De historie bepaalt de toekomst, dat is het uitgangspunt waarmee de Historische Vereniging Oud Leiden (HVOL) een manifest heeft opgesteld ten behoeve van de gemeenteraadsverkiezingen van volgend jaar. Dit manifest wordt aangeboden aan alle politieke partijen in Leiden en aan alle stadspartners. Oud Leiden wil positief meedenken over de toekomst van de stad, onder het motto: geschiedenis is geen versiersel maar bepaalt de richting waarin we ons als stad willen ontwikkelen.
Voor het eerst heeft de vereniging een manifest gemaakt met daarin haar visie de uitgangspunten en wensen voor de komende jaren. Samensteller en vice-voorzitter Jan-Jaap de Haan: “Wij willen geen club zijn die alleen bezwaar maakt tegen vernieuwingen we willen juist dat deze vernieuwingen het prachtige historische karakter van onze stad versterkt daarom willen we nu al mee denken met politieke partijen over de plannen voor de stad in de komende jaren.” In het manifest staan zeven punten met de visie van Oud Leiden gevolgd door vijftien punten met hoe deze visie wordt bereikt.
Onze visie op de stad
• Historie is niet alleen een uiterlijk kenmerk van de stad, maar moet een krachtig leidend beginsel van de verdere ontwikkeling van de stad zijn.
• We willen voortbouwen op de stadsvisie “Stad van Ontdekkingen” waarin (historische) cultuur een dragende pijler en voor ontwikkeling is, in plaats van een versiersel of decor.
• Het gaat hierbij om zowel het fysieke en gebouwde als het immaterieel erfgoed (tradities, taal, verhalen). Door deze levend te houden, beleven we het verleden in het heden.
• Activiteiten variërend van onderzoek tot evenementen (Open Monumentendagen, 3 Oktober) en thema-jaren (Pilgrim Jaar) dragen bij aan kennis, beleving en daarmee draagvlak voor historie.
• Ontsluiting van collecties en andere historische bronnen, kunnen hieraan een belangrijke bijdrage leveren. Instellingen als ELO en De Lakenhal verdienen daarom steun om nieuw publiek te bereiken. Dit geldt ook voor activiteiten gericht op de jeugd, samen met het onderwijs.
• Verantwoorde herbestemming van monumenten en van nieuw, onbeschermd erfgoed of onderdelen daarvan verdient steun en een zorgvuldige aanpak.
• De inrichting van de openbare ruimte moet gebaseerd zijn op de historische waarden in het beschermd stadsgezicht.
Hoe bereiken we dat?
1. Wij hechten aan echte participatie. Vroegtijdige betrokkenheid van HVOL als stadspartner versterkt de plannen. Dit kan door de Erfgoedtafel te versterken
2. Bij de formatie moet erfgoed in een brede portefeuille, bij voorkeur met cultuur, worden samengebracht – en niet versnipperd raken.
3. De doelstellingen van de Erfgoednota blijven een goede basis voor het beleid.
4. Respecteer geldende beleidskaders zoals de Hoogbouwvisie, evenals andere geldende richtlijnen, zoals voor molenbiotopen en reclame.
5. Weeg adviezen van monumenten selectiecommissie -vroegtijdig- serieus mee.
6. Ga door met het herstel van historische elementen, zoals winkelpuien en objecten.
7. Handhaaf het terughoudende reclame-beleid en zet in op hoge beeldkwaliteit van o.a. terrassen en uitstallingen.
8. Stimuleer het gebruik van hoogwaardige materialen en goed onderhoud.
9. Wees terughoudend als het gaat om hoogbouw op locaties dichtbij of in het zicht vanuit het Beschermd Stadsgezicht. Voer bij ieder plan een zichtlijnen-onderzoek uit.
10. Kijk bij historie niet alleen naar losse panden, maar ook naar ruimtelijke structuren, zoals wegen, pleinen en water, maar ook naar de stedenbouwkundige opzet en het groen.
11. Verken hoe recenter erfgoed (20e eeuw) een beschermingsregime tussen ‘monument’ en het veel lichtere ‘karakteristiek pand’ kan krijgen.
12. Herbestemmen is duurzaam: ondersteun en begeleid eigenaren en besturen van bijvoorbeeld kerken en industrieel erfgoed in de zoektocht naar een duurzame toekomst.
13. Bekijk Leiden in relatie tot de regio; ga daarom vaker samenwerking aan met omliggende gemeenten en de provincie, waar het gaat om erfgoed.
14. De ontdemping van grachten als de Lange Mare en het Kort Rapenburg dragen bij aan de kwaliteit van de historische stad èn aan klimaatadaptatie.
15. Pas zonnepanelen in beschermd stadsgezicht zo toe, dat ze geen afbreuk doen aan monumentale waarden.
De vereniging, met ruim 2500 leden, pleit onder andere voor verder herstel van historische winkelpuien, voor het ontdempen van bepaalde grachten en voor betere bescherming van 'jonge', twintigste eeuwse monumenten.