegangsprijd voor het concert is 20 euro. HVOL-leden die 's morgens de lezing van Erik Jas in de Lokhorstkerk hebben bijgewoond krijgen op vertoon van hun lidmaatschapskaart 5 euro korting en betalen slechts 15 euro.

Ook de HVOL moet aan de nieuwe Algemene Verordening Gegevensbescherming voldoen die vorig week van kracht is geworden. In onze privacy statement leest u hoe wij met uw persoonsgegevens omgaan. 

26 mei 2018 - Het heeft 350 jaar geduurd, maar nu is die er dan eindelijk; de Boerhaaveroute. Voortaan kunnen fietsers en wandelaars in de voetsporen treden van Herman Boerhaave, de arts, anatoom, botanicus, scheikundige en onderzoeker, die zijn stempel heeft gedrukt op deze regio.

Precies 350 jaar geleden werd Boerhaave geboren. 2018 is daarom een mooi jaar om de Boerhaaveroute te onthullen. De Boerhaaveroute krijgt de officiële naam: 'Van de wieg tot het graf: langs het werk, de huizen en tuinen van Herman Boerhaave'. De veelzijdige Boerhaave is namelijk een historisch figuur en zo krijgt hij het eerbetoon, dat hij verdient. De wandel- en fietsroutes tussen Leiden en Voorhout, die we met de Boerhaaveroute realiseren, zullen een stimulans zijn voor het toerisme in deze regio. Later volgt ook nog een Boerhaaveroute op dit traject, die over het water kan worden afgelegd. Hiervoor worden wellicht  nog aanlegplaatsen gerealiseerd.
 
Wie de Boerhaaveroute volgt, maakt kennis met een brede variatie aan historische en natuurlijke plekken. Van de Hortus Botanicus en het Boerhaavemuseum in Leiden, naar Kasteel Oud-Poelgeest en museum Corpus in Oegstgeest, tot aan het Overbosch en de Boerhaavetuin in Voorhout.
 
Op zondag 10 juni wordt de Boerhaaveroute officieel in gebruik genomen. Dit gebeurt in drie 'etappes'. Om 10:00 uur wordt de Boerhaaveroute tussen Voorhout en Oegstgeest 'ten doop gehouden' in de Boerhaavetuin te Voorhout. Om 12:00 uur volgt de onthulling van de Boerhaaveroute tussen Oegstgeest en Leiden. En om 14:00 uur vindt de officiële ingebruikname van de Boerhaaveroute tussen Leiden en Voorhout plaats in de Hortus Botanicus / het Boerhaavemuseum.
 
De Boerhaaveroute is opgezet door Dorpsmarketing Oegstgeest in samenwerking met de regionale marketingorganisaties en met medewerking van de beheerders van het werk, de huizen en tuinen langs de Boerhaaveroute. De route is mede mogelijk gemaakt door de Stichting Het Boerhaavehuis Voorhout, Stichting Osger Support, Stichting Erfgoed Oud-Poelgeest en de Stichting Vrienden van het Overbosch te Voorhout.

mei 2018 - De Boerhaave Biografie Prijs is een initiatief van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen en Rijksmuseum Boerhaave en sluit aan bij het toegenomen belang van het genre ‘biografie’ in de wetenschapsgeschiedenis. Hij wordt iedere drie jaar uitgereikt. In 2012 ging de prijs naar Kees Schuyt, auteur van 'Het spoor terug: J.B. Charles / W.H. Nagel 1910 - 1983' (Balans, 2010) en in 2015 naar Patricia Faasse, auteur van 'Een beetje opstandigheid. Johanna Westerdijk. De eerste vrouwelijke hoogleraar van Nederland' (Atlas Contact, 2012).

Vijf auteurs zijn nog in de race voor het winnen van de Boerhaave Biografie Prijs 2018 voor de beste Nederlandse biografie over een wetenschapper. Juryleden Prof. dr. H.F. (Floris) Cohen, Prof. dr. D. (Douwe) Draaisma en Prof. dr. J.P. (Jan) Hogendijk, selecteerden na rijp beraad uit dertien nominaties een shortlist van vijf titels. Het gaat om biografieën over wetenschappers, gepubliceerd in de periode 2015-2017. De shortlist bestaat uit:

- Arie Berghout, Heer en meester aan het ziekbed. Leven en werk van Isidore Snapper (1889-1973). Internist (Boom, 2017)
- Martijn van Calmthout. Sam Goudsmit. De zoektocht naar de atoombom van Hitler (Meulenhoff, 2016)
- Herman de Liagre Böhl, Miskotte. Theoloog in de branding, 1894-1974 (Bert Bakker, 2016)
- Elisabeth Lockhorn, Andreas Burnier: metselaar van de wereld (Atlas Contact, 2015)
- Jaap Verheul, De Atlantische pelgrim. John Lothrop Motley en de Amerikaanse ontdekking van Nederland (Boom, 2017).

Hoofdpersonen in deze boeken zijn arts, natuurkundige, theoloog, criminoloog en historicus. Vijf titels van vier verschillende uitgeverijen. De winnaar van de Boerhaave Biografie Prijs 2018 wordt op vrijdag 2 november tijdens een feestelijke bijeenkomst in het Haarlemse Hodshon Huis bekend gemaakt. Hij of zij ontvangt een originele Boerhaave-medaille (naar een stempel uit 1869) en een geldbedrag van € 2500,-.

Haagweg 198 en 200In het tweelingpand Haagweg 198 en 200 (huidige nummering) zijn twee stenen ingemetseld die eraan herinneren dat op 23 augustus 1923 twee jongetjes van één jaar oud, Pieter J. en Cornelis Kolderman, de eerste steen van de respectievelijke woningen gelegd hebben. Dat klinkt toch wel heel toevallig. Zou dat een tweeling geweest zijn, of broertjes die binnen een jaar geboren waren, of neefjes? Om dat zeker te weten, moeten de doopcelen gelicht 

Het geslacht Kolderman was al vele generaties in Leiden gevestigd toen in de negentiende eeuw een paar leden ervan werkzaam werden als warmoezier, dus tuinder. Uiteindelijk zou Cornelis Kolderman een eigen tuinderij aan en achter de Zijlsingel exploiteren. Dat was toen nog onder de gemeente Leiderdorp. In die plaats trouwde hij dan ook op 19 november 1874 met Maria Margrietha Catharina Hanno, dochter van de warmoezier Joseph Hanno. Hun oudste zoon Joseph werd tuinder en vestigde zich na het overlijden van zijn moeder in 1922 op het adres Nannystraat (sinds 1924 De Genestetstraat) 12. Twee andere zonen, Cornelis van 5 september 1887 en Pieter Johannes van 11 oktober 1893, werden ook tuinder en toen vader Cornelis op 10 februari 1919 overleed, zetten zij het bedrijf voort. Maar niet voor lang, want op hun land moesten huizen voor de woningbouwverenigingen Eensgezindheid en Ons Doel komen (de huidige Zeeheldenbuurt). Nadat de onderhandelingen eerst nog afsprongen, kon de Gemeenteraad op 14 december 1920 definitief besluiten tot aankoop. Het geld dat de broers daarvoor ontvingen, moest natuurlijk weer aangewend worden voor de aankoop van tuingrond elders. Die werd aan de Haagweg gevonden, waar de grond zeer geschikt was voor tuinderij (zie ‘Bloemkolen van de Haagweg. Van tuinderij tot Coebel’, in Leids Jaarboekje 2017 p. 107-120).

Haagweg 198

Als eerste trouwde Cornelis op 17 december 1919 met Margaretha Martha Stafleu en vertrok naar Maria Gondastraat (sinds 1924 Da Costastraat) 6, toen nog net gemeente Zoeterwoude; per 1 januari 1920 werd het Leiden. Pieter Johannes volgde zijn voorbeeld op 10 maart 1920; zijn bruid was Maria Sara van Welzen en zij gingen in Rijn en Schiekade 39a wonen. De broers moeten al snel besloten hebben om bij hun tuinderij een nieuwe, dubbele woning te bouwen, waartoe ze van de gemeente Leiden in 1923 vergunning kregen en ook voor “het maken van een riolering ten behoeve van twee te bouwen woonhuizen aan de Haagweg op het perceel bouwgrond sectie O nr. 598”.

Beiden kregen al snel een zoon en noemden die naar zichzelf. Cornelis junior werd op 22 mei 1922 geboren en Pieter Johannes jr. op 24 april 1922. Deze kinderen waren dus inderdaad één jaar oud toen ze de eerste steen van het huis van hun ouders legden. Die ouders bleven nog vrij lang aan de Haagweg groenten kweken. M.M. Stafleu overleed op 26 februari 1953 en Cornelis Kolderman op 8 oktober 1964 te Oegstgeest; Pieter Johannes overleed op 20 november 1981 en M.S. van Welzen op 10 juni 1981. De herinnering aan hen zal, dankzij de stenen, tot in lengte van jaren blijven voortduren.

haagweg 200

Niek Bavelaar

Op donderdag 26 april werd HVOL-lid Niek Bavelaar verrast met een koninklijke onderscheiding. Hij kreeg de onderscheiding 'Lid in de Orde van Oranje-Nassau' onder meer voor zijn tomeloze inzet bij het op de foto vastleggen van de hedendaagse geschiedenis van onze stad. Al tientallen jaren brengt hij de viering van 3 oktober in beeld. Ook voor de Historische Vereniging Oud Leiden is hij actief. Jaarlijks levert hij een grote bijdrage aan de Oud Leidenkalender van de vereniging en ook de diesviering en andere evenementen legt hij met veel plezier op de gevoelige plaat vast. Bij de viering van het 700-jarig bestaan van de Hooglandse Kerk in 2015, leverde hij een onmisbare bijdrage aan het boek “Zeven eeuwen Hooglandse Kerk – de kathedraal van het licht”. Daarnaast was hij lid van de commissie die voor deze gelegenheid een imposante tentoonstelling over de geschiedenis van de kerk opbouwde. Tot slot is Niek ook heel actief binnen de Leidse Binnenstadgemeente en levert hij regelmatig een bijdrage aan het Leids Kerkblad. Het werk van Niek is te vinden op zijn website: www.niekbavelaar.nl.

Zaterdag werd op de Jan van Houtkade de eerste Oud Leiden-minibieb onthuld door HVOL-vice-voorzitter Gerard Kramer. In de minibieb zijn oude jaargangen van het Leids Jaarboekje en de jaarboeken van de voormalige Dirk van Eck-stichting te vinden, evenals boeken over Leidse (historische) onderwerpen. Deze kunnen gratis geleend of geruild worden.

De prachtige rood-witte minibieb is gebouwd door Rutger Veldhuyzen van Zanten, een van de vele vrijwilligers die de vereniging rijk is. Wanneer er voldoende animo blijkt, is het de bedoeling om in de toekomst op meer plekken Oud Leiden-minibiebs plaatsen. In het eerste weekend was de belangstelling in ieder geval groot, al bijna een kwart van de boeken is inmiddels uitgeleend. Ook werden er direct al enkele boeken toegevoegd. Mensen die Leidse boeken in de kast hebben staan en deze met een breder publiek willen delen, kunnen ze plaatsen in de mibibieb aan de Jan van Houtkade 13.

 DSC 8720

DSC 8722

DSC 8723 
 DSC 8726  DSC 8729  DSC 8731
 DSC 8736  DSC 8738  DSC 8742

17 april 2018 - Aanstaande zaterdag wordt de eerste Oud Leiden-minibieb onthuld op de Jan van Houtkade 13. Deze minibieb wordt gevuld met o.a. jaarboekjes van de vereniging en van de voormalige Dirk van Eck-stichting, maar ook met andere Leidse uitgaven. Deze kunnen gratis geleend of geruild worden. Door een van onze trouwe vrijwilligers, Rutger Veldhuyzen van Zanten, is een prachtige rood-witte minibieb gemaakt. Zaterdag om 11.00 uur zal deze onthuld worden door voorzitter Rens Heruer. Ook HVOL-leden zijn hierbij van harte welkom. Heeft u zelf nog Leidse uitgaven in de kast staan die u wilt delen met de minibieb, dan houden we ons aanbevolen! Het is de bedoeling dat er in de toekomst meer Oud Leiden-minibiebs geplaatst worden in de stad.

Datum:  zaterdag 21 april
Tijd:        11.00 uur
Locatie:  Jan van Houtkade 13, Leiden

3 april 2018 - Op woensdag 11 april geeft Esther Mourits een lezing over Johannes Thysius en zijn bibliotheek, de Bibliotheca Thysiana aan het Rapenburg. Door onvoorziene omstandigheden is deze lezing niet in de Lokhorstkerk, maar in de tuinzaal van Grand Café De Burcht, Burgsteeg 14. 

De Bibliotheca Thysiana is het eerste gebouw in Nederland dat vanaf de tekentafel was bedoeld als bibliotheek. Het gebouw, thans eigendom van de Vereniging Hendrick de Keyser, bevat de collectie van wetenschappelijke werken uit een breed scala van wetenschapsgebieden die bijeen is gebracht door Thysius. De bibliotheek is het onderwerp van het proefschrift van Esther Mourits, ‘Een kamer gevuld met de mooiste boeken’. Met dit proefschrift was zij in november 2017 de winnaar van de eerste wetenschappelijke Oud Leiden Prijs ‘nieuwe stijl’.

De zaal gaat open om 19.30 uur. Toegang voor HVOL-leden gratis, niet-leden betalen € 5. 

Meer informatie over de lezing

29 maart 2018 - De gemeente Leiden heeft de BNG Bank Erfgoedprijs 2018 gewonnen. Juryvoorzitter Ina Adema, burgemeester van Lelystad, maakte dat op donderdagmiddag 29 maart bekend in het Koelhuis in Zutphen. ​De prijs is bedoeld om gemeenten te stimuleren materieel en immaterieel erfgoed breed op te nemen in hun beleid.

Leiden was samen met Deventer, Tilburg en Zaanstad genomineerd voor de prijs. De gemeente ontving, naast complimenten en lof door de jury, een oorkonde en een geldprijs van 25.000 euro uit het BNG Cultuurfonds. Daarnaast won Leiden ook de publieksprijs.

BNG Erfgoedprijs

Ariela Netiv, directeur van Erfgoed Leiden en Omstreken, neemt de prijs in ontvangst (foto: Gemeente Leiden).